Huy Đức - Bình thường cho những điều bình thường

 

Mặc dù vẫn có những truyện ngắn, thơ và phỏng vấn rất đặc sắc, tôi không điểm Viết & Đọc số Mùa Đông 2022 như thường kỳ.

Cách đây vài tuần, một giáo sư nói chuyện với tôi với tâm trạng rất bức xúc khi "tổ văn" của chị không thể đấu tranh để giữ trong sách giáo khoa tác phẩm của một số nhà văn nhà thơ [nằm trong một danh sách nào đó].

Và, hôm nay, tôi nhìn thấy tên 3 trong số họ trong Viết & Đọc [Nguyên Ngọc, Hoàng Hưng & Nguyễn Quang Lập]. Không thể không lặng đi trong giây lát khi đọc một bài nghiên cứu đầy tính học thuật với tựa đề: Nguyên Ngọc Vẫn Đang Trên Đường Chúng Ta Đi.

Chương trình phát thanh RFI ngày 29.12.2022

 

Ảo tưởng quyền lực, Vladimir Putin và Tập Cận Bình đều rơi vào ngõ cụt

Đăng ngày: 10/12/2022 - 21:15Sửa đổi ngày: 10/12/2022 - 21:17

Khi vừa lên cầm quyền, Vladimir Putin gặp may : giá dầu tăng vọt, những cải cách trước đó có tác động tốt, phương Tây lo chống khủng bố. Nhưng tổng thống Nga tự cho những thành công là của mình, ảo tưởng khi xâm lăng Ukraina là do cấp dưới không ai nói ra sự thực. Tập Cận Bình cũng bị tách rời khỏi thực tế, không cảm nhận được sự phẫn nộ của người dân trước zero Covid. Giả thiết Trung Quốc trở thành siêu cường số 1 thế giới được cho là khó thành sự thực. 

Ngoài Courrier International đặt ra vấn đề « Có nên hợp pháp hóa cocain ? », các tuần báo Pháp kỳ này dành trang bìa cho những nhân vật rất khác nhau. L'Obs đưa lên trang nhất giải Nobel Văn chương 2022 Annie Ernaux với dòng tựa « Viết văn và cuộc sống ». Ảnh bìa Le Point được dành cho « Kẻ lừa đảo thế kỷ »: chủ nhân trẻ tuổi của FTX đã làm 10 tỉ đô la biến thành mây khói. L'Express đăng ảnh ông chủ điện Kremlin, chạy tựa « Bóp méo thông tin, săng-ta, bạo lực : Putin, kẻ thao túng ».

Putin, chiến lược gia hay kẻ thao túng một phương Tây nhu nhược ?

Nhìn đâu cũng thấy kẻ thù, Putin tự chuốc lấy đại địch : Mỹ

Đăng ngày: 06/12/2022 - 20:33

Xâm lăng Ukraina, Nga tự tiêu hủy ảnh hưởng lớn lao xưa nay lên nước láng giềng, cắt đứt với Tây Âu, giúp NATO mạnh hơn. Do hoang tưởng, Putin thù địch với Mỹ trong khi Washington không còn coi Nga là kẻ thù từ 30 năm qua, hơn nữa gần đây đã xoay trục sang Châu Á-Thái Bình Dương.  

Các báo Pháp hôm nay 06/12/2022 có nhiều bài phóng sự về tình hình các vùng giải phóng và bị chiếm đóng ở Ukraina.  Le Monde « Theo chân "nhóm Kostenko" ở Ukraina », và cho biết « Tại Odessa, mafia thân Nga dưới sự kiểm soát ». Tờ báo cũng nhận thấy « Trong thời gian Nga chiếm đóng, tra tấn được hệ thống hóa ở Kherson ». Libération tố cáo « Tại Mariupol, Nga cho xây dựng để ‘che giấu những vết tích chiến tranh’ ».

Nga gấp rút xây dựng để xóa dấu vết tội ác ở Mariupol

Drone Ukraina vào sâu đất Nga trả đũa, khả năng oanh tạc của Matxcơva thu hẹp

Đăng ngày: 08/12/2022 - 21:16

Với ba cuộc tấn công liên tiếp vào các địa điểm nằm sâu hơn 500 kilomet trong lãnh thổ Nga - là nơi xuất phát những oanh tạc cơ lâu nay phá hoại cơ sở hạ tầng của Ukraina - Kiev chứng tỏ không thể tiếp tục để Matxcơva tự do tung hoành. Đây là hành động tự vệ chính đáng, theo NATO, và còn là đòn tâm lý. Động thái trả đũa chừng mực này cho thấy các cơ sở quân sự ở Nga nay không còn an toàn nữa.  

Trang nhất Libération hôm nay được dành cho « Trí thông minh nhân tạo : Nói chuyện với một robot ». ChatGPT, robot có thể trò chuyện bằng nhiều thứ tiếng được trình làng từ một tuần qua đã thu hút hơn một triệu ngựời. Les Echos quan tâm đến « Thuế, gánh nặng của doanh nghiệp Pháp », La Croix cho biết « Những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội được đặt trong tầm ngắm ».Về thời sự quốc tế, Le Monde nhận định « Covid : Trung Quốc đành phải thay đổi chính sách », còn Le Figaro nhìn sang Trung Đông, chạy tựa « Iran : Chế độ của các giáo sĩ bất lực trước phong trào nổi dậy ». Ở các trang trong, việc Ukraina tấn công vào nội địa Nga ; còn Trung Quốc phải giảm nhẹ phong tỏa, thực chất là từ bỏ zero Covid do loạt biểu tình vừa qua, được các báo rất chú ý.

Tấn công cơ sở quân sự trên đất Nga : Tự vệ chính đáng và là đòn tâm lý

Chương trình phát thanh RFI ngày 28.12.2022

 

Chương trình phát thanh RFI ngày 27.12.2022

 

Chương trình phát thanh RFI ngày 26.12.2022

 

Lê Nguyễn Hương Trà - Vài thông tin bên lề

 

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đi chữa ung thư ở National Center for Global Health and Medicine (NCGM), Tokyo; hiện vẫn đang tiếp tục điều trị. Sự nghiệp chính trị của ông coi như đã phải kết thúc.

Khả năng sắp tới hai người họ Lê sẽ trở thành phó Thủ tướng: Minh Hưng làm Phó Thủ tướng thường trực và Hoài Trung, Phó Thủ tướng phụ trách ngoại giao. Lê Minh Hưng còn là ứng viên cho ghế bí thư Hà Nội. Đường đua cũng đang rộng mở cho các ông Đào Ngọc Dung, Chí Dũng, Hồng Hà v.v...

Cập nhật tình hình 27/12: Trần Hồng Hà có thể thay Lê Văn Thành, làm hết nhiệm kỳ này là hưu; nếu vậy thì nhóm Hà Tĩnh vẫn đang rất mạnh.

Phan Châu Thành - Tình hình chiến sự Ukraina ngày thứ 308, 28-12-2022

 

1. Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh ISW, tình hình chiến sự tại Bakhmut đang đi gần tới hồi kết, khi quân Nga không còn đủ sức người và vũ khí để duy trì các cuộc tấn công.

Hiện tại, các đợt tấn công của Nga chỉ còn sử dụng các đơn vị bộ binh nhỏ, khoảng 10-15 người, bởi không còn đủ năng lực để bổ sung thiệt hại hoặc thay thế, là điều tương tự như Nga đã phải làm tại Kherson giai đoạn cuối tháng Tám, trước khi bỏ chạy hoàn toàn. Các cuộc tấn công của Nga đang ngày càng giảm với dấu hiệu hụt hơi rõ rệt, dù chiến sự ác liệt thời gian qua gây tổn thất lớn cho cả hai bên. Phía Nga thậm chí đã gửi tới đây khoảng 2.000 lính tổng động viên từ các nhà tù, nhưng không đem lại kết quả gì.

Nguyễn Huy Cường - Nhà thơ thế giới Tống Thu Ngân gọi bà này bằng cụ nội !

 

Tôi kể bạn nghe.

Một lão bà bà ở Tân Sơn Nhất, là cựu Thượng úy Công an Hà Nội nhập ngũ thời trước 1960, trình độ văn hóa chưa qua cấp I nay đã về hưu. Nhờ gom góp có được hai tòa nhà dăm bảy tầng ở quanh sân bay trị giá khoảng trăm tỉ. Vài tòa khác ở Gò Vấp, Nhổn, Phùng ngoài Hà Nội…

Cụ này tiết kiệm lắm, ăn cơm xong, có tô canh hoặc vài con cá kho ăn dở, chai nước ngọt có ga đã cạy nắp, nửa trái táo... đều cho vào tủ lạnh ăn dần sau.

Chu Minh Khôi - Về tác giả hơn 1.000 bài thơ "Mời anh thịt luộc mắm nêm"

 

Cõi mạng Facebook hôm nay người ta xôm tụ bàn về Nữ nhà văn nhân loại Tống Thu Ngân.

Tôi ngạc nhiên khi nhiều người viết, nói rằng chưa từng đọc thơ của Tống Thu Ngân, và cũng lần đầu tiên biết đến tên nữ thi nhân này. Nhưng với tôi, mặc dù tôi chưa một lần được gặp chị, nhưng tên chị với tôi thì đã trở thành quen thuộc từ mấy năm nay.

Ấy là vì, tôi nhiều lần được chọn, biên tập thơ của chị trong các tuyển tập thơ hàng năm của một nhóm thơ mà tôi tham gia. Nhóm thơ không phải do tôi lập nên, mà do một số tác giả yêu thích sáng tác thơ tạo ra. Đã quy tụ được khá đông đảo người sáng tác thơ, nhiều người là hội viên Hội Văn học nghệ thuật của các tỉnh, thành. Mỗi năm nhóm xuất bản một tập thơ, tôi được mời tham gia với vai trò chọn bài, biên tập và xin giấy phép xuất bản. Còn kinh phí in ấn đã có người khác đảm nhiệm.

Nguyễn Ngọc Chu - Thay đổi phương thức chống tham nhũng để không bị "hao mòn nhân cách"

 

A. Thời nào cũng có tham nhũng. Nhưng mức độ tham nhũng rất khác nhau tùy thuộc vào thể chế.

Thể chế lành mạnh thì tham nhũng ít. Thể chế bệnh tật thì tham nhũng phát triển. Tham nhũng làm suy yếu đất nước. Tham nhũng làm nhân dân khốn khổ. Cho nên, bất cứ thời nào, nhân dân cũng ủng hộ chống tham nhũng, mọi tiến bộ về chống tham nhũng đều được hoan nghênh.

Những năm gần đây, công cuộc chống tham nhũng được tiến hành quyết liệt. Kết quả là các cán bộ cao cấp bị vào tù và mất chức mỗi ngày thêm nhiều. Một mặt là thấy được mặt tích cực của công cuộc chống tham nhũng. Nhưng mặt khác, là nỗi lo. Mà lo lớn hơn mừng.

Hoa Kỳ, đại cường thống trị thế giới trong 30 năm tới

Đăng ngày: 05/12/2022 - 19:07

Theo tính toán của chuyên gia Natixis dựa trên tiêu chí dân số hoạt động, năng suất, nghiên cứu vượt hẳn Trung Quốc và khu vực đồng euro, Hoa Kỳ là đại cường thống trị thế giới trong suốt ba thập niên tới - nếu không gặp bất ổn chính trị.   

Ukraina : Cuộc sống rối loạn vì bom Nga

Về tình hình Ukraina, Le Monde cho biết các phụ nữ bị hãm hiếp ở Donbass năm 2014 đã lên tiếng để cổ vũ các nạn nhân của hôm nay hành động tương tự. Cũng tại Ukraina, đặc phái viên Le Monde thuật lại « Cuộc sống ở Kiev, chìm trong bóng tối và giá lạnh ». Đối với doanh nghiệp, Le Figaro cho biết « Tại Kryvyi Rih, kỹ nghệ Ukraina phải trả cái giá của chiến tranh ».

Covid làm dân Trung Quốc tỉnh thức, đẩy Tập Cận Bình ngạo nghễ vào ngõ cụt

Đăng ngày: 03/12/2022 - 23:44

Phong trào phản kháng ở Hoa lục là sự kiện tràn ngập các tuần báo kỳ này. Dù đầy kinh nghiệm đàn áp từ nhiều thập niên, đảng vẫn bị bất ngờ trước sự thức tỉnh của một xã hội đã đến tận cùng chịu đựng zero Covid. Người dân phẫn nộ không còn sợ hãi. Một Tập Cận Bình ngạo mạn trước phương Tây trong thời kỳ đầu đại dịch, nay lâm vào thế bí, rơi vào chiếc bẫy của chính mình.  

Trên nền đen, L'Express đăng ảnh các thanh niên biểu tình mang khẩu trang, với dòng tít « Chiến lược zero Covid : Thất bại của Trung Quốc ». Cũng với nền đen và cảnh sinh viên biểu tình đang hô khẩu hiệu, Le Point chạy tựa lớn « Khi Trung Quốc tỉnh thức » và dòng tít phụ « Ba mươi ba năm sau Thiên An Môn, những người hùng mới của tự do. Họ thách thức chế độ độc tài lớn nhất thế giới ». The Economist chọn màu đỏ cho trang bìa với chiếc bóng màu đen của một thanh niên đang ngồi bó gối, chân bị xiềng bằng chiếc cùm đầu mút tròn có những gai nhọn tua tủa như con virus, nhấn mạnh « Thất bại Covid của Trung Quốc ». 

Trung Quốc, Nga, Iran : Tham vọng soán ngôi phương Tây thành ảo vọng

Đăng ngày: 01/12/2022 - 22:22

Ba quốc gia độc tài lâu nay vẫn cho rằng phương Tây đang suy tàn, chờ thời cơ soán ngôi. Nhưng giờ đây vấn đề khăn choàng Hồi giáo đã nối kết các sắc tộc thiểu số từ thành thị tới nông thôn, Zero Covid của Tập Cận Bình cũng liên kết người dân từ Urumqi đến Thượng Hải. Quan tài những người lính tử trận tại Ukraina quay về hàng loạt sẽ có tác động không nhỏ trên toàn lãnh thổ nước Nga. Đó là những chủ đề đáng quan tâm trên các báo Pháp ngày hôm nay 01/12/2022.  

Trang nhất Libération hôm nay nói về Covid, viêm phổi trẻ em, cúm, ba dịch bệnh xuất hiện cùng một lúc trong khi bệnh viện đã quá tải và việc chích ngừa còn chậm. La Croix quan tâm đến việc nghiệp đoàn bác sĩ đa khoa kêu gọi đình công hôm nay và ngày mai để đòi tăng giá khám bệnh. Nhật báo kinh tế Les Echos ghi nhận giá địa ốc tiếp tục giảm. Le Monde tố cáo sự gian dối của các quỹ đầu tư tự xưng là sinh thái. Phong trào phản kháng ở Trung Quốc cũng là chủ đề được các báo bàn luận nhiều ở trang trong, bên cạnh hồ sơ Ukraina.

Zero Covid làm cơn giận bùng nổ

« Cách mạng giấy trắng », cuộc phản kháng chưa từng thấy tại Trung Quốc kể từ 1919

Đăng ngày: 29/11/2022 - 21:15

Các cuộc biểu tình tại Trung Quốc là sự kiện được chú ý nhiều nhất hôm nay, làm chìm khuất tin tức về Ukraina cũng như các vấn đề thời sự nước Pháp. Le Monde chạy tựa trang nhất « Tại Trung Quốc, một làn sóng phẫn nộ chưa từng thấy và ngày càng mang tính chính trị ». La Croix đăng ảnh thanh niên biểu tình đang hô khẩu hiệu, với dòng tít « Trung Quốc, cơn sốt phản kháng ». Le Figaro, Les Echos và Libération đều có các bài viết ở trang trong về sự kiện này.  

Bị khóa kín tứ bề, người dân chết cháy

Libération dẫn lời nhà nghiên cứu Úc Nathan Ruser cho biết có ít nhất 56 cuộc biểu tình đã diễn ra tại 18 thành phố để biểu lộ tình liên đới với 10 người Duy Ngô Nhĩ bị chết cháy trong tòa nhà bị phong tỏa ở Urumqi. Trong bài « Tại Tân Cương, vụ hỏa hoạn đã đổ dầu vào lửa », tờ báo kể tên một số nạn nhân, từ một em bé 5 tuổi vui cười trong hình với món đồ chơi Siêu nhân cho đến một bà mẹ hai con, tất cả đã bị thiêu sống hôm thứ Năm 24/11 ở Urumqi.

Làn sóng biểu tình ở Trung Quốc : Tập Cận Bình và đảng Cộng Sản bị công khai thách đố

Đăng ngày: 28/11/2022 - 22:15

Bất bình xã hội và các cuộc biểu tình chống phong tỏa nổ ra trên khắp Trung Quốc vào cuối tuần qua là một trong những chủ đề được các báo Pháp hôm nay 28/11/2022 quan tâm. « Tập Cận Bình, từ chức ! », « Đả đảo đảng Cộng Sản ! » - những tiếng hô mạnh mẽ chưa từng thấy từ sau vụ thảm sát Thiên An Môn 1989, khiến có người còn không dám tin vào tai mình.

Làn sóng biểu tình chống zero Covid ở Trung Quốc và chiến tranh Ukraina là hai chủ đề chia nhau trang nhất các nhật báo Pháp hôm nay. Nhật báo kinh tế Les Echos chạy tựa « Covid : Phẫn nộ dâng cao ở Trung Quốc », tương tự với Libération « Trung Quốc, một sự phẫn nộ dễ lây lan ». Le Monde cho biết « Tại Donbass, quân Nga ngã rạp dưới sự quan sát của drone Ukraina », còn Le Figaro nhận thấy « Cuộc chiến tranh ở Ukraina gây căng thẳng tại Nga ».

« Tại Trung Quốc, zero Covid giết nhiều người hơn cả con virus »

Lê Hồng Anh - Phía Tây không có gì lạ

 

Vậy là cũng đã hơn một tháng từ chiến thắng Khe Sanh (đọc kiểu Việt hóa từ Kherson) và chưa có thêm thị trấn lớn nào được Ngô hay Ukraina thu giữ, ngoại trừ Bakhmut đang giằng co cho đến tuyết rơi lúc này.

Thời tiết có vẻ tránh vùng chiến sự mà dồn cái lạnh đi khắp nơi từ Âu sang Á đến tận Mỹ. Nhân tiện mới tạm ngưng bận, tranh thủ lên mạng xem dân Ukraina nói gì lâu nay!

Thật ra các thông tin luôn được những báo lá ngón hiện ra mời đọc hàng ngày mỗi khi ta mở mạng. Và các thủ thuật gợi tò mò để lừa ta click vào lấy tiền mua sữa nuôi con của các phóng viên bàn phím bỉm sữa thì chả khác gì của báo Vê bít, đôi khi còn cảm tưởng họ viết bài cả hai bên luôn với cách đặt tiêu đề lấp lửng, chọn nội dung một chiều gây tò mò…

Bông Lau - Bãi chôn người tập thể Bucha

 

Trước một ngày Giáng Sinh, hôm thứ Bảy 24/12 quân khủng bố Nga pháo kích vào Kherson làm 10 thường dân chết và 58 người khác bị thương. Xác người chết và bị thương vương vãi trên đường phố. Quân khủng bố đổ thừa cuộc pháo kích đó là do phía Ukraine thực hiện rồi vu khống cho họ. Ai nói láo như Vẹm thì không cần phải chứng minh nữa.

Kherson là thành phố mới được quân Ukriane tái chiếm mấy tuần trước. Quân Nga không chịu nổi các cuộc tấn công liên tục của Ukraine nên tháo chạy qua bên kia sông Dnieper. Đúng như giới quân sự tiên đoán, quân Nga thua nên quấy nhiễu phá phách. Từ bên kia sông quân khủng bố thường xuyên pháo kích vào thành phố chúng đã không thể giữ được.

Nhưng pháo kích vào mục tiêu dân sự trước một ngày Giáng Sinh là không ngoài mục đích khủng bố trả thù gây tang thương cho thường dân Ukraine. Có 10 gia đình sẽ nhận được thi hài đẫm máu của người thân trong đêm yên lành của Chúa Giáng Sinh, và có 58 gia đình khác tức tưởi bên người thân mang thương tích vì mảnh đạn pháo kích của quân giải phóng.