Nguyễn Ngọc Chu - Những con đường tiến thân thành lãnh đạo khó xóa bỏ

1. Ngày 14/5/1975 đội bóng đá Diamo Kiev thắng siêu cup (cup các đội đoạt cup) châu Âu tại Basel Thụy Sĩ. Lúc đó Diamo Kiev rất mạnh, gồm toàn những cầu thủ đẳng cấp châu Âu. 

Liên đoàn bóng đá Liên Xô quyết định lấy đội DiamoKiev làm nòng cốt đội tuyển Liên Xô, và mùa giải năm 1975/1976 đội Diamo Kiev không phải tham dự giải vô địch Liên Xô, mà chỉ tập luyện để đạt được đỉnh cao phong độ khi tham dự Olympic Montreal tháng 7/1976. Cả một năm không thi đấu, chỉ tập luyện, kết quả là đội tuyển Liên Xô thất bại thảm hại ngay từ vòng đấu loại tại Olympic 1976.

Con đường chỉ tập luyện, đấu giao hữu, mà không qua chuỗi dài những trận đấu một mất một còn, sẽ không bao giờ sinh ra những nhà vô địch.

2. Tương tự như cách thi đấu giao hữu, là cách luân chuyển cán bộ để đào tạo cán bộ lãnh đạo cao cấp hiện nay ở nước ta. Bề ngoài tưởng là yêu cầu khắt khe, rằng phải qua công tác thực tiễn ở mấy vòng cơ sở, nhưng trên thực tế, lại hoàn toàn hình thức. 

Trước khi lên chức chủ tịch tỉnh thì phải đưa xuống cấp huyện, kinh qua cấp Sở. Muốn vào ủy viên trung ương thì phải qua phó chủ tịch tỉnh, chủ tịch tỉnh, phó bí thư tỉnh ủy. Mỗi nơi ngồi vài tháng cho đến vài năm. Không nơi nào ấm chỗ. Không nơi nào thạo việc. Càng không suy nghĩ điều gì mới. Càng không dám va chạm. Vì đến ngồi ghé đít rồi đi. 

Con đường luân chuyển cán bộ hiện nay hoàn toàn hình thức. Đó không phải là con đường sinh tử, nên không bao giờ nhô lên được những tài năng.

Hệ quả là kể từ sau Đại hội IV, công tác quy hoạch cán bộ chỉ dẫn đến lớp sau kém hơn lớp trước. 

3. Trong số các con đường vào ủy viên trung ương – có con đường đi qua công tác đoàn thanh niên. 

Làm bí thư huyện đoàn là vào huyện ủy. Làm bí thư tỉnh đoàn là vào tỉnh ủy. Rồi theo cách luân chuyển lòng vòng, cuối cùng thì lên chủ tịch huyện, bí thư huyện, giám đốc sở và lên cao nữa. Khi giữ chức chủ tịch tỉnh là có cửa lên bí thư tỉnh và vào ủy viên trung ương. Còn giữ chức Bí thư Trung ương đoàn thì đương nhiên được cơ cấu vào ủy viên trung ương.

4. Hãy thử lấy một trường hợp tiến thân qua con đường đoàn thanh niên làm thí dụ -, như trường hợp bà Nguyễn Hương Giang, đương kim Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh. Bà Nguyễn Hương Giang sinh ngày 04/11/1969 tại Hải Dương. 

– Từ 12/1991 - 3/1995: Công tác tại Thị Đoàn Bắc Giang, tỉnh Hà Bắc.
– Từ 3/1995 - 8/1997: Thị ủy viên, Phó Bí thư Thị Đoàn Bắc Giang, tỉnh Hà Bắc.
– Từ 9/1997 - 4/2001: Cán bộ Tỉnh Đoàn Bắc Ninh, Phó Trưởng ban, sau đó là Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh đoàn, Trưởng ban Ban Tư tưởng – Văn hóa Tỉnh Đoàn tỉnh Bắc Ninh.
– Từ 5/2001 - 1/2005: Phó Bí thư Tỉnh Đoàn tỉnh Bắc Ninh kiêm Phó Trưởng ban Ban Văn hóa – Xã hội, Hội đồng nhân dân tỉnh Bắc Ninh khóa XVI, nhiệm kỳ 2004 – 2011.
– Từ 2/2005 - 6/2008: Tỉnh ủy viên, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đoàn, Bí thư Tỉnh Đoàn tỉnh Bắc Ninh.
– Từ 7/2008 - 6/2009: Tỉnh ủy viên, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đoàn, Bí thư Tỉnh Đoàn tỉnh Bắc Ninh kiêm Trưởng ban Ban Văn hóa – Xã hội, Hội đồng nhân dân tỉnh Bắc Ninh khóa XVI, nhiệm kỳ 2004 – 2011.
– Từ 7/2009 - 5/2011: Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tổ chức Tỉnh ủy tỉnh Bắc Ninh kiêm Trưởng ban Ban Văn hóa – Xã hội, Hội đồng nhân dân tỉnh Bắc Ninh khóa XVI, nhiệm kỳ 2004 – 2011.
– Từ 6/2011 - 11/2011: Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tổ chức Tỉnh ủy Bắc Ninh.
– Từ 12/2011 - 4/2014: Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh.
– Từ 5/2014 - 9/2015: Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Nội vụ Bắc Ninh; từ 6/2014 - 12/2015: Bí thư Đảng ủy Sở Nội vụ tỉnh Bắc Ninh.
– Từ 10/2015- 12/2015: Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Bắc Ninh.
– Từ 1/2016 - 6/2016: Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Ban Dân vận Tỉnh ủy. Đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh khóa XVIII, nhiệm kỳ 2016 – 2021.
– Ngày 28/6/2016: Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Bắc Ninh, nhiệm kỳ 2016-2021.
– Ngày 12 /11 / 2019: Phó Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh.
– Ngày 14 /11/ 2019: Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh nhiệm kỳ 2016-2021.

Bà Nguyễn Hương Giang đang là cán bộ quy hoạch nguồn của Đảng qua nhiều kỳ đại hội, đang có cơ hội cho chức Bí thư Bắc Ninh tương lai – là ghế ủy viên trung ương. Bà Nguyễn Hương Giang đang nổi lên vì vừa ký công văn gửi Bộ Quốc phòng và Bộ Công an thẩm định dự án sân golf Thuận Thành bên sông Đuống. Đây thực ra không phải “tác phẩm” từ ban đầu của bà Nguyễn Hương Giang. Bà Giang chỉ tiếp tục dự án từ các đời tiền nhiệm.

5. Con đường đoàn thanh niên vào UVTƯ đã trở thành kinh điển. Đến nỗi một loạt lãnh đạo xây dựng con đường chính khách cho con cái bằng cách đưa con giữ chức bí thư đoàn thanh niên – từ cấp huyện, cấp tỉnh. Có thể viện dẫn ra hàng chục ví dụ. Điển hình là con trai cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng - giữ chức Bí thư Tỉnh đoàn Bình Định.

Không nước nào chọn lãnh đạo như cách quy hoạch cán bộ lãnh đạo ở nước ta. Con đường quy hoạch cán bộ vào ủy viên trung ương qua đoàn thanh niên phải được xóa bỏ. 70 năm qua, chưa nhìn thấy lãnh đạo nào giỏi qua con đường quy hoạch từ thanh niên!

NGUYỄN NGỌC CHU 04.04.2020