Nguyễn Tiến Tường - Vật tế nhân dân ?

Trước Tết, Ngân hàng Nhà nước ra thông tư “lạ” cho ba ngân hàng 0 đồng “vay” không lãi suất. Luật không cho phép sử dụng vốn ngân sách trực tiếp để tái cơ cấu ngân hàng yếu kém. Nhưng động thái "cho vay" không lãi suất này, không khác về bản chất. Ngân hàng kinh doanh tiền thu lãi, ngân sách lại rót vào không có đồng lãi nào. Đặc biệt nguy hiểm khi rõ ràng “sức khỏe” của ba ngân hàng này sau những đại án là cực thấp. 

Theo con số thống kê chưa chính thức, nợ xấu của cả ba tầm 50-70 nghìn tỉ. Một phần đến từ thất thoát, sai phạm. CB Bank tiền thân là NH Xây dựng thất thoát đến 9 nghìn tỉ, 1 nghìn tỉ vốn nhà nước bốc hơi tại Ocean và 5,5 nghìn tỉ tại GPBank.

Mua lại 0 đồng, nghĩa là phải gánh số nợ xấu nói trên. Và khi tiếp tục bơm tiền ngân sách (tiền thuế của dân) để nuôi, không khác gì “chia đều” hậu quả tham nhũng cho dân? 

Đến lượt Bộ Tài Chính đề xuất tăng kịch khung thuế môi trường cho xăng dầu, một trong các lý do là ngân sách thêm được được khoảng 15,5 ngàn tỉ mỗi năm. Xăng dầu đã cõng một loạt thuế phí lên tới gần 7 ngàn đồng/lít. Với môi trường sống hiện tại của dân, mà cứ vin vào môi trường để tăng thì cực kỳ phi lý. 

Có thể, người làm chính sách nghĩ rằng mỗi người dân chỉ mất 1-2 nghìn đồng để quốc gia có thêm một khoản kha khá. Thế nhưng, xăng dầu sẽ kéo theo chi phí vận chuyển và đẩy hàng hóa lên cao. Chưa kể, tâm lý thị trường đều vin theo giá xăng để tăng giá. Mỗi đợt tăng giá xăng, vật giá leo lên một nấc. Nhà nước có thêm 15,5k tỉ, dân có thêm bao nỗi cay cực. 

15,5 ngàn tỉ cho ngân sách, như muối bỏ bể, tương tự đề xuất tăng thuế VAT để có thêm 59 ngàn tỉ mỗi năm (comment).

Rõ ràng, nỗ lực tự hoàn thiện của thể chế chưa thấm tháp vào đâu so với nguồn năng lượng gần như vô biên dùng để "vặt sức dân". Tư duy đó gần như thành bản năng, nên mỗi quyết sách được ban hành đều vấp phải sự kháng cự mạnh mẽ, dù có thẩm thấu được vào cuộc sống, cũng là áp đặt thô bạo. 

Ngay cả hậu quả như các đại án ngân hàng, cũng dùng tiền dân giải quyết. Khi ngân khố suy kiệt, lại vay nợ công để dân trả hoặc nhìn xuống dân để tìm cách thu bù. Không thể đòi hỏi nhân dân tín nhiệm thể chế được. 

Vẫn bàng quan với chuyện quốc gia này nuôi công dân, quốc gia kia cấp xe hơi, quốc gia nọ lì xì bạc tỉ. Vì đất nước còn nghèo, không nên đòi hỏi. Nhưng nghèo hay giàu, chức năng của thể chế là kiến tạo giải pháp an dân. Chứ cứ mang dân ra làm giải pháp, thì mãi mãi không có hy vọng!

FB NGUYỄN TIẾN TƯỜNG 24.02.2018