Chương trình phát thanh RFI ngày 06.03.2024

 

Mạc Văn Trang - Quan ta, quan tây

Ngồi cà phê với mấy cụ, bỗng nhiên lại bàn chuyện “quan ta, quan Tây”. Một cụ bảo, mấy lão như Nguyễn Xuân Phúc, Phạm Bình Minh, Võ Đức Đam … mất chức rồi về biệt tăm, không thấy nho nhe gì nhỉ?

Mà lạ, mấy “Thái tử” cụ Trọng bồi dưỡng kế cận bị “rớt” như Phạm Quang Nghị, Trần Quốc Vượng, có nói khuyết điểm gì đâu, vậy mà về im re. Không biết bây giờ các vị làm gì nhỉ?

Cụ khác bảo, quan bên ta khác với quan bên Tây. Quan ta, lớn bé đều là đảng viên, Đảng đặt đâu ngồi đấy, Đảng phân công việc gì làm việc ấy. Anh nào trái ý hoặc có vấn đề gì bất lợi cho Đảng là Đảng cho về vườn. Đã về thì cứ an phận, anh mà ngo ngoe thì coi chừng. Quan Tây có cỡ đều là các chính khách, mỗi anh phải tự thân vận động, phải cạnh tranh, thắng thì lên, thua thì về; thua keo này bày keo khác. Ngay trong một đảng thì các cá nhân cũng phải cạnh tranh nhau dữ lắm chứ.

Lê Xuân Nghĩa - Chuyển biến tích cực đối với Ukraine

1. Thủ tướng Ukraine khẳng định rằng không có bất cứ một xe chở thiết bị quân sự hay vũ khí bị tắc ngẽn ở biên giới với Ba Lan. Điều này bác bỏ mọi thông tin sai lệch rằng tranh chấp hàng hóa nông nghiệp khiến vận chuyển vũ khí đến Ukraine bị tê liệt bởi các cuộc phong tỏa biên giới của nông dân Ba Lan.

2. Ukraine đã ký hợp tác sản xuất vũ khí với 5 tập đoàn quân sự của EU và Mỹ. Việc sản xuất đã đi vào hoạt động.

3. Chiến lược phòng ngự của Ukraine bắt đầu phát huy hiệu quả. Trên hầu hết các mặt trận, bước tiến của Nga hoặc bị chặn đứng, hoặc tiến triển chậm. Đặc biệt, ở một vài hướng, quân đội Ukraine còn tái chiếm lại một phần lãnh thổ đã mất trước đó.

Lưu Nhi Dũ - Vạn Thịnh Phát, vụ án lịch sử: Ai thất bại?

Hôm nay vụ án Vạn Thịnh Phát đưa ra xét xử bị can Trương Mỹ Lan. Trong lịch sử tố tụng nước ta, có lẽ đây là vụ án lớn nhất.

Bị can lớn nhất, là Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát bị cáo buộc chiếm đoạt hơn 304.000 tỉ đồng của Ngân hàng SCB, nơi bà này là cổ đông chính; gây thiệt hại tổng cộng hơn 415.000 tỉ đồng. Đây là số tiền quá lớn, nhiều lần tôi thử hình dung ra nó lớn đến cỡ nào mà cũng không thể hình dung nổi! Nhẩm tính, cứ 24 tỉ đồng Việt Nam là 1 triệu USD, thì 415.000 tỉ đồng là 17.291,6667 triệu USD!

Nói thiệt, tính tới đây rồi mà tôi cũng không thể hình dung số tiền này nó lớn như thế nào!

Tạ Duy Anh - Ngày tổng động viên

Hoàn toàn ngẫu hứng, nhóm cựu binh chống Tầu chúng tôi hẹn gặp nhau tại nhà anh Nguyễn Thái Long, tác giả cuốn sách quý hiếm "Tiếng vọng đèo Khau Chỉa", vào đúng ngày Tổng động viên cách đây 45 năm.

Tất cả chúng tôi vẫn nhớ nguyên vẹn không khí sục sôi của buổi sáng hôm ấy, khi Chủ tịch nước Việt Nam, cụ Tôn Đức Thắng phát lệnh tổng động viên qua Đài tiếng nói Việt Nam. Khi đó, người nhiều tuổi nhất trong số chúng tôi cũng chỉ mới ngoài hai mươi.

Không hề cường điệu khi nói "Tiếng vọng đèo Khau Chỉa" quý hiếm, vì cho đến nay, số tác phẩm viết về cuộc chiến 1979 còn quá ít.

Vương Trí Nhàn - Những người đàn bà trong chiến tranh (1)

 

Phần 1 :  Những nữ dân công Thanh Hóa 

(Trích Nhật ký chiến tranh Hà Nội - Quảng Trị - Hà Nội 1972 – 1975)

1972

14/7

Về T.70.  Có lệnh quay ra. Từ vương quốc của hoang dại, bọn tôi sẽ trở lại vương quốc của sự nhân tạo, cấy trồng. Những chán ngán trong gia đình, những lúng túng trong công việc, và sự không phương hướng trong tình thế chung – sẽ lại đối mặt tất cả. Sau chuyến đi này liệu mình có khác được chút nào?

Lo đường ra. Nghe người ta nói đường ra mà sợ. Địch đánh liên miên. Ngoài kia, cách chỗ tôi đang ngồi viết không xa, những người dân Thanh Hóa, dân công đang ngồi bệt xuống đất nói chuyện. Thanh Hóa, cái tỉnh bè bè ra đó, người đông quá xá, người nào tiếng cũng bè bè, dáng dấp cũng bè bè. Đàn ông, có người 47- 48, thuộc loại đã đi dân công từ cuộc kháng chiến lần trước, đi từ Điện Biên Phủ, và bây giờ họ lại đi. 

Lưu Trọng Văn - Phật, người đấu tranh cho Nữ quyền đầu tiên

 

1.

Đến nơi Phật nhập Niết bàn. Mưa. Sấm. Cây sala chao đảo lá rụng đầy.

Phật nằm đó chỉ là bức tượng, dưới đôi chân trần của Ngài những kẻ hành hương đặt nhiều tiền… cầu khấn.

Cách đó không xa là nơi xác của Ngài được thiêu. Và giờ đây thật sự thân xác của Ngài ở đâu chưa ai dám khẳng định. Và gã không biết sự thật Ngài có muốn chia xá lợi thân xác Ngài cho nhiều quốc gia theo đạo của Ngài không. Nhưng có một sự thật là sau khi Ngài được thiêu thì đã có nhiều cuộc tranh giành rồi đòi chia thân xác của Ngài ra từng phần để thờ cúng.

Lê Xuân Nghĩa - Đồng chí Thổ vẫy tay chào thân ái đồng chí Nga

 

Thổ Nhĩ Kỳ chính thức đóng cửa Trung tâm trung chuyển dầu khí với Nga.

Đó là cảng trung tâm Dörtyol, nơi trung chuyển dầu khí lớn nhất của Thổ Nhĩ Kỳ, nằm trên bờ biển Địa Trung Hải đã từ chối tiếp nhận với dầu mỏ của Nga.

Cảng này đã nhận được khối lượng dầu kỷ lục từ Liên bang Nga vào năm 2023, sẽ không còn chấp nhận hàng hóa từ các chủ hàng Nga, cơ quan điều hành Cảng Toàn cầu (GTS) đã công bố vào thứ Ba, hôm nay.

Thọ Nguyễn - Nhà văn hóa và nhà tù

 

Một nhà văn hóa phát biểu: "Nếu tiết kiệm tiền chi cho văn hóa thì con cháu chúng ta sẽ phải bỏ tiền xây nhà tù".

Sai!

Điều quyết định cho một xã hội văn minh không phải là tiền mà là sự tôn trọng quyền được tự do hưởng thụ các giá trị văn hóa của mọi công dân, là sự công nhận các giá trị văn hóa của nhân loại, là một nền giáo dục lành mạnh, khai sáng. Nếu chỉ đổ tiền vào để tuyên truyền hoặc cổ súy cho những gì mà một nhóm người quy định là văn hóa, thì sẽ đưa xã hội đó đến chỗ diệt vong. Nước Đức mà tôi đang sống từng bị như vậy.

Hoàng Nguyên Vũ - Bậc “chân tu”, làm ơn “tay tu” để bớt móc túi chúng sanh lại!

Mấy nay khầy lùa gà đi giải cứu truyền thông hơi nhiều mà chiêu của khầy cũng lạ đời lắm: 10 cái bình luận thì 9 cái khen khầy là “bậc chân tu”, là “người yêu nước”, là giời cao biển rộng.

Chưa hết, lại vu cho ai phản đối những lời nói giả điên hốt tiền của khầy là “phản động”. Khầy giỏi giang thế kia, tấm lòng bao la vừa rộng vừa sâu vừa sướng thế kia. Gặp đứa nào phản động khầy cứ chuyển hóa chúng, để chúng tu tâm dưỡng tính quay lại con đường sáng; chứ ai lại lùa gà đi rủa xả, tạo ngăn cách đôi bên nhiều thêm. Cách này khầy sai quá sai.

Mà lại dùng toàn gà ảo, nội dung thì kiểu sản xuất hàng loạt bởi mấy con AI đểu, nhìn rõ là buồn cười. Đã là “bậc chân tu” thì ngồi yên mà nghe sóng xô bão nổi chứ ai lại tự tạo ra những lời đường mật lờ lợ đi khen mình rồi hắt mức vào người khác thế hả khầy?

Nguyễn Thông - Chuyện lương thực, gạo (5)

 

Con người ta để sống được phải có ăn. Ăn là “nhiệm vụ” hàng đầu.

Người đời đã tổng kết tứ khoái, thì ăn chiếm vị trí số 1. Các cụ xưa từng kết luận một cách rất triết học “dĩ thực vi tiên” (lấy ăn làm đầu, làm trước hết). Cũng có dị bản câu này là “dĩ thực vi thiên” (lấy ăn làm trời). Dân chỉ sợ trời chứ chả sợ đứa nào, ăn cũng ngang trời, không có ăn thì đói bỏ mẹ, rã họng, chết.

Ở một nước có truyền thống nông nghiệp, còn được ca tụng là “văn minh lúa nước”, trong những thứ bỏ vào mồm, gọi chung thành lương thực thực phẩm, thì gạo ở vị trí hàng đầu, số 1. Bữa cơm (nấu từ gạo) trở thành hình ảnh quen thuộc không thể thiếu trong mỗi gia đình Việt.

Chương trình phát thanh RFI ngày 05.03.2024

 

Ngô Nhân Dụng - Cuộc tranh cử trên vấn đề di dân

 

Trong khi hai đảng tranh luận về di dân bất hợp pháp ở biên giới Mexico, một điều ít được nhắc tới là vai trò quan trọng của di dân trong nền kinh tế Mỹ.

Ngày Thứ Năm, hai ông tổng thống Mỹ cũ và đương nhiệm đều đến thăm biên giới Mexico ở Texas. Cựu Tổng thống Donald Trump đến Eagle Pass, đứng cách bờ sông Rio Grande hơn 60 mét. Tổng thống Joe Biden đến thị xã Brownsville, cách Eagle Pass 300 dặm nhưng cũng bên bờ sông Rio Grande.

Cái tên Rio Grande, có thể dịch nguyên văn là “Sông Cái,” là do người Mỹ đặt, dùng tiếng Tây Ban Nha (Espanol). Người Mexico gọi là Río Bravo (del Norte), nghĩa là Con Sông Cuồng Giận, phía Bắc. Rio Grande dài 3.000 cây số, chạy từ phía Nam tiểu bang Colorado ra vịnh Mexico; từ năm 1848 trở thành biên giới tự nhiên giữa hai nước, sau nhiều cuộc tranh chấp.

Phúc Lai - Vài gạch đầu dòng về cuộc xâm lược Ukraine của Nga Putox ngày 04/03/2024

1. Một vài nét về chiến sự theo báo cáo của ISW

- Giao tranh vẫn tiếp diễn dọc theo tuyến Kupyansk – Kreminna với tuyên bố giành lãnh thổ của cả hai bên. Lực lượng Ukraine được cho là đã chiếm giữ các vị trí gần Tabaivka, trong khi quân Nga tiến gần Synkivka.

Mặc dù thiếu bằng chứng trực quan, xung đột vẫn tiếp tục diễn ra ở nhiều địa điểm khác nhau. Các quan chức Ukraine ghi nhận sự giảm bớt các cuộc tấn công của Nga, trong khi các lực lượng Nga đang củng cố và chuẩn bị cho các cuộc tấn công tiếp theo. Các đơn vị Nga và Chechnya hoạt động gần Bilohorivka.

- Các vị trí tiền tuyến gần Bakhmut vẫn không thay đổi dù các cuộc đụng độ đang diễn ra. Các cuộc không kích của Nga nhắm vào phía đông Chasiv Yar, với các đơn vị không quân hoạt động ở khu vực lân cận.

Phan Châu Thành - Tình hình chiến sự Ukraina ngày thứ 739, 03-03-2024

1. Đúng như dự đoán trước đây của Viện Nghiên cứu Chiến tranh ISW, sau khi quân Ukraina bắt buộc phải rút khỏi thành phố Avdiivka và hai làng lân cận, quân Nga cũng không có đủ sức để tiếp tục cuộc tấn công. Và cũng đã không xảy ra « sự tan vỡ phòng tuyến của phía Ukraina » nào như các kênh truyền thông Nga rao giảng suốt thời gian qua. Trận địa mới lại được thiết lập, tương tự như những gì xảy ra tại Bakhmut.

Here's why Russia found trouble pushing out of Avdiivka and is doing so at tremendous losses.

On the approaches to Avdiivka (blue) there's a series of buildings, reservoirs, spoil heaps, tunnels, bridges and roads that offer at least some form of cover to reach the city. Once pic.twitter.com/K7MQMyaZ59

— Justin Case (@justincbzz) March 3, 2024

Đặng Tuấn Trung - Những người yêu nước Nga không thể không chạnh lòng

Tui không giấu diếm gì tình cảm với nước Nga, âm nhạc Nga, hội họa Nga (văn học Nga thì tui vốn lười đọc nên không biết nhiều).

Nhưng ngay cả khi đó tui vẫn thấy nước Nga có gì đó không ổn. Có thể từ tư duy Đại Nga nó làm hỏng người Nga chăng ? Một người nhập cư hoàn toàn có thể có chỗ đứng ở Mỹ, Đức hay Pháp nhưng ở Nga hầu như không thể.

Dù rằng Nga chỉ là “ngoại ô của châu Âu” nhưng họ luôn tự coi họ ngồi lên đầu thiên hạ. Cũng không sao nếu họ chứng tỏ được sự văn minh hơn hẳn. Nhưng sự thật thì ngược lại ! Và giờ thì cuộc chiến tranh xâm lược của Putin phát động đã đạt được gì ? Nga chưa bao giờ bị khinh bỉ và cô lập như vậy.

Hoàng Nguyên Vũ -Sao các sư đạo lý vẫn cay nghiệt đay nghiến quá khứ của chúng sinh?

Trước đây tôi sững sờ khi thấy một cuốn sách viết về kiếp trước làm điều này thì kiếp này trở nên thế này thế nọ. Điều hãi hùng nhất chính là, đưa những bất hạnh của người kiếp này ra mắng nhiếc do kiếp trước làm việc ác.

Tuy nhiên, cuốn sách không quên thòng luôn một đoạn: Kiếp trước hăng hái cúng dường, kiếp này sống trong vinh hoa phú quý. Vâng, lại là cúng dường!

Thời gian gần đây, không ít sư thầy sư cô lên mạng ra rả về việc kiếp này như thế này là bởi kiếp trước như thế kia. Mà toàn nhắm vào những người bệnh tật, khổ hạnh để dùng những lý lẽ cay nghiệt như thế.

Nguyễn Hoài Bắc - Đại tổ sư !

Chuyện gì đang xẩy ra với tôn giáo của đất nước chúng ta, đặc biệt là Phật giáo ?

Phật giáo đã xuất hiện tại Việt Nam hàng ngàn năm trước, cũng trải qua các biến cố, thăng trầm, lúc suy, lúc thịnh tùy thời thế, thế thời.

Có thể nói Phật giáo được "chấn hưng" được "nở rộ" và đầu tư hoành tráng khoảng 20 năm trở lại đây do tư nhân - giáo hội Phật giáo - Nhà nước, ba nhà liên kết để cùng phát triển, cùng thu lợi nhuận của bách tính, thảo dân cúng dường, công đức. Cực thịnh sẽ Cực suy theo quy luật bất biến của tự nhiên, của xã hội trải qua kết đúc hàng ngàn năm trên thế giới nói chung cũng như Việt Nam nói riêng.

Hiệu Minh - Bưu thiếp viết tay

 

Hôm nay đang café sáng góc vườn, bỗng thấy một phong bì nhỏ ném vào sân, may mà trời không mưa nên không bị ướt. Mở ra thấy lời chúc viết tay rất nắn nót gửi chú cùng với ảnh em bé.

Đó là con gái của anh Mẫn mới sinh con trai viết thiếp báo tin vui, gửi từ Philadelphia xa chục ngàn kilomet, sau hơn một tháng mới tới nhà. Thật cảm động vì lâu lắm mới thấy bưu thiếp viết tay.

Từ khi có Yahoo rồi email, mỗi khi Giáng sinh hay năm mới, tôi hay nhận được thiệp ảo bằng ảnh và âm thanh, trông vui mắt. Năm sau lại những điệp khúc ấy, và đôi khi tôi cũng copy/paste và gửi đi cho người khác. Chợt nhớ về một thời bưu thiếp và thư gửi qua bưu điện.

Võ Khánh Tuyên - Kẻ ở miền xa

 

Trong nhạc phẩm nổi tiếng về lính chiến Kẻ Ở Miền Xa do Duy Khánh hát, viết về nỗi niềm của người lính với những ca sĩ, có câu:"Vì tiền hay thiết tha"?

Ở chiều ngược lại, giờ đây mỗi khi có ca sĩ nổi tiếng thế giới nào tổ chức live show tại các xứ phát triển lân cận, dường như một bộ phận dân máu mặt Việt Nam lại không  ngại lặn lội đường bay để sang tham dự, chộp hình check in các kiểu.

Thực sự...trong thế giới phẳng hiện nay, đâu phải dân xứ Bắc Triều tiên đâu mà có tư tưởng không hòa nhập và đồng điệu với trào lưu văn hóa thế giới. Nhưng cứ đọc lời tâm sự, chia sẻ hào hứng của đại gia, diễn viên ngôi sao, hoa hậu người mẫu ...thì thấy khá dị ứng.