Thái Vũ - Hậu « Ga tàu thủy Bạch Đằng »

Câu chuyện "ga tàu thủy Bạch Đằng" đã yên ổn tốt đẹp rồi, vừa bụng bọn bàn phím Facebook lắm rồi. Nhưng cho nói một suy nghĩ gọi là hết nhẽ.

Từ khi thay tên Saigon bằng một tên khác, rồi sau đó thay tên hàng loạt con đường, không có ai không có bất kỳ một suy xét, cân nhắc nào tới tâm tư người dân Saigon, người miền Nam.

Chính cái đó tạo ra tâm lý đè nén để ra cớ sự "ga tàu thủy Bạch Đằng".

Nếu dùng "ga tàu thủy King Kong", Ga tàu thủy Cà Cuống, Mai Vàng, Mắt Biếc, Phượng Hồng, Rồng Bay, Rồng Vàng, Bảo Long, Lý Tiểu Long, Khương Đại Vệ, Xiao Long Bao v.v... bảo đảm không một lời qua lại.

Đã nằm trong "Bến Bạch Đằng", cái tên hằn sâu trong ký ức, lại dùng cái từ "Ga tàu thủy Bạch Đằng" nó khiến người ta nghĩ đến ý chí thay tên đổi dạng. Thay tên "Bến Bạch Đằng" thành "Ga tàu thủy Bạch Đằng". Đây mới là nguyên nhân sâu xa, duy nhất, chứ việc dùng ga gã gạ gà gả... không phải là chính, không phải là nguyên nhân.

Có thể dùng ga tàu thủy ở mọi nơi, everywhere else, có thể đặt tên ga tàu thủy là mai lan trúc cúc, voi cọp gấu báo ... mọi thứ đều được. Nhưng đừng đặt là "Ga tàu thủy Bạch Đằng" khi cái ga này ờ trong khu vực Bến Bạch Đằng.

Khi nào ta hiểu cái tâm thức ức chế của người Saigon, ta sẽ hiểu sự nhạy cảm của họ. Cái này thuộc về "sensation". Các bạn hoàn toàn đúng khi đứng dưới góc nhìn ngôn ngữ và sự linh động phát triển tất yếu của mọi ngôn ngữ. Tiếc là ở đây không phải thuần túy ngôn ngữ, nó là cảm xúc, là sensation, là tâm lý ký ức bị tổn thương.

Hãy nhớ tới phản ứng của người Saigon khi các cháu trường trung cấp y tế gì đó ngoài Bắc, bay máy bay vào Saigon để giúp chống cúm tàu Covid. Một hành động nhiều ý nghĩa đẹp, nhưng chỉ một cụm từ "đường mòn Hồ Chí Minh trên không - giải phóng Covid cho Saigon" của VTV và của các cháu, đã làm tan vỡ hoàn toàn mọi ý nghĩa tốt đẹp đó !

Nhắc lại, tất cả các thay đổi trước giờ, từ tên một thủ đô miền Nam cho tới tên từng con đường của đô thành đó, người ta đã không đoái hoài gì đến cái tâm lý này, cái sensation này. Họ thay tên đơn giản như thay một cái áo, một cái quần, chật hay rộng không cần biết, chỉ cần là phải khác.

Và do đó, "Ga tàu thủy Bạch Đằng" chỉ là giọt nước tràn ly. Dĩ nhiên, giọt nước đó cũng sẽ lại khô đi, và ly nước vẫn tràn như lúc trước, cho đến khi lại có một giọt tràn ly khác.

M. là một trường trung học ở Mỹ có cái tên đậm chất Da Đỏ, và đó là lịch sử của trường. Cổng trường ghi rõ "M. high school - Quê Hương của Người Da Đỏ". Tôi tới đó làm việc nhiều nên biết sự tranh cãi gay gắt, đầy căng thẳng về đổi tên trường.

Sau nhiều năm, thế lực nắm quyền kiểm soát không thể đổi tên trường theo ý họ, dù họ có thể và đủ tư cách san phẳng hoàn toàn trường học cũ mà xây một ngôi trường mới toanh. Ngay cả khi chuyện đó xảy ra thì tên vẫn phải giữ nguyên.

Sự nhạy cảm rất đa dạng và cũng rất đa đoan.

THÁI VŨ 02.03.2024 (Tựa bài do Thụy My đặt)