Nguyễn Tuấn Anh - Tại sao miền Nam ít cao tốc hơn phía Bắc ?

Hiện tượng trải chiếu ngồi party ngay trên cao tốc vắng hoe phía Bắc và các tuyến đường cao tốc cũng như quốc lộ phía Nam lại không có chỗ để len chân, rộ lên mấy ngày nay đã cho thấy được nhiều vấn đề bất cập về đầu tư hạ tầng. 

Thực ra, vấn đề này rất nhiều người nhìn ra. Họ đi nhiều, quan sát nhiều và thấy rõ các cao tốc phía Bắc như Hà Nội - Lào Cai,... vắng hoe, thu như vậy thì không biết chừng nào mới lấy lại được vốn. 

Trong khi các tuyến phía Nam, thu hàng tỉ đồng mỗi ngày là việc bình thường. Chớp mắt một cái, cao tốc Trung Lương đã hoàn thành xong nhiệm vụ và bàn giao. Long Thành - Dầu Giây thì thu với con số khủng khiếp. 

Lướt sơ qua comment bình luận của nhiều bạn, rất nhiều lý do được đưa ra. 

Người cho rằng do đặc thù địa lý sông ngòi kênh rạch nhiều, nền đất yếu, làm cao tốc có cầu, chi phí sẽ tăng cao nên các doanh nghiệp ngại vấn đề này...

Người cho rằng một số lãnh đạo các địa phương phía Nam cũng có những quan điểm và tâm tư riêng. Dân cầu đường phía Bắc vào, rất khó làm việc nếu không phải là những người đi nhiều, từng trải, có suy nghĩ đa chiều, hoặc đã từng làm việc ở phía Nam nhiều chục năm trời. 

Về doanh nghiệp, doanh nhân phía Nam, không phải họ không đủ lực làm nhưng họ lại không ưa quá nhiều thủ tục rườm rà và tệ hại hơn cả là cách lý luận vòng vo, của các bộ ngành chủ quản tại Hà Nội. Phải bay ra, bay vào liên tục nhiều khi chỉ để hoàn thành một bước phê chuẩn. Với họ, như vậy là đi ăn xin, không phải là sự cộng tác. 

Có nhiều bạn còn hài hước ví von rằng nếu như phía Nam là một ông chồng doanh nhân khoáng đạt, thì phía Bắc lại như một bà vợ tiết kiệm tới mức keo kiệt chỉ biết vơ vào. Gia đình không thống nhất được hướng đi đúng nên ai làm gì mặc ai. Phát triển không được chính là chỗ ấy. 

Còn nhiều vấn đề khác. Đúng sai, khoan hãy vội bàn. Nhưng một thực tế có thể thấy rõ là vùng trọng điểm kinh tế phía Nam của cả nước, cái nôi của xuất khẩu nông sản thực phẩm cũng như dẫn top đầu về thu ngân sách đang thiếu đường sá đi lại trầm trọng.

Một điều tất yếu, quản trị là không thể cào bằng. Người tạo ra nhiều của cải vật chất cho xã hội hơn, đương nhiên phải được đãi ngộ tốt hơn, đặc biệt hơn.

Không phải tự nhiên, chính quyền Bắc Kinh dồn toàn lực hạ tầng cho Thượng Hải. Rất nhanh chóng, họ vươn lên và ngấp nghé vượt qua HongKong về nhiều mặt. Tạo đà để Thượng Hải tự phát triển thành một trung tâm kinh tế có thứ hạng trên thế giới. Chính sách mà Trung Quốc dành cho Thuợng Hải không khác gì Thâm Quyến hay Hongkong. 

Nói một cách bình dị hơn, truyền thống hơn, trong một gia đình, cha mẹ sáng suốt thường đầu tư cho đứa con biết nghĩ, biết làm và có trách nhiệm. Khi thành công, chính đứa con ấy sẽ kéo anh em lên theo. Không chia đều tài sản ra cho những đứa con hư hỏng, làm phân tán dẫn tới suy yếu nguồn lực tài chính để phát triển. 

Lúc cao điểm, cụm liên kết Sài Gòn, Bình Dương, Đồng Nai, Vũng Tàu luôn tập trung số lượng người của cả ba miền Bắc, Trung, Nam một cách cao độ. Ở đủ tất cả mọi ngành nghề và tạo nên một cụm kinh tế mạnh mẽ, sôi động và đa dạng nhất quốc gia. Đây cũng là các tỉnh, thành đóng góp cho ngân sách nhiều nhất cả nước.

Về kinh tế, đầu tư vào chỗ đông dân, nhiều khách hàng thì vòng vốn xoay nhanh hơn, tất yếu lợi nhuận sẽ nhiều hơn và tạo sự thặng dư kinh tế luôn bền vững. Nhưng, không hiểu sao, họ lại không làm thế.

Cũng không phải tự nhiên mà họ bàn tới vấn đề tự quyết cho Sài Gòn. Cho Sài Gòn có một cơ chế đặc thù để phát triển. Tự hoạch định mọi mặt về giáo dục, kinh tế, xã hội và nhiều lĩnh vực khác. 

Có lẽ, họ đã nhận ra sự khác nhau rất rõ ràng của hai vùng kinh tế Bắc, Nam mà xưa nay vốn dĩ luôn ngộ nhận giống nhau. 

Khác về mọi thứ, từ khí hậu, địa lý, tới phong tục tập quán lẫn cách nghĩ, cách làm mà quản trị như nhau thì phát triển làm sao? Bao nhiêu năm, tuyên truyền đã cố vo tròn làm một mà có được đâu. 

Thượng tầng quản trị theo kiểu “sĩ phu bắc hà” còn hạ tầng kinh tế thì theo hướng “doanh nhân Sài Gòn”, như thế bao giờ mới thành một quốc gia mạnh mẽ và phát triển? Mà cũng chẳng có quốc gia nào có cách quản trị quái gở đến thế.

NGUYỄN TUẤN ANH 11.02.2019