Bông Lau - Ngoại giao thời đại Donald Trump

 

Cuộc họp giữa tổng thống (TT) Donald Trump với TT Volodymyr Zelensky và các nhà lãnh đạo Âu Châu hôm thứ Hai vừa qua được coi là không có gì xảy ra đáng tiếc.

Mục tiêu cuối cùng là chiến tranh chấm dứt thì vẫn còn xa vời. Vì hiện nay những yêu cầu của Zelensky, Âu Châu và Hoa Kỳ vẫn còn nhiều khúc mắc mâu thuẫn. Sau đó đàm phán trực tiếp giữa Zelensky và Putin sẽ không dễ dàng. Nên nhớ, đòi hỏi ngưng bắn và ký kết hòa bình được khởi xướng bởi TT Trump, và ông ấy giờ chỉ muốn bán võ khí cho Ukraine làm giàu nước Mỹ chớ không tặng không.

Trong phiên họp hôm thứ Hai, các nhà lãnh đạo Âu Châu thuyết phục Trump về một thỏa thuận ngưng bắn trước khi hiệp định hòa bình được ký kết. Có nghĩa là Ukraine và Âu Châu không muốn Nga tiếp tục oanh kích tàn sát thường dân Ukraine, trong khi đó cố tình kéo dài thời gian đàm phán ngưng bắn.

TT Trump hình như vẫn chưa rõ ràng về vấn đề này. Một số báo nói ông Trump quay trở lại đòi hỏi hai bên phải ngưng bắn trước đây. Một số báo khác nói ông Trump vẫn muốn trực tiếp ký kết hòa bình mà không cần ngưng bắn trước đó. Có lẽ vì thấy hù dọa sẽ trừng phạt Putin nghiêm trọng nếu không ngưng bắn trong vòng 10 ngày không có kết quả chăng?

Phiên họp Thượng Đỉnh ở Alaska trước đó 1 tuần được coi là phía Liên Bang Nga thắng thế. Bởi vì mặc dù với màn trình diễn khí tài tối tân của Mỹ để răng đe, hay "thông điệp" biểu dương cơ bắp, đã không làm nhà độc tài Putin nao núng. Vì hắn đã không những không ngưng bắn mà còn oanh kích dồn dập làm nhiều thường dân Ukraine thương vong. Putin đã được TT Mỹ trải thảm đỏ đón tiếp nồng hậu và thân chinh nghinh tiếp ngay sân bay. Những điều ấy đã làm uy tín của Putin trong nước Nga lên rất cao.

Lần này TT Zelensky đến Hoa Kỳ họp với TT Trump có một đoàn tùy tùng hùng hậu đó là các nhà lãnh đạo nặng ký nhứt của Âu Châu như Chủ Tịch NATO, EU, Anh, Pháp, Đức, Ý, Phần Lan v.v...Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio phủ nhận TT Zelensky được giàn lãnh đạo hùng hậu Âu Châu tháp tùng vì sợ Zelensky bị quánh hội đồng như hồi tháng Hai năm nay, khi ông đơn độc đến Tòa Bạch Ốc để yết kiến TT Trump.

Phiên họp đó là một vết hoen ô nhục của lịch sử ngoại giao Hoa Kỳ, khi một Phó TT Hoa Kỳ đã hách dịch kiêu ngạo đòi hỏi môt vị nguyên thủ quốc gia bạn phải cám ơn Tổng Thống của mình. Ông Phó TT JD Vance này có lẽ chưa am tường về nghi lễ ngoại giao cho lắm. Phó TT JD Vance không những không có sự lễ độ dành cho một vị nguyên thủ quốc gia bạn mà còn hỗn với những TT Mỹ tiền nhiệm khi gọi các TT Mỹ trước đây là ngu.

Nhưng ca dao tục  ngữ Việt Nam có câu "Tránh voi chẳng xấu mặt nào". Đối đầu một coi voi to lớn hung dữ mà đâm đầu vào cho nó đạp nát bét thì không mưu lược lắm. Cho nên lần này các lãnh đạo Âu Châu đã học bài học nhún nhường điếu đóm của Vladimir Putin, cốt để được TT Trump hài lòng mà nhượng bộ.

Khi ông Trump thích ai thì dù cho người ấy làm bậy cũng sẽ được bao che. Giàn nội các của TT Trump hiện nay đã chứng tỏ điều đó vì tất cả nói cùng một tông điệu và bày tỏ sự trung thành tuyệt đối. Rất khác với nhiệm kỳ 1 có nội các quy tụ những người rất giỏi, nhưng họ có ý kiến riêng biệt nên hầu hết đã bị sa thải hay từ chức. Pete Hegseth là đương kim một Bộ trưởng Quốc phòng bất tài và vi phạm luật bảo mật quốc gia trắng trợn, nhưng nhờ trung thành làm bù nhìn nên vẫn được dung dưỡng. Anh ta đã ngồi xổm trên pháp luật.

Lãnh đạo Âu Châu học kỹ năng nâng bi của Vladimir Putin ,nhưng họ vẫn có cái dũng lược là đến Washington DC để biểu dương lực lượng binh vực chính sách của Zelensky nếu ông này bị Trump và JD Vance áp đảo như hồi tháng Hai. Đầu tiên họ áp dụng quy chế ngôn ngữ bình dân chớ không quý phái trang trọng kiểu ngôn ngữ ngoại giao quy ước.

Chủ tịch NATO Mark Rutte gốc Hòa Lan trong một phiên họp trước đây gọi TT Trump là "Daddy" hay "Bố già" nghe lố bịch và nịnh hót quá độ như trong một băng đảng Mafia. Nhưng ngôn ngữ tâng bốc gia đình trị bình dị đó làm ông Trump thích, và từ đó ông ấy sẽ có thiện cảm với NATO hơn. Cựu Đại sứ Mỹ ở Liên Hiệp Quốc  John Bolton và cũng là thành viên trong nội các của ông Trump nhiệm kỳ 1, phân tích rằng ông Trump nhìn vấn đề ngoại giao đơn giản như sự quen biết riêng tư.

Thủ tướng Cộng Hòa Liên Bang Đức Friedrich Merz là một người thông minh sâu sắc mình rất thích. Ông cũng xuất thân từ giới kinh doanh, nhưng ông ý thức được mối đe dọa và sự tàn bạo của Vladimir Putin hơn TT Trump. Mở đầu phiên họp với TT Trump ở Tòa Bạch Ốc vào tháng Sáu vừa qua. Friedrich Merz đã rào đón cám ơn TT Trump đã đối đãi chu đáo khi cho ông tạm trú ở Blair House. Đây là ngôn ngữ nịnh dành riêng cho TT Trump, vì dân Âu Châu biết TT Trump thích được khen tặng và cám ơn.

Blair House là dãy nhà cổ kính truyền thống rất đẹp trên Đại lộ Pennsylvania, đối diện với Tòa Bạch Ốc, chỉ dành cho các nguyên thủ quốc gia đồng minh mật thiết của Mỹ và cũng là nơi tá túc của các cựu TT Mỹ khi viếng thăm Washington DC. Đây là thủ tục ngoại giao danh dự rất bài bản của Hoa Kỳ. TT Friedrich Merz không cần phải cảm ơn ông Trump. Bởi vì ông Trump chắc không biết thủ tục đó hoặc không biết TT Friedrich Merz ở đâu.

Nhưng mắc cười nhứt là khi TT Zelensky xuất hiện ở Tòa Bạch Ốc lần này. Zelensky không mặc vét, mà mặc cái áo dạ khá dày của mùa đông trong khi đang là tháng Tám của mùa hè. Bên trong là áo đen kiểu nhà binh được gài nút che kín cổ cho lịch sự hơn chút xíu. Nhưng vẫn không có áo sơ mi trắng và cà vạt xanh đỏ. Thông điệp của Zelensky là tui chiều Soái ca một chút thôi nhé, vì tui vẫn không thích thắt cà vạt thì làm gì nào? Vẫn có cái bướng bĩnh và tự hào ngầm trong đó. Bởi vì nếu Zelensky mà mặc vét áo sơ mi trắng thắc cà vạt thì Âu Châu sẽ cười ầm vì lố lăng và hèn.

Khi Zelensky gặp TT Trump, ông liên tục cám ơn một tràng như cậu học sinh trả bài cho một ông thầy khó tánh. Và thái độ của TT Trump rất hoan hỉ vì tự ái được vuốt ve. Nhưng Zelensky hay ban cố vấn của ông ta thông minh và sâu sắc khi sắp đặt chuyển lá thơ cám ơn của Đệ Nhứt Phu Nhân Ukraine Olena Zelenska cho Đệ Nhứt Phu Nhân Hoa Kỳ Melania Trump, vì bà Melania đã viết thơ cho Putin yêu cầu nhà độc tài "bảo vệ các trẻ em" cách đó một tuần khi Putin đến Alaska. 

 

Donald Trump làm việc theo gia đình trị, cho nên Đệ Nhứt Phu Nhân Ukraine viết thơ cám ơn Melania Trump có ý nghĩa sâu xa và chân thành sẽ ảnh hưởng tâm lý Trump nhiều hơn cách điếu đóm giả dối đểu cáng của Vladimir Putin. Bà Melania cũng có bản lĩnh chớ không phải loại đàn bà bù nhìn. Đã có lần bà không cho phu quân nắm tay nơi công cộng trước những ống kiếng của báo chí quái quỷ.

Vài dòng về Melania Trump. Mình không thích Donald Trump bởi vì hạnh kiểm tác phong và chánh sách cực đoan phi dân chủ, nhưng luôn luôn kính trọng bà Melania. Đơn giản là vì bà ấy là một mẫu người truyền thống và lương thiện. Bà Melania không bao giờ có tham vọng chánh trị, điều ấy làm bà trong sạch thánh thiện hơn đám phụ nữ chánh khách Mỹ ở Washington DC và khắp các địa phương ở Mỹ. Đệ Nhứt Phu Nhân Hillary Clinton rất thông minh và còn là một Ngoại truởng rất giỏi. Hillary Clinton là luật sư tốt nghiệp đại học danh tiếng Yale, nói tiếng Anh giỏi hơn Melania nhiều nhưng hạnh kiểm thì không thể sánh bằng.

Hai vợ chồng Bill Clinton đều dính vào vụ xì căng đan kinh doanh địa ốc Whitewater đến nỗi TT Bill Clinton bị mất bằng hành nghề luật sư. TT Bill Clinton là một TT giỏi nhưng cũng dính gái gú, dẫn bồ nhí vào cấm cung ở Tòa Bạch Ốc để thổi kèn du dương lãng mạn sau đó bị tố cáo thì nói láo theo thông lệ của các chính khách Mỹ cho đến khi nào hết láo được mới ngừng. Chút xíu nữa là bay mất ghế Tổng thống nhưng sống sót vì được đảng Dân Chủ bao che. Còn bà Hillary thì vi phạm quy luật bảo mật quốc gia, sau đó cho đàn em đập bể điện thoại để phi tang. Cuối cùng luật pháp cũng chào thua vì họ đứng trên pháp luật. Giống Donald Trump hiện nay vậy thôi. Rất công bằng không thiên vị cuồng ai khi nói lên nhận định này.

Lá thơ của bà Melania gởi cho Vladimir Putin rất hay mà một số người cho là thơ giả. Lá thơ chắc được ban chính trị của chế độ Donald Trump kiểm duyệt để nó không bắn thủy lôi phá hủy nỗ lực mời Putin vào bàn đàm phán. Lá thơ ấy tỏa ra một tấm lòng nhân ái thương yêu của một người mẹ trước những đứa trẻ bất hạnh mà ông Trump ngược lại không bao giờ quan tâm về vấn đề nhân quyền ngoài sự say mê tiền tiền và tiền. Chắc chắn lá thơ đó là của bà Melania. Bà Melania khá độc lập và không dễ để Trump lạm dụng trắng trợn.

Lá thơ khéo léo nhắc Putin bảo vệ những đứa trẻ. Khôi phục lại những tiếng cười trẻ thơ mà tất cả chúng ta đã từng có. Bởi vì lá thơ sẽ không thể nói toẹt Putin phải trao trả lại 20 ngàn đứa trẻ Ukraine đã bị hắn bắt cóc dẫn độ về Liên Bang Nga. Đó cũng là tội phạm chiến tranh diệt chủng mà tòa án quốc tế đã kết án và có lịnh truy nã Putin. Chưa kể Putin còn ra lịnh oanh kích tàn sát đàn bà con nít mỗi ngày ở Ukraine vì hắn theo đuổi chiến sách khủng bố bài bản mà Cộng Sản thường áp dụng. Nhưng có lẽ những lời lẽ hoa mỹ nhưng bất khuất ngấm ngầm ấy sẽ là “đờn khảy lỗ tai trâu” đối với một tên sát thủ tàn bạo của nhân loại. Nhưng lá thơ vẫn là một biểu tượng dũng cảm đáng ca ngợi.

Trích:

“Tuy nhiên, trong thế giới ngày nay, một số trẻ em bị ép buộc phải mang trong lòng tiếng cười lặng lẽ, không bị bóng tối bao quanh chi phối – đó là một sự phản kháng âm thầm chống lại những thế lực có khả năng cướp đi tương lai của chúng. Ngài Putin, một mình ngài có thể khôi phục lại tiếng cười êm ái của các thiếu nhi ấy.” – Melania Trump.

Một số nguời ghét bà Melania, có thể vì họ cuồng ghét ông Trump nên thiếu sự công bằng. Họ đã nhạo báng bà Melania "nói ngọng tiếng Anh" và họ đã vi phạm luật nhân quyền ở Mỹ khi phân biệt nơi xuất xứ. Họ xúm lại tấn công bà ấy khi có lần bà Melania đọc diễn văn sai lầm một vấn đề gì đó mà lâu rồi không nhớ chi tiết. Nhưng đáng buồn nhứt là họ nhạo báng bà "ở truồng" khi bà còn làm nghề người mẫu. Chỉ có ăn cắp ăn cướp mới đáng phỉ nhổ thôi, còn tất cả nghề nghiệp đều cao quý vì phải dùng trí tuệ và sức lực để phục vụ xã hội và con người.

Lá thơ bà Melania gởi cho Putin đã tô thắm trang sử đẫm máu thương đau của Ukraine. Lá thơ nhắc nhở ngày nào chưa có ngưng bắn thì vẫn còn thiếu nhi Ukraine tử vong do bom đạn của quân xâm lược Nga. Và 20 ngàn thiếu nhi Ukraine đã bị bắt cóc giờ không biết ở đâu.

Cả TT Joe Biden và Donald Trump đã không quyết liệt chận đứng sự tàn sát của quân Nga, vì các ông có quá nhiều ảo tưởng về Vladimir Putin. Riêng Donald Trump thậm chí còn ca ngợi hắn nữa. Những ngày đàm phán cho nền hòa bình của Ukraine sẽ rất khó khăn và mờ mịt, vì Vladimir Putin là một người vô cùng quỷ quyệt gian manh. Người Mỹ không thể hiểu được Putin bằng người Âu Châu và những nạn nhân của hắn là người Ukraine.

BÔNG LAU 20.08.2025