Mai Quốc Ấn - Lại bàn về điểm nghẽn

 

Có ba trụ cột được ông Tô Lâm nhắc đến trong cuộc với đại biểu tham dự Hội thảo quốc tế Việt Nam học lần thứ bảy, gồm:

1- Phát triển thể chế, chính sách, quản trị quốc gia theo hướng tự chủ chiến lược, hiện đại, minh bạch, liêm chính, hiệu lực, hiệu quả.

2- Phát triển con người Việt Nam toàn diện. Giáo dục, y tế, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, văn hóa. Đây được coi là những yếu tố căn cốt, là nguồn lực trực tiếp của phát triển.

3- Phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, kinh tế số, gắn với khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Con đường phát triển bền vững trong thế kỷ XXI không thể chỉ dựa vào khai thác tài nguyên vật chất, lao động giá rẻ hay lợi thế truyền thống.

Lời bàn: Bóng dáng của tư tưởng kỹ trị đã dần hình thành, song từ tư tưởng để hành động là một hành trình không dễ.

Lấy ví dụ về GDP nhiều năm rất cao, song đời sống nhân dân lại thấp. Nghĩa là của cái và tài sản xã hội sinh ra chỉ vào tay một nhóm người có các lợi thế cạnh tranh bất bình đẳng kiểu cũ.

Khoa học công nghệ được nhắc tới hai lần trong 3 trụ cột, và con người khoa học công nghệ thực sự có phát minh, sáng chế, sở hữu trí tuệ lại rất khó chấp nhận cơ chế xin-cho, sự mất tự do sáng tạo từ việc áp đặt từ “con người quyền lực”.

Ông Tô Lâm từng nói điểm nghẽn của điểm nghẽn là thể chế có lẽ cần bổ sung là thể chế và con người thực hiện thể chế. Cụ thể là các văn bản pháp quy chậm cập nhật, cứng nhắc và nhóm những “con người nhà nước” kém trình độ, lạc hậu, quen thói cửa quyền.

Nhận diện được điểm nghẽn này và khai thông nó thì mọi thứ sẽ tốt đẹp thôi. Và khai thông tư tưởng cán bộ có lẽ là “điểm nghẽn” mà nhà nước đương quyền cần làm nhất!

MAI QUỐC ẤN 26.10.2025 (Tựa bài do Thụy My đặt)