Dương Quốc Chính - Thấy gì qua vụ hòn non bộ ?

 

Qua vụ non bộ ở Cẩm Phả, mình thấy có mấy vấn đề về kỹ năng phản biện mà đa số đang mắc phải, chung quy vẫn là cảm tính.

Nhìn mấy bức ảnh flycam thì ai cũng thấy tức mắt thật, đại khái thấy nó hấp diêm di sản, thế là muốn chửi ngay và luôn rồi. Vấn đề là chửi vấn đề gì, tại sao, chửi ai, khi nào và chửi như thế nào?

Tây nó có khái niệm 5W1H (What - When - Where - Why - Who - How). Ở đây có thể bỏ where và when đi, vì là chửi đổng trên Facebook ngay lập tức thôi chứ không phải gửi đơn đến địa chỉ cụ thể. Nếu không có động não 5W1H kia thì chắc chắn rơi vào cảm tính.

Nhìn ảnh vậy, thường nghĩ ngay là nó vi phạm vào di sản, hay vùng đệm di sản, như báo đăng. Nhưng báo cũng đăng là dự án này có 3,88 hecta, tương đương 12 % diện tích dự án là nằm trong vùng đệm di sản vịnh Hạ Long. Có nghĩa là nó nằm ở chỗ mép của vùng đệm và đa số diện tích chả liên quan gì đến vùng đệm di sản. Tất nhiên nhìn ảnh thì đệm hay không đệm hay lõi di sản cũng chả phân biệt được.

Số 3,88 hecta kia nằm trong vùng đệm cũng chưa chắc doanh nghiệp đã làm gì sai. Thực tế nó chỉ mới bị phạt lỗi nhỏ 125 triệu, do biện pháp thi công san lấp không đúng với báo cáo đánh giá tác động môi trường. Còn việc nó lấp biển, không rõ có đào núi ở đâu để lấy đất, là không sai gì cả.

Như status trước mình đã viết. Đất này doanh nghiệp trúng đấu giá, tức là có quy hoạch được duyệt trước rồi. Có đánh giá tác động môi trường rồi. Nên không thể ngăn chặn nó triển khai dự án được đâu, còn về biện pháp thi công thì là chuyện nhỏ thôi, sửa phút mốt, không ảnh hưởng gì nghiêm trọng.

Nhìn cái ảnh thấy có vẻ xấu xấu, ảnh hưởng tới cảnh quan. Nhưng ảnh đó mới là một phần của dự án, là đường công tác để thi công thôi, chứ đã biết tổng thể nó thế nào đâu mà kêu xấu hay đẹp?

Về chủ đầu tư, báo chí bảo nó mới 40 ngày tuổi khi đấu giá dự án. Nhưng 40 ngày thì sao? Kể cả 4 ngày thì sao? Cái này phải đọc hồ sơ yêu cầu khi mở thầu, có quy định gì về kinh nghiệm của chủ đầu tư hay không? Nếu không có thì không sao, thường người ta chỉ yêu cầu về năng lực tài chính. Mà 99,99 % nó không sai gì cả, vì nó mà sai thì ai dám để nó trúng đấu giá!

Việc này khá phổ biến nhé. Thường nhà đầu tư hay lập một công ty con để điều hành dự án, công ty mới hoàn toàn. Ngay cả VIN cũng làm vậy thôi, cứ nói nôm na là VIN đầu tư dự án nọ kia nhưng thực tế mỗi cái đó là có một pháp nhân riêng và có thể mới tinh, ông giám đốc hay chủ tịch cũng chỉ là làm thuê cho một ông chủ khác trên cao lộ mặt hoặc không lộ.

Tóm lại vụ này khiến dư luận bức xúc là ở mấy cái ảnh có vẻ hấp diêm di sản. Nhưng nếu muốn chửi thì phải chửi ông phê duyệt quy hoạch. Nhưng để chửi cho đúng cũng không hề đơn giản đâu, vì duyệt thế thì sai luật gì? Thế nào là ảnh hưởng tới cảnh quan, môi trường? Dân chuyên môn, được tiếp cận hồ sơ đầy đủ muốn bắt lỗi còn khó đó. Vì cơ bản không có luật nào cấm lấp biển làm đô thị cả. Thực tế Quảng Ninh lấp biển nhiều lắm rồi, ở các vị trí nhạy cảm hơn nhiều, hơn chục năm rồi chả sao!

DƯƠNG QUỐC CHÍNH 07.11.2023