Biển Đông : Manila kêu gọi Bắc Kinh tôn trọng phán quyết của Tòa Trọng tài

Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay, 12/07/2016.

Đăng ngày 14-07-2016 Sửa đổi ngày 14-07-2016 13:43

Philippines hôm nay 14/07/2016 đòi hỏi Trung Quốc phải tôn trọng phán quyết của Tòa án Trọng tài Thường trực (PCA) La Haye, theo đó, tuyên bố yêu sách của Bắc Kinh trên hầu như toàn bộ Biển Đông là bất hợp pháp.

Trung Quốc giận dữ trước phán quyết, khẳng định sẽ không tuân thủ đồng thời cảnh báo các đối thủ về nguy cơ khu vực sẽ trở thành « chiếc nôi chiến tranh ».

Ban đầu Manila tránh đưa ra lời yêu cầu Bắc Kinh tôn trọng bản án, vì tân tổng thống Rodrigo Duterte muốn xoa dịu quan hệ với người láng giềng hùng mạnh. Nhưng Philippines hôm nay đã phải cao giọng trong một thông cáo, nói rõ ý định của ngoại trưởng Perfecto Yasay trong hội nghị thượng đỉnh Âu-Á (ASEM) sẽ diễn ra trong hai ngày 15 và 16/7 tại Mông Cổ, với sự hiện diện của thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường.

Bộ Ngoại giao Philippines tuyên bố ngoại trưởng Yasay sẽ đưa vấn đề Biển Đông ra thảo luận tại ASEM, và nhấn mạnh sự cần thiết phải tôn trọng phán quyết mới đây của PCA.

Theo AFP, chỉ riêng việc đề cập đến phán quyết của Tòa Trọng tài ở Oulan-Bator là đủ để chọc giận Bắc Kinh, từ nhiều năm qua đã làm mọi cách ngáng chân Manila để vấn đề không trở thành đa phương. Hôm thứ Hai 11/7, Trung Quốc đã nói rằng chủ đề này không thể nằm trong chương trình nghị sự ASEM vì « không phù hợp ».

Nhưng Bắc Kinh có vẻ khá cô đơn, vì thủ tướng Nhật Shinzo Abe hôm nay trước khi lên đường đến Mông Cổ đã tuyên bố muốn nghe thảo luận về những bất đồng tại Biển Đông.

Trung Quốc yêu sách hầu như toàn bộ chủ quyền vùng biển - khoảng 2,6 triệu/3 triệu kilomet vuông - dựa trên bản đồ « đường 9 đoạn » tự vẽ trong thập niên 40, với lý lẽ là nước đầu tiên đã khám phá, đặt tên và khai thác Biển Đông.

Nhưng PCA hôm 12/7 khẳng định « đường lưỡi bò » Trung Quốc « không hề có cơ sở pháp lý », bác bỏ « quyền lịch sử », tuyên bố Bắc Kinh đã vi phạm chủ quyền vùng đặc quyền kinh tế của Manila.

Hoa Kỳ và Úc đã kêu gọi Trung Quốc tôn trọng phán quyết. Nhưng Bắc Kinh cảnh báo nguy cơ xung đột, nói rằng quyết định của Tòa Trọng tài là « một mảnh giấy lộn ». Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân (Liu Zhenmin) biện luận : « Đừng để Biển Đông trở thành chiếc nôi của chiến tranh ». Trung Quốc cũng đe dọa thiết lập « vùng nhận dạng phòng không » (ADIZ) trên Biển Đông. Tờ China Daily hăm dọa : « Bắc Kinh buộc phải chuẩn bị cho kịch bản xấu nhất, kể cả các xung đột quân sự tiềm năng ».

Dưới thời tổng thống Benigno Aquino, người đã tiến hành kiện lên Tòa án Trọng tài Thường trực, quan hệ với Trung Quốc trở nên giá lạnh. Người kế nhiệm, Rodrigo Duterte nhiều lần nói rằng muốn sưởi ấm quan hệ và thu hút đầu tư Trung Quốc vào các dự án hạ tầng lớn, ngỏ ý muốn thảo luận trực tiếp. Tuy nhiên Bắc Kinh cho biết sẽ không bao giờ nhượng bộ về vấn đề chủ quyền.

PhilippinesTrung QuốcChâu ÁBiển ĐôngTòa án Trọng tài Thường trựcASEM

http://vi.rfi.fr/chau-a/20160714-bien-dong-manila-keu-goi-bac-kinh-ton-trong-phan-quyet-cua-toa-trong-tai