Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Tuần này sôi động với hội nghị ASEAN, hội nghị G20 và kế đó là chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Biden.
Có tin hơi hồi hộp là Đệ nhất phu nhân Jill Biden vừa dương tính với Covid, nhưng ông Biden hiện tại thì vẫn âm tính. Không biết nếu ông Biden dương tính luôn thì tình hình sao đây!
Cả Tập Cận Bình và Putin đều không tham dự hội nghị ASEAN và G20. Trong khi đó, phía Mỹ cho hay Kim Jong Un chuẩn bị đến Vladivostok gặp Putin. Còn Putin cũng chuẩn bị đến Bắc Kinh gặp Tập Cận Bình.
Ấn Độ đã nhận thấy sai lầm nghiêm trọng khi không mời Tổng thống Ukraine Zelensky tham dự Thượng đỉnh G-20.
Ngoại trưởng Ấn vừa giải thích rằng Ấn Độ không trung lập trong cuộc chiến ở Ukraine. Việc không mời Tổng thống Zelensky tham dự Thượng đỉnh G-20 lần này, do Ấn Độ là nước chủ nhà chỉ là nhằm hàn gắn sự chia rẽ giữa hai cực liên quan đến cuộc chiến tranh ở Ukraine
Rõ ràng là trước đó, quan điểm trung dung của Ấn Độ về cuộc chiến tranh ở Ukraine là rõ ràng, không thể bao biện. Tất nhiên, Ấn Độ cũng vì lợi ích quốc gia của mình nên muốn nhân dịp này thể hiện vai trò nước nước lớn, với tham vọng kiến tạo hòa bình và hàn gắn thế giới, nhằm gây tiếng vang và nâng cao vị thế của mình. Đặc biệt là mối quan hệ Ấn- Nga và Ấn-Trung.
Tình trạng Trung Quốc còn nguy hiểm hơn rất nhiều, sau khi chấm dứt các ngăn cấm vì bệnh Covid, người tiêu thụ vẫn chưa muốn tiêu tiền và các xí nghiệp phải hạ thấp giá bán, tình trạng “giảm phát” đang đe dọa kéo cả nền kinh tế suy sụp.
Năm ngoái, hầu như ai cũng tin kinh tế Mỹ suy thoái. Công ty nghiên cứu Bloomberg đoán xác suất là 100 phần trăm. Quỹ Dự Trữ Liên Bang, chi nhánh Philadelphia, cho biết tỉ lệ người tiên đoán kinh tế suy thoái lên cao nhất trong hơn 60 năm, khi phỏng vấn các kinh tế gia.
Nhưng qua năm 2023, kinh tế không suy thoái. Trong quý thứ nhì, Tổng Sản Lượng Nội Địa (GDP) tăng thêm 2,1 phần trăm. GDP đo giá trị tổng số sản xuất và dịch vụ cả nước, tính ra đô la. GDP lên vì người tiêu thụ vẫn xài tiền, các công ty tiếp tục đầu tư.
Chúng tuyên truyền rằng BRICS có sức mạnh vô biên, khi là những quốc gia nắm giữ nhiều nhất về dầu mỏ và khoáng sản.
Tuy nhiên chúng hoặc không thấy, hoặc cố tình lờ đi là lịch sử hiện đại đã chứng minh chưa có quốc gia nào trở thành cường quốc bằng chính tài nguyên, khoáng sản của mình.
Minh chứng cho thấy. Đó là: Nga, Venezula, Iran, Syria, châu Phi. Riêng Ả rập Saudi và Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UEA) chỉ là trọc phú chứ không hề là cường quốc.
Hai đề tài quan trọng nhất trong hội nghị BRICS là mở rộng để thâu nhận các thành viên mới, và giảm bớt vai trò chế ngự của đô la Mỹ. Hội nghị không đưa ra một quyết định nào cả.
BRICS ghép các chữ đầu trong tên gọi Brazil, Russia (Nga), India (Ấn Độ), China (Trung Quốc) và South Africa (Cộng Hòa Nam Phi), gồm 40% dân số cả thế giới và 26 phần trăm Tổng Sản Lượng toàn cầu. Lãnh tụ năm nước mới tập họp ở Johannesburg, Nam Phi trong ba ngày, gồm Tổng thống Luiz Inácio Lula da Silva (B), Thủ tướng Narendra Modi (I), Chủ tịch Tập Cận Bình (C), Tổng thống Cyril Ramaphosa (S). Đại diện Nga (R) là Ngoại trưởng Sergei Lavrov.
Tổng thống Vladimir Putin không có mặt vì ông đã bị Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) kết tội diệt chủng ở Ukraine. Chính phủ Nam Phi, một thành viên của ICC, vì bổn phận sẽ phải bắt giam ông theo nguyên tắc. Ông Putin đã gửi một video chào mừng, trong đó ông kết án Mỹ và khối NATO gây ra cuộc chiến Ukraine – một điều không ai tin.
Trong lúc ngân khố teo tóp, Nga không thể lấy 39 tỉ đô la tiền bán dầu cho Ấn Độ, chỉ vì không ai chịu ai về đồng tiền thanh toán.
- Phía Nga đòi rúp. Ấn bảo thế giới đâu chỉ mày khôn. Trả bằng rúp, thế hóa ra tao mua dầu với giá cắt cổ à?
- Phía Ấn bảo trả bằng Rupi của tao. Nga nói, vậy hóa ra tao cho không mày dầu à !
Hổm có cô bạn người Mỹ nhưng đang sinh sống ở Costa Rica qua quán tôi ăn. Cổ làm quen rồi nói tui thấy you trên TV nên tui bỏ you vô Bucket list của tui. Giờ mới có dịp gặp mặt. Tôi nghĩ cổ thấy tôi đẹp trai quá nên cưa cẩm chớ ai mà coi TV xong book vé đi nửa vòng trái đất để ăn ngay cái quán lề đường như vầy.
Qua hôm sau tôi tình nguyện dắt cổ vô bánh tráng TB trong Thanh Đa ăn. Nói chuyện qua lại một hồi, sau khi nghe cổ nói là mới đến Việt Nam mà đã fall in love, tôi buột miệng : Ờ vậy you dọn qua đây ở luôn đi. Dạy tiếng Anh ở Việt Nam có khi nhiều tiền hơn ở Costa Rica nữa đó. Rồi tôi kể cho cổ nghe chiện tôi giới thiệu một đống con nít trong xóm học chung trả tiền giờ cho cô bạn người Scotland.
Cổ mắt tròn mắt dẹt hỏi sao người Việt có nhiều tiền để trả tiền học cho con nít vậy? Ở bên Costa Rica chỗ tui dạy học người ta nghèo lắm. Tui đi bộ trên con đường đất để đến trường dạy. Phụ huynh có nhiều người nghèo đến nỗi không có tiền trả tiền học nên tui không bao giờ đặt ra giá tiền. Họ trả cho tui bằng bất cứ khả năng nào mà họ có thể.
1. Erdogan
Theo dõi cách hành xử của Erdogan, hiện ra khuôn mặt của một chính khách lão luyện. Erdogan là một “tay chơi chính trị” nhiều mang. Dù là Nga, Mỹ, châu Âu hay NATO, với phe nào, Erdogan cũng thu được lợi.
Ví như Nga và Putin đã nhiều phen phải ngậm bồ hòn làm ngọt với Erdogan. Erdogan gián tiếp đối đầu với Nga, giúp Azerbaijan chiếm lại lãnh thổ thành công trong xung đột Nagorno-Karabakh chống Armenia được Nga hậu thuẫn.
Erdogan trực tiếp đối đầu với Nga, không ngần ngại bắn rơi Su 25 của Nga ở Syria khi vừa xâm phạm vùng trời vài trăm mét. Đóng eo biển không cho chiến hạm Nga vào Biển Đen. Giúp vũ khí cho Ukraine, Bán máy bay không người lái Bayraktar TB2 cho Ukraine và đầu tư sản xuất tại Ukraine. Giúp Ukraine vận chuyển ngũ cốc. Thả các tù binh “Azov” trước thời hạn. Ủng hộ Ukraine gia nhập NATO. Đó là những hành xử làm cho Putin phải nuốt hận.
Từ ngày tiến hành chiến tranh xâm lược Ukraina, nước Nga của Putin bị cô lập thê thảm trên trường quốc tế.
Cả thế giới chỉ còn năm, sáu quốc gia là đồng minh của Nga, trong đó có Belarus, Bắc Triều Tiên, Cuba, Iran, Venezuela, Nicaragua. Iran đang hằn học muốn trở mặt với Nga sau khi Ngoại trưởng Lavrov tuyên bố công nhận 3 hòn đảo đang tranh chấp ở vùng Vinh Persian là của Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UEA).
Hôm 27/07/2023 tại Moskva đã diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh giữa nguyên thủ Nga và nguyên thủ các nước Châu Phi do Putin tổ chức.
Văn hóa lấn đường là tập quán giao thông đáng nhục của dân nước Việt. Đã vậy bộ trưởng Văn Thể Du Nguyễn Văn Hùng còn lấn thảm, đẩy thủ tướng Mã Lai Anwar Ibrahim đi hàng hai: chân trong thảm - chân ngoài thảm.
Trải thảm đỏ, trọng thị tiếp rước thủ tướng Anwar Ibrahim từ cầu thang máy bay trở thành chuyện thê thảm... len trong dư luận xã hội.
Nhiều người nói, bộ trưởng Hùng đi giữa thảm đỏ giống như khách, còn thủ tướng Mã Lai giống như chủ nhà. Có người chê, lẽ ra ông Hùng phải đi bên trái thủ tướng Anwar Ibrahim. Thật ra, ông Hùng đi bên phải khách là đúng vị thế của chủ nhà, chỉ có điều ông lấn thảm của khách một cách rất hồn nhiên.
Quyết định không đến Thượng đỉnh BRICS của Putin cho thấy, vị thế và vai trò của Nga đã giảm sút một cách thảm hại. Đồng thời, vai trò luật pháp quốc tế đang dần được nâng cao.
Tôi biết có không ít người vẫn ủng hộ ông ta một cách mù quáng, đang tự lừa dối chính bản thân mình để đưa ra những bài viết, lời nói nhằm bảo vệ ông ta rằng “vì ông ấy không thèm đến”.
Và có thật là ông ấy “không thèm đến” không?
- Thứ nhất: BRICS là Tổ chức có Nga là quốc gia sáng lập. Tức có nghĩa, về góc độ nào đó thì BRICS là ”con đẻ” của Nga chứ có phải của bọn Tây, bọn Mỹ hay bọn “không thân thiện” đâu mà ông ấy “không thèm đến”?
Ngày 21-06-2023, tại London, đã có một Hội nghị cực kỳ quan trọng của đại diện 60 quốc gia và các tổ chức tài chính, bàn về kế hoạch tái thiết Ukraina.
Những cam kết được đưa ra bao gồm:
- EU đồng ý hỗ trợ 50 tỉ euro để chi cho việc tái thiết các cơ sở hạ tầng.
Chính phủ các nước Âu Mỹ đều đang bàn kín những kế hoạch đối phó với một nước Nga “hậu Putin.” Có lẽ người đang lo tính toán nhiều nhất là Tập Cận Bình.
Những truyện trinh thám, gián điệp thường kể những màn rất ly kỳ, rắc rối, khó hiểu trước khi kết thúc. Câu chuyện Vladimir Putin đang diễn ra đúng theo cách này.
Gần hai tuần lễ sau khi Yevgeny Prigozhin dẫn đạo lính đánh thuê Wagner về đe dọa Matskva rồi rút quân, tự mình chạy qua xứ Belarus, bỗng có tin Prigozhin đã trở về thành phố St. Petersburg rồi, và có thể đã có mặt ở thủ đô Nga! Chính Alexander Lukashenko, tổng thống Belarus, xác nhận tin này trước mặt hàng chục phóng viên, một việc xưa nay ít khi ông ta làm, nhất là có cả mấy nhà báo ngoại quốc.
Sáng nay một số báo đưa tin “Chính phủ Hà Lan sụp đổ”. Thoạt nghe tưởng “kinh thiên động địa”.
Thực tế thì chỉ vì muốn hạn chế dòng người xin tị nạn đến Hà Lan, nhưng hai trong số bốn đảng thuộc liên minh cầm quyền không đồng ý, mà Thủ tướng Mark Rutte (thủ lĩnh đảng bảo thủ) đã đệ đơn từ chức của toàn bộ nội các.
Sự tự nguyện từ chức của chính phủ khi không đạt được sự đồng thuận của các đảng phái về một vấn đề nào đó, là biểu hiện của một xã hội nhân văn, dân chủ.
“Đường lưỡi bò” trở nên nóng bỏng với hai sự kiện liên tiếp liên quan đến sự xuất hiện của nó. Đầu tiên là phim Barbie sắp được công chiếu đã bị cấm ở Việt Nam. Kế đến là vụ lùm xùm liên quan đến công ty tổ chức show Born Pink ở Hà Nội. (Có lẽ tôi mới hạ phạm hay sao chứ tôi hoàn toàn xa lạ với hai cái tên này).
Trước hết, chúng ta không được quên “đường lưỡi bò” không chỉ đơn giản là những vạch đứt đoạn trên một bản đồ hay hình họa. Nó là biểu hiện của sự bành trướng và xâm lược. Đằng sau nó là tiếng kêu khóc của vô số ngư dân bị chèn ép, cướp bóc và bách hại trên biển. Nó là sự tước đoạt sinh kế của người dân, của công cuộc phát triển, khai thác tài nguyên của đất nước và là sự xâm chiếm trắng trợn không gian sinh tồn của dân tộc.
Vì thế, không thể có chuyện nhân nhượng với bất kỳ ý đồ tuyên truyền nào cho “đường lưỡi bò”. Các trường hợp như Abominable hay Uncharted thể hiện rõ ý đồ này, vì thế việc cấm chiếu nó là điều hiển nhiên. Trường hợp phim Barbie mới đây có gây chút tranh cãi vì cái gọi là “đường lưỡi bò” trong hình ảnh của phim khá mơ hồ, khiến không ít người bên ngoài cho rằng Việt Nam chủ trương “thà giết nhầm hơn bỏ sót”.
Campuchia được dân chủ rơi vào đầu, không cần đấu tranh gì cả, nhờ cuộc bầu cử tự do do Liên Hiệp Quốc giám sát, sau khi Việt Nam rút quân.
Bản chất việc này là do Liên Xô trên đà sụp đổ nên Việt Nam bị áp lực phải rút quân, và Campuchia bắt buộc phải có tổng tuyển cử tự do để thành lập một chính phủ mới được quốc tế công nhận.
Nước Nga, gần thời điểm, cũng có dân chủ rơi vào đầu, khi Liên Xô tự sụp đổ bởi quyết định của tổng thống Nga Boris Yeltsin, và trước đó là cuộc cải cách bất thành của tổng thống Liên Xô Gorbachev. Bản chất bắt nguồn từ sự mục nát của chế độ cộng sản ở Liên Xô.
Lò lửa Trung Đông vẫn âm ỉ cháy và như trái bom nổ chậm tích tắc chờ đợi. Iran được China giúp chế hỏa tiễn siêu âm để nã vào Do Thái hay các căn cứ của Hoa Kỳ ở Trung Đông trong tương lai. Hồi tháng Ba năm nay máy bay không người lái của Iran oanh kích một căn cứ của Mỹ ở Syria, làm một người Mỹ thiệt mạng và 6 người khác bị thương.
Nội trong tháng Năm vừa qua, Biệt Kích Mỹ đã trực thăng vận hơn 30 phi vụ ; đột kích vào các sào huyệt của khủng bố ISIS ở Syria và Iraq. Năm ngoái Hoa Kỳ đã giết khoảng 700 tên khủng bố và bắt giữ nhiều ngàn tên. Quân khủng bố vẫn còn chiếm một số mỏ dầu ở Syriaa và chúng bơm dầu bán chợ đen để kinh tài cho các hoạt động khủng bố của chúng.
Một điều lạc quan nho nhỏ là tập đoàn đánh thuê PMC Wagner của thủ lãnh Yevgeniy Prigozhin coi như banh nhà lồng sau vụ nổi loạn ở Liên Bang Nga tuần trước. Không biết các thành viên Wagner còn lại ở Syria có tinh thần để quậy như trước không.
Dù nhiều người vẫn cho rằng “sao dại dột thế”, khi mà đang có tất cả mọi thứ mà cả thế giới thèm muốn, để đáng phải sống!
Vậy là sau 111 năm, có thêm 5 người giàu đã tiếp bước bi kịch con tàu thế kỷ Titanic và ở lại vĩnh viễn dưới đáy Đại Tây Dương, khi con tàu Titan mà họ chọn thám hiểm thăm xác tàu Titanic đã phát nổ. Họ là Giám đốc điều hành Stockton Rush; doanh nhân người Pakistan Shahzada Dawood cùng con trai; tỉ phú Anh Hamish Harding; chuyên gia Pau – Henri Nargeolet.
Một chuyến thám hiểm siêu mạo hiểm, với giá 250.000 USD mỗi người (gần 6 tỉ VND). Các hành khách đều phải ký cam kết miễn trừ trách nhiệm với công ty cung cấp dịch vụ, trong đó nguy cơ tử vong được nhắc đến nhiều ở những trang cam kết đầu tiên.
Nhiều người bảo sướng quá hóa rồ, tự nhiên mấy cha tỉ phú bỏ 250 ngàn đô, hơn 6 tỉ đồng mỗi người theo Titan lặn xuống xem xác Titanic chi cho chết mất xác!
Họ còn chê có tiền mà không biết xài, nhiều của không chịu hưởng đi chui xuống đáy biển.
Đấy là tư duy của tiểu gia ít tiền, chỉ thích quanh quẩn góc nhà thôi mấy bạn ơi! Người quá nhiều tiền họ nghĩ khác, họ muốn làm và khám phá, tận hưởng những thứ mà chỉ một số rất ít có thể nếm trải được.
Trong cuộc chiến tranh Nga-Ukraine năm ngoái, Medvedev, Dmitry Peskov, Sergey Viktorovich Lavrov, Maria Zakharova và cả Putin, liên tục lên tiếng dọa dẫm, nói rằng Nga sẽ sử dụng vũ khí hạt nhân. Mục tiêu đầu tiên là Vương quốc Anh, và Hoa Kỳ chỉ đứng ở vị trí thứ sáu.
Vì sao Putin ghét nước Anh đến vậy? Điều này phải bắt đầu từ sự tan rã của Liên Xô, ngày 25 tháng 12 năm 1991. Liên Xô tan rã, cá nhân được lợi nhiều nhất là Boris Yeltsin. Tuy nhiên, ông ta chỉ là một gã giá áo túi cơm rượu thịt hồ đồ, nhưng lại là một người rất khoái ăn nhậu phóng khoáng kiểu Hoa Kỳ. Có thông tin cho hay, một lần say rượu ở Mỹ, ông ta đã quên mặc quần áo nhong nhong chạy ra đường.
Từ 1991 đến 1999, Boris Yeltsin tại vị 8 năm và thay 6 thủ tướng. Để tiếp tục đổ thừa trách nhiệm, năm 1998, Yeltsin đã bổ nhiệm một con "mọt sách" làm thủ tướng thứ 5 của đất nước là Yevgeny Primakov.
