 |
| Bia Khánh Khê bị đục dòng chữ "quân Trung Quốc xâm lược" (Báo Thanh Niên) |
Nhiều người hẳn
đã quen thuộc với hình ảnh cột bia Khánh Khê ở Lạng Sơn dưới đây [ghi nhận sự
hy sinh của 650 chiến sĩ thuộc sư đoàn 337 trên biên giới phía Bắc cản bước
quân thù năm 1979] cách đây vài năm được báo chí phát hiện là đã bị đục bỏ dòng
chữ "quân Trung Quốc xâm lược"
- một hành vi không chỉ xảo trá với lịch sử, vô ơn với chiến sĩ mà còn đớn hèn
và nhục nhã về chính trị.
Và, trong nỗ lực
xóa bỏ ký ức tập thể về sự kiện này, người ta đã không chỉ đục bia, mà còn đục
cả thơ.
Hôm nay tình cờ
thấy người bạn đăng bài thơ 'Gửi em ở
cuối sông Hồng' như bên dưới:
Nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt
Tháng Hai, mùa này con nước
Lắng phù sa in bóng đôi bờ
Biết em năm ngóng, tháng chờ
Cứ chiều chiều ra sông gánh nước
Nên ngày ngày cùng bạn bè lên chốt
Anh lại xuống sông Hồng cho thoả nỗi em mong
Đài báo gió mùa, em thương ở đầu sông
Đỉnh đồi cao chiến hào anh gặp rét
Biết mùa màng đồng quê chưa cấy hết
Tay em ngập dưới bùn, lúa có thẳng hàng không?
Giá chúng mình còn cái thuở dung dăng...
Anh thả lá thuyền xuôi về dưới ấy
Em ra sông chắc em sẽ thấy
Chỉ nỗi nhớ chúng mình đủ ấm mọi mùa đông.
...
Thì hỡi em yêu ở cuối sông Hồng
Nếu gặp dòng sông ngàu lên sắc đỏ
Là niềm thương anh gửi về em đó
Qua màu nước sông Hồng, em hiểu chiến công anh."
(Dương Soái)
Đây là phiên bản
phổ biến của bài thơ hiện nay, được báo chí nhà nước sử dụng mỗi khi nhắc đến,
kèm cả dấu 3 chấm (...) ngay trước khổ cuối cùng. [1]
Chưa bàn đến
chuyện hay dở của phiên bản này, nhưng đọc lên thấy ý hiển ngôn của nó như thể
tâm sự của một thanh niên đi nghĩa vụ quân sự làm lính biên phòng phía Bắc nhớ
thương về người yêu ở vùng quê nào đó ở hạ lưu sông Hồng. Cả bài chỉ nhớ,
thương, và kỷ niệm, chứ hoàn toàn vắng bóng sự ác liệt của chiến tranh. Bởi vậy
đọc câu cuối nghe rất gượng gạo, vì sao cô gái thấy dòng sông ngầu lên sắc đỏ
lại hiểu được chiến công của chàng trai? Chiến công gì ở đây, khi mà những đoạn
phía trên thấy chàng trai toàn là 'lên
chốt', 'xuống sông thả lá', 'gặp rét trên đỉnh đồi cao'? Nghe như một anh
chàng tân binh đang 'nổ' với người
yêu vậy.
Ý tứ bài thơ như
thế, do đó, vừa rất thường, vừa kém tự nhiên.
Nhưng hóa ra
không phải vậy, bài thơ đã bị buộc phải trở nên gượng gạo như thế. Những nhát
búa của chế độ kiểm duyệt đã đục đi mất phần lịch sử bi hùng được nhắc đến
trong bài thơ. Và, trong khi dấu tích cột bia Khánh Khê bị đục dễ dàng nhận ra
bằng mắt thường, thì với bài thơ của Dương Soái ở trên dấu vết ấy chỉ còn lại
ba chấm (...).
Mời đọc lại phiên
bản đầy đủ của bài thơ 'Gửi em ở cuối
sông Hồng' dưới đây, hôm nay, 17-2, không chỉ để hiểu vì sao cô gái nhìn sông Hồng ngàu lên sắc đỏ lại có thể hiểu được chiến
công của chàng trai (ấy là vì nghìn xác giặc Trung
Quốc đã bị hạ gục máu loang ố nơi đầu nguồn), mà còn là để nhớ tới những
gì không được phép quên, dẫu bất kỳ ai, quyền cao chức trọng tới đâu, phương
cách thô lậu tệ hại thế nào, luôn muốn chúng ta quên.
(Dương Soái)
"Anh ở Lào Cai
Nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt
Tháng Hai, mùa này con nước
Lắng phù sa in bóng đôi bờ
Biết em năm ngóng, tháng chờ
Cứ chiều chiều ra sông gánh nước
Nên ngày ngày cùng bạn bè lên chốt
Anh lại xuống sông Hồng cho thoả nỗi em mong
Đài báo gió mùa, em thương ở đầu sông
Đỉnh đồi cao chiến hào anh gặp rét
Biết mùa màng đồng quê chưa cấy hết
Tay em ngập dưới bùn, lúa có thẳng hàng không?
Giá chúng mình còn cái thuở dung dăng...
Anh thả lá thuyền xuôi về dưới ấy
Em ra sông chắc em sẽ thấy
Chỉ nỗi nhớ chúng mình đủ ấm mọi mùa đông.
Nhưng thơ ngây đâu còn ở chúng mình
Khi Tổ quốc trao anh lên tuyến đầu chặn giặc
Khi biên cương trong anh đã trở thành máu thịt
Đạn lên nòng anh giữ trọn nguồn sông
Nỗi nhớ cho em chưa viết được đôi dòng
Đạn quân thù bỗng cuồng điên vào thị xã
Xe tăng thù nghiến mặt sông êm ả
Nhịp cầu thù chặt đứt chờ mong
Bão lửa này mang sức mạnh hờn căm
Phá cầu thù, xé vụn xe tăng giặc
Giữa dòng sông nghìn xác thù ngã gục
Máu giặc loang ố cả một vùng
Thì hỡi em yêu ở cuối sông Hồng
Nếu gặp dòng sông ngàu lên sắc đỏ
Là niềm thương anh gửi về em đó
Qua màu nước sông Hồng, em hiểu chiến công anh.
Lào Cai, 1979"
[1] Xem bài trên báo Thể thao Văn Hóa (Thông tấn xã Việt Nam) và An ninh Thủ đô trong links bên dưới:
FB NGUYỄN ANH TUẤN 17.02.2018
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire
Remarque : Seul un membre de ce blog est autorisé à enregistrer un commentaire.