Huỳnh Ngọc Chênh - Bảy mươi phần trăm

Cách đây khoảng 30 năm ông Hồ Tế, bộ trưởng tài chính hồi đó đã từng nói trước diễn đàn quốc hội, ngân sách của ta phải nuôi đến ba bộ máy thì sức nào chịu được.

Ba bộ máy mà ông Hồ Tế nói đến là bộ máy đảng, bộ máy nhà nước và bộ máy đoàn thể của đảng.

Ba bộ máy ấy thì nặng nề và cồng kềnh lắm. Đảng thì có từ trung ương xuống đến tận thôn xóm, chính quyền thì cũng từ trung ương xuống tận thôn xóm. Bộ máy đoàn thể tưởng như để trang trí vui chơi nhưng cũng nặng nề kinh khủng. Liên đoàn lao động (có phần nào đoàn phí), đoàn thanh niên, hội phụ nữ, hội nông dân cũng có bộ máy điều hành ăn lương ngân sách từ trung ương xuống tận cơ sở.

Rồi hội nhà văn, hội sân khấu điện ảnh … cũng có bộ máy từ trung ương xuống các tình (may quá là chưa xuống đến huyện xã). Nhưng chưa hết, bao trùm lên các đoàn thể đó là mặt trận tổ quốc cũng có bộ máy từ trung ương xuống tận xã phường, đều ăn lương của ngân sách.

Cách đây 30 năm ông Hồ Tế mạnh dạn nói ra điều đó để chính phủ đặt vấn đề tinh giản biên chế. Và việc tinh giản này luôn hô hào suốt ba mươi năm qua, nhưng chẳng thấy tinh gọn đi chút nào, chỉ thấy ngược lại.

Bây giờ người đứng đầu cao nhất hệ thống đã mạnh dạn chỉ ra con số cụ thể là phải dùng hết 70 % ngân sách để nuôi bộ máy. Chưa từng có tổng bí thư nào mạnh dạn công khai nói ra sự thật này. Hy vọng sau khi chẩn đúng căn bệnh ông đưa ra được phác đồ điều trị hiệu quả.

Đất nước này như một công ty, doanh thu của công ty chính là tiền thu thuế từ dân cộng thêm tiền bán tài nguyên. Doanh thu đó lại chi ra đến 70 % để nuôi bộ máy điều hành, thì chắc chắn công ty đó phải phá sản sau vài tháng hoạt động.

Vậy tại sao công ty ấy vẫn tồn tại đến gần nửa thế kỷ qua.

Sự tồn tại đó chỉ giải thích được là do hy sinh của người dân. Người dân phải hy sinh hoặc buộc phải hy sinh đến cùng, để duy trì nhà nước với ba bộ máy cồng kềnh và thiếu hiệu quả này.

Thật ra nói chữ hy sinh là để cho sang vậy thôi.

HUỲNH NGỌC CHÊNH 01.11.2024