Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
1. Kherson : Quân Nga chiếm thành phố, nhưng ngày nào dân cũng biểu tình phản đối xâm lược làm cho Nga không thể nào tổ chức (dù gian lận) trưng cầu dân ý hoặc bầu ra thị trưởng mới thân Nga.
2. Marioupol : Nga bao vây một tuần, thành phố ba mặt giáp biển. Nga tấn công liên tục gây chết nhiều dân thường, nhưng cuối cùng trận địa vẫn giữ vững.
Theo tin Bộ Tổng tham mưu : Quân đội Ukraina đã buộc đối phương phải rút lui khỏi Marioupol. Quân Nga bị tổn thất nặng nề.
Kẻ yếu, viện cớ trung lập để yên thân, đến mức thấy kẻ mạnh xâm lược không dám lên án, thấy kẻ mạnh cướp bóc không dám hô hoán. Thì đến lúc mình rơi vào hoàn cảnh tương tự sẽ không ai cứu giúp.
Kẻ yếu, sợ kẻ mạnh mà “khôn khéo” im lặng để kẻ mạnh ức hiếp người yếu. Thì khi ngồi ghế quan tòa sẽ bẻ cong công lý mà xử lợi cho người thân, xử lợi cho người phải chịu ơn, xử lợi cho kẻ có quyền, có tiền.
Trung lập không có nghĩa là im lặng cho cái ác lộng hành. Khôn khéo không có nghĩa là ủng hộ phi nghĩa. Trung lập có giới hạn. Khôn khéo có biên giới.
Thế giới văn minh đã sát cánh cùng Ukraina. Hàng trăm ngàn người biểu tình khắp nơi trên thế giới để nói cho Pu biết cuộc chiến do y gây ra là phi nghĩa. Các quốc gia văn minh dân chủ, một mặt gởi tiền nong súng đạn đến giúp cho Ukraina, một mặt tấn công kinh tế toàn diện vào Nga qua vũ khí cấm vận, trong đó mới nhất và quyết liệt nhất là cắt đứt toàn bộ các ngân hàng Nga ra khỏi hệ thống SWIFT, để Nga không thể buôn bán làm ăn ra ngoài.
Có lẽ Pu bất ngờ trước phản ứng dữ dội của dân Ukraina và của thế giới dân chủ văn minh.
Khi xua quân tấn công Ukraina, Putin đã không lường được phong trào phản chiến ngay trong lòng nước Nga. Giản đơn sa hoàng đỏ trên ngai vàng tưởng như vĩnh cửu đã không hiểu Dân Nga.
Xưa nay các đế vương độc tài đều không hiểu Dân mình. Người Nga yêu nước có tinh thần Dân tộc cao, nhưng thời thể đã thay đổi khi làn sóng Dân chủ, Nhân văn đã âm thầm tràn vào nước Nga. Người Nga không chịu cúi đầu nghe một chiều nữa.
Cuộc phản chiến đã bắt đầu từ những người trí thức, văn nghệ sĩ, nhà khoa học. Họ đồng loạt lên án kẻ gây chiến. Họ tỉnh thức để nhận biết đâu là Sự thật và đâu là Công lý.
Ngay sau khi Nga xua quân tấn công Ukraina rạng sáng hôm nay 24/02/2022, các cuộc biểu tình tự phát của người dân phản đối Matxcơva, ủng hộ chính phủ Kiev đã diễn ra trên khắp thế giới, trước các đại sứ quán Nga. Sau đây là một số hình ảnh :
PHÁP
Dù thủ tướng Justin Trudeau đã dùng đến việc ban bố tình trạng khẩn cấp, những người phản đối các biện pháp chống dịch vẫn bám trụ trên đường phố. Đặc phái viên RFI tại Ottawa mô tả, tại một tiệm cắt tóc cách chiếc xe tải đầu tiên 100 mét, khách hàng không thể vào tiệm và nhiều người không muốn ra đường trong lúc này. Chủ tiệm, ông Walid với vẻ đầy nghi ngại nói rằng không ai biết chuyện gì diễn ra, chẳng biết làm gì và không ai có trách nhiệm, kể cả cảnh sát.
Alberto, một nhạc công đại vĩ cầm (contrebasse) thất nghiệp do đại dịch than thở, người dân bây giờ phải xếp hàng, xô xát nhau vì một mẩu thịt gà « mậu dịch », giá cả thị trường tăng đến chóng mặt. Sổ mua hàng phân phối không đủ cho nhu cầu, nhưng ít ai còn sức để chống đối, sau các cuộc biểu tình quy mô ngày 11/07/2021 (được mệnh danh là sự kiện « 11 J »), cuộc tuần hành công dân hụt ngày 15/11/2021 (« 15 N ») và nạn trấn áp sau đó.
Hai quả lựu đạn trưa qua đã được ném vào đám đông đang quay về sau cuộc biểu tình ủng hộ chính phủ, phản đối « Lực lượng Phòng vệ Nhân dân » - các dân quân thường xuyên có những hoạt động du kích nhắm vào quân đội.
Vụ tấn công xảy ra vào lúc nhiều người Miến Điện âm thầm ngưng hoạt động để phản đối chính quyền. AFP ghi nhận vào lúc 16 giờ (9 giờ rưỡi giờ quốc tế), những tràng pháo tay nổ vang khắp Rangoon để kết thúc cuộc « đình công lặng lẽ », với nhiều cửa hàng đóng cửa, thành phố vắng lặng suốt ngày.
Tranh chấp chủ quyền Biển Đông đã có từ nhiều thập niên, nhưng chỉ mười năm qua, khi Trung Quốc tham lam yêu sách hầu hết vùng biển này, tình hình trở nên căng thẳng. Bắc Kinh chiếm bãi cạn Scarborough nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines, sau đó đào đắp một cách quy mô các rạn san hô ở Trường Sa tạo nên những đảo nhân tạo được quân sự hóa.
Libération cho biết tối hôm qua 05/01, tổng thống Kazakhstan, ông Kassym Jomart-Tokaiev xuất hiện trên truyền hình, khẳng định sẽ cứng rắn với người biểu tình nhưng cũng hứa sẽ cải cách. Đồng thời khẳng định từ nay sẽ giữ luôn vai trò chủ tịch Hội đồng An ninh. Câu nói này đã gây sửng sốt cho tất cả những ai biết về chính trường Kazakhstan.
Hôm 23/01/2021, bàng hoàng trước việc Alexei Navalny vừa xuống máy bay là bị tống vào tù, đông đảo người dân Nga xuống đường đòi trả tự do cho nhà đối lập. Các cuộc biểu tình nhanh chóng bị lực lượng an ninh vũ trang tận răng đàn áp, một số đơn vị đặc biệt còn dùng cả vũ khí laser làm lóa mắt. Trên toàn quốc, 11.000 người biểu tình bị bắt, riêng tại Matxcơva là 4.000 người, có người còn bị cảnh sát còn đến tận nhà để giải đi. Họ bị nhận diện bởi những camera đặt trong các tòa nhà vài tháng trước đó, với lý do giám sát việc tôn trọng lệnh phong tỏa trong mùa dịch.
Tình cờ thấy bức ảnh này trên nhà anh Đinh Kim Phúc và anh cho biết do Uyên Vũ chụp.
Bức ảnh ghi lại lúc 12 giờ trưa ngày 9/12/2007, sau cuộc biểu tình chống Trung Quốc đầu tiên tại Sài Gòn trước sứ quán Trung Quốc cũ.
Khi đó trời rất nắng nóng, mọi người được mời vô hội trường Nhà văn hóa Thanh Niên thảo luận. Và tại đây khi bị sinh viên chất vấn, Nguyễn Thành Tài đã chỉ vào Tất Thành Cang nói với người biểu tình (rất đông là sinh viên) rằng: "Tôi hứa với các bạn, có anh Cang là bí thư thành đoàn ở đây, Chủ nhật tới chúng tôi sẽ tổ chức cho các bạn biểu tình" (chống Trung Quốc).
Xin chào chú Nguyễn Xuân Diện,
Cháu chính là người thanh niên ở Sài Gòn đã cầm tấm biểu ngữ phản đối Trung Quốc xâm lược lãnh hải Việt Nam và đứng bất động hướng về Lãnh sự quán Trung Quốc ở góc ngã tư đường Phạm Ngọc Thạch – Nguyễn Thị Minh Khai buổi trưa ngày Chủ Nhật 05 tháng 06 năm 2011 vừa rồi.
Trước tiên, cháu xin lỗi chú vì sẽ không nói rõ danh tánh, tên tuổi của mình khi viết thư này gửi chú. Hy vọng là qua cách xưng hô, chú hiểu rằng cháu hoàn toàn tôn trọng chú một cách đúng mực.
Và sở dĩ cháu không nêu tên tuổi của mình chỉ là để muốn tất cả mọi người (kể cả các nhân viên an ninh, công an đã làm việc với cháu) hiểu rằng cháu đã đi biểu tình chống Trung Quốc xâm lược và đã làm một hành động “không giống ai” đó không phải để gây tiếng vang hay tạo dấu ấn cá nhân gì cả như một số nhân viên an ninh đã cho là như thế.
Hoàng Dũng : Tháng 6/2011, nhiều cuộc biểu tình chống Trung Cộng đã nổ ra tại Hà Nội và Sài Gòn. Lúc ấy, chỉ cần tàu bè Trung Cộng xâm lấn lãnh hải, cắt cáp hay xua đuổi tàu cá Việt Nam là đủ cho người dân xuống đường biểu tình.
Chàng thanh niên này, Ngô Đình Thẩm, lúc ấy mới chỉ 25 tuổi - đã đứng bất động vài giờ liền, cầm biểu ngữ nội dung phản đối Trung Quốc xâm lấn lãnh hải.
Hình ảnh cậu ấy là một trong những thôi thúc để một năm sau đó tôi dẹp bỏ chuyện làm ăn, trở thành một người hoạt động xã hội.
L’Express tuần này nhận xét « Lần đầu tiên, chủ nghĩa Castro ở Cuba rơi vào thế thủ ».
Có được khí thế sau các cuộc xuống đường tự phát vô tiền khoáng hậu ngày 11/07 dù 500 người biểu tình đã bị bắt giam, các phe đối lập khác nhau tập hợp trong Hội đồng chuyển đổi dân chủ Cuba, chuẩn bị hồi 2. Họ kêu gọi một cuộc biểu tình ôn hòa mới vào ngày 20/11 - một sáng kiến can đảm sau 62 năm dưới chế độ Castro.
Các nhà tổ chức dựa vào điều 56 Hiến pháp Cuba được soạn thảo trong thập niên 70, bảo đảm quyền biểu tình nếu ôn hòa. Chính quyền bèn tuyên bố 20/11 là « Ngày quốc phòng toàn quốc », và trước đó là hai ngày hoạt động quân sự. Đối lập liền chuyển sang ngày 15/11, ngày mở cửa cho du khách quốc tế. La Habana lập tức ra lệnh cấm biểu tình, coi đó là sự « khiêu khích » do Mỹ xúi giục để lật đổ chế độ.
Trong một thông cáo, nhóm thảo luận chính trị Archipiélago (Quần đảo) tố cáo « Các dạng đàn áp vẫn tiếp diễn kể từ ngày 11/07 ». Đó là ngày diễn ra các cuộc biểu tình lịch sử làm rúng động Cuba, người dân ở 50 thành phố kêu đòi « Tự do », « Chúng tôi đói ». Nhóm đối lập có 31.500 thành viên, hình thành trên Facebook từ tháng Bảy, đã lập ra một ủy ban để lưu giữ sự kiện.
Theo AFP, đàn áp gia tăng sau khi có thông báo sẽ xuống đường ngày 15/11 tại La Habana và sáu tỉnh khác, đòi trả tự do cho tù nhân chính trị. Chính quyền cấm cuộc biểu tình này và cáo buộc đó là hành động nhằm lật đổ chế độ với sự ủng hộ của Hoa Kỳ. Từ ngày 25 đến 30/10, đã có 22 trường hợp thành viên Archipiélago bị đàn áp, gồm sa thải, hăm dọa, bắt bớ, cắt internet.
Không ai không mong muốn cho đất nước giàu mạnh, hùng cường, có vị thế được nể trọng trên trường quốc tế.
Ai cũng muốn có một quân đội hùng mạnh tinh nhuệ để bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ quốc gia. Ai cũng muốn có một lực lượng cảnh sát chuyên nghiệp để bảo vệ pháp luật, duy trì trật tự và an toàn công cộng. Bởi thế, cung cấp thiết bị hiện đại cần thiết cho các lực lượng chuyên nghiệp là không bàn cãi. Vấn đề bàn cãi là thế nào gọi là cần thiết, cái gì là cần thiết?
Ví như quân đội, nước nào cũng phải chế tạo hay mua sắm các vũ khí hiện đại nhất. Vũ khí đắt tiền mà hầu như không bao giờ được sử dụng. Bỏ không, mất tiền, hàng năm phải mua mới, vậy mà đối với nhiều quốc gia là cần thiết.
Đối với hàng triệu du khách nhất là người Pháp, cái tên Cuba gợi lên ánh nắng mặt trời, điệu nhảy salsa, cocktail mojito, những chiếc xe cổ lỗ sỉ từ thế kỷ trước…Từ ngày 11/07, một loạt các cuộc biểu tình ở khắp nơi trên đảo quốc đã làm lộ ra một bộ mặt khác, đó là một cuộc cách mạng đang hấp hối. Phải chăng sau 62 năm ngự trị, đây là khởi đầu cho hồi kết của chế độ cộng sản kiểu Castro ? Fidel đã chết, nhưng những huyền thoại bao quanh vẫn tồn tại.
« Đó là một cuộc nổi dậy à ? - Không, thưa bệ hạ, đó là cách mạng ! ». Tuần báo cho rằng không thể không nhớ đến sự sững sờ của vua Louis XVI vào thời điểm dân Pháp phá ngục Bastille năm 1789. Cuộc biểu tình lịch sử của người dân Cuba hôm Chủ nhật 11/07 đã làm rung chuyển toàn quốc, và gây kinh ngạc cho bộ máy Nhà nước, đứng đầu là ông Miguel Diaz-Canel mới lên thay Raul Castro được ba tháng.
Kể từ cuộc cách mạng Cuba năm 1959, chưa bao giờ người dân dám công khai thách thức chế độ như thế. Từ La Habana cho đến mọi miền đất nước, hàng ngàn người biểu tình ở các thành phố hô vang « Tự do ! » « Đả đảo độc tài ! », và đặc biệt « Chúng tôi không còn sợ nữa ! »
Quá bất ngờ trước sự kiện ngày 11/07, chính quyền cố xoa dịu dân chúng đồng thời huy động lực lượng ủng hộ chính phủ. Về phía người dân, việc triển khai lực lượng an ninh trên đường phố gây lo lắng, họ phản đối bạo lực trong cuộc biểu tình. Từ La Habana, thông tín viên Domitille Piron gởi về bài phóng sự :
« Ai đã tấn công đầu tiên trong các cuộc biểu tình ? Câu hỏi này gây chia rẽ đối với những người không xuống đường hôm 11 tháng Bảy, như Daymi chẳng hạn. Ông hoàn toàn phản đối bạo động từ phía người biểu tình.
