Trump-Kim : Còn hơn cả biểu tượng…

(Le Figaro 01/07/2019) Donald Trump đã làm tiêu tan hẳn các nghi thức ngoại giao cổ điển. Chỉ trong một tweet, tổng thống Mỹ đã xóa đi 65 năm lịch sử và trở thành « tổng tư lệnh quân đội » đầu tiên vượt qua đường giới tuyến giữa hai nước Triều Tiên.

Lời mời bất ngờ được đưa ra trên Twitter, nơi mà Kim Jong Un nay không còn là « anh chàng mập lùn », « rocketman » mà trước đây ông Trump chế giễu, nhưng là « nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên » đáng tôn trọng.

Donald Trump còn làm hơn những gì ông nói là « bắt tay », « chào hỏi » « lãnh đạo tối cao » của đất nước khép kín. Ông Trump đã sánh vai với Kim ở bên kia biên giới, bước sang Bắc Triều Tiên vài bước. Hình ảnh này vừa khó tưởng tượng lại vừa mang tính lịch sử, rất có thể sẽ xua tan phần nào sự lạnh giá giữa Washington và Bình Nhưỡng.

Tuy nhiên cũng không nên ảo tưởng ! Tuy cuộc gặp này đã giúp nối lại đối thoại về chương trình nguyên tử Bắc Triều Tiên, hơn một năm sau cuộc họp thượng đỉnh đầu tiên ở Singapore và thất bại ở Hà Nội hồi tháng Hai, nhưng về cơ bản không có gì thay đổi. Vấn đề phi hạt nhân hóa Bắc Triều Tiên tiếp tục làm bế tắc tiến trình. Chính quyền Mỹ đòi hỏi Bình Nhưỡng từ bỏ hoàn toàn chương trình nguyên tử trước khi muốn quốc tế dỡ bỏ trừng phạt, điều mà Bắc Triều Tiên khăng khăng từ chối.

Các nhà đàm phán hãy còn rất xa mới đạt được một thỏa thuận, dù Kim Jong Un tỏ ra mất kiên nhẫn. Kinh nghiệm đã có với Bình Nhưỡng, nhất là trong thời kỳ « Chính sách Vầng thái dương » (1998-2008) khiến người ta phải thận trọng : tất cả đều thất bại. Bởi vì vấn đề là ở chỗ làm thế nào giám sát được tiến trình phi hạt nhân hóa tại đất nước bí mật nhất thế giới này.

Như vậy ông Donald Trump cần phải chứng tỏ tài năng của một nhà thương lượng, từ thương trường nay áp dụng vào địa chính trị. Tầm vóc của hồ sơ này lại càng quan trọng hơn khi Iran đang quan sát kỹ lưỡng. Nếu ông Trump có thể vượt lên trên các biểu tượng, ông cũng có thể mở đường cho một sự hòa dịu với Teheran…Hoặc ngược lại, gián tiếp gây ra một cuộc chiến tại Trung Đông.