Hữu Phú - Logic một vụ án

 

Không ai có thể phủ nhận hậu quả ghê gớm của các vụ đại án Vạn Thịnh Phát, Việt Á… đối với đất nước, người dân Việt Nam. Nhiều người vẫn hỏi nhau: “Vậy trùm cuối là ai?”.

Theo logic thông thường mà mọi người đều biết, một mình Trương Mỹ Lan, Phan Quốc Việt không thể gây án với mức độ lớn lao và nghiêm trọng như vậy. Bởi bản chất của các vụ án này - cần phải nhìn nhận một cách khách quan, trung thực - là: Bộ máy chính quyền đã bị vô hiệu, bị lũng đoạn. Từ đây, quyền lực đã được sử dụng như một phương tiện để gây án.

Bản thân Trương Mỹ Lan, Phan Quốc Việt không nắm giữ bất kỳ một vị trí nào trong các cơ quan quyền lực Nhà nước, cái những bị cáo này có chỉ là tiền. Nhưng, trên thực tế tiền của các bị cáo sử dụng trong việc thao túng, hối lộ các quan chức chính quyền trong mấy vụ đại án này, cũng là tiền các bị cáo chiếm đoạt được qua hành vi phạm tội của mình.

Vậy, phải quay trở lại với câu hỏi: Tại sao các bị cáo này lại có tiền, có rất nhiều tiền? Câu trả lời hợp logic nhất sẽ là: Các bị cáo đã được tạo điều kiện, hỗ trợ để kiếm tiền. Cái gì có thể hỗ trợ các bị cáo có thể kiếm tiền? Chính là quyền lực! Vậy ai có quyền lực? Những người được bổ nhiệm, phân công, nắm giữ những vị trí có quyền lực. Cứ thế, những câu hỏi sẽ lên cao dần.

Trả lời xong những câu hỏi này, chúng ta sẽ thấy một vòng luẩn quẩn: Quyền -Tiền, Tiền - Quyền. Hình dung mối quan hệ giữa hai phạm trù này, sẽ có câu trả lời xác đáng nhất trong các vụ đại án đã diễn ra ở nước ta: Đã có sự câu kết mật thiết giữa quyền lực và những bị cáo trong các vụ đại án.

Nếu không có câu kết, các vụ đại án không thể được lên kế hoạch đơn giản nhưng hiệu quả, hoạt động trong một thời gian dài, gây hậu quả nghiêm trọng như thế. Các cơ quan quyền lực của Chính quyền có nhiệm vụ kiểm tra, kiểm soát, thực thi pháp luật bị vô hiệu hóa đến mức gần như trở nên vô hình, thậm chí còn hỗ trợ cho hành vi phạm tội.

Trước khi có tiền, các bị cáo trong các vụ đại án đã nêu cần phải có mối quan hệ mật thiết với những người có quyền. Từ những mối quan hệ này, các bị cáo sẽ kiếm tiền. Để kiếm tiền nhanh và nhiều, không thể bằng con đường hợp pháp, chỉ có thể bằng cách vi phạm pháp luật.

Khi có tiền, các bị cáo quay lại hỗ trợ những kẻ có quyền đã giúp đỡ họ, dùng tiền để tạo lập quyền lực cao hơn. Với tiền cùng quyền lực của những quan chức thân hữu này, họ khống chế, mua chuộc nhiều quan chức có quyền hơn nữa. Củng cố vây cánh, mở rộng hoạt động, vi phạm pháp luật nhiều hơn, nghiêm trọng hơn, kiếm tiền nhiều hơn… Và, những đại án kinh thiên động địa ở nước ta được lên trang nhất các tờ báo chính thống theo kịch bản như thế!

Bộ máy Nhà nước, pháp luật được sinh ra nhằm để giữ gìn kỷ cương, phép nước, bảo đảm an toàn trật tự, bảo vệ người dân… Trong những vụ đại án này và cả vụ đại án “Những chuyến bay giải cứu mùa dịch Covid” chúng ta đã thấy hiệu năng của nó như thế nào.

Bắt giữ, xét xử những vụ đại án này chỉ là kết thúc phần cuối cùng của vụ việc, giải quyết hậu quả vấn đề. Cái quan trọng, lớn lao hơn là làm sao để những vụ tương tự không có cơ hội để hình thành, phát triển, gây hậu quả. Nếu bộ máy Nhà nước, các cơ quan chức năng hoạt động đúng với trách nhiệm, quyền hạn được trao, thì đại án sẽ không thể xảy ra.

Ngày nào còn những kẻ đang ở vị trí nắm giữ quyền lực tha hóa, sẵn sàng câu kết, tìm mọi cách có thể để vun vén cho bản thân… mà Đảng và Nhà nước không thể kiểm tra, kiểm soát, thanh lọc hiệu quả. Thì những vụ đại án với thiệt hại nghiêm trọng vẫn cứ, vẫn sẽ xảy ra.

Theo tôi, “trùm cuối” của những vụ đại án đang được dư luận quan tâm cụ thể là ai không quan trọng. Vấn đề là: Nước ta có bao nhiêu “trùm cuối” đang ẩn nấp.

"Trùm" vẫn đường hoàng, oai nghi nắm giữ những vị trí cao cấp trong bộ máy Nhà nước, tiềm phục trong các cơ quan chức năng. Hàng ngày vẫn lên giọng rao giảng điều hay lẽ phải nhưng âm thầm, lặng lẽ sử dụng vị trí quyền lực của mình như một phương tiện, công cụ để phạm tội trong bóng tối, tích cực vun vén cho gia đình và bản thân, rồi "hạ cánh an toàn"?

Làm cách nào để phát hiện, loại bỏ hết những “trùm cuối” này?

HỮU PHÚ 08.03.2024