Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Em của tôi hỏi, “Anh ơi, không lẽ dân mình giờ khổ tận vậy ha anh! Sang cả Campuchia trở thành nô lệ rồi”.
Tôi trả lời, “Nhiều năm trước anh đã dự đoán, nếu lãnh đạo cứ nói những lời rời xa hiện thực, dân sẽ tận cùng bi kịch”.
Campuchia cách nước mình có một xíu, đằng đẵng lịch sử chính thống ghi chép, Campuchia là tiểu quốc, chưa bao giờ có thể so sánh với Việt Nam của chúng ta cả về quy mô, dân số và tiềm lực. Thậm chí, lãnh đạo đương nhiệm của Campuchia cũng được chúng ta đào tạo, giúp đỡ.
Ngày 22.7 thường trực Ban bí thư Võ Văn Thưởng phát biểu:
"...Cán bộ lãnh đạo cũng phải xem tivi để biết xã hội đang nổi lên cái gì, dân tình đang bức xúc chuyện gì, những mô hình nào hay, chỗ nào còn tồn tại hạn chế để chỉ đạo giải quyết khắc phục".
Muốn biết quan điểm chính thống thì cần xem tivi nhưng muốn biết sự thật, Dân tình, mô hình hay dở thì tivi hiện nay chưa đạt được điều Dân mong muốn là tấm gương trung thực của xã hội.
Nhớ hồi nhỏ đi học giờ còn thuộc lõm bõm những câu thơ về vua Lý Thánh Tông:
“Lý Thánh Tông ông vua nhân đức
Lòng thương dân tiếng nức sử xanh
Bữa kia vua dạo kinh thành
Thấy một xác chết xám xanh mặt mày
Áo quần rách che thây không đủ
Cởi long bào vua rủ lòng thương
Đắp ngay xác chết bên đường…”
Bài tập đọc thuộc lòng còn dài nhưng tôi chỉ nhớ đại khái như vậy. Qua đó để thấy ngay từ xưa cha ông ta đã lấy chữ ĐỨC làm đầu. Trong ngũ thường “nhân nghĩa lễ trí tín” thì nhân đức là quan trọng nhất.
Hôm qua một ngày làm cả thế giới bàng hoàng. Một nước tương đối an ninh, có luật lệ nghiêm cấm cá nhân sử dụng súng, mà một chính khách kiệt xuất phải chết oan uổng, gây tiếc thương cho bao người.
Theo điều tra sơ bộ, phạm nhân không thù oán, không bất bình gì với lập trường chính trị của ông Abe, chỉ bất mãn là ông có quan hệ với một đoàn thể mà hắn ta ghét. Cơ quan điều tra chưa tiết lộ đó là đoàn thể nào. Hung thủ dùng súng tự chế, chính khách Nhật thì muốn gần gũi với quần chúng, nhất là khi diễn thuyết trong mùa bầu cử, nên việc phòng vệ thiếu nghiêm ngặt. Đó là những nguyên nhân gây ra bi kịch.
Abe Shinzo là thủ tướng cầm quyền lâu nhất trong lịch sử Nhật Bản. Trong thời kỳ làm thủ tướng lần thứ hai, gần 8 năm, Abe để lại dấu ấn lớn cả đối nội và đối ngoại.
1. KHÔNG LẤP AO HỒ VÀ PHÁT TRIỂN BẤT ĐỘNG SẢN Ở TRUNG TÂM NỘI ĐÔ
Những trận mưa gần đây, tuy chỉ mưa trong một thời gian ngắn, nhưng đã biến nhiều đường phố Hà Nội thành những dòng sông.
Trong những nguyên nhân chính, có: hệ thống thoát nước kém; các ao hồ bị lấp để lấy đất xây dựng; không có nhiều công viên cây xanh, rừng, và đất trống trong thành phố cho nước thấm và thoát.
Điều nguy hại cho Hà Nội về ách tắc giao thông, ngập lụt và ô nhiễm không khí đang đợi chờ tồi tệ hơn ở phía trước. Ao hồ vẫn tiếp tục bị lấp. Hệ thống thoát nước chưa có triển vọng được cải thiện. Bất động sản tiếp tục bùng phát trong nội đô trong khi hệ thống giao thông không theo kịp. Lượng khí thải xấu ngày càng tăng. Tỉ lệ cây xanh trên đầu người ngày càng giảm.
Ông hàng xóm nhà tôi bảo đảng điếc cho lắm vào, để khi có chuyện lại mất thì giờ họp bàn, loay hoay kỷ luật.
Nào là khai trừ, khiển trách, cảnh cáo, cách chức vụ trong đảng, kể cả những cái chức từ hồi con của đương sự còn cởi truồng. Rất vớ vẩn.
Mà có phải thế đã xong đâu. Đảng nâng lên đặt xuống chán chê, xong mới đến lượt chính quyền, pháp luật ra tay. Nhiều khi chưa kịp rờ đến thì nó đã mất hút con mẹ hàng lươn rồi, làm quái gì nhau.
Danh sách tứ trụ được hưởng quốc tang vinh danh của đảng và nhà nước này còn nhiều.
Đất nước luôn có những lời có cánh ngợi ca bất cứ vị lãnh đạo đức cao vời vợi nào đã được hoặc đang được đảng chọn.
Nhưng vì sao trong số họ những cựu thủ tướng, cựu chủ tịch nước, cựu chủ tịch quốc hội và cựu tổng bí thư không ai có được cuộc sống công dân đúng nghĩa?
Trong chiếc áo thun xanh rêu chiến binh, râu không cạo, mắt quầng thâm vì thiếu ngủ, Zelensky từ trong vây bủa của cái ác và sự ngạo mạn, đã gửi thông điệp trên cho Quốc hội và tổng thống Mỹ.
Một quốc gia dù hùng mạnh đến đâu, giàu có đến đâu cũng không thể có vai trò dẫn dắt và lãnh đạo thế giới nếu là quốc gia gây chiến, gây ác, không bảo vệ và lãnh đạo hòa bình.
Điều cốt lõi này không chỉ khích niềm tự hào Mỹ, mà còn chĩa vào Nga và Trung Quốc như cảnh báo toàn cầu.
Ai không đến Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM) trong 6 tháng gần đây chắc là khó mà hình dung những tấm hình này được chụp ở đâu.
Trong khi các thành phố lớn trong và ngoài nước nơi có bờ sông, thì họ đều biến nó thành một điểm nhấn thu hút khách du lịch của thành phố, một địa điểm check-in bắt buộc đối với du khách, những ai đã từng đến thành phố ấy.
Vậy mà cái bờ sông bến Bạch Đằng nhếch nhác với những hàng quán sinh tố, bãi giữ xe tự phát, là tụ điểm tệ nạn của dân chích choác ngay tại quận trung tâm của TPHCM đã tồn tại sừng sững trước mặt trụ sở Ủy ban đến mấy chục năm, qua mấy đời lãnh đạo mà không ai lấy làm xấu hổ.
- Sáng nay xem tivi nói về quê hương Hà Quảng, Cao Bằng của anh Kim Đồng, rồi phỏng vấn một ông ghi là cháu nội anh Kim Đồng.
Mình học lịch sử thì thấy anh Kim Đồng làm liên lạc cho cách mạng và hy sinh lúc 14 tuổi. Tức là anh ấy mới là nhi đồng, vậy anh ấy đã lấy vợ và có con sao?
- Tivi suốt ngày đưa hình ảnh ca sĩ Hồ Ngọc Hà quảng cáo phở Cung Đình bát to, làm bằng gạo ngon nhất thế giới, thơm lừng ST25. Nhưng khi ăn thì bát không to và cũng không thơm lừng như quảng cáo.
Ngày 27/12, Tòa án Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh bắt đầu xét xử vụ án “tham ô” và “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” tại Công ty cổ phần phát triển Nam Sài Gòn (Sadeco). Bị cáo được quan tâm nhất vì có trách nhiệm cao nhất trong vụ án này, chính là nguyên Phó Bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM – Tất Thành Cang.
Sadeco là công ty con của IPC- một doanh nghiệp trực thuộc sở hữu của Thành ủy TP.HCM. Vì vậy, việc các lãnh đạo Sadeco nhận được sự chỉ đạo trực tiếp của Tất Thành Cang để chuyển nhượng cổ phần Sadeco, đã gây thiệt hại hơn 1.103 tỉ đồng cho vốn Nhà nước.
Trước tòa, dĩ nhiên bị cáo Tất Thành Cang và 19 bị cáo khác sẽ có những lý do khác nhau để bào chữa cho sai phạm của họ. Thế nhưng, có một điều không thể không băn khoăn, chính là cơ chế giám sát quyền lực để ngăn chặn những kẻ lợi dụng nhiệm vụ được giao mà tự tung tự tác làm thất thoát công sản.
Tôi thích học tiếng Việt và tiếng Anh, nên hay chú ý đến những phát ngôn của các vị gọi là 'lãnh đạo'. Theo dõi cách nói của giới lãnh đạo Việt Nam tôi thấy có những đặc điểm chung: sáo ngữ, khẩu hiệu, hành chánh hóa, thiếu thông tin, và chung chung. Tôi thử phân tích 5 đặc điểm đó như sau.
Không biết thời nay thì sao, chớ vào thời tôi còn ở Việt Nam (tức cuối thập niên 70) thì giới lãnh đạo Việt Nam thường có những bài phát biểu rất dài. Tôi nhớ những ông như Lê Duẩn, Phạm Văn Đồng có khi nói cả 2 tiếng đồng hồ.
Thật ra, họ đọc thì đúng hơn. Tôi rất thán phục họ, vì không hiểu sao họ có văn hay chữ tốt thế, và có thể đứng một chỗ mà đọc suốt 120 phút! Tuy nhiên, sau 120 phút nghe, tôi không biết họ nói gì, chẳng nhớ họ nói gì. Nhưng sau này, khi ra nước ngoài tôi mới hiểu là có khi họ cũng không biết họ nói gì, chớ không phải lỗi ở tôi.
Lâu rồi, trên nửa thế kỷ lận, tụi tui học Anh văn với một ông Thầy lo cho học trò mà khó tánh. Thầy biết tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Đức, và đương nhiên, tiếng Việt.
Thầy kể cách chửi cũng cho thấy văn hóa một cộng đồng.
Người Anh trọng lý trí nên ghét ai thì chửi stupid, nghĩa là Ngu Ngốc.
Bằng cách đứng trên bục phát biểu hơn một giờ liền, trong đó có nhiều đoạn phát biểu tay vo, tôi nghĩ, ngoài những thông điệp về “văn hóa”, TBT Nguyễn Phú Trọng còn muốn gửi đi thông điệp về… “y tế”.
Không hiểu tại sao “Cụ Tổng” lại không sử dụng một cây gậy, thậm chí nếu phải di chuyển vài chục mét, tại sao “Cụ” không sử dụng xe lăn. “Sức khỏe lãnh đạo” là khả năng nhớ được “Chân Quê” chứ “chân cẳng” thì “bảy mươi xưa nay…” ai mà biết trước.
Tôi là một người hoạt động thực tiễn, nên ít khi để tâm nghiên cứu về văn hóa dưới góc độ lý luận. Và, cũng không thật sự hiểu khái niệm dân tộc mà các nhà lãnh đạo ta thường nói là riêng về người Kinh hay quốc gia Việt Nam. Chỉ đôi khi suy ngẫm về những giá trị mà sách vở của chúng ta đang tôn vinh và việc tôn vinh đó đã và đang ảnh hưởng thế nào tới số phận quốc gia, dân tộc.
Ở nước ta, chưa có tranh cử phổ thông đầu phiếu cho vị trí lãnh đạo cao nhất. Cho nên, tiêu chí tạo việc làm mới cho người dân toàn quốc chưa bao giờ được đưa ra cam kết công khai trước quốc dân đồng bào.
Địa phương nào có lãnh đạo giỏi thì nhân dân địa phương đó được nhờ. Trong số nhiều phương diện giỏi của lãnh đạo, có giỏi về tạo việc làm mới, có giỏi về xây dựng thị trường lao động chuyên nghiệp.
VÀI SUY NGHĨ VỀ VẤN ĐỀ VIỆC LÀM CHO NGƯỜI HỒI HƯƠNG TRONG ĐẠI DỊCH
1. Chỉ tiêu tạo việc làm mới là thước đo năng lực lãnh đạo
Ông Tuấn tim bị khởi tố, rất nhiều người giận - thương - tiếc. Nhưng có vẻ giận chỉ một chút, còn thương- tiếc trùng trùng dằng dặc.
Bà Đoan Trang nhà báo sắp bị đưa ra xét xử, không nhiều người (dám) bàn, trừ đơn vị hồng vệ binh được nhà nước trả lương để căm hờn và chửi rủa.
Dễ hiểu vì sao ông Tuấn được dân giận dân thương dân tiếc. Bởi nghề nghiệp của ông trực tiếp tác động đến sức khỏe, thậm chí tính mạng con người. Những việc bà Trang làm từ xưa đến giờ, tác động của chúng lên dân chúng có vẻ mơ hồ.
Nhân loại đang chạy đua cật lực trong cuộc chiến mất – còn với Covid-19 và các biến thể. Tuy nhiên, cuộc sống luôn có hai mặt.
Dịch bệnh mới là phép thử con người, từ cá nhân đến tập thể; từ cá tính, phẩm hạnh đến trình độ chuyên môn, năng lực quản trị và xử lý tình huống. Là chiếc gương ảo nhưng phản ảnh chân thực nhất với bản thân và những người chung quanh.
Dịch bệnh mới tạo nên căn bệnh mới rất nguy hại - bệnh SỢ TRÁCH NHIỆM. Sợ trách nhiệm là thuộc tính tích cực của con người; khác biệt với những động vật khác. Vì sợ trách nhiệm, gây hậu quả nên con người biết suy nghĩ trước khi hành động. Người xưa khuyên “Uốn lưỡi bảy lần trước khi nói”. Nói đã vậy, làm càng phải cân nhắc. Nhưng sợ tới mức “Làm gì cũng sợ” nên không dám làm gì, nguy hại chẳng kém việc không biết sợ.
Cố tổng thống Nguyễn Văn Thiệu, cũng như ba tôi và ông thầy hiệu trưởng Trần Đại Nhơn của tôi ở Trường tiểu học Trần Quốc Tuấn tại thôn Phú Lộc, xã Hòa Phú huyện Hòa Vang tỉnh Quảng Nam, đều có mái tóc như nhau. Đó là mái tóc được chải bằng một thứ keo gọi là “bi dăng tin” làm cho nó giữ nguyên trạng thái bóng mượt, rẽ ngôi ngay ngắn suốt cả ngày mà không hề có sợi tóc nào bị gió tung lên.
Ông Thiệu có giọng nói mạnh mẽ sang sảng át cả cái xóm nhỏ mỗi khi ông xuất hiện trên chiếc ti vi 21 inches của nhà tôi.
Trong đợt tháo chạy ra khỏi Sài Gòn, Bình Dương để về quê bằng phương tiện xe máy, xe đạp...của nhân dân lao động từ các tỉnh. Chẳng hiểu họ qua các địa phương khác thế nào, nhưng riêng địa phận tỉnh Quảng Nam của tôi đã xảy ra hai vụ tai nạn thương tâm, làm cho 3 người tử vong và 1 người bị thương nặng.
Ngày 04.10 mẹ con chị HTV bị tai nạn gần đèo Lò Xo thuộc huyện Phước Sơn. Cả hai đều tử vong. Hôm 08.10 tại địa phận huyện Thăng Bình cũng xảy ra một vụ tai nạn làm một thanh niên chết tại chỗ và một người bị thương. Tất cả các nạn nhân trên đều từ Bình Dương về quê Nghệ An, Thanh Hóa bằng xe máy.
Người dân đổ ra đường quyết tâm về quê từ đêm 30.09. Họ quỳ lạy lực lượng chức năng để được về. Họ phá chốt, thậm chí còn đánh nhau với lực lượng cảnh sát cơ động để được về. Họ quyết tâm về quê bằng mọi giá khi thành phố vừa bỏ lệnh phong tỏa. Thế nhưng, mãi đến ngày 07.10 ông thủ tướng mới ban hành công điện cho các địa phương đưa đón người dân về quê !
Đây là tiêu đề rất hay trên báo Một Thế Giới hôm qua, ngày 6-10: "Không thể mở cửa nền kinh tế nếu không mở sự đi lại".
Hôm qua, một người bạn tôi công tác cần, có xét nghiệm âm tính, có hai mũi vaccin, có giấy đi đường cũ còn giá trị, có khai báo y tế...không thiếu một thứ gì.
Cậu em phóng viên ở Bà Rịa-Vũng Tàu bảo với anh ấy: anh chớ đi ngang qua Bà Rịa-Vũng Tàu, dù không dừng lại ở đó. Vì đi ngang qua địa phương này, phải có ý kiến của Chủ tịch Tỉnh.
