 |
| Lực lượng đặc biệt Bắc Triều Tiên trong lễ duyệt binh kỷ niệm 105 năm ngày sinh Kim Nhật Thành ở Bình Nhưỡng, 15/04/2017. |
Trung Quốc lo sợ sẽ bị cho đứng ngoài lề trong hồ
sơ Bắc Triều Tiên. Do không biết được ông Trump thực sự kiên quyết hay
chỉ tung hỏa mù, trong hoang mang, Bắc Kinh đành phải cảnh giác. Việc
tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa sẽ đơn phương hành động, cho dù không
hoàn toàn chắc chắn, đã gây chuyển động nơi Trung Quốc, sau 25 năm hoàn
toàn không động thủ.
Hôm nay nghỉ lễ Phục Sinh, đa số các báo Paris đều vắng bóng, chỉ có tờ Le Figaro xuất hiện trên quầy và Le Monde cuối tuần. « Một lễ Phục Sinh căng thẳng cho người Công giáo Trung Đông », tựa của Le Figaro, còn Le Monde quan tâm đến « Thế lưỡng nan của cử tri cánh tả » trong cuộc bầu cử tổng thống Pháp lần này.
Liên quan đến châu Á, trang mạng Libération
đăng bài phỏng vấn ông François Godement, giám đốc chương trình châu Á
và Trung Quốc của Hội đồng Đối ngoại châu Âu, nhận định về tình hình leo
thang quân sự tại bán đảo Triều Tiên. Bài viết mang tựa đề « Bắc Kinh lo ngại bị đứng ngoài lề trong hồ sơ Bắc Triều Tiên ».
Từ
khi lên làm tổng thống cách đây ba tháng, Donald Trump đã kết thúc
nhiều thập niên thận trọng trong quan hệ với Trung Quốc. Việc ông Trump
đe dọa không cần đến Bắc Kinh để chấm dứt những khiêu khích của đồng
minh Bình Nhưỡng và gởi hàng không mẫu hạm đến ngoài khơi bán đảo Triều
Tiên, đã làm đảo lộn tương quan lực lượng trong khu vực.
 |
| Tập Cận Bình và Donald Trump tại Mar-a-Lago, Florida, 06/04/2017. |
Liệu Bắc Kinh có thay đổi thái độ từ khi ông Donald Trump lên cầm quyền hay không ?
Chuyên gia François Godement nhận định, trong lúc phương Tây liên tục
chỉ trích hay chế nhạo ông Trump, và có thể là đánh giá thấp chính quyền
Trump, thì Trung Quốc lại có cái nhìn thận trọng. Bắc Kinh coi đây là
chuyện nghiêm túc, nên đã tạm thời dừng tay nghe ngóng động tĩnh và
không hành động thái quá. Thái độ của Tập Cận Bình khi gặp gỡ tổng thống
Mỹ ở Mar-a-Lago cho thấy rất rõ điều đó.
Trước khi dùng món tráng miệng, ông Trump báo cho ông Tập biết là vừa
bắn hỏa tiễn vào Syria. Ông Tập im lặng mất 10 giây, suy nghĩ ít lâu
rồi trả lời : « OK, đồng ý », cho dù Trung Quốc hết sức thân thiết với Nga. Từ khi tổng thống Mỹ tuyên bố : « Chúng tôi không còn trông cậy vào các ông để giải quyết vấn đề Bắc Triều Tiên, chúng tôi sẽ tự mình hành động », Bắc
Kinh lo sợ sẽ bị cho đứng ngoài lề trong hố sơ này. Do không biết được
ông Trump thực sự kiên quyết hay chỉ tung hỏa mù, trong hoang mang, Bắc
Kinh đành phải cảnh giác.
Như vậy Bắc Kinh đã thay đổi chủ trương về Bắc Triều Tiên ?
Người ta nhận thấy việc Mỹ đe dọa hành động trực tiếp, cho dù không
hoàn toàn khả tín, đã có thể gây chuyển động nơi Trung Quốc, sau 25 năm
hoàn toàn không nhúc nhích. Cho dù không luôn phản ánh quan điểm của
chính quyền, tờ Hoàn cầu Thời báo vốn hung hăng nhất, hôm thứ
Tư trước đã hăm dọa cấm vận dầu lửa đối với Bắc Triều Tiên. Hôm trước
đó, Reuters đưa tin những chuyến tàu chở than đá từ Bắc Triều Tiên bị
Trung Quốc không cho cập cảng. Trong khi loan báo của Bắc Kinh vào tháng
Hai ngưng nhập than đá từ nước này, với cái cớ là đã đủ quota, vẫn chưa
có tác động.
Bắc Kinh có cảm giác được trấn an thêm khi tổng
thống Mỹ rốt cuộc hồi tháng Hai đã chấp nhận nguyên tắc một nước Trung
Hoa. Nhưng sau vụ oanh kích Syria và các tweet của ông Trump về Bắc
Triều Tiên, sự lo ngại của Trung Quốc được diễn đạt qua chủ trương cứng
rắn hơn đối với Bình Nhưỡng.
 |
| Tàu Trung Quốc xâm nhập Senkaku. |
Có gì mới trong thái độ này ? Về
phía Trung Quốc, họ đã tìm lại ý nghĩa một số ưu tiên : đối tác thương
mại chủ chốt, nghiêm chỉnh nhất và nguy hiểm nhất chính là Hoa Kỳ.
Năm
2002, khi Mỹ muốn tấn công Irak, Giang Trạch Dân khi đó sắp trở thành
người đứng đầu Trung Quốc, đã đến trang trại của ông George W.Bush. Theo
một nhà quan sát thạo tin, thì trước đó ông Giang đã cam đoan với ông
Bush là Trung Quốc sẽ không phủ quyết. Lần này, sự thận trọng cũng có vẻ
thích hợp.
Điều gây ấn tượng nhất trong ba tháng gần đây là sự
chừng mực của Bắc Kinh tại Biển Đông : không xây thêm đảo nhân tạo mới,
không bồi đắp thêm, và còn áp dụng thỏa thuận cho đánh cá xung quanh bãi
cạn Scarborough.
Bắc Kinh có thận trọng tương tự với các láng giềng trong khu vực hay không ? Đối
với Nhật Bản, ngược lại người ta thấy các tàu Trung Quốc lại tiếp tục
lảng vảng, kể cả các chiến hạm, xung quanh quần đảo Senkaku, và vô số vụ
xâm nhập không phận. Đây là lời cảnh báo cho ông Shinzo Abe, đồng minh
hàng đầu của ông Trump, và chứng tỏ sự quan ngại của Trung Quốc. Tương
tự đối với các biện pháp trừng phạt kinh tế áp đặt lên Hàn Quốc do đã
cho triển khai hệ thống lá chắn tên lửa THAAD của Mỹ.
Trung Quốc
vừa cố gắng muốn trấn an, đồng thời cố hăm dọa các nước láng giềng yếu
hơn đừng nên đi quá xa với chính quyền ông Trump.
Như vậy, bàn cờ đã bị vẽ lại ?
Không thể chối cãi rằng đã có những tiến triển và những hành động mạnh
mẽ, cho dù vẫn còn dấu hỏi về tầm nhìn tổng quát của ông Donald Trump.
Chính sách của ông, mà người ta chỉ có thể phỏng đoán vì khó thể diễn
dịch từ các tweet, có vẻ mang tính thỏa hiệp hơn là khẳng định. Khi ông
Trump nói với các lãnh đạo Trung Quốc là « các nhượng bộ trong hồ sơ Bắc Triều Tiên sẽ có ích trong hồ sơ thương mại », là ông muốn mặc cả.
Sự
hài hòa trong chiến lược của chính quyền Trump và của tổng thống Donald
Trump nói chung và về châu Á nói riêng, vẫn chưa được chứng tỏ.
 |
| Ông Jean-Luc Mélenchon diễn thuyết trên một chiếc tàu đậu ở kênh Ourcq, Paris ngày 17/04/2017. |
Chủ nghĩa « mác-xít cho em bé » của ứng viên cực tả Pháp
Về cuộc bầu cử tổng thống Pháp, nhà sử học Jean-Louis Margolin trên Le Monde nhấn mạnh đến « chủ nghĩa mác-xít dành cho các em bé » của lãnh đạo đảng Nước Pháp Bất Khuất, ông Jean-Luc Mélanchon.
Đối
với ông Margolin, tài hùng biện của ứng cử viên cực tả Jean-Luc
Mélanchon cần phải xếp sau chương trình ảo tưởng và nguy hiểm của ông
này : ra khỏi Liên Hiệp Châu Âu, khỏi khu vực đồng euro và NATO. Như vậy
nếu đắc cử, ông Mélenchon sẽ đảo ngược các đồng minh của Pháp.
Chương
trình hành động của ông là sự phản ánh trung thành các chủ trương của
ngành ngoại giao Nga. NATO bị mô tả là một tổ chức hiếu chiến, còn các
nạn nhân của tham vọng Nga như Ukraina, Gruzia, các nước vùng Baltic,
Moldova bị làm ngơ. Ông còn nhập nhằng khi đòi thiết lập « một liên minh chống toàn cầu hóa với BRICS », trong khi khối này gồm những nước mà bất đồng nhiều hơn đồng thuận (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi).
Còn về nạn khủng bố, Mélenchon thậm chí còn từ chối cả sự thật hiển nhiên là tính chất Hồi giáo. Ông nói : « Tôn giáo chỉ là cái cớ, và nhất thiết không phải là lý do để phản ứng ».
Theo ông Mélenchon thì phía sau nạn khủng bố là các Nhà nước thèm muốn
dầu khí. Cuộc chiến Afghanistan năm 2001 là từ một dự án ống dẫn dầu chứ
không phải do vụ tấn công vào tòa Tháp Đôi. Cuộc xung đột Syria phải
được giải quyết bằng cách tính đến lợi ích kinh tế của các nước liên
quan. Xu hướng kinh tế hóa sự kiện này còn đi kèm với một sự đảo ngược
trách nhiệm : các mánh khóe của phương Tây, đặc biệt là của Mỹ, là nguồn
gốc của chủ nghĩa khủng bố !
Nhà sử học Jean-Louis Margolin kết
luận, ứng viên cực tả Mélenchon tuy về ngôn ngữ, phong cách ông có tài
thu hút người nghe, nhưng nội dung những bài diễn văn của ông là điều mà
nhà văn nổi tiếng George Orwell mô tả là một thứ « chủ nghĩa mác-xít dành cho các em bé ».
 |
| Người ủng hộ ông Erdogan tại thành phố Konya. |
Bóp nghẹt đối lập Thổ Nhĩ Kỳ, Erdogan chiến thắng sát nút
Nhìn sang Thổ Nhĩ Kỳ, Le Figaro nhận xét « Tổng thống Erdogan có được một chiến thắng sát nút ». Cuộc
bầu cử hôm qua đã mang lại cho ông Erdogan một chế độ dành cho tổng
thống hầu hết quyền hành, mà ông đã mơ từ nhiều năm qua.
Kết quả
suýt soát trên 51% đạt được là nhờ thành trì bảo thủ ở Anadolu và Hắc
Hải, trong khi cử tri các thành phố lớn như Istanbul, Ankara và Izmir
đều nói không. Trước khi công bố chính thức, Hội đồng bầu cử (YSK) còn
phải xem xét hàng trăm trường hợp mà phe đối lập báo là gian lận, nhất
là về quyết định vào giờ chót, chấp nhận nhiều lá phiếu không có đóng
dấu.
Đối lập không chịu công nhận thất bại, vì trong suốt chiến
dịch, xu hướng bỏ phiếu bác bỏ việc sửa đổi Hiến pháp vẫn cao hơn xu
hướng chấp nhận. Bị các phương tiện truyền thông lớn làm ngơ - kể cả các
đài truyền hình nhà nước ; không có nguồn tài trợ công ; bị quy là
khủng bố, ly khai hay đảo chính ; trở nên vô hình dưới nhiều kilomet
biểu ngữ ủng hộ bao vây không gian công cộng ; những người phản đối –
tức là tất cả các đảng phái chính trị, ngoại trừ đảng AKP của ông
Erdogan và đồng minh dân tộc chủ nghĩa cực đoan MHP – lâu nay vẫn tin
rằng họ sẽ chiến thắng.
Đã hẳn là con số trên đây thấp hơn nhiều
so với tỉ lệ 60% mà ông Erdogan hy vọng, nhưng điều này chẳng quan trọng
với ông. Trong khi chờ đợi việc cải cách này có hiệu lực, Recep Tayyip
Erdogan tiếp tục tận dụng mọi quyền hành mà ông đang có trong tay. Một
giai đoạn mới đang mở ra giữa Châu Âu và Ankara : gần đây ông đã đe dọa
Châu Âu « phải trả giá ». Thổ Nhĩ Kỳ đang đóng vai trò quan
trọng trong nhiều hồ sơ, từ Syria, khủng hoảng di dân cho đến thương
lượng hòa bình về đảo Chypre.
Não bộ quyết định trọng lượng con người
Về mặt sức khỏe, Le Figaro
cho biết theo một nhà sinh thái thần kinh Mỹ, thì bộ óc quyết định
trọng lượng của con người chứ không phải do ý muốn của chúng ta. Vì vậy
các chế độ ăn kiêng không thể giúp giảm béo một cách lâu dài.
Nhà nghiên cứu Sandra Aamodt trong cuốn sách « Vì sao các chế độ ăn kiêng lại làm cho mập ra »
ghi nhận ba điểm chính. Đó là con người không tự quyết định được trọng
lượng của mình, ăn kiêng chỉ dẫn đến thất bại, và tốt nhất nên có hoạt
động thể dục thể thao hàng ngày.
Bà giải thích, bộ óc ấn định
trọng lượng cơ thể trên cơ sở di truyền và kinh nghiệm sống. Cũng giống
như cơ thể cần một số giờ ngủ nhất định, bộ óc lưu giữ một số thông số
trọng lượng ưu tiên. Hệ thống điều chỉnh này nằm tại « vùng dưới đồi »
(hypothalamus), liên quan đến nhiều chức năng như phản ứng với nhiệt,
cảm giác đói…Vùng này ghi nhận các dấu hiệu về lượng lipid tồn trữ, tỉ
lệ đường trong máu, calori và phản ứng để duy trì một trọng lượng ổn
định. Trọng lượng này dao động trong khoảng 5 kilogam.
Overbook : Delta Air Lines hào phóng hơn đối thủ United Airlines
Liên
quan đến overbook hay surbooking, tức số vé bán ra nhiều hơn số chỗ
trên máy bay, mà trường hợp một hành khách gốc Việt là ông David Dao
(Đào Duy Anh) bị thô bạo lôi ra khỏi máy bay của United Airlines đã gây
phẫn nộ trên toàn thế giới tuần qua ; phụ trang kinh tế của Le Figaro ghi nhận trong trường hợp này, hãng cạnh tranh là Delta Air Lines tỏ ra hào phóng hơn.
Những
hành khách nào không gấp gáp có thể được bồi thường đến 10.000 đô la
nếu chịu nhường chỗ khi bị overbook (trước đây Delta Air Lines chỉ đề
nghị 1.350 đô la). Công ty hàng không mà cổ đông chính là tỉ phú Mỹ
Warren Buffett hy vọng sẽ qua mặt đối thủ cạnh tranh United Airlines.
Tuy nhiên tờ báo ghi chú là trong trường hợp chuyến bay Delta bị quá
chỗ, tốt nhất nên thương lượng với người có trách nhiệm kiểm tra thẻ lên
tàu, còn nhân viên mặt đất chỉ có thể thỏa thuận cao nhất là 2.000 đô
la.
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire
Remarque : Seul un membre de ce blog est autorisé à enregistrer un commentaire.