 |
Đăng ngày:
« Cách đây 60 năm, tướng De Gaulle từ Luân Đôn đã đưa ra lời kêu gọi nhân dân Pháp kháng chiến », sự kiện lịch sử này được Le Figaro đưa lên trang nhất hôm nay 18/06/2020. Cũng với ảnh bìa tướng De Gaulle, La Croix chạy tựa « Một ngày 18 tháng Sáu năm xưa ».
Le Monde quan tâm đến vấn đề « Thương mại : Châu Âu tự vệ trước Trung Quốc ». Les Echos phấn khởi trước « Kinh tế Pháp rốt cuộc đã ra khỏi giấc ngủ » : GDP giảm ít hơn quý I, tiêu dùng tiếp tục tăng. Hồ sơ của Libération
dành cho cuộc điều tra đặc biệt về chất perfluore (PFAS) hiện diện
trong nhiều sản phẩm như chất chống dính, mỹ phẩm…tồn tại rât lâu trong
môi trường và cơ thể người, với ảnh bìa là một cái chảo và hàng tựa hàm ý« đầu độc trong im lặng ».
Ở
các trang trong, xung đột biên giới giữa Ấn Độ và Trung Quốc, lần đầu
tiên từ 45 năm qua, là sự kiện được các báo Pháp quan tâm nhất hôm nay.
Một trong những bức ảnh ấn tượng trên Le Monde là hình Tập Cận Bình bị người biểu tình Ấn phẫn nộ đốt cháy.
Bắc Kinh miệng nói hòa bình nhưng lấn dần lãnh thổ ở biên giới
Ấn
Độ và Trung Quốc tranh chấp chủ quyền Ladakh và Aksai Chin từ thập niên
50, và theo thỏa thuận năm 1993 thì hai bên cam kết không dùng vũ lực
để giải quyết bất đồng.
Cho đến nay, quân lính của đôi bên chỉ
thóa mạ, đấm đá, phang nhau bằng gậy gộc vì các toán lính tuần tiễu
không mang theo vũ khí để tránh nổ súng. Nhưng đêm thứ Hai rạng sáng thứ
Ba 16/06/2020, có đến 20 quân nhân Ấn Độ thiệt mạng khi đụng độ với
quân Trung Quốc tại đường biên giới ở Ladakh, trong đó có một đại tá.
Theo báo chí địa phương, khi lính Ấn Độ muốn dỡ các căn lều của quân
Trung Quốc dựng lên dọc theo sông Galwan lấn sâu vào lãnh thổ Ấn, những
người lính Ấn tay không đã bị tấn công dã man bằng gạch đá và gậy sắt.
Một số chết rét khi rơi xuống sông, số khác bị bắt làm tù binh.
Le Figaro giải thích « Trung Quốc đã gặm nhấm dần Himalaya từng bước một như thế nào ».
Trong lúc báo chí Ấn Độ phẫn nộ vì cuộc tấn công của Trung Quốc, truyền
thông Hoa lục lại ít nói đến, thậm chí kênh truyền hình nhà nước CCTV
còn làm ngơ, và tất nhiên không có thiệt hại nhân mạng nào ở phía Trung
Quốc được đưa ra. Những tin nhắn hung hăng trên WeChat bị kiểm duyệt,
được cho là Bắc Kinh muốn « giải quyết êm thắm ».
Nhưng dưới cái
vỏ khiêm tốn về ngoại giao, ẩn giấu tham vọng của Bắc Kinh tại khu vực
chiến lược nằm giữa Nam Á và Trung Á, nơi Trung Quốc dấn lên một cách có
phương pháp. Bắc Kinh liên tục gặm nhấm lãnh thổ để mở rộng kiểm soát
sang vùng Cachemire đang do Pakistan quản lý, khiến Ấn Độ mất đi cửa sổ
ngó sang Tân Cương.
Chính quyền Modi lâm vào thế khó xử
Quân
Trung Quốc tăng cường các vị trí trên những rặng núi nhìn xuống thung
lũng Galwan. Các hình ảnh vệ tinh cho thấy khoảng mấy chục xe quân sự
Trung Quốc chen chúc dọc theo sông Galwan, hơn một chục chiếc lều và nơi
trú ẩn kiên cố được dựng lên. Global Times còn khoe đã đưa
nhiều xe tăng type 15 lên bình nguyên Tây Tạng ở độ cao 4.700 mét để tập
trận. Bắc Kinh lần lựa không muốn đàm phán về biên giới, lợi dụng các
khó khăn kinh tế và dịch tễ mà New Delhi đang gặp phải.
Theo Le Figaro,
tình hình khiến chính quyền của đảng BJP khó xử trong đối nội, vì thủ
tướng Narendra Modi để tại vị nhiệm kỳ thứ hai đã hứa hẹn duy trì toàn
vẹn lãnh thổ và bảo đảm an ninh. Les Echos nói thêm, ông Modi hôm qua 17/06 trước khi dành hai phút mặc niệm những quân nhân đã hy sinh, tuyên bố « Ấn Độ muốn hòa bình nhưng có khả năng trả đũa thích đáng khi bị khiêu khích ».
Nhà
nghiên cứu Rana Chhina ở New Delhi cho biết có nguy cơ xung đột nếu từ
đây đến mùa thu các bên không rút quân. Đó là vì kể từ tháng 10, tuyết
sẽ phong tỏa các ngõ vào cho đến tháng 2, tháng 3, và mưa có thể làm đất
lở, cắt đứt những tuyến đường ; lực lượng hai bên ở gần sát nhau trong
nhiều tháng.
Vì sao Trung Quốc hung hăng hơn với Ấn Độ ?
Les Echos trong bài « Đối đầu quân sự : Ấn Độ và Trung Quốc đổ trách nhiệm cho nhau », dẫn lời trung tướng về hưu S.L.Narasimhan của Ấn Độ cho biết : « Các
sự cố vẫn thường xảy ra tại vùng này, nhưng lần đầu tiên xung đột ở
nhiều địa điểm lại diễn ra cùng lúc, và quân Trung Quốc tỏ ra đặc biệt
hung hăng, nhất là do các cơ sở hạ tầng đang xây của Ấn Độ ».
Phản
đối « Con đường tơ lụa mới » của Trung Quốc, New Delhi lập chương trình
xây dựng cầu đường dọc theo biên giới Ấn-Trung. Trung Quốc bực tức vì
Ấn Độ công khai chỉ trích sự thiếu minh bạch của Bắc Kinh trong đại dịch
corona, và thu hút các công ty muốn rời bỏ Trung Quốc. Ân Độ cũng hợp
tác chặt chẽ hơn với các nước châu Á-Thái Bình Dương (trong đó có Hoa
Kỳ) đang lo ngại trước sự bành trướng quân sự của Bắc Kinh tại Biển
Đông.
Theo Le Monde, có một điều chắc chắn là Trung Quốc
tỏ ra hiếu chiến trong bối cảnh chịu sức ép nặng nề từ chiến tranh
thương mại Mỹ-Trung và khủng hoảng Covid-19. Bắc Kinh muốn bảo vệ cái
gọi là « lợi ích căn bản », từ « an ninh quốc gia đang bị các thế lực thù địch nước ngoài đe dọa » ở Hồng Kông, đến « toàn vẹn lãnh thổ » dù là với Đài Loan, trên Biển Đông hay ở biên giới Ấn-Trung.
Dịch virus corona tái phát, Tập Cận Bình phô trương quyền lực
Về tình hình dịch virus corona tại Trung Quốc, Libération nhận định « Bắc Kinh ra tay trước ».
Dù mới phát hiện trên 100 ca dương tính xuất phát từ chợ bán sỉ Tân
Phát Địa (Xinfadi), nhưng hàng ngàn chuyến bay nội địa đã bị hủy, trường
học lại đóng cửa, nhiều khu phố bị phong tỏa…Cơn ác mộng cho người dân
Bắc Kinh vừa mới làm quen với cuộc sống bình thường sau sáu tháng bị
cách ly !
Những ngôn từ đao to búa lớn lại xuất hiện. Chuyên gia Valérie Niquet giải thích : « Những
tuần lễ gần đây chúng ta lại thấy Trung Quốc tỏ ra hết sức hiếu chiến,
phô trương sức mạnh của mình với Đài Loan, Hồng Kông hay tại biên giới
Ấn Độ, và đấu tranh với nạn dịch tái phát cũng nằm trong chiến lược
này ».
Báo chí nhà nước luôn nói rằng các trường hợp dương
tính đều từ bên ngoài vào - cho dù hầu hết là dân Trung Quốc trở về nước
vì người ngoại quốc bị hạn chế nhập cảnh. Nhưng nay ổ dịch phát ra từ
ngôi chợ khổng lồ ở Bắc Kinh, cung ứng thực phẩm tươi sống cho 21 triệu
người, chứng tỏ chưa thể kiểm soát hẳn dịch virus corona.
Trong
lúc gần đây có những dấu hiệu căng thẳng trong nội bộ đảng Cộng Sản
Trung Quốc, giữa Tập Cận Bình và các phe ôn hòa hơn, những biện pháp độc
đoán trên giúp nhắc nhở rằng ai đang nắm quyền. Nhiều cán bộ đã bị cách
chức sau khi phát hiện virus tại chợ Tân Phát Địa, trong đó có phó chủ
tịch quận.
Trung Quốc là nền kinh tế phi thị trường : Chiến thắng quan trọng của EU
Trên lãnh vực kinh tế, Les Echos cho biết về « Chiến thắng âm thầm nhưng mang tính quyết định của Bruxelles trước Bắc Kinh ».
Do Liên Hiệp Châu Âu (EU) không công nhận Trung Quốc là nền kinh tế thị
trường, Trung Quốc đã kiện lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) nhưng
nay đã lặng lẽ từ bỏ vụ kiện. Đây còn là biểu tượng cho sự thay đổi quan
điểm về « Made in China ».
Bắc Kinh có thời hạn đến
15/06 để tái thúc đẩy vụ kiện, sau phán quyết đầu tiên bất lợi cho Trung
Quốc, nhưng cuối cùng đã rút lui. Tiếp tục coi Trung Quốc là nền kinh
tế phi thị trường, EU có thể áp thuế cao cho một số mặt hàng xuất khẩu
của nước này.
Hồi năm 2016 Bruxelles đã tỏ ra ngần ngại, vì Bắc
Kinh đưa ra lý lẽ khi gia nhập WTO năm 2001, Trung Quốc được hứa sau 15
năm sẽ có quy chế kinh tế thị trường. Tất nhiên với điều kiện tiếp tục
mở cửa kinh tế - một điều mà trên thực tế Bắc Kinh vẫn chưa thực hiện,
và nhiều mặt hàng được nhà nước trợ giá đã cạnh tranh bất chính với hàng
hóa châu Âu. Ủy Ban Châu Âu lúc đó vì cứng nhắc tôn trọng cam kết đã
định quy hàng, nhưng chính chủ tịch Ủy Ban, ông Jean-Claude Juncker kịch
liệt phản đối.
Chiến thắng lớn lao này diễn ra trong lúc EU đang
có chiến lược tự chủ sản xuất, muốn tự vệ trước các tập đoàn nước ngoài
được trợ giá. Ủy Ban Châu Âu vào đầu tuần này vừa có một quyết định chưa
từng thấy, khi loan báo sẽ áp thuế hải quan lên vải dệt bằng sợi thủy
tinh, một vật liệu công nghệ từ Ai Cập nhưng sản xuất bởi các công ty
Trung Quốc được nhà nước trợ cấp. Do Bắc Kinh thường né thuế bằng cách
dịch chuyển sản xuất sang các nước phát triển, quyết định này của
Bruxelles đã bước sang một ngưỡng mới, với tư duy mới trước cung cách
làm ăn thiếu sòng phẳng của Trung Quốc.
Trong bài phân tích trên Le Monde,
cây bút Sylvie Kauffmann nhận định, trước và sau đại dịch corona, quan
hệ giữa EU và Trung Quốc đã đổi khác. Trước đây, châu Âu nghĩ rằng Bắc
Kinh là đồng minh trong việc bảo vệ đa phương, nhưng rốt cuộc đã hiểu
ra, chủ nghĩa đa phương « theo kiểu Trung Quốc » chỉ nhằm phục vụ cho lợi ích Trung Quốc.
Lời kêu gọi kháng chiến của tướng De Gaulle, bài học lịch sử
Quay
lại với sự kiện lịch sử của nước Pháp, bắt đầu từ một lời kêu gọi trên
đài phát thanh. Trong lúc thống chế Pétain - vừa được bổ nhiệm thủ tướng
Pháp - yêu cầu ngưng chiến đấu chống quân Đức, thì tướng De Gaulle từ
Luân Đôn đọc bài diễn văn nay đã đi vào huyền thoại.
Vị tướng ít
được công chúng biết đến đã bất chấp bối cảnh quân sự thất bại, chính
giới muốn buông xuôi và cả tương quan lực lượng địa chính trị. De Gaulle
kêu gọi người dân Pháp kháng chiến và khẳng định chiến thắng - sẽ trở
thành hiện thực năm năm sau đó. Một vị tướng không có quân, được phát
biểu trên đài BBC nhờ sự ưu ái của thủ tướng Anh Churchill, thông điệp
dài chỉ bốn phút đã thổi bùng được niềm tin cho cả một dân tộc.
Trong bài xã luận, Le Figaro
đặt vấn đề : 80 năm sau, Đệ nhị Thế chiến đã lùi xa, nhưng nước Pháp
đang phải đối phó với khủng hoảng dịch tễ và kinh tế, quyền lực nhà nước
bị thách thức, tầm nhìn nào cho Pháp quốc hôm nay ?
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire
Remarque : Seul un membre de ce blog est autorisé à enregistrer un commentaire.