AIEA yêu cầu Iran cho vào thanh tra hai cơ sở hạt nhân

Tổng giám đốc AIEA, Rafael Grossi trong cuộc họp báo tại Vienna ngày 15/06/2020.

Đăng ngày: 20/06/2020 - 15:07

Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (AIEA hay IAEA theo tiếng Anh) ngày 19/06/2020 đã thông qua một nghị quyết yêu cầu Iran để các thanh tra vào hai địa điểm nguyên tử bị nghi ngờ là có những hoạt động bí mật trong những năm 2000.  

Đây là nghị quyết chỉ trích Iran đầu tiên kể từ năm 2012, được các nước tham gia hiệp ước Vienna là Đức, Pháp, Anh soạn thảo. Trung Quốc và Nga bỏ phiếu chống. Tuy chỉ mang tính biểu tượng, nhưng đây có thể là bước đầu trước khi chuyển lên Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc để trừng phạt.

Cơ quan tình báo Mỹ và Israel, cũng như AIEA đều cho rằng Iran đã tiến hành một chương trình vũ khí nguyên tử bí mật, và đã ngưng lại vào năm 2003, nhiều năm trước khi ký thỏa thuận 2015, nhưng Teheran bác bỏ cáo buộc đó.

Cũng trong ngày 19/06, Anh, Pháp, Đức đứng về phía Hoa Kỳ, chống lại việc dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí quy ước đối với Iran vào tháng 10 tới. Ngoại trưởng ba nước châu Âu, trong một tuyên bố chung, cho rằng bãi bỏ nghị quyết 2231 sẽ tác động mạnh đến an ninh khu vực. Tuy nhiên, ba nước ký kết hiệp ước nguyên tử Iran cũng cảnh báo Washington là sẽ không ủng hộ mọi ý định đơn phương xóa bỏ hiệp định hạt nhân với Iran.

Từ khi Hoa Kỳ rút khỏi hiệp định nguyên tử năm 2018 và Iran trả đũa bằng cách lại bắt đầu làm giàu uranium, hiệp ước này trong tình trạng chỉ mành treo chuông, tùy theo nhịp độ thanh tra của AIEA. Nếu Iran bị phát hiện vi phạm và vấn đề được đưa ra Liên Hiệp Quốc, tất cả những biện pháp trừng phạt trước khi có hiệp định đều được tái lập, trừ phi Hội đồng Bảo an quyết định ngược lại – mà điều này là bất khả vì Hoa Kỳ có quyền phủ quyết.

Quốc tế Hạt nhân Iran AIEA Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế

http://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20200620-aiea-y%C3%AAu-c%E1%BA%A7u-iran-cho-v%C3%A0o-thanh-tra-hai-c%C6%A1-s%E1%BB%9F-h%E1%BA%A1t-nh%C3%A2n