Nguyễn Lương Thịnh – Từ chuyện Hữu Loan, nhớ Trịnh Công Sơn

 

Hôm trước trên đường lên đồi Nga Sơn, Thanh Hóa, viếng mộ Hữu Loan, Lê Học Lãnh Vân đã ghi hình đống đá này và đăng lên Phây. Chỉ vậy thôi mà làm mình mất ngủ...

Nhớ hồi sau 75, Tuyên giáo tỉnh Bình Trị Thiên phát động chiến dịch "đấu tố Trịnh Công Sơn". Cao trào là giăng biểu ngữ phát động chủ đề này tại các trường Đại học Huế.

"Tổ chức" phân công Hoàng Phủ Ngọc Tường "động viên" Trịnh Công Sơn viết bản "Tự kiểm điểm". Tác giả của các Ca khúc Da vàng, Kinh Việt Nam... phản ứng bằng thái độ im lặng.

Sau nhiều buổi cà phê thuyết phục thất bại, trong cuộc nhậu tại nhà họa sĩ Bửu Chỉ, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã ôm gốc cây trong vườn, vừa khóc vừa trần tình với Trịnh Công Sơn : "Sơn đừng quan trọng hóa vấn đề. Viết kiểm điểm chỉ là thủ tục bình thường. Hãy suy nghĩ lại mà làm cho xong việc. Tụi mình hiểu nhau, quý nhau mà... ". Trịnh Công Sơn vẫn im lặng.

Hữu Loan không chịu thực hiện chủ trương "Tự kiểm điểm" về cảm xúc ủy mị trong bài thơ Màu tím Hoa sim, chọn việc bỏ Hà Nội về Nga Sơn, Thanh Hóa thồ đá.

Liều lượng phép thử tiết tháo của cuộc đời đối với Trịnh Công Sơn ngắn và nhẹ hơn : Việc tới tai anh em giới văn nghệ TPHCM. Nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã trình Bí thư Thành ủy Võ Văn Kiệt ký văn bản đề nghị cho Trịnh Công Sơn vô TPHCM.

Ông Kiệt khôn ngoan chọn giải pháp : "Trịnh Công Sơn không phải là viên chức Nhà nước, cũng chưa tham gia hội đoàn nào, nên không thể lập văn bản xin điều chuyển Cán bộ. Giờ tui viết lá thư tay, đích thân Nguyễn Quang Sáng cầm ra gặp bạn tui là Bí thư ngoài đó, đề nghị tạo điều kiện giúp cho Trịnh Công Sơn vô đây. Việc êm xuôi rồi thì trả lá thư lại cho tui hủy. Đừng lưu truyền mà tiêu cả đám... ".

Vậy là Trịnh Công Sơn vô Sài gòn. Tự gọt cẳng cho vừa giày : "Em ra đi nơi này vẫn thế...".

NGUYỄN LƯƠNG THỊNH 18.10.2025 (Tựa bài do Thụy My đặt)