Ngọc Vinh - Lại phải nói về Nick Út

Định khép phím chuẩn bị đón giao thừa, nhưng được nhiều người nổi tiếng hỏi thăm về bộ phim tài liệu vừa được trình chiếu tại một liên hoan phim nước ngoài, nên tôi đành phải viết mấy dòng.

Bộ phim cho rằng phóng viên ảnh nổi tiếng Nick Út ko phải là tác giả của tấm ảnh đoạt giải Pulitzer" Em bé Napalm".

Gần hai năm trước đây, tôi đã viết về câu chuyện được mô tả trong bộ phim ấy. Trang phây Ngọc Vinh của tôi sau đó đã bị đánh sập (Facebook khóa vĩnh viễn), chẳng biết bài viết ấy có liên quan gì không và ai đứng sau việc khóa mõm của tôi?

Tôi không muốn kể lại chi tiết chuyện cũ, chỉ nói rằng chính tôi là người tìm ra ông Nghệ (ai tự nhận mình tìm ra ông Nghệ là gian dối rồi) sau nửa thế kỷ ông sống trong bóng tối, khi những người muốn tìm ông để lật tẩy Nick Út đã bó tay.

Số phận khiến tôi viết về Nick Út nhân 25 năm ngày Sài Gòn thất thủ, sau đó lại sắp xếp để tôi gặp người chủ mưu lật tẩy Nick Út, rồi tìm ra ông Nghệ. Nếu tôi không tìm thấy ông Nghệ, sẽ không có bộ phim đang gây tiếng vang bây giờ.

Khi tôi gặp, ông Nghệ đã 86 tuổi, độ tuổi nhớ nhớ quên quên. Xin nói thật, trực giác một nhà báo mách bảo tôi rằng Nick Út chỉ là kẻ ăn may (xin miễn cho tôi nói rõ ăn may là thế nào) và rất có thể (tôi nhấn mạnh chữ" có thể" mà không xác quyết điều gì) anh ta không phải là người chụp tấm ảnh ấy. Nhưng chứng cứ mà đoàn làm phim có trong tay (là hai nhân chứng trên 80 tuổi) không đủ để chứng minh Nick Út không phải là kẻ chụp tấm ảnh kia.

Chứng cứ quyết định phải là bút tích nhân viên Văn phòng AP xác nhận có nhận cuộn phim chụp Em bé Napalm của ông Nghệ, cũng như chữ ký của ông Nghệ nhận 20 usd. Nếu không có nó thì dù đoàn làm phim có nỗ lực thế nào, nhiều khả năng là thua.

Chỉ có hai kẻ chứng minh được điều đó là trưởng văn phòng hãng tin AP tại Sài Gòn thời điểm cả thế giới chấn động vì tấm ảnh (ông này đã chết - cũng là một phóng viên ảnh nổi tiếng đoạt hai giải Pulitzer) và chính...AP.

AP biết rõ là bộ phim, dù có tạo ra tiếng vang gì đó cũng không thể chứng minh Nick Út là kẻ giả mạo. Nếu ra tòa, không thẩm phán nào chấp nhận chứng cứ lỏng lẻo như vậy. 

Một nhà báo người Việt khá nổi tiếng sống ở Mỹ hỏi tôi rằng, sau khi bộ phim trình chiếu anh thấy Nick Út vẫn nhởn nhơ tại Cali mà chẳng lo lắng gì?

Tôi trả lời, vì anh ta biết mình được AP bảo vệ. AP bảo vệ anh ta cũng là bảo vệ chính mình. Không dễ để một hãng tin danh tiếng lâu đời như vậy bị đánh bại, dù cho mười bộ phim chứ không chỉ một. Đừng hòng moi chứng cứ từ AP.

AP sẽ không bao giờ để mình bị dìm xuống bùn. Tôi biết vậy nên đã từ chối tham gia bộ phim, sau khi giao ông Nghệ cho những người làm phim.

NGỌC VINH 28.01.2025