Các chế độ độc tài thường tự bào chữa rằng
dân chúng còn chưa đủ khả năng tự quyết định chọn người cai trị, dân cần được
“lãnh đạo.”
Trong năm 2024, dân chúng 50 quốc gia
trên thế giới có dịp bỏ phiếu chọn người cai trị. Từ tuần trước, 970 triệu cử
tri Ấn Độ, lớn bằng một phần 10 dân số thế giới, đã bắt đầu bỏ phiếu chọn 543 đại
biểu quốc hội, gọi là Lok Sabha.
Quốc gia tự do dân chủ với số cử tri đông
hàng thứ hai là Indonesia (204 triệu cử tri) mới bầu lên một vị tổng thống mới;
nước Mỹ đứng hàng thứ ba (168 triệu) năm nay sẽ có cơ hội lựa chọn.
Kinh thành xưa thái tử Tất Đạt Đa họ
Thích Ca sinh ra và lớn lên hầu như không còn nữa. Cổng thành gạch nung nơi
thái tử từ bỏ ngai vàng, cung điện, quần thần, kẻ hầu người hạ ra đi giờ hầu
như chẳng còn dấu tích gì.
Cuộc ra đi này có nặng nề không? Theo gã
là rất nhẹ nhàng, vì cái mà ngài cần không có trong những gì ngài có. Vậy cái
gì Ngài cần? Sự Công bằng? Tự do? Lý tưởng? Con đường- Đạo? Hay bộ mặt thật của
trẻ thơ?
Gã luôn thích tưởng tượng ra ông Bụt của
riêng mình. Tuổi thơ của gã biết và thích ông Bụt trước khi biết ông Phật, mà
đâu biết rằng Phật chính là Bụt của người nhà quê xứ Việt gắn với chuyện cổ
tích ngày xửa ngày xưa xứ Việt. Gã như nhiều đứa trẻ Việt lớn lên với lời người
nhớn, khi thấy ai đó tử tế, thương người thì cho là: Có tâm Bụt- có tâm Phật.
Từ quê hương Phật, gã trở lại New Delhi
viếng Xá lợi Phật tại Bảo tàng Quốc gia New Delhi.
Đây là xá lợi xương của Phật…thật, và là
di sản quốc gia được chính phủ Ấn Độ bảo vệ cẩn mật.
Năm 1898 nhà khảo cổ học Anh William
Claxton Peppe đã phát hiện ra xá lợi Phật ở Ca Tì La Vệ do dòng họ Thích Ca lưu
giữ, và tổ chức khai quật được 15 viên xá lợi xương Phật đem về Anh.
Trên
đường phượt về Đất Phật ở phía bắc Ấn Độ, gã bất ngờ đến các trung tâm Phật
giáo, các thánh địa Phật giáo thấy nhiều trẻ em, đàn bà, người già Ấn Độ biết
tiếng…Việt.
Họ
rất giỏi, khi xe dừng nhận biết ngay người Việt để ùa tới. Sau đó là màn chào
đón nhiệt tình đến mức không chỉ chìa tay, vẫy tay mà còn cả sẵn sàng níu chân,
ôm chân.
“Kinh tế Trung Quốc phát triển nhanh
suốt 4 thập niên, bây giờ chạy chậm hơn Ấn Độ. Rất khó cho họ nuốt giận!”
Vladimir
Putin không tới họp. Tập Cận Bình cũng xin kiếu. Ba ngày trước khi bắt đầu, Joe
Biden vẫn chưa nói tới hay không. Người chủ trì đứng mời, Narendra Modi, có thể
mất mặt. May mắn, cuối cùng Joe đã tới. Ấn Độ và Mỹ có cơ hội kết thân.
Những
người vắng mặt thường chịu thiệt thòi. Vladimir Putin có lý do bận họp một Diễn
Đàn Kinh tế ở Vladivostok và chuẩn bị gặp Kim Jong Un để xin mua vũ khí.
Ấn Độ đã nhận thấy sai lầm nghiêm trọng
khi không mời Tổng thống Ukraine Zelensky tham dự Thượng đỉnh G-20.
Ngoại trưởng Ấn vừa giải thích rằng Ấn Độ
không trung lập trong cuộc chiến ở Ukraine. Việc không mời Tổng thống Zelensky
tham dự Thượng đỉnh G-20 lần này, do Ấn Độ là nước chủ nhà chỉ là nhằm hàn gắn
sự chia rẽ giữa hai cực liên quan đến cuộc chiến tranh ở Ukraine
Rõ ràng là trước đó, quan điểm trung dung
của Ấn Độ về cuộc chiến tranh ở Ukraine là rõ ràng, không thể bao biện. Tất
nhiên, Ấn Độ cũng vì lợi ích quốc gia của mình nên muốn nhân dịp này thể hiện
vai trò nước nước lớn, với tham vọng kiến tạo hòa bình và hàn gắn thế giới, nhằm
gây tiếng vang và nâng cao vị thế của mình. Đặc biệt là mối quan hệ Ấn- Nga và Ấn-Trung.
Bản đồ chuẩn phiên bản 2023 do Trung Quốc
công bố gom cả phần lãnh thổ của Việt Nam, Nga và Ấn Độ.
Ở đó:
- Việt Nam và Trung Quốc có mối quan hệ
“vừa là đồng chí, vừa là anh em”. Chưa hết, nó còn có “16 chữ” (Việt Nam ta
thêm chữ “vàng” vào) và “4 tốt”. Cụ thể: "láng giềng hữu nghị, hợp tác
toàn diện, ổn định lâu dài, hướng tới tương lai" và “láng giềng tốt, bạn
bè tốt, đồng chí tốt, đối tác tốt”.
- Nga và Trung có mối quan hệ “không giới
hạn”, đứng chung Hiệp ước CSTO, Thượng Hải, BRICS và là láng giềng của nhau. Bên
cạnh đó là hai nước cùng chung một chiến tuyến chống lại cái gọi là “tư bản, đế
quốc” để đem lại cái gọi là “thế giới đa cực hòa bình và nhân ái”.
Mấy
ngày qua, ông Biden không dám phê bình ông Narendra Modi, về các thủ đoạn mị
dân và vi phạm quyền tự do ngôn luận. Ông Modi đề cao Ấn Độ Giáo, và không bảo
vệ đúng mức những người Hồi Giao thiểu số, nhiều người Mỹ đã lên án.
Cả
nước Mỹ, hành pháp và lập pháp, cả hai đảng Dân Chủ cũng như Cộng Hòa đều đồng
ý hợp tác với Narendra Modi rất có lợi trong khi đối đầu với Vladimir Putin và
Tập Cận Bình.
Trong
thời gian ở Washington, Thủ tướng Modi không nhắc đến tên Tập Cận Bình và
Vladimir Putin một lần nào. Nhưng ai cũng biết lý do chính khiến nước Mỹ muốn
cộng tác rộng rãi hơn và sâu đậm hơn với Ấn Độ chính là vì Nga và Trung Quốc.
Ngày hôm sau, trước khi đi gặp tổng thống
Mỹ, ông Modi đã đến tập Yoga trên sân cỏ tại trụ sở Liên Hiệp Quốc, trong 35
phút, với hàng trăm người thuộc đủ các quốc gia. Ông Tập Cận Bình, chắc không
bao giờ “trồng cây chuối,” chúc đầu xuống bãi cỏ như vậy.
Ông Narendra Modi đã từng bị từ chối
không được cấp visa vào nước Mỹ. Vì ông thường hay khích động tình tự tôn giáo,
năm 2002 cầm đầu Tiểu bang Gujarat mà không chấm dứt một vụ tàn sát khiến 790
người Hồi Giáo và 254 Ấn Độ Giáo thiệt mạng.
Năm nay ông Modi sắp được nước Mỹ tiếp
đón trọng thể, sẽ dự một “quốc yến” ở Tòa Bạch Ốc. Hai viện quốc hội mời ông đọc
diễn văn, lần thứ nhì từ năm 2016. Rất ít nhà lãnh đạo quốc tế được vinh dự đó,
như Winston Churchill, Nelson Mandela, Benjamin Netanyahu, Volodymyr Zelenskyy.
Nước Mỹ may mắn nhất, vì dân vẫn còn
tương đối trẻ, lại được bù thêm với những tài năng khắp thế giới kéo vào, kể cả
các du học sinh từ Ấn Độ và Trung Quốc.
Hiện nay GDP, Tổng Sản Lượng Nội Địa của
Mỹ ($27 ngàn tỉ) và Trung Quốc ($19 ngàn tỉ) đứng hàng đầu thế giới, Ấn Độ
($3.7 ngàn tỉ) đứng hàng thứ năm.
Cuộc chạy đua kinh tế tương lai tùy thuộc
vào ba yếu tố: Số người làm việc, số vốn đầu tư, và sản năng lao động
(productivity) của mỗi người. Dân số Mỹ và Ấn Độ đang lên, trong khi Trung Quốc
bắt đầu xuống từ năm 2020.
Đến năm 2026 dân số Ấn Độ sẽ cao hơn
Trung Quốc. Nhưng quan trọng hơn nữa là dân Ấn Độ rất trẻ; một nửa dưới 30
tuổi. Phụ nữ Ấn Độ sinh sản nhiều hơn phụ nữ Trung Quốc, trung bình mỗi bà sanh
2,1 đứa con.
Đài
truyền hình ở Bắc Kinh và nhiều thành phố Trung Quốc mới chiếu một “phim bộ”
dài 24 hồi được cả guồng máy tuyên truyền đảng Cộng Sản Trung Quốc cổ võ, của
ba đạo diễn Khổng Sanh, Mao Lâm, và Vương Hoành.
Cuốn
phim Huyện Ủy Đại Viện (县委大院) kể chuyện một ông thư ký huyện ủy, đúng đầu một
huyện Quang Minh giả tưởng. Nhân vật Mai Hiểu Ca (梅晓歌) được diễn tả như một cán bộ
tài ba, hết lòng thương yêu hy sinh cho dân, thành khẩn đến nỗi nhiều người
nghe ông ta nói đã khóc vì cảm động.
Le Monde có bài phóng sự cảm động mang tựa đề « Trên những hoang tàn của Izyum, thành phố đau thương của Ukraina vừa được giải phóng ».
Một phái đoàn các nhà ngoại giao tận mắt chứng kiến các xà-lim hôi hám,
tối tăm dưới hầm một trụ sở cảnh sát, văn phòng bị biến thành nơi tra
tấn với những sợi dây điện ngổn ngang trên mặt đất. Tại Kharkov, tỉnh bị
quân Nga chiếm đóng sáu tháng qua, mỗi thành phố đều có địa điểm tra
tấn riêng, riêng Izyum có sáu. Trong một xà lim, tù nhân đánh dấu số
ngày bị giam trên vách rồi bỗng dừng lại với câu kinh « Lạy Cha chúng con ở trên trời… ». Lính Nga chạy trốn khi quân đội Ukraina phản công, lẹ đến nỗi những người tù có thể tự giải thoát.
Trên
đại lộ Soborna vốn sang trọng nhất, không giống một thành phố vừa được
giải phóng chút nào. Không có băng-rôn ở mặt tiền, không trẻ em nào reo
hò bên cửa sổ. Nhưng thực ra tất cả các tòa nhà đều bị hư hại, chẳng có
mặt tiền lẫn cửa sổ, thành phố bị phá hủy đến 80 %.
Nước
Anh đã thay đổi: Ông vua vẫn là người lãnh đạo Thiên Chúa Giáo, ông thủ tướng
theo Ấn Độ Giáo, đô trưởng thành phố London là tín đồ Hồi Giáo, và vị lãnh tụ
đối lập kết hôn với một người theo Do Thái Giáo.
Người
sau cùng thuộc một sắc dân thiểu số lên làm thủ tướng Anh là Benjamin Disraeli,
nhưng ông đã bỏ đạo gốc Do Thái từ trước.
Rishi
Sunak còn là một người Ấn Độ hay không? Rất khó nói, dù khi tuyên thệ nhậm chức
bộ trưởng tài chánh ông đã là người đầu tiên không đặt tay trên Kinh Thánh
Thiên Chúa Giáo mà dùng cuốn Bhagavad Gita, một Thánh thi Ấn Độ Giáo.
Sự rẻ tiền sẽ không đảm bảo được tính
mạng. Thà mua 1 vũ khí hiện đại đắt tiền, bắn trúng đích trước để sống sót, còn
hơn mua 10 vũ khí rẻ tiền, bắn trượt để bị tiêu diệt. Quân đội Việt Nam cần một
chuẩn hóa mới.
TẠI SAO QUAN HỆ ẤN - NGA SUY GIẢM?
1.
QUAN HỆ ẤN-TRUNG TÁC ĐỘNG ĐẾN QUAN HỆ ẤN-NGA, ẤN-MỸ
Cuộc
chiến tranh Nga-Ukraine đã vẽ lại bản đồ quan hệ giữa nhiều nước. Trong số các
sự thay đổi quan hệ địa chính trị thế giới có tầm ảnh hưởng đáng kể là sự thay
đổi quan hệ Ấn-Nga, Ấn-Mỹ. Nhìn cho kỹ thì quan hệ Ấn-Nga, Ấn-Mỹ chịu sự chi
phối một mức độ đáng kể của quan hệ Ấn-Trung.
Hội
nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) diễn ra tại thành phố
Samarkand, Uzbekistan ngày 16/09. Tại đó Tập Cận Bình lại bắt tay với Putin và
nói: chúng ta sẽ lập lại trật tự thế giới.
Câu
nói này cũng được cả hai tuyên bố từ trước Olympic Bắc Kinh; được phe thân Nga,
thân Trung tung hô và kỳ vọng rằng Mỹ và Phương Tây sắp bị hạ gục.
Thế
rồi Putin đánh Ukraina để chứng minh cho việc mở rộng tầm ảnh hưởng trong khu
vực Đông Âu, cắt ảnh hưởng của NATO. Putin hứa một tuần là làm gỏi Ukraina. Bắc
Kinh yêu cầu dân Tàu ở Ukraina ra đường phải cấm cờ Trung Quốc để lính Nga
không bắn nhầm.
(Trích France 24 08/07/2022)Bzazil tuyên bố quốc tang kéo dài ba ngày, Ấn Độ để
tang cựu thủ tướng Shinzo Abe ngày mai.
Tổng thống Jair Bolsonaro
bày tỏ "cực kỳ phẫn nộ".
Ông viết trên Twitter: "Tôi tuyên bố quốc tang chính thức ba
ngày trên toàn quốc, để chứng tỏ sự tôn trọng đối với nhân dân Nhật Bản, lòng
biết ơn với ông Shinzo Abe và tình tương thân tương ái, trước một sự man rợ
không thể biện minh". Đồng thời đăng tấm ảnh đang bắt tay ông Abe.
Trung
nhận thấy lập luận của các nhóm Putinistas Việt Nam ủng hộ chiến tranh xâm lược
Ukraine càng ngày càng cùn đi, và cũng dần ít đi hàm lượng tri thức hơn, nên
đến giờ cũng không muốn bàn nhiều.
Song
do một số độc giả hỏi, và vì cũng có nhiều người đưa ra hết sức tự tin trong
một vài bình luận, nên xin được phép ghi nhận ngắn như sau:
1/
Trung Quốc và Ấn Độ cộng lại đã 35% dân
số thế giới, cộng thêm các quốc gia khác không trừng phạt Nga thì họ là số
đông.
Covaxin sử dụng công nghệ cổ điển, dùng virus bất hoạt, tiêm hai liều
cách nhau bốn tuần lễ. Vaccin này có thể được lưu trữ dễ dàng trong
thời gian dài, thích hợp với các nước đang phát triển. Tuy nhiên, tạm
thời WHO khuyến cáo chỉ tiêm Covaxin cho người trên 18 tuổi và không
dùng cho phụ nữ có thai, trong khi chờ đợi kết quả các thử nghiệm lâm
sàng khác. Từ Bombay, thông tín viên Côme Bastin gởi về bài tường trình :
« Quyết
định trên đây đã tạo nên niềm tự hào, và khiến Ấn Độ có thể thở phào
nhẹ nhõm. Tự hào, vì Covaxin là vaccin được sản xuất 100% tại Ấn Độ và
do Ấn Độ sáng chế. Nhẹ nhõm, vì quyết định của Tổ chức Y tế Thế giới
được chờ đợi từ lâu.