Tống tiền doanh nghiệp, bệnh trầm kha một số báo lề phải?

Bài viết này đăng trên trang Facebook Diễn đàn nhà báo trẻ, vô hình trung đã bộc lộ một tệ nạn gần như đã trở thành phổ biến tại một số tờ báo ở Việt Nam hiện nay : dọa dẫm doanh nghiệp để lấy quảng cáo. Bài được nhiều người chia sẻ, không phải để ủng hộ người viết, mà nhằm bày tỏ bức xúc trước tình trạng thản nhiên làm « săng-ta », bất chấp đạo đức nghề nghiệp. 

(Dương Quỳnh Trang) Câu chuyện không vui trong nghề báo, đối với người làm báo. Em vẫn mong muốn không phải nói ra những điều này, về cơ quan mà mình từng công tác. Nhưng thú thực, em không còn cách nào khác. Kính mong các anh chị chia sẻ.

Năm 2016, thời điểm em còn là phóng viên ở báo Đời sống & Pháp luật (ĐS&PL) - báo Người Đưa Tin (NĐT). Em có viết bài báo, được đăng trên báo Người Đưa Tin. Sau khi đăng 5 phút, phía công ty (em xin giấu tên là Công ty A) trực tiếp gọi điện cho em xin được gỡ bài. 

Do là phóng viên mới, chưa bao giờ dính đến hợp đồng hay gỡ bài gì nên em đã liên hệ với trưởng ban. Sau đó trưởng ban cho người công tác trong báo (em xin giấu tên), tạm viết tắt là anh T gọi cho em bảo em gỡ đi rồi Cty A sẽ ký cho hợp đồng 200 triệu (cụ thể 100 triệu cho ĐS&PL, 100 triệu cho NĐT).

Sau khi hợp đồng (HĐ) được ký kết, phía khách hàng thanh toán 50% giá trị HĐ như quy định. Tuy nhiên do kế toán ở ĐSPL và NĐT khác nhau nên 50% đó em nhận vào hai thời điểm khác nhau. Thời điểm 1 (trong thời điểm này em thôi việc ở tòa soạn), kế toán trưởng ĐSPL là bà Hạnh gọi em lên nhận 18 triệu (40% giá trị HĐ đã trừ VAT). 

Cách sau đó hai ngày, anh T (đã nói ở trên) hẹn gặp em ở báo và hỏi em: "Bây giờ chia như thế nào?". Em bảo: "Em sẽ có ít quà cho anh?" thì anh T hỏi tiếp: "Thế định chia bao nhiêu cho trưởng ban và TBT?". Anh T yêu cầu em chia 50/50 nhưng em không đồng ý. Sau đó anh T gọi trưởng ban xuống gặp em, trưởng ban nói: "Nếu mày không chia thì anh T gọi cho Cty A hủy mẹ nó HĐ đi".

Ngay sau đó, phía Cty A liên hệ với em nói với em về việc anh T gọi cho họ với mong muốn phía Cty A viết mail cho tòa soạn với nội dung HĐ A đó là do anh T đứng ra ký kết, nhằm hợp thức hóa chuyển HĐ của em sang cho anh T. Nhưng Cty A cho rằng: "Đó là việc làm sai trái" nên phía Cty A đã không làm.

Đến thời điểm 2, em còn 18 triệu ở báo Người Đưa Tin. Kế toán tên là Trần Thị Linh, gửi cho em một bản báo cáo của trưởng ban với đề xuất gửi TBT ghi rõ nội dung: Không cho Trang hưởng thêm bất cứ % hoa hồng nào nữa vì HĐ này là của anh T. Tuy nhiên, Tổng biên tập hỏi kế toán trưởng, kế toán trả lời: "HĐ này do Trang mang về nên em chỉ thanh toán tiền cho nó" nên TBT là ông Nguyễn Tiến Thanh đã có quyết định: "PV Trang được hưởng 100% hoa hồng".

 

Ngay sau khi TBT ra quyết định đó, anh T đã gọi điện đe dọa em: "Đm con chó, riêng mày đ** sống nổi ở cái đất Hà Nội này đâu". Mấy hôm sau, em lên tòa soạn nhận hoa hồng vào ngoài giờ hành chính, vì sợ bị dằn mặt.

Đến tháng 4/2017, theo Cty A báo với em rằng họ không có nhiều chương trình nên chưa đăng hết bài trên báo. Tuy nhiên, theo thời hạn thì HĐ đã kết thúc, nhưng phía Cty A đã xin gia hạn thêm thời gian. Đến tháng 9/2018, kế toán báo NĐT là Trần Thị Linh đã gọi cho em bảo báo sẽ không cho Cty A gia hạn thêm nữa mà sẽ kết thúc HĐ để làm HĐ mới và ở HĐ mới em sẽ không liên quan gì. 

Nghe thấy bất bình, em đã liên hệ với kế toán trưởng báo ĐSPL, kế toán Hạnh cho biết: "Có thể anh T đã can thiệp", em tiếp tục liên hệ với Cty A đại diện Cty A bảo em: "Nếu anh T đã can thiệp thì chị nghĩ em nên dừng lại" nhưng em đã không đồng ý. Thấy em cương quyết, bà Hạnh kế toán trưởng ĐSPL đồng ý cho Cty A gia hạn thêm hai tháng. Trong hai tháng đó, em đã liên tục thúc giục phía Cty A đăng bài để sớm kết thúc HĐ và sớm thoát khỏi rắc rối ở ĐSPL - NĐT.

Tháng 11/2017, khi HĐ kết thúc, Cty A báo với em đã thanh toán đủ cho ĐSPL - NĐT. Em bắt đầu hỏi thăm và xin nhận hoa hồng. Ban đầu, kế toán trưởng ĐSPL yêu cầu em đóng tiền HĐ của Cty a là 110 triệu (đã bao gồm VAT) để tránh Cty A không thanh toán cho báo, hơn nữa do em đã nghỉ việc nên không đòi được. Tuy nhiên, em không có tiền để đóng, nên kế toán bảo em nhờ nhân viên của báo đứng tên HĐ là ok. 

Em nói em nhờ một chị bạn em làm ở phòng truyền thông của báo, nhưng kế toán Trần Thị Linh đã nhắn tin cho em bảo Linh sẽ giúp em đứng ra in bài, thanh lý HĐ, đóng quyển... và bảo em: "Đừng hỏi Cty A nữa mà rắc rối, còn chuyện chị em tính sau". Em còn lưu lại tin nhắn, ai cần em sẽ cung cấp.

Đến tháng 1/2018, khi em hỏi xin nhận hoa hồng, kế toán Hạnh trả lời: "Em chỉ đc nhận 10% thôi, trừ thuế nữa là còn 9 triệu. 30% còn lại phòng Quảng cáo - Truyền thông hưởng vì em nghỉ việc không làm gì, họ làm giúp em nên họ hưởng". Quá phẫn nộ với quyết định trên, em đã đi hỏi các chị hiện đang công tác tại phòng Truyền thông của báo ĐSPL - NĐT, các chị cho biết: "Em nên hỏi kế toán, bọn chị thấy oan quá vì bọn chị không đi ăn cướp mồ hôi nước mắt của ai bao giờ".

Ngay sau đó, em liên tục gửi mail cho Tổng biên tập nhằm nêu cụ thể mọi việc nhưng TBT không trả lời. 

Hôm nay, ngày 2/2/2018, bà Bùi Thu Huyền (Trưởng phòng truyền thông NĐT - cũng là người của Kế toán) gửi mail cho em, trong mail ghi rõ: "Do PV nghỉ việc, không làm gì, nên kế toán và truyền thông thu về làm. Hơn nữa do báo có thời gian bị sập CMS nên kế toán và truyền thông mất rất nhiều người, nhiều thời gian đi in lại báo để làm thanh lý HĐ... Vậy tiền hoa hồng thu về tòa soạn, PV không được hưởng bất cứ phần trăm nào".

Kính thưa các anh chị làm báo chân chính, cho em được hỏi: Em đã từng cộng tác cho một số báo, quy định rõ ràng PV mang HĐ về hưởng 40%, đó là công sức, là mồ hôi, nước mắt đúng không ạ? Vậy tại sao báo ĐSPL - NĐT lại ăn cướp số tiền đó của PV?

Thứ hai, CMS sập có phải lỗi do em đâu? Em có phải là người đánh sập CMS của báo đâu ạ?

Thứ ba, kế toán và truyền thông họ được tòa soạn trả lương để làm gì? Để ngồi chơi xơi nước hay sao mà họ đi thanh lý HĐ, gửi mail mà phải ăn đến 30% giá trị HĐ?

Thứ tư, hợp đồng được ký kết năm 2016, tại thời điểm đó quy định rõ PV mang HĐ về cho báo được hưởng 40% giá trị HĐ.Vậy thì giả sử đến năm 2018 báo có thay đổi gì đi nữa thì PV vẫn phải được hưởng hoa hồng theo hợp đồng đã thỏa thuận và có hiệu lực năm 2016 đúng không ạ?

Thứ năm, Tổng biên tập đã từng có quyết định cho PV hưởng 100% hoa hồng, sau một năm lại thu toàn bộ hoa hồng về cho báo, không cho PV hưởng nữa. Vậy thì, lời nói của TBT hóa ra không có giá trị gì?

Rất mong các anh chị bớt chút thời gian đọc, chia sẻ giúp em ạ. Em xin cảm ơn !

P/s: Em còn lưu đầy đủ mail, đơn từ, tin nhắn, ghi âm (bao gồm cả ghi âm bị đe doạ). Ai cần em sẽ cung cấp ạ.

FB DƯƠNG QUỲNH TRANG – Diễn đàn nhà báo trẻ 02.02.2018

Một số tranh luận sôi nổi ở trang Linh Hoang Vu và Diễn đàn nhà báo trẻ về vụ này :

Linh Hoang Vu Mấy bạn phóng viên này khi mới vào trường chắc cũng trong sáng, vẫn nghĩ làm báo là công việc thú vị, thử thách, có ích cho xã hội...Nhưng chỉ ra trường mấy năm là có thể làm những việc như thế này mà không thấy gợn chút xấu hổ nào. Thế mới thấy xã hội mình có khả năng làm tha hoá con người nhanh.

 

Nguyen Thi Thanh Luu Em đọc mãi chưa hiểu. Tại sao công ty A - đang từ chỗ là đối tượng phản ánh của tờ báo, sau khi ký hợp đồng 200 triệu lại biến thành khách hàng sử dụng dịch vụ PR của báo? Lương tâm nghề nghiệp ở đâu? Tiền có thể đổi trắng thay đen vậy sao? Sao cô nhà báo này cô ấy kể trơn tru như đó là chuyện thường vậy???

 

Linh Hoang Vu Có một vụ trên tờ báo gì đó cùng một link, sửa từ việc tố cáo việc làm sai trái của Tân Hoàng Minh sang bài PR ca ngợi THM. Dùng Google Cache có thể so sánh hai bài này, buồn cười lắm. Làm báo như thế tệ hơn làm điếm nhiều chứ nhỉ.

 

Dinh Thoa Một thời gian dài đa số các báo đều làm kiểu này bạn nhé. Một bài đánh sau đó sẽ có bài gỡ khủng hoảng rồi ca ngợi... với điều kiện doanh nghiệp bị đánh phải ký hợp đồng PR quảng cáo. Giai đoạn này rất đen tối của báo chí Việt Nam không ngờ 2017, 2018 vẫn còn. Các hãng sữa đã phải cay đắng chi tiền cho báo chí rất nhiều, khi thỉnh thoảng có tin người tiêu dùng phản ánh sữa hỏng.

 

Anh Tran Bạn Trang này đã nổi như cồn khi còn là sinh viên, vụ bệnh viện Phụ sản TW mấy năm trước.

 

Nguyễn Bích Hiền Vụ bạn Trang nhờ ông Quyết mổ nhưng ông ấy khi biết bạn này là PV báo ĐSPL thì từ chối thẳng thừng cơ chị ạ. Ông ấy nói rõ, báo này từng bẫy tôi một lần, nhỡ lần này lại đóng giả bệnh nhân bẫy tôi lần nữa thì sao.

 

Đào Thị Kim Ngân Ôi trước ai share link của báo này với Người đưa tin em còn hide và unfriend hết. Căn bản em tởm cách làm báo bẩn tưởi của chúng nó.

 

Bui Huong Giang Cuối năm cả đàn lên lịch đi hiếp doanh nghiệp í, tởm cái báo này lắm. Năm nào em cũng phải tiếp

Nguyen Thu Quynh Một tòa báo sạch, nhà báo sạch ở VN giờ hiếm hoi lắm anh ơi. Sạch thì nghèo, mà kiếm tiền bằng vài con chữ dọa dẫm thì dễ quá.

 

Nguyen Thanh Hien Nói chung đó là lý do em nghỉ làm báo, dù hồi xưa chủ yếu làm mảng giải trí, ẩm thực với cộng đồng. Lên bài rồi được gửi cảm ơn, dù chả nhiều gì nhưng nói thật cầm mà cứ băn khoăn, vì thực sự nghề báo phải khách quan chứ nhận quà người ta rồi sau có muốn chê gì cũng lại nể nang mà viết xê dịch đi tí. Nói chung là không thấy mang lại nhiều giá trị tích cực cho đời lắm.

 

Linh Hoang Vu Rồi trong tòa soạn cũng chợ búa, đòi phần chia không khác gì giang hồ vậy. Ở VN mới có sự nở rộ của những bài "báo" thực chất là bài PR theo hợp đồng giữa tờ báo với doanh nghiệp như thế. Ở các nền báo chí lành mạnh, doanh nghiệp chỉ có thể mua quảng cáo chứ ko thể mua bài báo đánh bóng cho họ.

 

Ette Thanh Cá nhân em chỉ thấy cả hai bên đều không ra gì. Dù biết nghề nào thì ăn nghề đó, tuy nhiên từ đối tượng bị phê phán, cty A trở thành khách hàng rồi ăn chia không đều dẫn đến bạn nhà báo tung hê hết lên…khác gì tống tiền doanh nghiệp. Xong rồi lấy tiền chia nhau không đều mới lộ ra câu chuyện không lấy gì làm tử tế này...

 

Nguyễn Thanh Thuý Nghề nào cũng có những mặt “tởm” và money under the table thôi mà. Với báo thì phóng viên kinh tế luôn có thu nhập tốt nhất cũng toàn thông qua mấy cái này.

Linh Hoang Vu Đúng là gần như nghề nào cũng có mặt tối nhưng ở mức độ tráo trở, đổi trắng thay đen thản nhiên như thế này thì anh nghĩ không nhiều.

 

Phan Lặng Yên Thì suốt một thời gian dài, ĐSPL và trang con của nó là NĐT là hai tờ báo thối nát và tởm lợm nhất VN mà lại. Nát như chính "đời sống" pháp luật ở VN vậy.

 

Vũ Mạnh Cường Buồn là một bộ phận nhà báo kiếm cơm theo kiểu này mà không còn thấy xấu hổ nữa. Đây là sự tha hóa khủng khiếp của nghề báo.

 

Cammy Bạch Trà Bạn nhà báo này, nếu hành động đúng là phải tung hê từ khi gỡ bài và ký hợp đồng ấy chứ nhỉ. Giờ mới phanh phui ra thì đạo đức nhà báo có vẻ kém quá! Trước em cũng thích viết báo và có ý định làm nhà báo. May thế!

 

Julio Phan Con này cũng ăn bẩn mà vì bị bọn kia ăn chặn thôi, oan ức chó gì đâu. Chắc bọn kia ăn mất mấy chục rồi lại thách thức nên cảm tử thôi mà hehee... Kền kền đôi lúc cũng phải ăn nhau thôi.

Cammy Bạch Trà Thì bạn ấy thà cứ im ỉm đi, giờ làm to chuyện thế này đúng là chả có tí tư cách nào. Giờ hiếm nhà báo chân chính quá!

 

Cammy Bạch Trà Mình thấy lúc to mồm là cái lúc đầu, chưa có màu mè gì ấy, thì người ta còn nghe và ủng hộ. Giờ cảm tử kiểu này là ngu quá! Làm báo mà vừa tham vừa ngu thế này bảo sao mình chán đọc báo.

Tony Utah Uh có vẻ như ca điển hình va chạm giữa ma mới và ma cũ. Ma mới thì “Ơ hay công lao của tui mà tui phải được hưởng huê hồng chớ”, còn ma cũ thì “bts con nài thánh tướng không nể nang anh em chú bác đi trước gì cả, tính nuốt gọn hết hả mài”. Nếu cô này thông minh làm êm chuyện hoặc trải thảm tận ngõ nhà TBT thì chắc lên chức dài dài. Nhưng nội cái chuyện đó thôi cũng thấy nền báo chí quá tởm, tận cùng của sự tha hóa. Nhiều người sống đạo đức trung thực thì bị người đời chửi là ngu. Cái nước mình nó như vậy.

 

Nguyễn Thùy Hương Theo tôi hiểu, nếu bạn Trang đang làm hợp đồng ở tòa soạn. Khi đi làm, nhân danh là người của tòa soạn. Sau khi khen ngợi hay đánh đấm doanh nghiệp hoặc bằng bất cứ cách nào đó, bạn ký được HĐ quảng cáo thì bạn sẽ được hưởng số phần trăm theo quy định. Nhưng nếu bạn đã rời khỏi tòa soạn, không còn là người của tòa soạn thì bạn chỉ được thanh toán số tiền hoa hồng của hợp đồng mà bạn ký lúc làm việc. Sau đó, cũng vẫn mối cũ nhưng tòa soạn sẽ trực tiếp làm nếu hợp đồng được ký tiếp. Còn về quy định hưởng 40% sau khi trừ thuế mà bạn được hưởng, quy định là thế nhưng khi chia chác, bạn nên biết, nhờ những bộ phận nào tác động thêm mà vì thế bạn mới ký được hợp đồng "béo bở", bạn cũng nên tự nguyện chia đều theo tỉ lệ thì đã không có rắc rối. Một mình bạn thì doanh nghiệp không đủ mức "sợ" để phải ký hợp đồng. Đúng không? Chung quy đều là do lòng tham của đôi bên mà ra cả. Dính đến TIỀN là BẠC rồi!

 

Dũng Nguyễn Chí Một so sánh nhỏ thú vị như sau: nhà báo canh doanh nghiệp sai phạm để ký hợp đồng truyền thông và CSGT canh bắt người tham gia giao thông để phạt lập biên bản thu tiền. Chỉ khác nhau đối tượng bản chất giống nhau vậy mà lại ghét CSGT hơn, thật bất công.

 

Nguyễn Bá Tôi đọc rất nhiều các còm men chửi bới này nọ. Chê trách cô pv các kiểu. Đó là những người cho rằng mình là nhà đạo đức, nhà tư cách trong làng báo. Tôi thật. Giờ ngoài một số tờ mới không làm quảng cáo thôi. Vì họ có trợ cấp. Chứ báo nào chả sống nhờ quảng cáo, gỡ bài, truyền thông. Các anh chị cứ làm ra vẻ mình tử tế với nghề. Nhưng tòa soạn anh chị không tử tế thì biết làm sao. Nói trắng ra, cái chuyện đăng rồi gỡ bài và truyền thông hợp tác là quá quá phổ biến trong làng báo này rồi. Bài gỡ cũng không phải quyền của anh chị. Là quyền của TBT cơ mà. Nếu chơi sạch thì sếp sẽ cho anh chị hưởng tí mùi hoa hồng. Còn không thì ngậm bồ hòn làm ngọt. Nói tóm lại, tôi không ủng hộ chị Trang đăng đàn, nhưng cái gì đã nát, cho nát hẳn một thể. Làng báo vốn nát rồi. Các anh chị cứ nhìn thẳng vào sự thật và đừng mắng chửi chị Trang nữa.