Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Tờ báo Công giáo La Croix nhận định ngay cả trước khi gây chiến, từ hôm 21/02, một bức màn sắt vô hình nhưng nặng nề đã buông xuống nước Nga. Sáng sớm hôm đó Putin đã nói chuyện gay gắt với đồng nhiệm Mỹ Joe Biden và buổi tối ông đọc một bài diễn văn dài trên truyền hình đầy những thù hận. Chối bỏ một Ukraina hiện đại đồng thời muốn tặng một cái tát cho phương Tây, sau đó Putin tung ra « chiến dịch đặc biệt » ngay giữa lòng châu Âu.
Điều gã dự báo Putin sẽ diễn vở mổ ung thư để khỏi lộ khuôn mặt thật tại Lễ mừng Chiến thắng 9-5 đã trật lất. Putin chả mổ móc ung thư gì sất.
Nhưng thà không xuất hiện vì bệnh, còn hơn xuất hiện trong ngày vui Đại lễ Chiến thắng như thế này:
- Mặc áo chống đạn.
Vài bữa báo nhà ta lại tòi ra một bài: "Con của sao A, của đại gia B đúng chuẩn "ngậm thìa vàng".
Rồi vài hôm nữa lại đăng những dạng bài về các cậu ấm cô chiêu con nhà giàu nào đó mặc đồ hiệu, ăn chơi sang chảnh và gắn cho chữ "rich kid".
Tôi nghĩ, đó là kiểu hành xử với thông tin rất tệ, không mang đến điều gì ngoài mang đến những hậu quả tệ hại:
Sự kiện tác giả Linda Lê đột ngột qua đời gây khá nhiều bất ngờ vì cách đây 3 tháng, nhà văn từng cho ra mắt độc giả tác phẩm mới của mình mang tựa đề ''De personne je ne fus le contemporain'' (tạm dịch ''Tôi không sống cùng thời với bất kỳ ai''). Theo đài truyền hình France24, thật ra Linda Lê đã lâm bệnh nặng từ một năm nay. Nhưng có lẽ do tác giả không thích gây ồn ào, tránh thu hút sự tò mò, cho nên Linda Lê đã không nói gì về bệnh tình của mình.
Nhân loại phập phồng lo ngại ngày 09/05 không biết bạo chúa Putin sẽ tung ra quỷ kế gì để giành chiến thắng tại Ukraina.
Đặc biệt trong những ngày áp lễ chiến thắng Đức Quốc Xã của Nga, không ít người e ngại quân Nga sẽ tấn công bão lửa mưu tìm một chiến thắng khả dĩ lập thành tích chào mừng lễ duyệt binh ?
Riêng tình báo Mỹ đã từng dự đoán chính xác thời điểm quân Nga tấn công xâm lược Ukraina. Mặc cho thời điểm đó chẳng có ai, bao gồm cả tổng thống Ukraina Vlodimir Zelensky, tin vào cảnh báo của Mỹ khi phía Nga tuyên bố không tấn công Ukraina. Song diễn tiến sau đó chứng minh dự đoán của Mỹ trúng phóc.
Du lịch Nga rất tiềm năng. Đất nước Nga có nhiều cảnh đẹp và nhiều giá trị, nhất là về du lịch.
Người Nga cũng rất cần phát triển ngành du lịch để có nguồn thu ngoại tệ tạo việc làm, trung tu các công trình và phát triển đất nước.
Nhưng chính sách của nước Nga, thái độ không thân thiện của người Nga (nhất là những người làm công việc liên quan như cấp visa, kiểm soát nhập cảnh, hàng không... ) đã làm cho nhiều người không muốn đến Nga.
• “Những nỗ lực chính của quân xâm lược tập trung vào hướng Izium. Kẻ thù đang cố gắng mở một cuộc tấn công theo các hướng Sulyhivka – Nova Dmytrivka…” và đến hôm nay – bản tin sau ngày 080/5 thì:
• “Trên hướng Izyum, các nỗ lực chủ yếu của địch tập trung vào chuẩn bị cho việc tiếp tục tấn công theo các hướng Sulyhivka – Nova Dmytrivka và Sulyhivka – Kurulka.”
Lễ diễu binh thì đúng hơn, nó đã kết thúc. Có mấy điều sau đây cần bàn:
1. Năm nay chiến tranh thực sự đang xảy ra tại Ukraina. Hàng ngày hơn 300 lính chết, khoảng 1.500 lính bị thương, vũ khí khí tài bị phá hủy đến mức Nga trở nên thiếu vũ khí để trưng lễ diễu binh.
Quân đội Nga hàng ngày gây bao nhiêu tang tóc cho người dân và binh lính phía Ukraina nữa, bắn phá tan nát bất cứ cái gì cản đường tiến đến mục tiêu của quân xâm lược. Việc tổ chức duyệt binh tất nhiên phục vụ cho các mục tiêu của Nga và Putin nhưng nó rất trơ trẽn, đến mức không dám mời bất cứ đại biểu quốc tế nào đến dự, kể cả Belarus.
1. Như thường lệ, tổng thống Nga Putin lại tổ chức một buổi lễ hàng năm "Ngày chiến thắng 09-05” tưng bừng. Nhưng năm nay, điều đầu tiên có thể nhìn thấy là cuộc diễu binh trên quảng trường Đỏ kém hoành tráng hẳn: không có sự tham gia của không quân, bao gồm cả máy bay lẫn trực thăng, không có sự trình diễn của các loại vũ khí mới, số lượng vũ khí đời mới đưa ra rất ít, nhất là loại xe tăng T-14, chỉ có 2 chiếc.
Trong bài phát biểu của của mình, Putin mở đầu bằng việc ca ngợi Liên Xô đã chiến thắng phát xít Đức, cho rằng đó là "sự anh hùng không thể phủ nhận” và "nước Nga sẽ tiếp tục bảo vệ để sao cho sự man rợ của chiến tranh thế giới không lập lại”.
Nếu nhớ không lầm, Đại tá Diêm Đăng Thanh chính là người đã độn thổ xuất hiện trong một tấm hình bị cộng đồng mạng bóc mẽ là được photoshop, để chỉ đạo chống dịch Covid-19 tại Bệnh viện Quân y 110.
Trong khi có nhiều nguồn tin nội bộ từ bệnh viện tiết lộ rằng, hôm đó (11/5/2021), Đại tá Thanh không hề có mặt tại hiện trường chống dịch.
Cụ thể, báo Bắc Ninh điện tử (tại địa chỉ www.baobacninh.com.vn) ngày 11/05/2021 đăng bài viết có nhan đề: “Bệnh viện Quân y 110 tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19" của tác giả Trần Viết Dến, cũng thuộc Bệnh viện này. Trong đó tấm hình vừa nêu được chú thích: ”Lấy mẫu xét nghiệm SARS-CoV-2 tại Bệnh viện Quân y 110”, với cảnh Đại tá Thanh hiện diện ngay giữa trung tâm bức ảnh.
1. 73 ngày diễn biến chiến sự ở Ukriana:
The #WARINUKRAINE animated. Every day from February 24 till May 6th. The counteroffensive at #Kharkiv is massive, meanwhile, the Russian offensives near #Izium have been lacking. Hope all goes well for Ukraine! #SlavaUkraini pic.twitter.com/gP9J6oWxDH
— Varjagen (@varjagen) May 7, 2022
Hôm nay, tổng thống Nga Putin gửi hơn chục điện mừng tới các nước, nhân dịp kỷ niệm kết thúc thế chiến thứ 2. Một trong những bức điện đó được gửi cho Ukraina, có đoạn: "Thời đại này bổn phận của chúng ta là không để cho chế độ phát xít quay lại, thể chế đã gây đau khổ cho rất nhiều người trên toàn thế giới. Phải gìn giữ và giáo dục thế hệ sau về sự thật của cuộc chiến tranh, những giá trị tinh thần chung và truyền thống hữu nghị anh em”.
Nhưng trước đó một ngày, Putin quyết định điều động quân đội Nga đang đóng ở Syria tới Ukraina, hiện Nga đang có 60.000 quân ở đó, trong đó phân nửa là sĩ quan:
1. Các bác Ukraine đã chơi cho mấy tư lệnh và tham mưu vỉa hè một vố đau: cách đây 3 ngày, hôm 05/05 tui viết: “Nếu chỉ trong vài ngày tới (khéo là ngày mai, 06/05 luôn) mà lực lượng Ukraine tìm cách chiếm Vesele, sau đó tấn công dọc theo trục đường R79 đến Pidvysoke, Myrne sau đó đến đường Horokhovatka thì coi như xong phim cụm quân Nga ở Izyum (Mũi tên xanh thứ hai, bên phải tui vẽ trên bản đồ).”
Tại sao chúng ta lại cứ đoán với nhau là quãng thời gian này (từ 04/05 đến khoảng trước 07/05) thì Ukraine sẽ phải tổ chức phản công – lý do tui sẽ trình bày sau. Ở đây chúng ta sẽ nói về việc quân Ukraine đã cho bọn tham mưu vỉa hè ở Hà Nội oóc-giơ ra sao. Nói thẳng là tui đề nghị nhưng mà họ không có nghe, hôm qua nghe cụ KVC nói hóa ra mình bỏ sót mấy yếu tố quan trọng.
Đó là yếu tố “sông” của thành phố Izyum, phần chính của thành phố nằm ở bắc sông Siverskyi Donetsk và chính những điểm vượt sông này là đối tượng giành đi giật lại của hai bên suốt thời gian Nga tìm cách chiếm Izyum để chuẩn bị cho The Battle of Donbas. Thậm chí có lúc quân Ukraine phá được cái cầu phao nhưng Nga cũng để khá lâu mới tấn công chiếm giữ đầu cầu để khôi phục nó.
1. Phó thủ tướng Ukraina Iryna Vereshchuk tuyên bố rằng toàn bộ phụ nữ, trẻ em, người già đã an toàn di tản khỏi nhà máy Azovstal ở Mariupol.
Trong khi đó, theo tổng thống Ukraina Zelensky, đàm phán hòa bình chỉ có thể diễn ra sau khi quân Nga rút về các vị trí như trước khi xảy ra chiến tranh.
2. Cuộc tổng phản công của Ukraina ở chiến trường Kharkiv đang tiếp diễn, quân Nga tiếp tục bị đẩy lùi khỏi làng Tsyrkuny.
Ngày mai là kỷ niệm chiến thắng 09/05 tại nước Nga, một lần kỷ niệm hy vọng là duy nhất không lặp lại, khi chính nước Nga hiện lại đang thay vai và tai tiếng với kẻ thù của họ ngày đó 77 năm trước.
Tò mò rằng logic nào sẽ được nguyên thủ Nga sử dụng trong diễn văn kỷ niệm, bởi khái niệm về phát xít và diệt chủng – bạn và thù đã bị họ đảo lộn bằng hành động phi logic trong suốt 75 ngày qua!
Nhưng tại sao tổng thống Putin chọn thời điểm cuộc chiến này là năm 2022? Và có phải ngày đó Phát xít Đức là kẻ thù của Nga-Liên Xô ?
1. Đến sáng nay theo giờ Hà Nội, tình hình chiến sự có một số điểm đáng chú ý:
• Trên hướng Kharkiv quân Ukraine tiến theo một vòng cung mở rộng theo ngoại vi thành phố hướng chiều cong về phía biên giới quốc gia. Về phía đông nam được biết họ đã áp sát thị tứ Vil’cha (cách biên giới quốc gia với Nga 12 km theo đường cái, theo đường chim bay gần hơn, cỡ 8 km.)
• Trên hướng Izyum, phản công của Ukraine chắc chắn vẫn diễn ra trong ngày thứ Sáu hôm qua. Cũng có tin là hai đơn vị nổi tiếng của Nga chúng ta vẫn đề cập nhiều lần trong các lần thảo luận: Sư đoàn xe tăng cận vệ số 4 và Sư đoàn dù cận vệ 106 do bị thiệt hại nặng mất sức chiến đấu đã phải được cho rút về vùng Belgorod của Nga để phục hồi.
1. Đa số các công ty của Ukraina ở Kherson đã phải ngừng hoạt động: siêu thị ATB đóng cửa, cửa hàng Watson đang bán nốt những hàng cuối cùng với 70% hạ giá, taxi Uklon không chạy, rất nhiều các doanh nghiệp nhỏ không thể hoạt động… bởi không thể chuyển hàng hóa từ nơi khác ở Ukraina đến.
Những ai thử làm điều này sẽ phải đối mặt với hàng chục trạm kiểm soát, phải trả tiền mãi lộ khắp nơi mà còn phải lo tránh đạn đại bác bắn ngay trên đầu. Do đó, hàng hóa được nhập lậu từ Crimea, rồi ở các chợ trời.
Trại gà Chornobayivka với 4 triệu con gà đã bị phá hỏng khi quân Nga tấn công nhà máy điện gần đó. Một triệu rưỡi quả trứng cùng một số gà cứu được đã được các tình nguyện viên chia cho dân chúng ở Cherson, nhưng sau đó thì không thể mua trứng gà Ukraina được nữa, mà phải nhập từ Nga. Đường, bột mì, lúa mì cũng vậy. Lính Nga cài mìn trên đồng ruộng, tịch thu máy móc nông nghiệp và xăng dầu, ăn cắp lúa mì từ kho chứa… tất cả chỉ nhằm một mục đích, khiến cho dân bị đói, và bằng cách đó, khuất phục họ phải nghe lời, gia nhập "nhà nước ly khai Kherson” do Nga bảo trợ.
Bà con ta định cư ở Ukraine nói riêng và ở Đông Âu nói chung, đều có chung những nỗi niềm trăn trở.
1. Sang Đông Âu từ Việt Nam theo tiêu chuẩn du học, làm việc (theo diện hợp tác lao động) và ở lại định cư từ lúc ở quê nhà còn nghèo xơ xác. Phần đông đã ở lại làm ăn buôn bán nhỏ lẻ sau khi Liên Xô tan rã.
2. Sau nhiều năm chăm chỉ buôn bán, cũng tích cóp được tài sản, vốn liếng nhất định. Đa số đều có nhà cửa, xe cộ và cuộc sống ổn định nơi xứ người.
Cuộc chiến ở Ukraine hiện nay và cuộc chiến ở Việt Nam cách đây nửa thế kỷ có những điểm tương đồng và dị biệt.
Tương đồng là một chế độ độc tài chuyên chính dùng võ lực để chiếm đoạt ép buộc một quốc gia khác phải nằm trong quỹ đạo của mình (Liên Bang Xô Viết mới hay đế quốc Nga hiện nay). Khi quốc gia nạn nhân này muốn được tự do lựa chọn thể chế dân chủ và tiến gần lại với thế giới văn minh thì bị chế độ độc tài đó xua quân xâm lăng.
Một điểm tương đồng khác là chế độ độc tài ấy cũng dùng những mỹ từ bịp bợm như “giải phóng các nạn nhân (Ukraine) đang bị kìm kẹp dưới ách thống trị của tay sai Đức Quốc Xã”. Và dân tộc của chế độ độc tài ấy (Russian) cũng bị sống trong bức màn sắt, bị bưng bít thông tin và đầu độc ám sát nếu có mầm mống “phản động”. Giống Việt Cộng tuyên truyền dân miền Nam quằn quại rên siết dưới gót giày đế quốc Mỹ ác ôn. Ở miền Bắc cũng có những cuộc khởi nghĩa bị dập tắt, những cuộc đàn áp trí thức như Nhân Văn Giai Phẩm năm 1955.
