Lê Học Lãnh Vân - Quầng sáng quê hương

 

Trong hình là người bạn học của tôi, anh Dương Quang Tiến, đang trình bày báo cáo của mình tại hội thảo quốc tế lần thứ 14 về Pin Lithium Cao cấp ứng dụng cho xe hơi, tổ chức tại tòa nhà Landmark 81 Thành phố Hồ Chí Minh!

Bạn là người chủ trì nghiên cứu Pin xe hơi tại Bộ Năng lượng Mỹ (DOE, Department of Energy), được coi là người Mỹ gốc Việt thành đạt tại Mỹ.

Bạn vừa làm một việc có nhiều ý nghĩa với Việt Nam: a) Tổ chức tại Việt Nam hội thảo quốc tế lần thứ 14 về Pin Lithium cao cấp ứng dụng cho xe hơi, và b) Tổ chức kết nghĩa giữa hai trường đại học Tổng Hợp Tp Hồ Chí Minh và trường đại học bang Washington. Trước đó bạn đã đưa một số cán bộ nghiên cứu, giảng dạy Việt Nam sang Mỹ tu nghiệp và/hay làm luận án, tiến sĩ.

Dũng Đặng - "Kẻ nằm vùng" Nguyễn Thanh Việt

 

Trích phát biểu của Viet Thanh Nguyen :

“Tháng Tư đen là cụm từ mà một số người Mỹ gốc Việt sử dụng để nói về ngày 30/04 năm 1975. Tôi nghĩ rằng việc họ tập trung lại với nhau để kỷ niệm ngày này là một cách để tưởng nhớ về một sự kiện mà theo họ đã không được nhớ đến một cách đầy đủ không chỉ ở Mỹ mà còn cả ở Việt Nam.

Họ nhận ra rằng tại Việt Nam, lịch sử (về họ) đã bị tẩy xóa bởi họ bị coi là những kẻ thua cuộc, bị gắn mác “ngụy”. Còn tại nước Mỹ, những người này cảm thấy mình như vô hình, bởi ngay cả những người Mỹ đã từng chiến đấu cùng với những người lính Việt Nam Cộng Hòa cũng muốn “giả vờ” là họ không tồn tại.

Huy Đức - Những người Việt Nam quốc gia

 

Năm 2005, khi đến “vùng D. C.” học về chính sách công, một tham tán công sứ của Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ giới thiệu tôi gặp GS Nguyễn Mạnh Hùng. Nhiều lần, hai cha con tôi được ông lái xe đưa đi ăn ở George Town hoặc đưa về ngôi nhà của ông ở vùng Fairfax, ngôi nhà có phía sau là rừng, thỉnh thoảng có một vài chú nai nhẩn nha gặm lá.

GS Nguyễn Mạnh Hùng được số đông trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài kính trọng, dù những người cực đoan vẫn chỉ trích việc ông về nước nhiều, sẵn sàng tiếp xúc với các nhà lãnh đạo và đến nói chuyện ở những nơi như Ban Đối ngoại, Hội đồng Lý luận Trung ương, Học viện Ngoại giao…

GS Nguyễn Mạnh Hùng là một trong những người Việt Nam đầu tiên nhận được học bổng Fulbright [1960] sang Mỹ học về quan hệ quốc tế. Và, ông cũng là người Việt tị nạn đầu tiên lãnh đạo một trung tâm nghiên cứu Đông Dương ở một trường đại học Mỹ [George Mason University].

Nguyễn Thông - Lý sự… cùn (1)

Đâu đó trên mạng xã hội, trên phây búc, thậm chí cả trên báo chí chính thống mậu dịch quốc doanh, có những người dạng nhà này nhà nọ, tên tuổi, chức tước, danh tiếng cũng không đến nỗi nào, đã đăng đàn diễn thuyết, giáo hóa, chỉ đường.

Giá họ cứ sòng phẳng như anh Quang lùn (Trần Nhật Quang) ăn nói bỗ bã thô tục, ruột ngựa, nghĩ gì nói thế đã đi một nhẽ. Đằng này, họ ra vẻ hiểu biết, nhiều lý luận (gớm, xứ ta lắm nhà lý luận) làm nhiệm vụ cởi trói trí tuệ cho thiên hạ. Tôi chỉ đề cập hai trường hợp.

Một “nhà” viết tút khá công phu phân tích cuộc chiến tranh ở Ukraine. Tuy ra vẻ khách quan, chả đứng về phía nào, nhưng qua sự bộc lộ, người ta thấy ngay “nhà” bênh ai, chê ai, ngả về đâu.

Nguyễn Thông - Một quá khứ không dễ bị chôn vùi (2)

 

Gõ những dòng này sau khi đã mất mấy đêm để dừng ở chữ cuối cùng trong lời kể của nhân chứng Mai Văn Niệm, nhân vật cuối của cuốn sách “phi hư cấu”, tôi bàng hoàng. Tôi sẽ không lược lại nội dung sách, nhất là các anh Thái Kế Toại, Trương Huy San… vừa làm rồi.

Trong sách, 25 người tự kể về đời mình, là 25 mảnh ghép lịch sử về cải cách ruộng đất. Nhiều khi tự hỏi, sao một người thầy giỏi giang, đạo đức, tài năng như thầy Ngụy Cao Hiền mà người ta đang tâm vu cho quốc dân đảng và lôi ra xử bắn. Hiền tài như thầy Hiền (người đã dạy đám học trò nghèo thành người tài giỏi của đất nước, trong đó có nhà sử học lừng danh Hà Văn Tấn), liệu nước này có được mấy người?

Xin chép lại đôi dòng trong cuốn sách, lời kể của chứng nhân-nạn nhân Trần Văn Kinh:

Tuệ Lãng - Một nghiệp mệnh văn chương : Hoàng Phủ Ngọc Tường

 

Trên bức tường văn chương chữ Quốc ngữ, chắc chắn Hoàng Phủ Ngọc Tường có một vị trí xứng đáng trong thể loại ký văn học. Điều này là chắc chắn trong lịch sử văn học xứ Việt cho đến nay.

Hoàng Phủ Ngọc Tường là một văn tài, kiến văn và khả năng diễn đạt vừa tinh tế vừa khúc chiết giúp ông có những trang văn ấn tượng và đáng nhớ với bạn đọc yêu ngôn từ và văn học.

Tôi đã đọc cả ngàn trang của ông cũng như các tác giả viết về ông, song chưa thấy ai nhận ra điều này: Hoàng Phủ Ngọc Tường viết hay nhất về khoảng ngập ngừng. Ngập ngừng giữa tình yêu và tình vợ chồng, giữa hoa hồng và cây súng, ngập ngừng của dòng sông Hương rời núi cao để chảy về đồng bằng, ngập ngừng trong cách thế chọn lựa của Nguyễn Trãi giữa nhập thế và xuất thế…

Ý Nhi - Một bức thư của anh Hoàng Phủ Ngọc Tường

(Vanviet 27/07/2023) Trong số thư từ viết tay của bạn bè, tôi còn giữ một bức thư của anh Tường, viết ngày 30/10/1991, từ Huế, nhờ tôi lấy giấy phép và lo việc in ấn cho tập thơ Người hái phù dung của anh.

Tuy nhiên, thông tin quan trọng nhất mà tôi nhận được, lại nằm ở những dòng chữ sau: “Ôi một thời để yêu một thời để chết, cái thằng Tường tín đồ mù quáng của giáo hội”, “Mình bao giờ cũng thế, tìm một niềm tin, sống hết cho niềm tin của mình, hành động và cực đoan, và như số phận dành cho những típ kiểu mình, là khổ đau suốt đời”.

Ở một chỗ khác, anh Tường thừa nhận: “Mình mang đầy máu hồng vệ binh từ trong rừng ra”.

Tư liệu : Thư nguyên trưởng ty cảnh sát tỉnh Thừa thiên Liên Thành gởi thầy giáo cũ

Thưa Thầy,

Con là Liên Thành, là một học trò cũ của Thầy tại lớp Đệ Nhị B2, trường Quốc Học niên khóa 1958-1959. Có lẽ bây giờ vì tuổi đời đã cao, hơn nữa thân mang bệnh tật nên Thầy không còn trí nhớ tốt. Vì vậy con xin nhắc lại đây những kỷ niệm của bọn con lớp Đệ Nhị B2 niên khóa 58-59 tại trường Quốc Học Huế đối với Thầy.

Thưa Thầy,

Lớp Đệ Nhị B2 tụi con có khoảng 50 đứa. Tụi con học ban Toán nên môn Việt Văn thường không hấp dẫn và cũng không làm chúng con quan tâm lắm. Chúng con thỉnh thoảng bỏ lớp trốn học kéo nhau sang Lạc Sơn ngồi nhâm nhi ly café, cảm thấy thú vị hơn phải ngồi nghe giảng dạy môn Vạn Vật, Anh Văn v.v…Thế nhưng đối với môn Việt Văn của Thầy dạy thì lũ chúng con không thiếu một đứa nào trong lớp. Cả lớp im lặng ngồi há miệng say mê nghe Thầy giảng bài, nghe Thầy nói văn chương chữ nghĩa, nghe Thầy giải thích điển tích. Có thể nói trí nhớ của Thầy siêu đẳng.

Ngô Thị Kim Cúc - Tiễn biệt anh, Hoàng Phủ Ngọc Tường

Vậy là anh đã lên đường, chưa tới hai mươi ngày sau khi chị Lâm Thị Mỹ Dạ - người bạn đời của anh ra đi. Gia đình vẫn nghĩ người đi trước sẽ là chị Dạ. Tuy chỉ bị Alzheimer nhưng sức khỏe của chị xấu đi nhiều và nhanh so với anh. Và đúng là như vậy .

Ngay lần tai biến đầu tiên vào năm 1998, khi đang thưởng thức World Cup cùng bè bạn, con người chỉ nặng hơn 40 ký là anh đã được bác sĩ đau buồn tiên lượng rằng khả năng qua được rất thấp. Vậy mà anh đã hồi phục một cách kỳ diệu, khiến tất cả mọi người kinh ngạc.

Trong một lần trò chuyện, anh đã kể với tôi rằng, khi đang trải qua cuộc phẫu thuật có một không hai trong đời, trong trạng thái lơ mơ giữa hai bờ hư thực/chết sống, anh nhìn thấy chen giữa những bác sĩ đồng phục trắng đang bận rộn bên anh còn có cả những người trong đồng phục bộ đội, những quân y sĩ.

Trần Tiến Dũng - Ông Hoàng Phủ Ngọc Tường, cái chết và lời "xin lỗi"

 

Cái chết vật lý là quy luật tự nhiên của con người. Người Việt có câu châm ngôn: “Trăm năm bia đá thì mòn, ngàn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ.”

Tin về cái chết của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường không khiến dư luận quan tâm, nói đúng hơn là lạnh nhạt. Nếu so với hơn nửa thế kỷ không ngừng dậy sóng quan tâm đến ông, do sự kiện ông có liên quan đến vụ thảm sát đồng bào vô tội ở Huế năm Mậu Thân 1968.

Tội ác không có cái chết vật lý, bởi vì trớ trêu thay người làm việc ác ở một tầm mức thảm sát hàng loạt thì cũng luôn có chỗ trong lịch sử dân tộc.

Phạm Lưu Vũ - Khoảng trống và ý nghĩ

 

Bài viết “Khoảng trống sau Giáo sư Hoàng Tụy” của tiến sĩ Nguyễn Ngọc Chu là một tiếng nói đau đớn và tuyệt vọng của kẻ sĩ trước thời cuộc.

Tiếng nói chìm vào vô vọng, vĩnh viễn vô vọng, như những kiếp không may của những trí tuệ “đầu thai nhầm thế kỷ”. Con người có thể nhìn thấy ý nghĩ của người khác được hay không?

Có, không phải nhìn qua chữ, nhìn chữ thì phải đọc, không phải nhìn mặt, nhìn mặt thì phải xét đoán… Cũng không phải nhìn trời, nhìn đất, nhìn trời đất thì phải rùng mình.

Nguyễn Ngọc Chu - Khoảng trống sau GS Hoàng Tụy

 

1.

Ngày 22/07/2023, Trung tâm di sản các nhà khoa học Việt Nam đã làm lễ tiếp nhận tài liệu, hiện vật của GS Hoàng Tụy.

Những cuốn phim tài liệu, những ấn phẩm, hiện  vật và những phát biểu của học trò, người thân đã khắc hoạ một phần sự nghiệp đồ sộ của bậc trí giả lớn cuối cùng của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đã rời xa cõi tạm 4 năm (07/12/1927-14/07/2019). Điều day dứt chưa nói, là khoảng trống sau GS Hoàng Tụy.

Là những khoảng trống nào? Xin chưa nhắc đến khoa học và giáo dục, mà nói đến khoảng trống trong quan hệ giữa “trí thức rường cột” và “chính khách đầu triều”.

Hiệu Minh - Vụ “giải cứu” : Đâu rồi tiếng nói phản biện?

Vụ án “chuyến bay giải cứu” và tới đây là “kit test” chỉ là sự tiếp nối của những vụ án khủng trước đó, vụ sau khủng hơn vụ trước. Riêng “chuyến bay giải cứu” liên quan tới “hệ thống chính trị vào cuộc” đủ các bộ, ngành, từ thấp đến cao.

Đau nhất là những kẻ này thản nhiên chiếm đoạt tiền bạc của dân trong tai họa Covid-19. Chưa thấy nước nào xử vụ án hậu Covid như thế này.

Mấy năm trước có hai ông Bộ trưởng Bộ 4T một thời oanh liệt, “chém” bao nhà báo và cây viết vì dám trái lời, nhiều vị tướng công an, tướng hải quân, tướng quân đội, một thời thét ra lửa. Nhưng hôm nay họ không có dịp đọc bài viết kiểu này, như họ từng không thèm nghe phản biện khi có quyền tiền trong tay.

Ngô Nhân Dụng - Di dân giúp nước Mỹ thịnh vượng

Nếu không thể ở lại Mỹ làm việc, các di dân có tay nghề sẽ tìm qua nước khác. Chính phủ Canada đã dựng một tấm biển quảng cáo ở vùng Thung lũng Điện tử (Silicon Valley) vào năm 2013, viết: “Có vấn đề với H-1B? Hãy qua Canada!”

Đến cuối thế kỷ này, dân số Trung Quốc, Nga, Brazil, các nước Tây Âu đều xuống thấp, chỉ có ở Mỹ sẽ tăng lên. Lý do chính không phải vì phụ nữ Mỹ sinh đẻ nhiều mà vì di dân kéo tới. Các chuyên viên tốt nghiệp đại học khắp thế giới, các nông dân từ châu Phi hoặc châu Mỹ La Tinh đi tìm đất sống, không ai tính đến Nga hay Trung Quốc mà chỉ muốn được vào Mỹ.

Nước Mỹ đang cần thêm đủ loại nhân công, từ các chuyên viên cao cấp đến những người đổ rác, xây cất đường xá, hoặc lao động trong các nông trại. Mặc dù nhiều công ty kỹ thuật cao như Meta, Google mới cho hàng ngàn nhân viên nghỉ việc, ngành này vẫn đang phát triển; sẽ tạo thêm công việc cho các nhà khoa học, kỹ sư và thợ lành nghề.

Nguyễn Thông - Thủ phạm phá tiếng Việt (1)

 

Thiên hạ mạng đang rất thích thú về những góp ý cho chương trình “Vua tiếng Việt”. Mà người “chém nhát nào ra nhát ấy” không phải chuyên gia ngôn ngữ, những giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ ngôn ngữ công tác ở viện này viện nọ, mà chỉ là anh chàng bình dị xứ Thanh, “kỹ sư khuyến nông” Hoàng Tuấn Công.

Phải sổ toẹt thẳng cái điều người ta ngại nói ra, rằng một mình kẻ ngoại đạo ngôn ngữ kia đã chấp cả đội ngũ chuyên gia ngôn ngữ xứ này. Bằng sự hiểu biết uyên bác, sâu sắc, và nhất là trách nhiệm công dân bảo vệ giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt, hơn hẳn cả đám viện sĩ hữu danh vô thực.

Không biết họ, những giáo sư tiến sĩ phòng lạnh ấy, nghiên cứu cái gì, đi mây về gió chỗ nào, chứ riêng chuyện đúng sai tiếng Việt thì có nhẽ họ chẳng hề quan tâm.

Tạ Duy Anh - Nhân chuyện ông Nguyễn Quang Tuấn bị truy tố

 

Ở bất cứ đâu trên thế gian này, thì một người như ông Nguyễn Quang Tuấn, bác sĩ tim hàng đầu, đều là người quý hiếm.

Chắc chắn ông đã phải nỗ lực rất lớn, trong một thời gian dài. Miệt mài học tập, từng nấc một, từng cấp một, chỉ là bước khởi đầu. Mỗi nấc, mỗi cấp lại khổ công nạp cho mình những kiến thức chuyên môn càng nhiều càng tốt, càng sâu càng tốt cũng vẫn còn rất xa mới thành tài. Phải tiếp tục học lên nữa và phải cực kỳ gian nan mới mong có được những kiến thức và kinh nghiệm chuyên môn như ông đang có.

Nhưng, như thực tế cho thấy, suốt nhiều năm qua con đường trở thành nhà chuyên môn lớn ở Việt Nam luôn chỉ là bước khởi đầu cho một sự nghiệp được coi là thành đạt. Một chuyên gia giỏi đến đâu chăng nữa cũng thua xa MỌI MẶT một quan chức dốt nát tiến thân bằng nịnh nọt, bằng sự trung thành giả vờ, bằng đủ các mánh khóe rẻ tiền.

Nguyễn Ngọc Chu - Lòng yêu nước được thử thách bằng độ trễ lịch sử

1.

Cuối năm 1954, trước khi vào Sài Gòn, Đại sứ Ba Lan tại Ủy ban Quốc tế Giám sát Hiệp định Giơnevơ năm 1954 đã tới chào Chủ tịch Hồ Chí Minh. Khi tiễn Đại sứ ra cửa, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: "Nhờ Đại sứ chuyển lời hỏi thăm của tôi tới ông Ngô Đình Diệm".

Thấy Đại sứ Ba Lan có vẻ ngạc nhiên, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói tiếp: “Ông Diệm là người Việt Nam. Là người Việt, ai cũng có lòng yêu nước. Ông ấy yêu nước theo cách của ông ta" (nguyên văn tiếng Pháp "à sa manière).

Chiến tranh Ukraina : Quyền lực Putin lung lay, nước Nga phí hoài tương lai

Đăng ngày: 04/10/2022 - 20:18

Chừng như Vladimir Putin không hề cân nhắc lợi hại trước khi tiến đánh Ukraina, và cũng không chuẩn bị một kế hoạch B trong trường hợp thất bại. Giới tinh hoa Nga bắt đầu nhận ra những điều này, lòng tin rạn vỡ. Cuộc xâm lăng Ukraina còn gây ra hai làn sóng di tản, một triệu người đã bỏ quê hương mà đi. Họ mang theo không chỉ những kỷ niệm, mà cả những mảnh tương lai của đất nước mình.  

Ngồi quá lâu trên ngôi cao, Putin tách rời thực tế

Phân tích « Những rạn vỡ của quyền lực Putin », Le Figaro nhận thấy tổng thống Nga sau 22 năm nắm trọn quyền hành, dường như hoàn toàn bị cắt đứt với thực tại. Putin cho tổ chức buổi lễ huy hoàng trên quảng trường Đỏ để mừng việc sáp nhập bốn vùng của Ukraina, trong lúc đó quân Nga phải chạy bán sống bán chết khỏi Lyman - một trong bốn vùng đất bị biến thành đất Nga trên giấy. Theo lẽ thông thường, một khi chiếm xong mới nhập vào được, đằng này Putin sáng tác ra kiểu sáp nhập tuy vẫn chưa kiểm soát nổi. Le Monde tiết lộ thêm, lẽ ra nếu được rút lui thì lính Nga không chết nhiều như thế trong trận Lyman, nhưng Putin muốn cho buổi lễ được trọn vẹn...

Dạ Ngân - Thương sách

 

Thập niên tám mươi của thế kỷ trước, mỗi đầu sách ra đời, ấn bản hàng vạn. Hồi ấy các nhà văn tỉnh bơ, mừng bản thân cuốn sách ấy chứ không mừng số lượng.

Dân nghèo thê thảm, nghịch lý thay, mỗi đầu sách là số lượng trong mơ vậy đó. Nước Mỹ thiên đường có lẽ cũng in chừng ấy với những cuốn sách vừa vừa.

Vì sao? Không ai nghĩ sách rơi vào hư vô. Không. Đường đi của mỗi cuốn sách rõ ràng nhờ hệ thống thư viện. Thư viện như mao mạch, tỉnh, huyện và các cơ quan văn hóa, cùng với người đọc ở hai nơi đông người đọc nhất là môi trường của ngành giáo dục và quân đội. Hàng vạn bản sách ra, nói theo ngày nay là “trong vòng một nốt nhạc!”

Phan Thúy Hà - Trí thức không (cần) đọc sách ?

 

Vô cùng xấu hổ khi thú nhận mình là loại người ít đọc sách. Thế nhưng so với bạn bè quanh mình thì mình còn đọc nhiều gấp cả trăm lần.

À, mà cũng không so được, so là so giữa người đọc ít và đọc nhiều, không thể so người không đọc với người có đọc.

Mình từng đến nhà một cô bạn cùng Văn khoa, bạn làm trong lĩnh vực báo chí, mình ngao ngán khi phát hiện ra nhà bạn không có giá sách. Có vài cuốn giáo trình thời đi học xếp một góc trên tủ quần áo (bây giờ có nhiều loại tủ quần áo người ta đục chẻ thêm mấy cái giá bên ngoài).