Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Do định mệnh về địa lý, hai hệ thống sông tạo ra hai đồng bằng lớn là Bắc kỳ và Nam kỳ của Việt Nam đều khởi nguồn từ Trung Quốc.
Người láng giềng to lớn này lại không tốt bụng, họ chỉ điều tiết dòng chảy theo hướng có lợi nhất cho mình, bất chấp hậu quả ở hạ lưu.
Và Việt Nam hứng chịu thiên tai cả Bắc và Nam, dù hình thái khác nhau.
Tin sáng
1. "FIFA công bố tài liệu chứng tỏ Malaysia sai phạm vụ 7 cầu thủ nhập tịch"- Cũng... thích thành tích như ai nhỉ ? Đại loại là Mã thì cung cấp giấy khai sinh ông/ bà mấy cầu thủ này sinh ở Mã, nhưng FIFA chứ có phải... Mã đâu, họ nhờ... cảnh sát khu vực bên Tây Ban Nha, Argentina, Hà Lan... xác minh và ông bà các cầu thủ này ngơ ngác : Malaysia hắn ở lỗ mô ?
Trong khi đó : "Hệ thống dữ liệu bóng đá Malaysia bị hacker tấn công, chế giễu". Bèn.
Liên quan : "Bích Tuyền chính thức vắng mặt vòng 2 Giải bóng chuyền vô địch quốc gia 2025". Tuyền được phân công làm săn sóc viên của đội LPBank Ninh Bình.
Hôm nay, ngày 7-10, giai đoạn 2 của Giải bóng chuyền vô địch quốc gia 2025 sẽ chính thức khởi tranh tại Ninh Bình. HÌnh như VTV không truyền. Xôi lạc đâu, có mặt. À không, ở đây : Sẽ được phát sóng miễn phí trên ON Sports, ứng dụng ON Plus của VTVCab. Đặc biệt, người hâm mộ sẽ có thể theo dõi các trận đấu ở mọi góc máy đẹp nhất trên sóng của ứng dụng VTVprime. Cũng bèn.
Hồi bé tí, mình đã thuộc bài thơ "Em bé Triều Tiên" của Tố Hữu. Sau này lớn hơn chút, học lớp 5, lại thuộc bài, cũng thơ, thế mới chết dở, thơ nó ám vào đời, bài "Em bé Thừa Thiên", của thi bá nào thì mình quên rồi.
Ông Tố Hữu hình như chưa đi Triều Tiên bao giờ, nên năm 1951 lại càng chưa. Vậy mà vẽ được "Cho em sướng cho em ca múa/Trên đồng hoa bãi lúa/Nhịp sóng vui muôn thuở của Triều Tiên/Bé em ơi, giữa súng rền/Ngày mai tươi mát hát trên đất Triều" (tôi nhớ như thế, chả biết có đúng không).
Còn bài "Em bé Thừa Thiên" cũng khiếp, kể một em bé tỉnh Thừa Thiên ở miền Nam bị "chúng" bắt xé cờ, em liền "Ung dung em cuốn cờ vào bụng/Chỉ vào mũi súng/Chúng mày muốn xé cờ/Hãy xé xác ta đây/Mắt em cháy căm thù/Lời em như lửa đốt" khiến "Cả bầy lũ cụp tai/Chúng nhìn em, hoảng hốt". Thơ rất kinh.
Sau khi Triều Tiên chia thành hai quốc gia và cùng là thành viên của Liên hợp quốc tháng 9.1991, phía nam lấy tên Đại Hàn dân quốc (từ 1994, Việt Nam gọi là Hàn Quốc trong các văn bản chính thức), còn phía bắc sở hữu cái tên Triều Tiên.
Các cụ ta xưa vẫn gọi Triều Tiên là Cao Ly, là gọi theo tên cổ. (Vương quốc Cao Ly bắt đầu năm 918 và kết thúc vào năm 1392, cũng là năm danh xưng Triều Tiên ra đời).
Triều Tiên được coi là quốc gia bí ẩn nhất thế giới. Không ai được phép mang điện thoại, máy ảnh khi nhập cảnh du lịch vào đất nước họ. Vì thế người dân Triều Tiên, phần lớn là nông dân, sống ra sao vẫn được coi là bí mật quốc gia. Giao thương hàng hóa chủ yếu với Trung Quốc, giờ có thêm vụ bán đạn pháo và lính đánh thuê cho Nga.
“Vào ngày 6 tháng 10 năm 2025, Thủ tướng Sébastien Lecornu đã nộp đơn từ chức lên Tổng thống và Tổng thống đã chấp nhận.” Tuy nhiên, ngay cả sau khi chấp nhận, Macron vẫn yêu cầu Lecornu tiến hành “những cuộc đàm phán cuối cùng” trong một thời hạn giới hạn (đến tối thứ Tư) nhằm cố gắng ổn định tình hình chính trị.
Nước Pháp lại đang bước vào một cơn bão chính trị mới.
Thủ tướng Sébastien Lecornu, người chỉ vừa được bổ nhiệm cách đây ít tuần, đã đệ đơn từ chức, khiến chính phủ rơi vào tình trạng hỗn loạn. Ông có thể trở thành Thủ tướng có nhiệm kỳ ngắn nhất trong nền Cộng hòa thứ Năm của Pháp.
Bởi vì MAGA Việt Nam quen xã hội độc tài đảng trị, thiếu kiến thức về luật pháp và Hiến Pháp Hoa Kỳ. Khi họ nghe lãnh tụ Mỹ tuyên bố những lời đao to búa lớn và ra các lịnh hành pháp cực đoan thì thích, nhưng lại không biết những điều đó vi hiến.
Nhiều người Mỹ sinh và lớn lên ở Mỹ vẫn chỉ hiểu luật pháp và Hiến Pháp Hoa Kỳ mù mờ, mà nhiều khi mù tịt nữa. Vì thế các Tổng Thống Mỹ giỏi, ít bị kiện cáo và gây xung đột pháp lý, là những Tổng Thống đã từng giữ chức Thống Đốc, Thượng Nghị Sĩ hay Dân Biểu.
Đó cũng là lý do tại sao xã hội Mỹ có rất nhiều luật sư, bởi vì nước Mỹ có luật pháp rất phức tạp mà người dân không am tường.
Vyacheslav Leontyev, 87 tuổi, cựu tổng biên tập Pravda - tức Sự Thật, tờ báo chính thức của Đảng Cộng sản Liên Xô - đã đi gặp Lênin tại Moscow cuối tuần trước, sau khi rơi từ cửa sổ căn hộ tầng năm, khoảng 21 mét.
Chính quyền cho rằng đây có thể là tự sát sau một “cơn khủng hoảng thần kinh”.
Sau khi Liên Xô sụp đổ năm 1991, Pravda được tái cấu trúc, và Leontyev vẫn tiếp tục đứng đầu tờ báo.
Thay vì đặt tựa bài báo dễ hiểu và khái quát cho nội dung bài, thì hiện nay, phóng viên và ban biên tập thích đặt tựa tối nghĩa để ai muốn hiểu thì chịu khó đọc hết bài.
Báo Tuổi Trẻ đặt tựa "Rái cá vuốt bé vật chứng trong vụ án được thả về rừng phòng hộ Cần Giờ ». Tựa viết ở thể xác định nhưng hầu như vô định, trừ "trạng từ chỉ nơi chốn" : Rừng phòng hộ Cần Giờ.
Trong tựa có một động từ thả, và một danh từ vuốt (móng nhọn) bị hiểu lầm thành động từ (vuốt ve). Nhưng rái cá không vuốt ve mà vuốt bé vật chứng, thì vật chứng không gánh hậu quả của động từ vuốt. Vậy vuốt là danh từ và bé là tính từ (nói kiểu Nam kỳ là móng nhọn nhỏ thì dễ hiểu).
Không chỉ tòa nhà 125 Hai Bà Trưng thuộc VNPT đang cho thuê mặt bằng làm chợ hay kinh doanh ngoài ngành nghề.
Nhiều bạn qua Facebook cho biết các Bưu điện Chợ Lớn, Gia Định, Phú Nhuận cũng đã cho thuê mặt bằng.
Tôi vừa đi xem - chụp hình và thấy, đúng vậy :
Hôm nay 7.10. Sáu năm trước, cũng 7.10 (2019) là ngày mất nhà thơ Du Tử Lê.
Tôi vừa đọc bài của con gái bác Lê, chị Orchid Lâm Quỳnh nhớ về người cha tuyệt vời của mình, chợt nhớ lần được gặp và sau đó có đôi dòng về bác. Nay tại hạ xin đăng lại, như nén hương tưởng nhớ con người tài hoa đạo đức ấy.
****
Tên tuổi bác Lê, tôi biết đã lâu nhưng chả bao giờ nghĩ có thể, có dịp nào gặp, chứ đừng nói được trò chuyện, với một người mà mình hằng ngưỡng mộ.
(Về cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine của Putler ngày 06/10/2025)
1. Giai đoạn quyết định của cuộc chiến vẫn tiếp tục
+ Mấy tin tức đáng chú ý:
- Vào thứ Bảy, ngày 4 tháng 10, khu vực Sumy đã bị tấn công bằng máy bay không người lái Shahed. Hậu quả là thành phố Shostka và cộng đồng Shostka bị mất điện, khí đốt và nước.
- Vào ngày 1 tháng 10, Nga đã phá hủy các cơ sở hạ tầng năng lượng tại thành phố Slavutych, dẫn đến mất điện ở một số khu vực thuộc Kyiv và Chernihiv, cũng như tại một cơ sở trú ẩn tại khu vực nhà máy điện hạt nhân Chornobyl.
(Nhớ ngày sinh của Phạm Duy (05/10/1921)
Phạm Duy vẫn ở đâu đó trong cuộc đời này, không chỉ 100 năm này, mà có lẽ còn nhiều trăm năm nữa trong những trái tim thuần khiết yêu nước Việt, đi cùng những giai điệu gần gũi và khoan nhặt của ông.
Nghe nhạc Phạm Duy, đôi lúc tôi nhận ra như nhu cầu của một người Việt. Nó thôi thúc và cồn cào. Thậm chí khi im lặng nghe mà cứ tưởng như mình đang cất tiếng, bởi lời ca đã âm vọng không biết bao điều. Và tôi cũng đã chứng kiến điều như vậy.
Có lần linh mục Đặng San ở Sài Gòn trở bệnh nặng. Ông nằm lặng lẽ trong phòng mình nhiều giờ rồi lặng lẽ nhắn cho một cô bạn của tôi “Có thể đến hát cho Cha nghe một bài Phạm Duy không?”. Bác sĩ không cho ông hút thuốc nữa, cũng không cho xem điện thoại nữa. Sự tĩnh lặng và chăm sóc chu đáo thể xác, vẫn không đủ cho phần hồn. Ông nằm nhìn lên trần nhà. Im lặng. Thở mệt nhọc.
Tin sáng
1. Sau mấy cơn bão vừa rồi và trước đó, sau trận động đất đêm qua và cũng trước đó, nhà cháu thấy nhu cầu bỏ cách gọi chống thiên tai lụt bão là cần thiết rồi. Nó là trốn và tránh thôi, chống thế quái nào được, phỏng ạ ? Tìm cách sống chung, và trốn được thì trốn, tránh được thì tránh, né được thì né, không chống nó nữa. Bèn ạ.
2. "Ông Đặng Lê Nguyên Vũ tậu xe Porsche cổ 75 năm tuổi, tiền tỉ cũng khó mua"- Lâu lắm mới thấy anh xuất hiện, nhưng không phải để... đuổi bão, mà là xe. Được biết mẫu Porsche 356A Speedster tại châu Âu hiện có giá khoảng 350.000-600.000 USD (tương đương 9,2-15,8 tỉ đồng) do số lượng rất ít trên thị trường. Nếu mua mới từ nước ngoài, có thể ông Đặng Lê Nguyên Vũ phải bỏ ra số tiền không dưới 20 tỉ đồng cho chiếc xe 75 năm tuổi này.
Cũng bèn. Ôi giá người nhiều tuổi cũng được giá như xe nhỉ ?
3. "Hà Nội hỏa tốc thông báo linh hoạt điều chỉnh kế hoạch dạy học ứng phó bão số 11"- Hì hì hỏa tốc khi học sinh đã nghỉ học rồi. Và nghe nói, sáng nay Hà Nội không mưa.
Chưa bao giờ sự đồng thuận giữa chính quyền và cư dân mạng lại ăn ý đến thế !
« Hãy để tôi tỏa sáng » là bộ phim Trung Quốc hot nhất hiện nay. Phim ngôn tình, mô típ tổng tài, kiều nữ, quyến rũ người xem.
Ngay tập đầu, « Hãy để tôi tỏa sáng » đã tràn ngập mạng xã hội với hàng ngàn bình luận đầy hứng khởi. Nhưng đến tập 16, đột nhiên cái đường lưỡi bò xuất hiện ! Dù không kèm thông điệp chính trị, nhưng nó gây bão phẫn nộ.
Đến ngày 03/10 ông Tô Lâm đã lên làm tổng bí thư tròn 14 tháng (ông nhậm chức ngày 03/08/2024).
Một thời gian ngắn, nhưng ông đã làm được một khối lượng công việc khá lớn như sắp xếp lại các cấp hành chính, bỏ bớt những thủ tục hành chánh phiền hà, sắp đặt lại nhân sự theo hướng tập trung quyền lực … Được mất của những việc này thì chờ thời gian đánh giá.
Đặc biệt ông quan tâm nhiều đến vấn đề dân sinh khá cụ thể như, nhà ở xã hội cho người nghèo, miễn giảm học phí và viện phí, làm nhà tạm lánh cho phụ nữ, xây nhà dưỡng lão ngoại trú cho người cao tuổi …
(Ghi chú của TM : Các link ” [1], [2], [3], [4], [7] được tác giả dẫn trong bài đều đã « mất tích »)
Ngày 08/10/2018, UBND thành phố Hà Nội chính thức công bố chủ trương xây dựng “Nhà hát Opera Hồ Tây” với vốn đầu tư dự kiến gần 1.500 tỉ đồng, tọa lạc trên bán đảo Quảng An.
Ngay sau công bố báo chí, giới chuyên gia quy hoạch - kiến trúc, và đặc biệt là mạng xã hội đã phản ứng rất mạnh. Cụ thể như : Tuổi Trẻ Online – “Nhiều ý kiến băn khoăn về dự án nhà hát 1.500 tỉ ở Hồ Tây” [1]; Thanh Niên – “Xây nhà hát ở Hồ Tây : Có cần thiết vào lúc này ?” [2] ; VietnamNet – “Nhà hát 1.500 tỉ ở Hồ Tây : Ưu tiên có đúng lúc?” [3] ; VnExpress – “Xây nhà hát 1.500 tỉ : Hà Nội nên làm gì trước ?” [4].
Tưởng là sau phản ứng của báo chí và dư luận, vấn đề xây đựng nhà hát Ngọc Trai sẽ được xếp lại, như nhà hát Thủ Thiêm. Ai ngờ, ẩn mình sau 7 năm, hôm qua, 05/10/2025, nhà hát Ngọc Trai được khởi công rầm rộ [5].
Có vài lần tôi đọc trên một số tờ báo viết về “Hội chợ sách”. Có những tờ báo khác viết rằng “Hội sách”, không có chữ “chợ”.
Đọc xong thấy khác ngay !
Ký ức của tôi về “hội chợ” hoàn toàn không có sách. Và những ký ức về sách của tôi chỉ có duy nhất một “chợ” là trên đường Vườn Chuối (Quận 3 cũ) khi tôi vừa 19 tuổi. Có một cửa hàng sách cũ ở đó và tôi thuê sách đọc mỗi ngày vì không có tiền mua sách, trong khi khao khát được đọc lại quá lớn.
Chợ Nga bày sạp buôn bán « tạp pí lù » giữa nơi tráng lệ.
Tôi nói “tạp pí lù” (lẩu thập cẩm) là nói thực trạng vì cái chợ Nga (Russian market) này bán đủ thứ hàng, món ăn thức uống “thượng vàng hạ cám” chứ không chỉ hàng Nga. Trước đó hàng chục năm mở cửa hoành tráng trên đường Võ Văn Kiệt, chợ này coi bộ cũng không khấm khá mấy.
Vậy nên chợ Nga đã tự di dời đến một “vị trí đắc địa” (lời rao cho thuê sạp của họ) : Bưu điện TPHCM, một kiến trúc bưu điện đẹp thứ hai trên thế giới và là một địa điểm tham quan thuộc top 1 của Sài Gòn xưa và TPHCM nay.
