Mạnh Quân - Cuba, đến để không bao giờ hối tiếc

 

Mấy hôm nay thấy dân tình hào hứng với việc đáp lại lời kêu gọi hỗ trợ người dân Cuba. Một ngày kêu gọi đã thu hút được gần 30 tỉ đồng. Nếu được vài trăm tỉ đồng thì cũng thành một khoản lớn, rất đáng quý.

Bao nhiêu năm chiến tranh ở ta, Cuba cũng hỗ trợ Việt Nam nhiều thì giờ họ khó, mình giúp họ cũng đúng đạo lý. Tôi cũng tin là người dân Cuba đang thực sự rất khốn khổ dù trên hình ảnh về du lịch, có những hình ảnh, thông tin rất hào nhoáng.

Những chiếc xe sang mui trần đầy màu sắc chạy khắp La Habana, những bãi biển tuyệt đẹp với ba màu nước, hình ảnh những hộp xì gà nhãn hiệu Cohiba sang chảnh…Nhưng đằng sau mấy thứ đó, là một Cuba nghèo nàn, kiệt quệ sau hàng chục năm bị cấm vận và vẫn đang trong một tương lai tăm tối với lệnh cấm vận chưa biết khi nào được cởi bỏ.

Đến La Habana, đi sâu vào các phố nhỏ, ngõ hẻm mới cảm nhận hết được sự nghèo khó của dân chúng. Tháng 4 năm ngoái (2024), khi tôi tới đây, ở các đường phố, rất ít thấy bóng dáng thanh niên mà chủ yếu các ông bà già, trẻ nhỏ gầy còm, khô héo. Chỉ thấy đám thanh niên chạy xe, bán những món hàng rất lặt vặt trên phố vì cũng không có hàng để bán.

Người ta nói, Chính phủ Cuba không cấm dân tình bỏ ra nước ngoài, ai không muốn ở lại đất nước có thể đi. Thế nên, thanh niên sang Mỹ, Canada… tìm việc rất nhiều để có công việc, có lương gửi về giúp đỡ gia đình hoặc lập nghiệp, ở lại vùng đất mới.

Kinh tế Cuba hẳn đang rất khó khăn rồi. Lạm phát triền miên, mất điện triền miên. Hồi tôi sang du lịch, qua một quán ăn, đổi 200 đô la để hơn 10 người ăn mà đổi ra được mấy chồng tiền lớn, để đầy mặt bàn, mấy đứa nhân viên phải gọi cả chủ quán ra đếm cùng mãi mới xong.

Đồ ăn thì khá rẻ, rẻ nhất là tôm hùm, độ 180 ngàn đông Việt Nam một con to vật nên sang du lịch Cuba, chuyện ăn uống không phải nghĩ. Nhưng ngay đồ ăn rẻ thì nhiều người dân Cuba vẫn đói vì họ không có tiền. Những người già nói với chúng tôi, lương hưu của họ một tháng chỉ khoảng 5 USD. Thế họ sống kiểu gì?

Trông những chiếc xe mui trần bóng lộn, chạy đầy La Habana nhìn vui tươi bắt mắt thế thôi chứ hôi rình, khét lẹt rất khó chịu. Độ 30-50 đô thuê chạy một giờ là đủ, đi thêm là say xe vì mùi dầu nó đậm đặc lắm. Mà mỗi xe mỗi ngày chỉ được mua 30 lít sao đó, vì xăng dầu cũng rất thiếu. Qua các trạm xăng thấy dân tình xếp hàng dài mà ngao ngán.

Xì gà là thứ quý hiếm nhất của Cuba, ai sang cũng muốn mua về hút, làm quà nhưng để mua được xì gà xịn ở Cuba cực khó. Người ta giải thích là số lượng xì gà loại tốt sản xuất ra chẳng đủ cung ứng cho các hợp đồng cấp Chính phủ mà Cuba ký với Trung Quốc, EU…lấy đâu ra còn bán cho dân du lịch?

Các đoàn ngoại giao đến khó lắm cũng chỉ được mua một người/hộp. Không có tặng nhá. Có chăng chỉ có một, hai cửa hàng nhà nước và một cửa hàng ở sân bay đi bán loại tốt tốt tí với giá cũng cắt cổ. Còn các loại bình thường, không phải giả mà phẩm cấp vừa vừa, dùng tạm thì đầy, nhờ mấy anh sứ quán Việt Nam bán cho, dễ lắm.

Dược phẩm thì người ta bảo thuốc Cuba chống gan nhiễm mỡ, mỡ máu tốt này kia… tôi không tin lắm. Bằng chứng là tin mua về hàng đống cho mình uống và tặng bạn bè mà uống hết xong kiểm tra lại, chẳng thấy giảm gì cả.

Dù sao thì tôi vẫn thấy đi du lịch Cuba là cực kỳ thú vị, nó đa dạng, nhiều chuyện vui, hay. Bãi biển tuyệt đẹp, chưa thấy ở đâu đẹp như vậy. Người dân thì tuy nghèo nhưng rất hiếu khách và vui vẻ. Có đói mấy thì mở nhạc lên, là quẩy tưng bừng, với những điệu nhảy, giai điệu rộn ràng của châu Mỹ la tinh.

Chưa đi Cuba thì đi đi, tầm 70 củ đi 6-7 ngày được, quá cảnh Canada rồi bay qua. Visa đi Cuba thì rất đơn giản, một tuần là có, chi phí 1 triệu.

MẠNH QUÂN 14.08.2025