Hoàng Quốc Dũng – Ukraine-Washington : Một bước tiến ngoại giao, nhưng tiến bộ thực chất còn rất ít

 

Cuộc gặp giữa Donald Trump, Volodymyr Zelensky và nhiều lãnh đạo châu Âu tại Nhà Trắng đã tạo ra một hình ảnh hiếm hoi : Một mặt trận đoàn kết, nhã nhặn và đầy thiện chí.

Mặc dù vẫn còn nhiều bất đồng giữa Trump và các lãnh đạo châu Âu, các cuộc tiếp xúc đã phần nào hạ nhiệt căng thẳng ngoại giao và cho thấy sự nỗ lực hợp tác trong bối cảnh chiến sự vẫn diễn ra.

Trump thậm chí còn hứa sẽ đưa ra những “bảo đảm an ninh” cho Ukraine trong khuôn khổ một thỏa thuận hòa bình tiềm năng. Đây là một bước đi mới, dù các chi tiết vẫn hết sức mơ hồ.

Về phía châu Âu, sự đoàn kết đã được thể hiện rõ ràng qua việc các nhân vật hàng đầu (Macron, Starmer, Merz, Meloni) cùng tới Washington. Trong khi các lãnh đạo châu Âu nhấn mạnh ngừng bắn là điều kiện tiên quyết để mở ra đàm phán, thì ông Trump lại bác bỏ quan điểm này, chọn cách tiếp cận “thỏa thuận hòa bình ngay cả khi chiến sự chưa dừng lại” – một lập trường rõ ràng chiều lòng Moscow.

 

Nhưng đằng sau những nụ cười và màn trình diễn ngoại giao, các trở ngại vẫn còn nguyên : Chưa có quyết định nào về nhượng bộ lãnh thổ, chưa có thỏa thuận nào về NATO, và cũng chưa có ngày tháng nào được ấn định cho một hội nghị thượng đỉnh ba bên với Putin. Chiến tranh vẫn tiếp diễn, và hòa bình vẫn chỉ treo lơ lửng trên những cuộc đàm phán còn rất mơ hồ.

Nói tóm lại, hình ảnh được cải thiện, ngoại giao khởi sắc, nhưng cái cốt lõi – lối ra cho cuộc xung đột – vẫn còn xa vời.

Và quan trọng hơn cả, một yếu tố vẫn mang tính quyết định : Chính là cách hành xử của Vladimir Putin. Từ đầu cuộc chiến đến nay, Tổng thống Nga đã cho thấy ông ta biết cách kéo dài thời gian, khai thác sự chia rẽ trong phe phương Tây và áp đặt nhịp điệu riêng của mình. Không có gì cho thấy hiện nay ông sẵn sàng nhượng bộ thực sự.

Chiến lược của Putin nhất quán : Bào mòn đối phương bằng thời gian, đặt cược vào sự mệt mỏi của dư luận phương Tây, duy trì bầu không khí bất định và biến mọi cuộc thảo luận về hòa bình thành công cụ tuyên truyền trong nước. Trò chơi nhẫn nại này, kết hợp với ý chí áp đặt một “chiến thắng trong diễn ngôn” cho công chúng Nga, có thể một lần nữa khiến mọi nỗ lực ngoại giao tan biến thành hư không.

Người ta cứ tưởng có thể giải quyết cuộc chiến này trong 24 giờ, rồi ôm trọn giải Nobel Hòa bình. Nhưng thực tế, theo tôi, vụ này sẽ giống như Hội nghị Paris về chiến tranh Việt Nam : Một tiến trình thương lượng rườm rà, nơi bên cộng sản thì kiên trì mưu mẹo để cuối cùng đạt được mục tiêu, còn thế giới thì chỉ mất thì giờ và tự ru ngủ trong ảo tưởng hòa bình ở Việt Nam.

Khác chăng chỉ là, lần này Putin đóng vai cộng sản ngày xưa. Mà thực ra, Putin vẫn chỉ là một tên cộng sản và cộng sản mãi mãi vẫn là cơn ác mộng của nhân loại. Nếu cộng sản lại được Đại Tư bản ủng hộ nữa thì nhân loại đi về đâu ?

HOÀNG QUỐC DŨNG 19.08.2025