Trước Trung Quốc, thái độ co cụm của Trump làm Hà Nội lo ngại

Tổng thống Mỹ Donald Trump được đón tiếp tại Việt Nam ngày 12/11/2017.

(Bruno Philip, LeMonde 12/11/2017) Khoảng trống chiến lược do chính quyền Trump không có chủ thuyết phù hợp ở châu Á gây lo lắng cho Việt Nam. Thế nên chuyến viếng thăm của tổng thống Mỹ, với sự tham dự hội nghị thượng đỉnh APEC (Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương) hôm thứ Sáu 10/11 ở Đà Nẵng, trước khi đến Hà Nội hôm sau đó, được người Việt rất chờ đợi. Họ tự hỏi liệu còn có thể trông cậy vào sự ủng hộ của Washington để đối phó với Trung Quốc hay không.

Việt Nam là quốc gia duy nhất trong khu vực hãy còn ráng chống chọi lại Trung Quốc. Bắc Kinh nay có thể áp đặt điều kiện của mình cho các nước ASEAN. Đối với Barack Obama, Việt Nam đóng vai trò chủ chốt trên bàn cờ khu vực để chống chọi lại với bành trướng Trung Quốc.

Nguyen Thanh Trung, nhà nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế ở Hà Nội nhận xét : « Những năm gần đây, tình hình quốc tế đã thay đổi theo hướng xấu đi đối với Việt Nam. Trung Quốc ngày càng hung hăng hơn trên Biển Đông (nơi họ tăng cường quân sự nơi các đảo tranh chấp), trong khi các nước nhỏ khác ở Đông Nam Á bị Bắc Kinh khuyến dụ với đầu tư quy mô ».

Hà Nội đầy cảnh giác khi thấy Washington dành ưu tiên cho Trung Quốc, vì trông cậy vào Bắc Kinh để ngăn trở Bắc Triều Tiên sở hữu vũ khí nguyên tử. Chuyên gia về Việt Nam Carl Thayer đặt câu hỏi : « Tháng 11/2017 liệu sẽ là dấu mốc của việc Hoa Kỳ nhường lại vai trò lãnh đạo cho Trung Quốc, vì ông Trump thiếu kinh nghiệm và năng lực để hình dung ra một chiến lược khác với việc chỉ đơn thuần dựa trên trao qua đổi lại (theo nghĩa thương mại) ».

Thông báo của Donald Trump rút khỏi hiệp định TPP, khu vực tự do mậu dịch rộng lớn nhưng không có Trung Quốc, là một tin rất xấu cho Việt Nam – Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất. Chuyến viếng thăm Washington hồi tháng Năm của thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, nhà lãnh đạo Đông Nam Á đầu tiên đến thăm Donald Trump sau khi nhậm chức, là dấu hiệu cho thấy Việt Nam rất quan tâm duy trì quan hệ gần gũi với cựu thù Mỹ.