Trước hết là câu chuyện về những người Afghanistan cố gắng di tản bằng mọi giá, được Le Monde
kể lại. Zarghounah Haidari, 24 tuổi, làm việc tại một trung tâm văn
hóa, từng bị đe dọa vì chống Taliban. Ba giờ sáng ngày 17/08 cùng với
hai người em, cô chạy ra phi trường Kabul – lối thoát duy nhất. Khi đến
nơi thì vẫn còn yên tĩnh, cô ra đến được phi đạo, nhưng bất ngờ lực
lượng an ninh bắn hơi cay và đạn thật. Đám đông nhốn nháo bỏ chạy, có
những người gục ngã, người ta dẫm đạp lên nhau, hai người đàn ông vũ
trang bị lính Mỹ bắn chết.
Cụ thể, phe Hồi giáo cực đoan đã gặp cựu tổng thống Hamid Karzai và
cựu phó tổng thống Abdullah Abdullah. Theo nguồn tin nói trên, các nhân
vật giữ trọng trách trong chính quyền cũ sẽ được đề nghị nắm các vị trí
trong chính quyền mà Taliban sẽ thành lập.
Về phần cựu tổng thống
Ashraf Ghani, hôm qua ông đã lên tiếng từ Các Tiểu vương quốc Ả Rập
Thống nhất, ủng hộ cuộc đối thoại giữa người tiền nhiệm Karzai với
Taliban. Ông khẳng định đã ra đi để tránh « biển máu », không
hề muốn lưu vong mà đang thương lượng để quay về, đồng thời bác bỏ tin
đồn ông đã mang theo rất nhiều tiền mặt khi trốn khỏi Afghanistan. Từ Dubai, thông tín viên Vincent Souriau cho biết thêm :
Khi nhà báo George Stephanopoulos nêu ra hình ảnh trên 600 người chen
chúc trong chiếc phi cơ C-17 của Mỹ, những người Afghanistan bị rơi
khỏi máy bay… ông Biden nói rằng chuyện đó đã cũ, cách đây bốn, năm ngày
rồi.
Mặt khác, tổng thống Mỹ nhìn nhận đang gặp những khó khăn
trong việc di tản người Afghanistan. Washington tố cáo Taliban không giữ
lời hứa để cho tất cả những ai muốn ra đi được tự do vào phi trường
Kabul, và như vậy việc di tản hàng ngàn người Mỹ và thường dân
Afghanistan hoàn toàn tùy thuộc vào Taliban. Từ New York, thông tín viên Loubna Anaki tường trình :
Từ Dubai, thông tín viên Vincent Souriau cho biết thêm về căn cứ quân sự của Pháp tại Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất :
« Căn
cứ Abu Dhabi được thành lập năm 2009, theo yêu cầu của Các tiểu vương
quốc Ả Rập thống nhất, vốn tìm cách tự bảo vệ trước những bất ổn trong
khu vực. Trước sức mạnh quân sự của Iran, các tiểu quốc yếu thế này cần
đến một sự hiện diện quân sự để răn đe.
Từ Matxcơva, thông tín viên Jean-Didier Revoin cho biết thêm chi tiết :
« Trong
việc xử lý cuộc khủng hoảng Afghanistan, như thường lệ, Nga tìm cách tỏ
ra mình là người đối thoại quan trọng. Cho dù đến trưa nay người ta
biết rằng Matxcơva chuẩn bị di tản một phần đại sứ quán, nhưng điện
Kremlin vẫn muốn tiếp tục đối thoại với Taliban.
Lịch sử sẽ lưu lại bức ảnh của hãng thông tấn AP sáng Chủ nhật : một
trực thăng vận tải Chinook phía trên nóc tòa nhà tua tủa những ăng-ten
của đại sứ quán Mỹ. Sài Gòn 30/04/1975, Kabul 15/08/2021. Điểm khác
biệt : lần này là ảnh màu chứ không phải đen trắng. Trong khi chỉ mới
cách đây một tháng, Joe Biden từng khẳng định « không thể nào có chuyện di tản bằng trực thăng từ tòa đại sứ Mỹ » như Sài Gòn trước đây.
Tình hình Afghanistan là chủ đề chính của tất cả báo Pháp ra ngày hôm nay 16/08/2021. Le Figaro chạy tít « Kabul trong tay phe Taliban », Les Echos cho rằng đây là « Thất bại đáng sợ của phương Tây », Le Monde giải thích « Vì sao quân đội Afghanistan gục ngã ». Ảnh bìa của Libération là chiếc trực thăng cất cánh phía trên tòa đại sứ Mỹ, nhắc đến thất bại ở Việt Nam, với dòng tựa « Afghanistan : Lại sụp đổ » ? Đặc biệt hôm nay Le Figaro, Libération, Le Point, L’Express đều mở mục tường thuật trực tiếp trên trang web, cập nhật từng diễn biến tại Afghanistan.
Đoạn phim ghi lại hình ảnh người
dân Afghanistan tuyệt vọng tràn vào phi trường quốc tế Kabul để tìm phương tiện
rời bỏ đất nước này.
Máy bay vận tải C-17 của Không
Quân Hoa Kỳ được gởi đến để di tản công dân Mỹ, và khi máy bay chuẩn bị cất
cánh thì những người dân Afghanistan chạy theo, bám vào các ụ bánh đáp vì không
muốn bị bỏ lại.
Phi cơ vận tải C-17 rất lớn
và nặng nề. Khi cất cánh động cơ sẽ tạo ra sức đẩy khủng khiếp để nâng máy bay
rời mặt đất. Không con người nào có đủ sức mạnh để bám bên ngoài máy bay.
Thụy My cập nhật (23h47 ngày 15/08/2021, giờ Paris): Tổng
thống Afghanistan đã chạy sang Tadjikistan và nhìn nhận Taliban đã thắng. Tổng
thư ký Liên Hiệp Quốc kêu gọi Taliban kềm chế. Mỹ gởi thêm 1.000 quân sang
Kabul để giúp di tản, nhân viên đại sứ quán Mỹ đã được đưa khẩn cấp đến phi trường Kabul. Tối 16/08 tổng thống Emmanuel Macron sẽ phát biểu trên truyền hình về Afghanistan.
Những phát biểu và tường thuật
cho đến lúc này cho thấy một quá trình chuyển giao hòa bình sẽ được xúc tiến. Một
chính quyền lâm thời sẽ được thiết lập và sẽ không có giao tranh tại thủ đô của
Kabul.
Sau khi bao vây Kabul, các đại
diện của Taliban đưa ra một số cam kết chẳng hạn, sẽ không trả thù những người
từng phục vụ quân đội và chính quyền cũ, cho phép người nước ngoài tùy nghi di
tản, cam kết bảo đảm an toàn tài sản và tính mạng cho người dân Kabul...
Lực lượng chính của Taliban
cũng chưa tiến vào nội đô và việc kiểm soát an ninh nhiều khả năng vẫn nằm trong
tay cảnh sát dưới quyền điều khiển của chính quyền lâm thời.
Bốn
mươi sáu năm sau khi Sài Gòn thất thủ, số phận Kabul đang như chỉ mành
treo chuông. Loan báo triệt thoái của Joe Biden hồi tháng Tư đã làm quân
Hồi giáo phấn chấn.
Trước cuộc họp các ngoại trưởng Liên hiệp Châu Âu, ông Borrell tuyên
bố sẽ trừng phạt 11 người liên can đến đảo chính và đàn áp người biểu
tình.Về
phía tập đoàn điện lực Pháp EDF loan báo ngưng dự án đập thủy điện
Shweli-3 trị giá 1,51 tỉ đô la ở bang Shan liên doanh với Nhật Bản và
Miến Điện. EDF khẳng định « tôn trọng các quyền căn bản của con người là điều kiện tiên quyết cho mỗi dự án ».
Tại
Miến Điện, người dân ở Mandalay, thành phố lớn thứ hai của nước này đã
biểu tình vào sáng sớm hôm nay, sau cái chết của tám người biểu tình hôm
Chủ nhật. Hôm qua, có khoảng 50 người khác bị thương, cho đến 23 giờ
vẫn vang nhiều tiếng súng. Người dân ở một số khu phố Rangoon cũng xuống
đường vào rạng sáng hôm nay.
Một chiếc xe buýt được cho là
chở hành khách của du thuyền Diamond Princess, rời bến tàu Daikoku ở
cảng Yokohama, phía nam Tokyo (Nhật Bản) ngày 19/02/2020.
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
Từ Tokyo, thông tín viên Bruno Duval cho biết thêm chi tiết :
«
Việc xuống tàu bắt đầu trễ khoảng nửa tiếng đồng hồ, và người dân Nhật
chẳng thể nhìn thấy gì, vì các camera bị buộc phải ở cách xa chiếc tàu
vài chục mét, và chính quyền đòi hỏi phải làm mờ tất cả các hình ảnh.
Chỉ
có trên 500 hành khách được phép lên bờ hôm nay, còn lại 2.727 người
vẫn phải ở lại trên tàu. Hoạt động đổ bộ này còn kéo dài tới thứ Sáu
21/02. Những người xét nghiệm âm tính với virus được rời tàu, nhưng phải
cam kết thông báo cho chính quyền tình trạng sức khỏe của họ, và đã
được kiểm tra không bị sốt và ho.
Khoảng thời gian cuối tháng Giêng, khi đại
dịch mới bùng phát Corona ở Vũ Hán, Vietjet được cấp phép 4 chuyến bay liên tiếp
đến Vũ Hán. Đại diện Cục hàng không và doanh nghiệp khi đó nói rằng 4 chuyến
bay là do chính quyền Trung Quốc “nhờ” chở công dân của họ về nước.
Bốn chuyến bay liên tiếp chở người Trung
Quốc hồi hương, và bay về Việt Nam bằng máy bay rỗng. Đương nhiên điều kiện cấp
phép chuyến bay không nằm trong thẩm quyền của Cục cũng như doanh nghiệp. Nhưng
không một ai tham mưu cho Chính phủ để mang công dân về.
Thời điểm đó, công dân Việt Nam bị trả về
ở biên giới. Sự “biệt đãi” của Vietjet cho công dân Trung Quốc và sự đáp lễ của
Trung Quốc cho công dân Việt Nam gây nên sự bức xúc.
Tại một khu chăm sóc tăng cường bệnh nhân nhiễm virus corona tại Vũ Hán ngày 06/02/2020.
Đăng ngày:
Virus 2019-nCoV, xuất hiện từ tháng 12/2019 tại một chợ thịt rừng ở
Vũ Hán, trong ngày hôm qua đã lập thêm một kỷ lục mới : 89 người thiệt
mạng tại Hoa lục. Chỉ riêng tại tâm dịch Hồ Bắc, số tử vong hôm qua là
81, nâng tổng số người chết tại tỉnh này lên 780 người.
Dịch bệnh
corona lan đến toàn bộ các tỉnh thành Trung Quốc, dù một số địa phương
đã bị cô lập, đã làm tất cả 813 người tử vong (tính cả hai trường hợp ở
Hồng Kông và Philippines) và 37.200 người bị lây nhiễm, trong khi dịch
SARS trước đây làm 774 người chết trên toàn cầu. Bên ngoài Trung Quốc,
có 332 ca bị lây nhiễm được ghi nhận tại 27 nước và vùng lãnh thổ.
Nhiều sinh viên Hồng Kông cố thủ bên trong các
trường đại học, với lương thực dự trữ và gạch đá, bom xăng để đối phó
với cảnh sát.
Từ chiều hôm qua 13/11, nhiều sinh viên Trung Quốc
đã rời Hồng Kông trở về Hoa lục, với sự trợ giúp của cảnh sát biển.
Hồng Kông tiếp tục bị tê liệt từ hôm nay 14/11/2019 đến ngày mai :
trường học đóng cửa, nhiều trạm xe điện ngầm ngưng hoạt động, nhiều
tuyến đường chính bị phong tỏa.
Sáng
nay, cảnh sát lại sử dụng hơi cay để giải tán người biểu tình và các
sinh viên đang chận lối vào đường hầm nối đảo Hồng Kông với Cửu Long
(Kowloon). Hơi cay cũng được bắn ra gần trường đại học Bách Khoa, nơi
người biểu tình được kêu gọi tập hợp. Sinh viên đã sáng chế ra các loại
vũ khí mới để đối phó với cảnh sát, như các giàn ná lớn, cung tên, dùng
vợt tennis đánh bật lại lựu đạn cay.
Hàng ngàn sinh viên vẫn cố
thủ bên trong các trường đại học, chuẩn bị lương thực dự trữ và gạch đá,
bom xăng để đối phó. AP dẫn nguồn tin cảnh sát cho biết sinh viên chiếm
40% trong số 4.000 người bị câu lưu kể từ đầu phong trào phản kháng đến
nay.
Trước tình hình căng thẳng, nhiều sinh viên Trung Quốc đã
quay về Hoa lục. Cảnh sát biển điều một chiếc tàu đưa các sinh viên này
hồi hương. Sinh viên một số nước Bắc Âu như Đan Mạch, Thụy Điển, Na Uy
tại Hồng Kông được khuyến cáo nên về nước, Đài Loan mua vé máy bay cho
123 sinh viên trở về Đài Bắc tối qua.
Tôi lưỡng lự mãi
mới viết stt này. Tôi đã không định viết bởi các bạn đã viết rất nhiều, nhưng
đêm nay tôi không ngủ được và trong lòng cảm thấy không yên nếu như không viết.
Có thể nói hiện tượng bỏ nước ra đi là vấn đề phổ biến và có lịch sử lâu dài
của người Việt Nam.
Năm 1954, đã có
một triệu người miền Bắc chạy nạn cộng sản vào miền Nam. Năm 1975 chạy tiếp, và
hơn một chục năm sau thì phong trào thuyền nhân đã làm chấn động thế giới. Mấy
trăm ngàn người đã bị hải tặc giết, hãm hiếp làm mồi cho cá. Máu và nước mắt
của thuyền nhân đã làm đỏ lòm và mặn chát Biển Đông.
Nếu người cộng
sản, bên thắng cuộc biết cách ứng xử văn minh với bên thua cuộc, thì thảm kịch ấy chắc không đến mức kinh hoàng
như vậy. Giờ đây, sau mấy chục năm, người Việt vẫn muốn bỏ nước ra đi. Trước có
thuyền nhân giờ có thùng nhân.
Kim tự tháp trong suốt tại Viện bảo tàng Louvre, công trình từng gây tranh cãi của KTS Bối Duật Minh.
Kiến trúc sư Mỹ gốc Hoa Bối Duật Minh (Ieoh Ming
Pei), tác giả kim tự tháp bằng kính nổi tiếng ở Viện bảo tàng Louvre đã
qua đời hôm qua 16/05/2019 tại New York, thọ 102 tuổi.
Được
tặng giải thưởng Pritzker, được coi là giải Nobel của ngành kiến trúc
vào năm 1983, ông Bối Duật Minh thường kết hợp giữa cổ điển và hiện đại
một cách độc đáo. Theo thông tín viên Stéphane Lagarde ở Bắc Kinh, đó là
do ảnh hưởng từ thời niên thiếu ở Trung Quốc :
« Kiến trúc sư
Bối Duật Minh chỉ để lại có ba công trình ở quê hương, đó là Viện bảo
tàng Tô Châu (Suzhou), trụ sở ngân hàng trung ương Trung Quốc, và khách
sạn Công viên Hương Sơn ở Bắc Kinh. Tuy nhiên chính ở quê nhà mà ông có
được nguồn cảm hứng, theo lời kể của ông lúc cuối đời, và đặc biệt là
thời thơ ấu ở Quảng Châu rồi Thượng Hải, nơi cha ông tìm được việc làm
trong ngành tài chính.
Tôi viết câu chuyện
này (không phải truyện ngắn) để tặng Phạm Thị Thìn (đã mất tích), Lý Bá Hoài
Khanh(Lyon) và Đặng Anh Tuấn (California).
Như tiếng roi quất vào đêm hun hút.
Như tiếng vó ngựa phi qua thảo nguyên mênh mông.
Như tiếng chó sói tru dưới trăng man dại.
Như tiếng vượn hú giữa rừng thẳm hoang vu.
Như tiếng hồn tử sĩ oán than bên trời huyền hoặc…
Gió…
Tôi ôm trái tim mình đau buốt.
Ai đang gọi tôi trở về trong mịt mù ký ức ?
Ký ức từ một ngày thơ dại xa xăm…
Một ngày của tháng Ba
Khanh là người đầu tiên chia tay với thành phố biển. Khanh nói :
Quân nổi dậy đang chờ được di tản ra khỏi Harasta, ngoại ô Jobar, Syria, ngày 26/03/2018.
Những chiếc xe buýt cuối cùng chở các chiến binh
nổi dậy và thân nhân họ hôm qua 31/03/2018 đã rời khỏi cứ điểm cuối ở phía nam Đông Ghouta, gần Damas. Hãng tin Sana của Nhà nước Syria
loan báo từ nay thành trì này đã « sạch bóng » quân nổi dậy.
Từ Beyrouth, thông tín viên RFI Paul Khalifeh gởi về bài tường trình :
Một căn nhà bị phá hủy hoàn toàn sau khi bão Irma tràn qua tại bang Florida ngày 25/09/2017.
Bão nhiệt đới Nate ngày 07/10/2017 chuyển thành
bão cấp 1, hướng về phía đông nam Hoa Kỳ sau khi đã làm 28 người chết và
gây nhiều thiệt hại tại các nước Trung Mỹ. Chính quyền thành phố New
Orleans và tiểu bang Louisiana chuẩn bị sơ tán dân.
Theo
Trung tâm quốc gia về bão của Hoa Kỳ (NHC), Nate đã chuyển thành bão
cấp 1 theo thang Saffir-Simpson gồm 5 cấp, và sẽ đến Hoa Kỳ vào sáng sớm
ngày Chủ nhật 08/10.
