Lê Học Lãnh Vân - Dương Thu Hương và phong trào khuyến đọc sách

 

Những ngày này, nhiều người bạn quý mến của tôi lo tổ chức ngày đọc sách, hoạt động cho phong trào đọc sách… Thấy các anh chị tất bật, vác tù và hàng tổng mà cảm động!

Các anh chị, nhiều người trên dưới bảy mươi, phải xông ra xã hội vì thấy số sách một người Việt đọc trong một năm quá ít. Việc làm của các anh chị thực chất là việc làm của xã hội dân sự. Càng thương các bạn hơn khi thấy hình như xã hội dân sự ấy chưa được bộ máy chính thống ủng hộ?

Nhớ những ngày này bốn mươi tám năm xưa, khi niềm vui vì hòa bình và thống nhất còn ngất ngây, các đài phát thanh phường bỗng ra rả loan nghiêm lệnh từ cấp cao của thành phố: “Tất cả các sách vở, tài liệu in ấn trước ngày 30/04/1975 phải đem nộp cho nhà nước!”

Nguyễn Ngọc Chính - 1975 Black April Countdown

 

“Tháng Tư Đen” khởi đầu từ ngày 10/03/1975 tại thị trấn Ban Mê Thuột trên vùng Cao nguyên Trung phần. Thành phố còn được gọi là “Buồn Muôn Thuở”, “Buồn Mà Thương" hay thậm chí là “Bụi Mù Trời” đã được quân đội Miền Bắc chọn làm chiến trường “lãnh ấn tiên phong” dẫn đến trang lịch sử cuối cùng của hai nền Đệ Nhất và Đệ Nhị Cộng Hòa tại Miền Nam.

Ban Mê Thuột chỉ là một thị trấn nhỏ bé, với diện tích khoảng 370 km², dân số 300.000 người, nơi đặt bản doanh của Sư đoàn 23 bộ binh bị thất thủ và tạo một “chấn động domino’”, phá vỡ hệ thống phòng thủ của quân đội Việt Nam Cộng Hòa!

Gia đình tôi rời Đà Lạt năm 1963 để đến vùng cao nguyên đất đỏ bazan chỉ vì công vụ của bố. Tôi bắt đầu học năm Đệ Tứ tại trường Trung học Ban Mê Thuột, một ngôi trường khiêm tốn, học sinh người Kinh và Thượng ngồi chung lớp theo đúng như bản hiệu đoàn ca “Kinh Thượng Kết Đoàn”.

Lê Huyền Ái Mỹ - Mẩu chuyện tháng Tư

 

Cũng cái tòa nhà lộng lẫy ở góc Võ Thị Sáu - Trần Quốc Thảo ấy, cũng cô nhân viên chi chi ấy, cũng liên quan đến giấy tờ tên ông - Thanh Nghị, tức Hoàng Trọng Quị.

Ông là người biên soạn Việt Nam tân từ điển (năm 1954), tác giả cuốn “Tháng ngày tôi sống với những người Cộng sản”. Là Phó chủ tịch Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ và hòa bình Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Văn hóa Chính phủ cách mạng lâm thời miền Nam Việt Nam.

Đâu chừng 5 năm trước, con gái ông khi ấy đã gần 70 tuổi đi làm giấy xác nhận tên Thanh Nghị chính là Hoàng Trọng Quị trong thủ tục báo tử (hình như thế), phải tới lui trụ sở UBND quận cả chục lần, mỗi lần tới là phát sinh một yêu cầu. Cho tới lần… mém cuối là yêu cầu phải có hình mộ phần của ông.

Chương trình phát thanh RFI ngày 27.04.2023

 

Phúc Lai - Vài gạch đầu dòng về cuộc xâm lược Ukraine của Nga Putox ngày 26/04/2023

 

1. Chiến sự Bakhmut

Hôm nay tui sẽ không đi vào chuyện đánh nhau cụ thể trên chiến trường nhiều, vì thực ra câu chuyện chính chắc chắn vẫn sẽ là… Bakhmut. Tui đính kèm bài này bản đồ Bakhmut của 2 ngày trước.

Hôm kia có bác viết bài về chiến sự Ukraine khá ổn, trong đó cho rằng tui có ý kiến ở đâu đó, bảo là Ukraine sẽ rút khỏi Bakhmut sau khoảng 2 tuần nữa:

Thực tế là bác này không hiểu ý tui. Tui viết vào thời điểm đó là căn cứ vào tình hình khả năng người Ukraine sẽ phản công và bắt đầu bằng những đòn tấn công sâu vào hậu phương quân Nga đồng thời tiến hành trinh sát chiến đấu, thăm dò nếu thuận lợi thì chiếm luôn. Điều đó có nghĩa là: Bakhmut đã hoàn thành nhiệm vụ lịch sử của nó, và vô tình nó chỉ là một địa chỉ vô danh đã trở thành chiến lược nhờ… công lao quái gở của Putox.

Nguyễn Thế Vũ - Kịch bản nào cho cuộc tổng phản công

 

Trong cuộc " tổng phản công mùa xuân" thì bên Ukraine cũng không thể đủ lực để tấn công toàn diện trên tất cả chiến tuyến.

1) Nên giai đoạn đầu tiên là tấn công thăm dò trinh sát để:

- Phát hiện điểm yếu phòng thủ của Nga.

- Buộc quân đội Nga luân chuyển lực lượng ứng phó, từ đó để lộ ra điểm yếu sơ hở hoặc thiếu đồng bộ cho quân Ukraine khai thác.

Hiệu Minh - Về nhà văn Dương Thu Hương và giải Cino-Del-Duca

 

Mạng xã hội loan tin bà vừa được giải thưởng Cino-Del-Duca năm 2023, một giải thưởng của Pháp khá danh giá trao cho lĩnh vực văn học.

Giang hồ đồn, chưa có ai thuộc giới mày râu trong văn nghệ sĩ dám cãi nhau tay đôi với bà Thu Hương do bà rất đáo để, văn cũng là con người bà, dữ dội và ngang tàng.

Tôi cũng nhìn thấy bà vài lần nhưng chỉ đứng xa nhìn vì mình có biết gì mà nói. Vả lại cũng hơi hốt thật, bà nhìn ai cũng muốn cãi nhau.

Lê Phú Khải - Đó là Dương Thu Hương

 

Tháng 3/1991 lúc Liên Xô sắp sụp đổ, tôi từ Mát-xcơ-va về Hà Nội. Chị Irina, trưởng Ban Việt Ngữ Đài phát thanh quốc tế Mát-xcơ-va có gửi tôi một lá thư (dán kín) nhờ chuyển cho nhà văn Dương Thu Hương ở Hà Nội.

May cho tôi là hôm trước đến phố Ngô Thời Nhiệm chuyển thư cho chị Hương, thì hôm sau anh Nguyễn Xuân Tụ ( tức Hà Sĩ Phu ) đến chơi Dương Thu Hương lúc chị đang bị khám nhà, anh Tụ bị công an câu lưu để xét hỏi (!).

Sau khi Dương Thu Hương bị tù (từ ngày 14/04/1991 đến ngày 20/11/1991), ra tù, chị có lần vô Sài Gòn. Lúc đến chơi một cơ quan nọ, khi đang nói chuyên có người phát hiện ra chị là Dương Thu Hương, có người đã bỏ chạy vì sợ liên lụy! Nghe được câu chuyện này, tôi đã mời chị về nhà tôi nghỉ, nhưng chị đã tá túc ở cơ quan Nhà xuất bản Văn học tại TP.HCM do nhà văn Nhật Tuấn phụ trách.

Mai Bá Kiếm - Trong hai năm, SCB thay 4 tổng giám đốc mà Ngân hàng Nhà nước không thấy bất thường ?

 

Tháng 7/2020, ông Võ Tấn Hoàng Văn giữ chức tổng giám đốc SCB trong 7 năm đã từ nhiệm, ông Hoàng Minh Hoàn là phó lên “quyền tổng giám đốc”.

Ba tháng sau, ông Jeremy Chen thay ông Hoàng Minh Hoàn làm quyền tổng giám đốc SCB, để triển khai“Chiến lược chuyển đổi và phát triển bền vững giai đoạn 2020 – 2030” với sự tư vấn chiến lược của McKinsey & Company.

“Quyền tổng giám đốc ngoại” chỉ “khè” Ngân hàng Nhà nước và cổ đông được 7 tháng. Ngày 15/05/2021 ông Jeremy Chen “bỏ của chạy lấy người”, ông Trương Khánh Hoàng lên thay. Sau hơn một năm, ngày 12/08/2022, SCB đã miễn nhiệm quyền tổng giám đốc của ông Hoàng, bổ nhiệm ông Diệp Bảo Châu Phó tổng giám đốc “phụ trách”.

Phan Châu Thành - Vì sao Putin muốn chiếm Crimea và sau đó là Ukraina ?

Nhà báo Nga Ilya Zhegulev, người từng làm việc cho Forbes, Reuters hay Meduza vừa công bố kết quả điều tra chi tiết về nguyên nhân cuộc xâm lược của Putin vào Ukraina, trong đó có những điểm đáng chú ý sau:

1. Vào tháng 1-2014, Putin hoàn toàn chưa hề có ý định xâm chiếm Crimea. Kế hoạch được đưa ra rất bất ngờ vào tháng 2-2014, khi chính quyền Nga hiểu rằng những người biểu tình ở Kyiv sẽ chiến thắng tổng thống Ukraina lúc đó là Yanukovich, người thuộc phe Nga.

Đêm 22, rạng ngày 23-2-2014, sau khi nhận được tin Yanukovich đã trốn khỏi Kharkiv, Putin quyết định xâm chiếm Crimea. Ngay lúc đó, các cố vấn đã cảnh báo ông ta về « hậu quả nghiêm trọng » của quyết định này, nhưng Putin được cho là tỏ ra bất cần và tuyên bố « không quan tâm tới hậu quả ».

Chương trình phát thanh RFI ngày 26.04.2023

 

Dương Quốc Chính - Hòa giải dân tộc thế nào ?

 

Cứ đến tháng Tư là kiểu gì cũng phải nhắc tới chuyện hòa giải, vì có triệu người vui và triệu người buồn. Nhưng hòa giải thế nào?

Muốn hòa giải thì việc đầu tiên là đừng có cực đoan địch ta, rồi cứ phải ta thắng địch thua, ta luôn đúng, địch luôn sai... Nhưng để làm được điều đó thì phải có kiến thức lịch sử, chính trị, kinh tế vĩ mô đủ sâu để hiểu rằng không có danh nhân, lãnh tụ phe nào tuyệt đối đúng hay tuyệt đối sai, không phe nào được độc quyền yêu nước hay bán nước. Phải tôn trọng sự khác biệt về quan điểm chính trị nhưng phải phân biệt đâu là quan điểm và đâu là sự việc (opinion và fact).

Gần đây có vụ việc anh em dân chủ đấu tố anh Đoàn Bảo Châu về quan điểm của anh ấy với ông Hồ Chí Minh, là có thể thấy là còn lâu mới hòa giải được. Hai phe đều vẫn nuôi dưỡng sự thù hận. Với cách phản ứng hung hăng với nhau như vậy, thì nguy cơ tắm máu khi có cách mạng là có thể xảy ra. Bao giờ hai bên phải có sự bao dung lẫn nhau thì mới có thể coi là vết thương chiến tranh đã lành.

Ngô Nhân Dụng - Lịch sử sẽ viết gì về ngày 30 tháng 4

 

Người học lịch sử sau này sẽ tự hỏi tại sao chế độ đó không sụp đổ nhanh hơn, theo sau ở các nước Đông Âu và Nga, để dân Việt Nam được sống tự do sớm hơn, có cơ hội phát triển kinh tế và văn hóa nhanh hơn?

Ký giả này đã nhiều lần tự hỏi một cuốn lịch sử Việt Nam in năm 2075 sẽ nói gì về ngày 30 tháng Tư trước đó 100 năm?

Nhà viết sử sẽ ghi nhận 30 tháng Tư năm 1975 là ngày cuộc nội chiến đã chấm dứt giết chết hai triệu người Việt; sau đó ba, bốn trăm ngàn người Việt đã vùi xác trên Biển Đông khi tìm đường chạy trốn một chế độ độc tài khắc nghiệt. Sách có thể ghi chú rằng dân số cả nước lúc đó khoảng 35 triệu.

Mai Bá Kiếm - Tưng bừng “câu like”, âm thầm “đổi tựa”!

 

Lúc 15 giờ 30 ngày 22/04/2023, tại Ban Mê Thuột, trời giông làm cây sao đen bật gốc đè cô K.N, 26 tuổi, đi xe máy bị trọng thương. Báo NLĐ giật gân bằng tựa “Công an đưa cây ngã đổ đè cô gái về trụ sở để điều tra”.

Tựa bài “tưng bừng câu like”, cộng đồng mạng nổi sóng cho rằng cây sao đen là thủ phạm! Nhà báo Huỳnh Ngọc Chênh viết châm biếm rằng cái cây khai ra đồng phạm là gió đã làm cây ngã. Gió khai ra thủ phạm chính là Trời, nếu Trời không chỉ đạo, thì gió không thổi. Nghe nói, ông Trời đang bị triệu tập…

Báo Dân Trí giật tựa hiền hơn “Công an thu giữ cây sao đen đổ đè cô gái nguy kịch”, chapeau có nêu “công an đưa về trụ sở để làm tang vật điều tra…”.

Chương trình phát thanh RFI ngày 25.04.2023

 

Phúc Lai - Ukraine mười bốn tháng chiến tranh : Thêm một bước đến diệt vong của Putin

 

Rất nhiều bác nhắn tin riêng trên mạng xã hội hỏi tôi: Tại sao ngay cả những lúc cuộc kháng chiến của người Ukraine ở giai đoạn khó khăn nhất, mà anh có thể lạc quan đến vậy? Trong suốt hơn một năm qua, câu trả lời của tôi luôn là: “Đó không phải chủ nghĩa lạc quan tếu, mà sự lạc quan đó là có căn cứ.”

Tôi cũng đã nhiều lần nhắc đi nhắc lại rằng, xuất phát điểm ban đầu là hoàn toàn không biết gì về Ukraine, nhưng những thứ rởm đời của Nga thì tôi biết, tất nhiên là không hẳn là rõ.

Điều đó cũng giống như hỏi tất cả người Trung Quốc rằng: quân đội của họ ngoài diễu võ dương oai ra bên ngoài, bên trong có những vấn đề gì không… thì chắc chắn hầu như là họ không thể biết được. Chúng ta cũng sẽ vậy thôi – nhưng với một cuộc chiến tranh thì nó sẽ có những điều có thể nhận ra được, căn cứ vào tình hình kinh tế xã hội của đất nước đang tiến hành cuộc chiến đó.

Dương Quốc Chính - Lừa dối khách hàng

 

Theo như thông tin trên báo chí thì ông Thản chưa bị bắt nhé anh em. Khởi tố vụ án và bị can 3 năm rồi nhưng chưa bắt và bây giờ Viện Kiểm sát mới truy tố. Tức là sắp ra tòa.

Tội lừa dối khách hàng ở cấp độ 2 có mức án từ 1-5 năm. Dự là án 2-3 năm. Có thể thấp hơn nếu khắc phục hậu quả tốt. Nhưng dự là không có cách gì cấp được sổ đỏ cho khách đâu.

Chỉ lạ cái là không thấy mở rộng điều tra sang dự án khác ngoài cái Kiến Hưng? Hay tại dân không kiện nên không biết? Như khu Linh Đàm, VTV mới có phóng sự là trẻ con không có trường công để học. Quá tải hạ tầng xã hội siêu nặng.

Nguyễn Văn Tuấn - ‘Bao nhiêu năm rồi còn mãi ra đi …’

 

Vậy là 14 người chết trên biển Đài Loan đều là người Việt. Tất cả đều xuất phát từ miền Bắc. Tất cả cũng chỉ vì miếng cơm manh áo - theo như một người trong cuộc nói thật.

Hơn 45 năm rồi mà người Việt vẫn còn ra đi. Đi nhiều là đằng khác.

Trong suốt 25 năm qua, mỗi năm có gần 100.000 người Việt rời quê hương đi định cư ở nước ngoài, chủ yếu là Mỹ. Họ ra đi chủ yếu là vì lý do kinh tế và là ‘air people’ (đi bằng máy bay). Họ may mắn hơn 14 đồng hương bỏ mạng trên biển Đài Loan.

Nguyễn Hưng Quốc - Một lần gặp Dương Thu Hương

 

Mấy ngày vừa qua, trên Facebook, nhiều người xôn xao vì một tin vui: nhà văn Dương Thu Hương được giải Cino Del Duca trị giá 200.000 euro của Pháp.

Tôi cũng vui.

Tôi gặp Dương Thu Hương một lần ở Hà Nội vào cuối năm 1996. Tối đó có cả nhà thơ Lê Đạt. Chúng tôi ăn tối trong một nhà hàng, thú thực, đến nay, tôi hoàn toàn không nhớ tên. Cũng không nhớ đã ăn món gì. Chỉ nhớ những lời Dương Thu Hương kể về cuộc đời của chị, về công việc viết lách của chị.

Phan Huyền Thư - Bác Hương

 

Mình kể chuyện bác Hương với ông Huy Cận trên Facebook cách đây cũng gần chục năm, giờ nhắc lại biết đâu người không ưa mình sẽ quy thành theo đóm ăn tàn. Chỉ biết là mừng khi nghe về giải thưởng danh giá của bác.

Cũng trộm nghĩ, có chút ngậm ngùi nhớ về dịch giả Phan Huy Đường, giờ ở cõi khác chắc anh cũng đang vui lắm. Thật lòng như vậy.

Mình hay sang Paris. Lần nào về cũng có người hỏi thăm "Có gặp Dương Thu Hương không?" Cũng không ít lần được nhắc nhở xa xôi rằng giỏi giang trí tuệ hay sắc sảo đến như Dương Thu Hương mà còn phải biệt xứ, con cháu sau này chắc gì được an yên. Thôi cứ làm phận đàn bà đơn thuần cho lành, đừng dại dột mà giãy giụa nhé!