Phúc Lai - Viết ngắn về cuộc chiến tranh ở Ukraine ngày 24/05/2024

“THỜI ATACMS”

Đó là cách anh phi công Denys Davydov vừa gọi giai đoạn này của cuộc chiến – video vừa mới lên mạng 3 giờ qua, quý vị có thể xem tại đây:

Đêm hôm qua, nhiều anh em thanh niên tranh thủ sức còn trẻ khỏe đã ngồi canh xem trận xả đạn của ATACMS lên các mục tiêu trên lãnh thổ Nga đang chiếm của Ukraine, đặc biệt là bán đảo Crimea. Theo anh phi công này thì những thứ bị tiêu hủy bởi ATACMS toàn món quan trọng, chẳng hạn 3 giàn phòng không S-400 và 1 giàn S-300. Theo tôi biết thì ít nhất một giàn đến nhiều hơn, S-400 ở sân bay Saki, làm nhiệm vụ canh chừng cho bán đảo khỏi sự tấn công từ hướng tây, bờ biển của Ukraine chỗ đảo Rắn.

Như trong bài hôm trước tôi đã viết, Crimea liên quan đến tả ngạn Kherson, và tả ngạn Kherson thì lại liên quan đến Crimea. Cứ Crimea bị quại đều thì tả ngạn Kherson cũng toi. Theo bản tin của Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine thì những ngày vừa qua, bọn quân Nga ở tả ngạn Kherson vẫn đều đặn nỗ lực tấn công vào bàn đạp của Ukraine chỗ Krynky. Nhưng theo tôi để ý thấy, thì việc đưa tin khá “lướt qua,” cho thấy bọn Nga tấn công chiếu lệ và ngày càng yếu.

Đánh giá của tôi về các diễn biến vẫn giữ nguyên, và bây giờ thì tình hình cho thấy tần suất và cả cường độ các cuộc tấn công của Ukraine trên hướng chính Crimea, “phụ thêm” bên Krasnodar Krai của miền Nam Nga, càng ngày càng tăng. Chúng ta hãy cùng nhìn lại, hôm 15/05 Ukraine cũng dùng thứ gì đó, không rõ là ATACMS hay Storm Shadow, nện vào sân bay Belbek nơi đóng quân của Trung đoàn không quân tiêm kích số 38. Trung đoàn này có 12 máy bay Su-27, 12 máy bay Su-27SM, 3 máy bay Su-27UB và 5 máy bay Su-30M2.

Ngay lúc đó, theo thừa nhận của Nga tối thiểu 3 cái máy bay trong số trên bị hóa vàng. Các nguồn tin khác thì cả cháy ngay cả lăn ra hỏng, đến 7 cái. Mạng Nga thậm chí cả truyền thông chính thống của nước này đưa tin 10 quân nhân người Nga đã thiệt mạng trong cuộc tấn công, trong đó có trung tướng Aleksandr Tatarenko.Thông tin thú vị nhất là chỉ trong vài ngày qua, Ukraine hạ của Nga đến 5 cái Su-25, tức là 6 chiếc bị hạ trong tháng. Chuyện này cho thấy Su-25 đang phải làm thay nhiệm vụ cho trực thăng vũ trang mà như chúng ta đã biết, trực thăng vũ trang của Nga thì phải làm thay nhiệm vụ của… pháo binh, tức là đóng vai trò các ụ pháo treo lơ lửng trên không.

Không quân Nga có 134 máy bay tấn công Su-25 tính đến đầu năm 2022. Nhóm máy bay này lớn nhất tập trung ở Quân khu phía Nam của Nga – căn cứ không quân Budyonnovsk ở Stavropol Krai, căn cứ không quân Primorsko-Akhtarsk ở Krasnodar Krai và căn cứ không quân Hvardiiske ở Crimea bị chiếm đóng.

Theo công bố của Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine, cho đến ngày hôm qua 23/05/2024, Ukraine đã bắn rơi của Nga 350 máy bay chiến đấu các loại (không phải trực thăng nhé), chiếm 45 % của tổng số 780 chiếc máy bay chiến đấu của họ vào thời điểm chiến tranh bùng nổ. Con số trên đây không tính những máy bay bị hỏng, bị bắn thành thương cố xà lết về sân bay và số bị xẻ thịt “rã xác” để dồn phụ tùng sang cho máy bay khác. Vì vậy người ta – cụ thể là cái bọn Oryx ước tính số Su-25 của Nga bị bắn hạ là 31 chiếc, số bị thương hoặc bị xẻ thịt cũng tới một con số tương đương như vậy, như thế Nga có thể bị mất đến non một nửa số Su-25 so với đầu chiến tranh, tỉ lệ này cũng tương ứng với tỉ lệ mất máy bay của Nga cho tất cả các loại.

Với số lượng máy bay giảm đi, tương lai cho lực lượng phòng không Ukraine sẽ khó bắn máy bay hơn vì máy bay Nga sẽ ít bay – đó là lý thuyết. Thực tế thì có thể sẽ không diễn ra như vậy: nếu chúng vẫn muốn có kết quả trên chiến trường, sắp tới chúng sẽ phải sử dụng Su-27. Đây là thứ mà chúng còn rất nhiều vì đến nay loại máy bay này gần như chưa được sử dụng trên chiến trường, chỉ làm nhiệm vụ bảo vệ bầu trời trong nước. Khi nào chúng ta thấy Su-27 xuất hiện trên chiến trường Ukraine cũng có nghĩa là những loại khác đã kiệt quệ tương đối rồi.

Nhóm máy bay này sẽ là đối thủ đáng gờm với F-16.

1. Quay lại với tình hình chiến trường, Tổng tư lệnh Sirskyi báo cáo rằng…

… sau những thành công nhỏ ban đầu, kẻ thù đã sa lầy trong các trận chiến đường phố giành Vovchansk ở vùng Kharkiv, chịu tổn thất nặng nề về nhân sự. Kẻ thù hiện đang chuyển quân dự bị từ nhiều hướng khác nhau nhưng không có tác dụng hỗ trợ các hoạt động tấn công tích cực.

Tại quận Lyptsi, kẻ thù đã chịu tổn thất đáng kể và chuyển sang phòng thủ tích cực, tiến hành đặt mìn và cố gắng dùng hỏa lực gây thiệt hại cho các vị trí của Ukraine.

Theo hướng Kupyansk, giao tranh vẫn tiếp tục diễn ra trong khu rừng phía bắc thành phố, với tình hình khó khăn ở khu vực Kislivka khi kẻ thù cố gắng chọc thủng tuyến phòng thủ của Ukraine và tiến tới sông Oskil.

Giao tranh ác liệt vẫn tiếp diễn ở khu vực Ivanovo và gần Chasovoy Yar, nơi kẻ thù sử dụng các loại xe tăng T-90M, BMP-3 và BMD-4 mới nhất, thường bị tiêu diệt bởi vũ khí chống tăng của Ukraine và máy bay không người lái FPV.

Các trận chiến khốc liệt nhất đang diễn ra ở hướng Pokrovsk và Kurakhiv, với việc kẻ thù cố gắng chọc thủng tuyến phòng thủ của Ukraine giữa Staromykhaidivka và Berdychi bằng cách sử dụng xe bọc thép, mô tô và xe đánh gôn.

Các hướng khác cũng cho thấy tình trạng bất ổn nhưng với cường độ ít hơn và ít sự thù địch hơn…

Bình loạn : Trong bài trước tôi đã báo cáo quý vị: rồi nó sẽ dừng, nhưng tôi không nghĩ là người Ukraine cần chiếm lại ngay. Chiếm lại ngay sẽ tốn xương máu, quan trọng là kết cục chiến tranh kia…

2. Tiếp tục những diễn biến liên quan đến “thanh trừng trong bộ quốc phòng Nga”

Trang Wikipedia đã kịp thời mở một chuyên mục mới: “Purges in the Russian Ministry of Defense in 2024” hiện có 3 thứ tiếng: Anh, Nga và Ukraine. Địa chỉ của nó tại đây.

Hôm trước sau khi bình luận về mấy thằng cha tướng lĩnh của Nga bị bắt hoặc đuổi cổ, như Ivan Popov hay Yury Sadovenko, thì tiếp tục thằng phó Tổng tham mưu trưởng, cánh tay phải của Gerasimov, thằng Vadim Shamarin bị bắt để thẩm vấn. Thằng này được cho là chủ lực của Gerasimov trong thực hiện “chiến tranh lai” tức hybrid-warfare chống lại Ukraine, có nghề tung tin phá hoại…

Về chuyện đốt lò túi bụi này, có người nhắn tin trao đổi với tôi và đặt câu hỏi rằng, tại sao Nga Putox lại đốt lò hăng hái đến như vậy. Theo tôi hiểu thì hiện nay đang là một tình thế hỗn hợp, có chuyện thất bại trên chiến trường và có khó chịu với chuyện Prigozhin năm ngoái. Mà ngay cả chuyện Prigozhin cũng vẫn là do những thất bại trên chiến trường.

Thậm chí chúng ta có thể đánh giá vụ binh biến năm ngoái của Wagner, là do Prigozhin được bật đèn xanh từ một số nhân vật nào đó, và chúng hứa cho thằng đồ tể kiêm kẻ cướp này ghế… Bộ trưởng quốc phòng mới của nước Nga hậu Putox. Thế nhưng chính Shoigu và Gerasimov, những tên được cho là trung thành nhất với Putox, những kẻ nắm quân đội, thì lại không hề có một đụng cựa gì dù rất nhỏ, để khắc phục tình hình. Lại thêm lần “thậm chí” nữa – rất nhiều nhân vật cộm cán trong quân đội hào hứng với vụ binh biến.

Vì vậy mới nói, đây là tình thế hỗn hợp. Hàng ngũ sĩ quan có hiểu biết nói chung hào hứng với vụ binh biến vì chúng có cảm tình với Wagner, vốn cũng là những quân nhân cũ và chán ghét cặp Nguyên soái Ván Ép cùng Gerasimov. Còn bọn Nguyên soái Ván Ép và Gerasimov khi chúng án binh bất động thì lại gieo vào đầu Putox ý nghĩ, Ván Ép thì nhắm ghế Tổng thống còn Gerasimov thì nhắm ghế Bộ trưởng quốc phòng. Kế hoạch của cặp Nguyên soái Ván Ép – Gerasimov là chờ Prigozhin lật được Putox thì đem quân vây chặt Wagner, hạ thủ Prigozhin và nắm chính quyền.

Chưa rõ ai đứng sau Prigozhin, chuyện này có thể chỉ có Patrushev biết. Nhưng ai đứng sau cặp Nguyên soái Ván Ép – Gerasimov thì chưa ai biết, kể cả Patrushev cũng chưa chắc đã biết, hoặc ngược lại biết rất rõ nhưng chưa làm gì được nhóm đó. Cũng có thể chẳng có ai đứng sau cặp này cả, cờ đến tay thì phải phất. Tình thế được Prigozhin tạo ra, khéo xử lý thì ăn tất, còn không khéo thì chắc gì đã mất tất – nhưng bây giờ thì mất tất rồi. Hóa ra bọn Nguyên soái Ván Ép – Gerasimov “khôn nhưng mà không ngoan” các vị nhỉ.

Vụ thanh trừng hiện nay gần như là đi càn, kiểu máy gặt đập liên hợp: bọn dính đến Prigozhin cũng chết, dính đến Shói-gù cũng chết, thậm chí chẳng dính đến ai trong hai nhóm đó, nhưng hào hứng với binh biến Wagner cũng chết – như trường hợp Ivan Popov.

“Bắt ráo hết cả như thế này lấy ai làm việc, à, chiến đấu?”

Các sự kiện có vẻ rất giống, nhưng cũng lại không giống chiến dịch Valkyrie năm 1944 cho lắm. Cả hai cùng ở hoàn cảnh chuẩn bị thua trận, dù cả hai vẫn nhai nhải giải thích là đang thắng – một bên là Goebels và bên kia là cả huyện “mồm” từ Putox đến Peskov, Lavrov đến Zakharova – nhưng tôi đã báo cáo quý vị rồi, là chúng nó nói thế thôi, và “được” bọn báo chí phía đông nước Lào phụ họa thế thôi, chỉ lừa được giới cần lao xứ này chứ trong nhà chúng nó, Putox hay Ván Ép đều biết rất rõ là đang thua. Ám sát hay binh biến, thực chất chỉ là một. Binh biến không đủ mạnh để được coi là đảo chính. Valkyrie năm 1944, ám sát chỉ là một phần của kế hoạch, sau đó vẫn có đảo chính.

Hai vụ trông có vẻ khác, là Hitler được trụ đến hết chiến tranh, chỉ khi hắn tự sát thì Chính phủ lâm thời thay hắn mới được phép đầu hàng. Nội bộ của Putox thì không được như thế – có giải quyết di chứng để lại của Prigozhin hay Ván Ép, thì bọn đầu sỏ đằng sau chúng vẫn còn nguyên. Vì vậy cái “khác” của hai vụ, chính là số phận của hai tên độc tài. Hitler xung quanh có nhiều kẻ trung thành hơn, đã được tồn tại đến hết chiến tranh. Còn thằng kia sẽ bị kết liễu để chấm dứt chiến tranh.

3. Các diễn biến như vậy đã quá rõ

Tất nhiên, Nga vẫn thắng trên chiến trường, nhưng mà bằng mồm.

- “Vũ khí khắc chế bom lượn Nga thất thế, Moscow gửi cảnh báo rắn tới Mỹ” (Thanh Niên)

- “Bộ Quốc phòng Nga đã công bố video hệ thống phóng loạt BM-21 Grad quét sạch lực lượng Ukraine và nơi tập trung khí tài của họ tại khu vực Avdeevka.” (Giáo dục và Thời đại)

- “Nga tung video sân bay quân sự Ukraine ở Dnipropetrovsk bị tấn công tên lửa” (Việt Nam loét)

- “Video Nga thả bom nặng tấn rưỡi phá hủy các mục tiêu Ukraine ở Donbass” (Cũng Việt Nam loét)

“Nga cảnh báo khả năng tấn công các mục tiêu của Anh” (Pháp luật online)

Đúng là chỉ dụ được mấy ông xe ôm cần lao, và hạng trí thức quá cuồng Putox. Quý vị khi nói chuyện đừng cãi nhau với họ, chỉ cần hỏi: tại sao mạnh thế đánh mãi không xong? Khi họ bảo: Tại cả khối NATO quây vào hỗ trợ, thì hỏi tiếp: Sao hôm trước hào hứng lắm cơ mà – Mỹ bỏ rơi Ukraine rồi – đến 6 tháng không có viện trợ, mà không cố thắng luôn đi để cơ hội nó qua mất làm gì?

Ngộ nhất là hôm nay quân gian ác Putox hắn “sẵn sàng ngừng xung đột Ukraine bằng một lệnh ngừng bắn thông qua đàm phán có công nhận đường giới tuyến chiến trường như hiện nay” – bài báo xứ phía Đông nước Lào dẫn Reuters nhưng chẳng rõ Reuters nào. Hắn nói thêm “Tuy nhiên, nếu Ukraine và phương Tây không đáp ứng lại đề nghị ngừng xung đột dựa trên hiện trạng, Tổng thống Putox sẵn sàng tiếp tục duy trì cuộc xung đột đó.”

Bình loạn : Khôn như chú, dãy phố thịt chó Vân Đình quê anh, ngày nào cũng xử lý vài chục con là tối thiểu. Đương nhiên người Ukraine đời nào “dựa trên hiện trạng,” tuần sau là ATACMS được dùng để bắn vào các mục tiêu trên đất Nga đó.

Ông bạn tôi đọc bài báo trên hỏi một câu rất hay: Thế nếu cứ nhì nhằng như vậy mãi à? Chẳng có cái gì kéo dài vĩnh viễn cả, đặc biệt là chiến tranh. Nga Putox không có phương án chấm dứt chiến tranh bằng cách bắt người Ukraine đầu hàng – với cái tuyên bố “sẵn sàng ngừng xung đột Ukraine bằng một lệnh ngừng bắn thông qua đàm phán có công nhận đường giới tuyến chiến trường như hiện nay” chính là đề nghị người ta đầu hàng trong hoàn cảnh mới đó còn gì…

… mục tiêu trước kia của hắn là hạ bệ chính quyền Zelenskyy kia. Sau đó là trung lập hóa Ukraine. Sau đó là hạn chế lực lượng vũ trang, chỉ cho có 200, 300 xe tăng gì đó. Và bắt phải dạy tiếng Nga trên lãnh thổ Ukraine. Nay chỉ cần công nhận đất là đủ, he he, hắn bí quá rồi các vị ạ. Rồi là còn phải xin người ta cho rút quân về mới được rút đấy – câu này tôi viết hồi đầu chiến tranh các bác nhỉ?

Hôm trước tôi có viết, sẽ có các sự kiện trên chiến trường, nhưng các sự kiện này sẽ không làm chấm dứt chiến tranh. Nhưng nữa: Người Ukraine lại rất biết làm thế nào mà các sự kiện chiến trường đó, sẽ làm rung chuyển chính trường Nga. Chúng sẽ phải lật Putox là thằng ngoan cố muốn kéo dài chiến tranh nhất để giữ ghế – khi đó mới đủ điều kiện để chấm dứt chiến tranh.

Và vẫn cứ là Crimea cùng chiến trường miền nam Ukraine.

P/S. Nhẽ ra hôm nay lên bài sớm hơn mà bị về muộn do tắc đường Đại lộ Thăng Long hơn 1 giờ, mười mấy ki-lô-mét nhích từng nửa mét một. Vì vậy bài cũng chỉ được thế này, mai kia có mấy chuyện kể cho quý vị cũng thú vị lắm.

PHÚC LAI 24.05.2024