Huy Đức - Vắng bóng công lý

Bác sĩ Hoàng Công Lương bị tuyên án 42 tháng tù. Ảnh Soha

Cả hai bản án đưa ra ngày cuối năm đều làm công chúng thất vọng dù được chờ đợi với thái độ rất khác nhau. Bản án 30 và 36 tháng tù cho hai "chén tướng" như để cho xong và mở đường cho một phúc thẩm án treo. Trong khi, bản án 42 tháng tù cho bác sĩ Hoàng Công Lương lại được tuyên như một lời thách thức. 

Đằng sau vụ 9 bệnh nhân tử vong ở bệnh viện đa khoa Hòa Bình là các hợp đồng kinh tế. Đó là một sự cấu kết quy mô giữa các quan chức trong ngành y tế với các nhà cung cấp thiết bị, chứ không phải là hình ảnh nhỏ bé mà ta thấy của bác sĩ Hoàng Công Lương. Thay vì phanh phui những liên minh ma quỷ đằng sau, các cơ quan tố tụng lại chỉ nhắm vào những người làm chuyên môn lương thiện. Dù bác sĩ Lương có phải chịu một phần trách nhiệm, rõ ràng cũng không thể như vị trí của anh được đặt ở phiên tòa. 

Dù thật là trớ trêu khi phải đặt Vũ Nhôm bên cạnh bác sĩ Hoàng Công Lương, nhưng gọi Vũ Nhôm là chủ mưu trong một vụ đánh chén công sản, trong đó có cả công sản của ngành công an, cho thấy khả năng hài hước của nền tư pháp Việt Nam là không giới hạn. 

Ông Phan Văn Anh Vũ, tức Vũ "nhôm". Ảnh Zing

Các tham tướng dù không được dạy, thì chỉ cần đọc tiểu thuyết trinh thám cũng biết chẳng có thứ bình phong nào mà ngành tình báo lại sức giấy tứ phương. Vũ Nhôm chỉ là bình phong cho một âm mưu thôn tính đất công, mà kẻ chủ mưu chắc chắn còn to hơn các tướng đang đứng trước vành móng ngựa. Tội của Vũ Nhôm đơn giản chỉ là tiêu thụ tài sản do người khác tham nhũng mà có. 

Một bản án có công lý không chỉ phải làm cho các bị cáo "tâm phục khẩu phục", mà còn phải tạo ra được cùng cảm nhận với đa số công chúng đang theo dõi phiên tòa như một "bồi thẩm đoàn". Có những thứ pháp luật mà xử đúng chưa chắc đã có công lý; nhưng nếu muốn đạt tới công lý thì, bất cứ nền tư pháp nào, trước tiên, phải xử đúng. Các cơ quan tố tụng thay vì tìm kiếm công lý đã "uyển chuyển" ngay từ đầu để tiến trình điều tra né rất bài bản bản chất của cả hai vụ án.

Hình ảnh nhỏ nhoi của bác sĩ Hoàng Công Lương thật tương phản với hai viên tướng - có gương mặt như một cái cười khẩy - bước ra "xe sang". Hai phán quyết của Tòa cuối năm đã vắt kiệt niềm tin vào một nền tư pháp mà khả năng cung cấp công lý vốn đã được coi là xa xỉ.

HUY ĐỨC 31.01.2019