Đoàn Xuân Thu - Đọc ‘Trường Sa Hành’ của Tô Thùy Yên khi biển không yên!

Chân dung thi sĩ Tô Thùy Yên. (Tranh của họa sĩ Đinh Cường)

(Người Việt 22/05/2019) LTS: Bài viết dưới đây của tác giả Đoàn Xuân Thu gởi đến nhật báo Người Việt từ Melbourne, Úc. Tòa soạn trân trọng giới thiệu cùng độc giả như một lời tưởng nhớ nhà thơ Tô Thùy Yên, người vừa qua đời lúc 9 giờ 15 phút tối Thứ Ba, 21 Tháng Năm, tại Houston, Texas, thọ 81 tuổi.

Trung Cộng từ khi chiếm được Hoa Lục năm 1949, bắt đầu giương oai diễu võ! Với đầu óc nông dân đặc sệt cả mấy ngàn năm, triều đại nào, hoàng đế Trung Hoa nào bao giờ cũng nghĩ tới giành giựt đất đai, lấn chiếm ao hồ của hàng xóm nhỏ hơn, yếu hơn mình. Cứ chờ thời cơ rồi ngày gặm thêm một chút.

Như Việt Nam từ thời lập quốc tới giờ núi liền núi, sông liền sông với “chú Ba” xấu bụng này chẳng lúc nào được yên. Trên bộ thì Ải Nam Quan rồi thác Bản Giốc; dưới biển thì Hoàng Sa rồi Trường Sa…!

Tình hình Biển Đông luôn nổi sóng về cái vụ giàn khoan Trung Cộng lù lù xuất hiện ngoài khơi thuộc vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, làm người viết lại nhớ tới bài Trường Sa Hành của nhà thơ Tô Thùy Yên viết cách đây đã bốn chục năm trời ròng rã.

Lưu Trọng Văn – Tạ tội với Tô Thùy Yên

Gã hình dung một tiến trình ngược, những bạn thơ của gã như Nguyễn Duy, Trần Mạnh Hảo, Trần Đăng Khoa, Vương Trọng... từng khoác áo lính, bị đi đày nơi rừng hoang biền biệt 10 năm trời chỉ vì là kẻ bại trận, liệu có viết những câu thơ này như Tô Thùy Yên? 

Vĩnh biệt ta-mười-năm chết dấp
Chốn rừng thiêng im tiếng nghìn thu
Mười năm, mặt sạm soi khe nước
Ta hóa thân thành vượn cổ sơ...

Ta về như bóng chim qua trễ
Cho vội vàng thêm gió cuối mùa
Ai đứng trông vời mây nước đó
Ngàn năm râu tóc bạc phơ phơ...

Mạnh Kim - Mặt trời vẫn mọc trên “đế quốc Mỹ”

Phải có những sự kiện chấn động như vụ Google làm rung chuyển “đế chế” Huawei mới có thể thấy rõ sức mạnh kinh khủng của nền kinh tế sáng tạo Mỹ. 

Không chỉ Trung Quốc, không chỉ châu Á, mà thậm chí châu Âu, người ta vẫn dùng Amazon, Google, Facebook, iOS, Dropbox, Microsoft, Netflix… để thỏa mãn nhu cầu làm việc lẫn giải trí. Mặt trời không bao giờ lặn trên “đế quốc Mỹ”. Tất cả đều được kết nối chằng chịt và tạo ra cái gọi là “hệ sinh thái” khổng lồ vừa phục vụ vừa ràng buộc người tiêu dùng. 

Dùng Windows, người ta vào trang Amazon để mua sắm, chia sẻ món hàng mua được trên Facebook, chat với bạn về món hàng mua được trên điện thoại dùng hệ điều hành Android hoặc iOS, lưu lại bức ảnh món hàng kỷ niệm trên iCloud hoặc Dropbox… Mặt trời mọc mỗi ngày, từ nước Mỹ.

Việt Nam : Số lượng nội dung bị Facebook kiểm duyệt tăng 500%

Đăng ngày 24-05-2019 Sửa đổi ngày 24-05-2019 18:14

Facebook đã tăng số lượng nội dung bị hạn chế truy cập ở Việt Nam trên 500% trong nửa cuối năm 2018, theo báo cáo công bố hôm nay 24/05/2019 của mạng xã hội này, trong bối cảnh Hà Nội gia tăng trấn áp các nhà ly khai trên mạng.

Báo cáo về minh bạch của Facebook cho biết từ tháng 7 đến tháng 12 năm 2018, đã hạn chế truy cập 1.553 bài đăng và 3 tài khoản ở Việt Nam, so với sáu tháng đầu năm là 265 bài. Việc « hạn chế » này có nghĩa là một bài đăng trên Facebook không thể xem được ở một số quốc gia vì vi phạm luật lệ địa phương.

Một phát ngôn viên Facebook nói với Reuters : « Đôi khi chúng tôi phải hạn chế truy cập nội dung vì vi phạm luật của một nước nào đó, cho dù không vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng », và mỗi lần như thế đều có thông báo cho tác giả.

Dự luật Mỹ trừng phạt các hành động phi pháp của Bắc Kinh ở Biển Đông

Đá Chữ Thập (Fiery Cross Reef) thuộc quần đảo Trường Sa, trong vùng tranh chấp ở Biển Đông. Ảnh ngày 21/05/2015.

Đăng ngày 24-05-2019 Sửa đổi ngày 24-05-2019 14:57

Một nhóm nghị sĩ lưỡng đảng Mỹ hôm 23/05/2019 đã trình lên Thượng viện một dự luật nhằm buộc chính phủ trừng phạt các cá nhân và định chế Trung Quốc có liên can đến « các hành động phi pháp và nguy hiểm » trên Biển Đông và Biển Hoa Đông.

Nếu được thông qua, đạo luật đòi hỏi chính phủ Mỹ tịch thu các tài sản ở Hoa Kỳ, thu hồi và từ chối cấp visa của bất kỳ ai tham gia vào « các hành động hoặc chính sách đe dọa đến hòa bình, an ninh và ổn định » tại Biển Đông, nơi một số thành viên ASEAN đòi hỏi chủ quyền.

Luật quy định ngoại trưởng Mỹ phải báo cáo cho Quốc hội mỗi sáu tháng, về các cá nhân hay công ty Trung Quốc cụ thể có liên can đến việc xây dựng và triển khai các dự án tại các khu vực ở Biển Đông đang bị các nước ASEAN tranh chấp. Trong số hành động bị dự luật nhắm đến có việc đào đắp đất, xây đảo nhân tạo, xây hải đăng, cơ sở hạ tầng thông tin di động. 

Khẩu chiến dữ dội giữa tổng thống Mỹ và chủ tịch Hạ viện

Từ trái qua phải : Nancy Pelosi, Mike Pence, Donald Trump và Chuck Schumner, trong cuộc gặp tại Nhà Trắng, Washington, ngày 11/12/2018.

Đăng ngày 24-05-2019 Sửa đổi ngày 24-05-2019 11:33

Sau khi hủy bỏ cuộc gặp với các nhà lãnh đạo đối lập do lời lẽ khích bác của bà Nancy Pelosi, ông Donald Trump hôm qua 23/05/2019 đã tấn công đối thủ trong một cuộc họp báo ngẫu hứng. 

Từ Washington, thông tín viên Anne Corpet tường trình:

« Bà Nancy Pelosi có cung cách độc đáo để khiêu khích tổng thống. Bà sử dụng giọng điệu dễ chọc giận, với phong thái bình thản. Sau hôm tranh cãi ở Nhà Trắng, bà nói lo ngại cho sức khỏe của ông Donald Trump: Tôi cầu nguyện cho tổng thống nước Mỹ. Tôi hy vọng rằng gia đình ông ấy, chính quyền hay các cố vấn sẽ can thiệp để giúp ích cho đất nước.

IMF : Chiến tranh thương mại có thể làm giảm tăng trưởng toàn cầu

Đăng ngày 24-05-2019 Sửa đổi ngày 24-05-2019 13:37

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) hôm 23/05/2019 đã nghiêm khắc cảnh báo Hoa Kỳ và Trung Quốc, cuộc chiến tranh thương mại hiện nay có nguy cơ làm kinh tế thế giới không thể khởi sắc trở lại trong quý II năm nay như kỳ vọng.

Bà Gita Gopinath, kinh tế trưởng IMF nhận định : « Mặc dù tác động lên tăng trưởng toàn cầu hiện nay tương đối ít, nhưng cuộc leo thang mới có thể làm xấu đi nghiêm trọng môi trường kinh doanh và sự tin tưởng vào thị trường tài chính, làm xáo trộn chuỗi sản xuất, khiến kinh tế khó có thể tăng trưởng trở lại như dự báo cho năm 2019 ». 

Hồi đầu tháng Tư, IMF đã giảm dự báo tăng trưởng thế giới 2019 xuống còn 3,3%, do 70% nền kinh tế toàn cầu đang chậm lại. Tuy nhiên định chế có trụ sở tại Washington vẫn hy vọng sẽ có tiến triển trong quý II, khi Hoa Kỳ và Trung Quốc đạt đến một thỏa thuận.

Pháp : Hai nhà báo Le Monde bị cơ quan phản gián triệu tập

Phóng viên báo Le Monde Ariane Chemin trong tầm ngắm của cơ quan phản gián Pháp.

Đăng ngày 24-05-2019 Sửa đổi ngày 24-05-2019 13:22

Lãnh đạo ban điều hành nhật báo uy tín Le Monde của Pháp, ông Louis Dreyfus được cơ quan phản gián Pháp (DGSI) mời làm việc vào ngày 29/05/2019. Trước đó, một nhà báo khác cũng đã nhận được giấy triệu tập về một vụ có liên quan đến cựu cận vệ Benalla của tổng thống Emmanuel Macron. 

Ông Dreyfus và nhà báo Ariane Chemin, người đã đưa ra ánh sáng vụ Alexandre Benalla, được DGSI triệu tập trong khuôn khổ một cuộc điều tra về việc « tiết lộ danh tính một thành viên của lực lượng đặc biệt ».

Được biết điều tra được mở theo đơn kiện của Chokri Wakrim, người sống chung với bà Marie-Élodie Poitout, cựu giám đốc an ninh của Phủ thủ tướng. Theo Le Monde, Chokri Wakrim có liên quan đến hợp đồng bảo vệ một doanh nhân Nga khả nghi, và theo Libération, cựu hạ sĩ quan Không quân này là người đã mang đi giấu một chiếc rương của Benalla trước khi bị khám xét.

Tin vắn 24.05.2019

Chỉ huy trưởng lực lượng đặc nhiệm 50 của Mỹ nói chuyện với các quân nhân trên khu trục hạm tên lửa dẫn đường USS Hopper ngoài khơi Vịnh Ả Rập, ngày 17/11/2016.

(AFP & Reuters) – Căng thẳng với Iran, Mỹ gởi thêm 1.500 quân đến Trung Đông

Viện binh có thể được gởi đến Trung Đông để bảo đảm an ninh cho lực lượng Mỹ tại chỗ. Người đứng đầu Lầu Năm Góc Patrick Shanahan hôm 23/05/2019 cho biết như trên. Tuy nhiên Quyền bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ khi trao đổi với ngoại trưởng Việt Nam Phạm Bình Minh tỏ ra thận trọng, nói rằng các con số được báo chí như 5.000, 10.000 quân tăng viện là phóng đại.  

Tin giờ chót hôm nay cho biết tổng thống Donald Trump thông báo sẽ gởi thêm 1.500 quân Mỹ.

Chiến tranh lạnh Mỹ-Trung : Nguy hại hơn thời Liên Xô cũ

Thời kỳ trăng mật Trump-Tập đã qua, bây giờ là cuộc chiến tranh lạnh mới. Ảnh tư liệu chụp ngày 09/11/2017 khi tổng thống Mỹ Donald Trump thăm Bắc Kinh.

Đăng ngày 23-05-2019 Sửa đổi ngày 23-05-2019 16:58

"Hậu quả toàn cầu của một cuộc chiến tranh lạnh mới giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ trầm trọng hơn chiến tranh lạnh trước đây giữa Hoa Kỳ và Liên Xô cũ. Bởi vì nếu Liên Xô thời đó là một cường quốc đang đi xuống, với mô hình kinh tế thất bại, thì Trung Quốc lại sắp trở thành cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới. Ngoài ra, trao đổi thương mại giữa Mỹ và Liên Xô rất ít ỏi, trong khi Trung Quốc nay đã hội nhập hoàn toàn vào hệ thống thương mại và đầu tư thế giới".

 

Về cuộc xung đột hiện nay giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, tác giả Nouriel Roubini trên Les Echos hôm nay 23/05/2019cho rằng « Chiến tranh lạnh Mỹ-Trung sẽ tệ hại hơn so với Liên Xô trước đây ».

Tuy cả Washington lẫn Bắc Kinh đều ý thức về « chiếc bẫy Thucydide » - một cuộc chiến tranh khó tránh khỏi giữa cường quốc đang thống trị và cường quốc đang lên muốn hất cẳng - nhưng cả đôi bên dường như đều ngả theo xu hướng này. Nếu một cuộc chiến tranh trực diện giữa hai đại cường Mỹ-Trung khó thể xảy ra, nhưng sự kiện được khởi đầu như một cuộc chiến thương mại từ nay chuyển thành tình trạng xung khắc thường trực. 

Ngô Nhân Dụng -Tập Cận Bình hô hào Vạn Lý Trường Chinh

Nếu không mua được các “chíp” từ Intel, Broadcom, Qualcomm của Mỹ, các công ty ZTE hay Huawei ở bên Tàu sẽ tê liệt! Nhưng nay Tập Cận Bình sử dụng vũ khí “đất hiếm” có thể làm nền công nghiệp điện tử của Mỹ tê liệt. (Hình: Teh Eng Koon/AFP/Getty Images)

(Người Việt 21/05/2019) Năm 1934, quân chính phủ Trung Hoa Dân Quốc thắt chặt vòng vây tấn công quân Cộng Sản trong tỉnh Giang Tây (Jiangxi). Tưởng Giới Thạch có thể tiêu diệt mật khu Cộng Sản. Mao Trạch Đông, mới lên làm thủ lãnh, tìm đường tháo chạy về phía Nam rồi tiến qua phía Tây Bắc, vừa đánh vừa chạy, một năm sau thì đến Thiểm Tây lập chiến khu mới.

Đảng Cộng Sản Trung Quốc thường ca ngợi thành tích Vạn Lý Trường Chinh. Cuộc nội chiến, trong đó Mỹ giúp Tưởng Giới Thạch, kết thúc năm 1949 khi Mao thắng thế.

Tập Cận Bình mới đến đặt vòng hoa tại nơi Mao xuất phát cuộc trường chinh, thị trấn Vu Đô (Yudu, 雩 都), Giang Tây. Tại sao ông ta lại tới viếng địa điểm lịch sử này vào ngày Thứ Sáu tuần trước? Cuộc trường chinh bắt đầu vào Tháng Mười, 1934, bây giờ mới là Tháng Năm!

Có một lý do, là Tập Cận Bình muốn gửi một thông điệp về cuộc chiến tranh mậu dịch đang khởi sự!

Sau Hoa Vi, Mỹ có thể trừng phạt thêm 5 công ty công nghệ Trung Quốc

Một gian triển lãm của Hikvision tại hội chợ trí thông minh nhân tạo thế giới tại Thiên Tân, 16/05/2019.

Đăng ngày 22-05-2019 Sửa đổi ngày 22-05-2019 14:23

Sau khi cho Hoa Vi (Huawei) vào danh sách đen, các mục tiêu sắp tới của chính quyền Donald Trump có thể là năm công ty Trung Quốc sản xuất camera giám sát, đặc biệt là Hikvision chuyên về công nghệ nhận diện, được sử dụng rộng rãi ở Tân Cương. Các hãng tin Bloomberg và Reuters hôm nay 22/05/2019 cho biết như trên. 

Cũng như Hoa Vi vào tuần trước, nay đến lượt Hikvision (Hải Khang Uy Thị) có nguy cơ bị liệt vào danh sách đen, tức là các nhà cung cấp Mỹ phải được chính phủ cho phép mới có thể buôn bán với công ty này. Nhà Trắng từ chối bình luận về thông tin của New York Times.

Những nguồn thạo tin khác cho Bloomberg hay, chính quyền Mỹ lo ngại Hikvision lẫn Dahua Technology (Đại Hoa), với các camera có công nghệ nhận diện được sử dụng để đàn áp người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương, có thể phục vụ cho gián điệp.

Hải quân Đài Loan tập trận chống Trung Quốc xâm lược

Khu trục hạm Đài Loan DDG-1801 bắn tên lửa trong cuộc tập trận gần Hoa Liên, ngày 22/05/2019.

Đăng ngày 22-05-2019 Sửa đổi ngày 22-05-2019 15:42

Hải quân Đài Loan hôm nay 22/05/2019 tập trận bắn đạn thật tại khu vực bờ biển phía đông, trong bối cảnh liên tục bị chiến hạm và chiến đấu cơ Trung Quốc đe dọa.

Đây là một phần của cuộc tập trận thường niên Hán Quang (Han Kuang), nhằm đối phó với cuộc tấn công xâm lược giả định của Trung Quốc – vốn không loại trừ khả năng thống nhất Đài Loan bằng vũ lực.

Các chiến hạm bắn ra những loạt đại bác, hỏa tiễn và những quả bom tấn công tàu ngầm; trong khi các chiến đấu cơ nã đạn và các phi cơ chống tàu ngầm thả phao cấp cứu. Hãng tin AP nhấn mạnh, tàu ngầm cùng với nhiều loại hỏa tiễn đạn đạo nằm trong số các loại vũ khí có uy lực mạnh nhất, có thể được Trung Quốc sử dụng để tấn công Đài Loan.

Cannes 2019 trình chiếu "Mùa hè ở Trường Sa", dù đoàn làm phim Trung Quốc vắng mặt

Một cảnh trong phim "Mùa hè ở Trường Sa" của đạo diễn Tổ Phong.

Đăng ngày 22-05-2019 Sửa đổi ngày 22-05-2019 16:25

Đoàn làm phim « Mùa hè ở Trường Sa » (Summer of Changsha) không thể đến Liên hoan điện ảnh Cannes năm nay để giới thiệu bộ phim của đạo diễn Tổ Phong (Zu Feng), do bị « trục trặc kỹ thuật ». Ban tổ chức hôm 21/05/2019 thông báo như trên, tuy nhiên phim này vẫn được trình chiếu.

Tài khoản chính thức của phim trên mạng Vi Bác cho biết : « Do lý do kỹ thuật, nhà sản xuất và các thành viên của đoàn làm phim « Mùa hè ở Trường Sa » không thể tham gia Liên hoan điện ảnh Cannes lần thứ 72, cũng như các hoạt động liên quan ».

Đây là phim đầu tiên của đạo diễn Tổ Phong, lẽ ra được chiếu tranh giải hôm nay ở hạng mục « Nhãn quan độc đáo » (Un certain regard), vài ngày sau một bộ phim Trung Quốc khác là « Hồ ngỗng trời » (tên tiếng Hoa « Nam phương xa trạm đích tụ hội »,  tiếng Anh The Wild Goose Lake) của đạo diễn Điêu Diệc Nam (Diao Yinan). Theo một số nhà quan sát, « Mùa hè ở Trường Sa » có nhiều hy vọng đoạt giải dành cho phim đầu tay.

Brexit : Thủ tướng May nêu khả năng trưng cầu dân ý lần 2

Thủ tướng Anh Theresa May trước trụ sở chính phủ số 10 phố Downing, Luân Đôn ngày 22/05/2019.

Đăng ngày 22-05-2019 Sửa đổi ngày 22-05-2019 13:40

Thủ tướng Anh Theresa May hôm 21/05/2019 loan báo một loạt nhượng bộ, trong đó có việc để cho các nghị sĩ bỏ phiếu về một cuộc trưng cầu dân ý thứ hai về Brexit. Với đề nghị này, bà May hy vọng sẽ đạt được đa số ở Nghị viện để có thể thông qua dự luật về Brexit, tuy nhiên phản ứng trước mắt không như nữ thủ tướng mong muốn.

Từ Luân Đôn, thông tín viên Muriel Delcroix tường trình :

Hai ngày trước cuộc bầu cử châu Âu có thể là thảm họa cho đảng của mình, lãnh đạo đảng bảo thủ đã tung ra lá bài cuối cùng. Thủ tướng Theresa May đã phá vỡ điều cấm kỵ lâu nay, khi hứa với các nghị sĩ sẽ tổ chức bỏ phiếu về một cuộc trưng cầu dân ý thứ hai, nhưng chỉ khi nào họ chịu thông qua dự luật về Brexit. 

Thổ Nhĩ Kỳ vẫn mua S-400, sẵn sàng đối phó với trừng phạt của Mỹ

Giàn hỏa tiễn S-400 tại Kaliningrad ngày 11/03/2019.

Đăng ngày 22-05-2019 Sửa đổi ngày 22-05-2019 16:00

Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ hôm nay 22/05/2019 khẳng định đã chuẩn bị đối phó nếu bị Mỹ trừng phạt do việc Ankara nhất quyết mua hỏa tiễn S-400 của Nga.

Ông Hulusi Akar tuyên bố : « Chúng tôi sẵn sàng mua cả S-400 lẫn hỏa tiễn Patriot của Mỹ, và tất nhiên chúng tôi chuẩn bị đối mặt với khả năng Hoa Kỳ có thể trừng phạt ». Thổ Nhĩ Kỳ đã gởi nhân viên đến Nga để tập huấn sử dụng các hỏa tiễn S-400, sẽ được Matxcơva giao vào tháng Sáu hay tháng Bảy tới.

Tin vắn 22.05.2019

Một cửa hàng thời trang Prada ở Luân Đôn, 16/12/2018.

(AFP) – Prada chấm dứt dùng lông thú

Tập đoàn hàng hiệu đứng đầu nước Ý hôm nay 22/05/2019 loan báo sẽ không còn sử dụng lông thú trong các bộ sưu tập, kể từ mùa thời trang xuân-hè 2020. Prada (sở hữu các thương hiệu xa xỉ như Miu Miu, Car Shoe, Church’s) có quyết định này sau khi đối thoại với Fur Free Alliance (FFA), một hiệp hội gồm trên 50 tổ chức bảo vệ súc vật tại khoảng 40 nước. 

Trong những năm gần đây, nhiều nhãn hàng thời trang nổi tiếng như Jean-Paul Gautier (Pháp), Armani, Gucci, Versace, Furla (Ý), Burberry (Anh), Donna Karan, DKNY, Michael Kors (Mỹ) đã có quyết định tương tự.

Thảm sát Thiên An Môn : 30 năm sau đêm đất trời đảo lộn

Đăng ngày 20-05-2019 Sửa đổi ngày 20-05-2019 17:46

Ngày 19 tháng Năm năm 1989, thủ tướng Trung Quốc Lý Bằng quyết định huy động quân đội để đàn áp các sinh viên biểu tình. Đây là khởi đầu cho biển máu ngày 4 tháng Sáu. Tác giả Arnaud Vaulerin trên Libération hôm nay 20/05/2019 trong bài viết «Thiên An Môn : 30 năm sau đêm đất trời đảo lộn », thuật lại chi tiết theo lời kể của một giáo sư triết Trung Quốc đang tị nạn tại Pháp.

…Một tia sáng lóe lên trong ánh nhìn, như một thoáng cười từ thẳm sâu kỷ niệm, sau hai tiếng đồng hồ tâm sự trước ly cà phê đen và một chai Orangina, trong một quán cà phê ở quảng trường Denfert-Rochereau, Paris. Mùa xuân đã đến rồi. Nó gợi lại những hình ảnh luôn bền bỉ về một mùa xuân khác, vào năm 1989, tại Trung Quốc.

Thái Sùng Quốc (Cai Chongguo) nhớ lại : « Bạn không thể tưởng tượng được sự sôi nổi vào thời đó, với hàng triệu người tham gia vào thời điểm đặc biệt ấy. Trong suốt nhiều tuần lễ, chúng tôi đã sống qua thời khắc tự do duy nhất trong lịch sử Trung Quốc, dưới cái nhìn của toàn thế giới. Lần đầu tiên phương Tây nhận ra rằng người Trung Quốc có thể biểu tình và chỉ trích các nhà lãnh đạo ».

Stéphane Courtois : « Hồ Chí Minh đã lập ra một chế độ toàn trị »

Ông Hồ Chí Minh tại Paris năm 1946.

Đăng ngày 20-05-2019 Sửa đổi ngày 20-05-2019 17:52

« Sự khắc khổ và thanh thản toát ra từ nơi làm việc của ông Hồ Chí Minh cho thấy tinh thần lao động, sự bình tĩnh, kiên trì, quyết tâm phục vụ các kế hoạch của Nhà nước ». Trên đây là những dòng cảm tưởng được thủ tướng Pháp Édouard Philippe ghi vào sổ lưu niệm ở Khu di tích Phủ chủ tịch Hồ Chí Minh, trong chuyến công du Việt Nam tháng 11/2018. 

Nhận xét này đã làm dấy lên một số ý kiến chỉ trích tại Pháp. Trả lời phỏng vấn báo Le Figaro, nhà sử học Stéphane Courtois nhắc nhở về tính cách nhân vật Hồ Chí Minh (tất nhiên là dưới góc nhìn của phía Pháp - ND).

Là nhà nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp (CNRS), ông Stéphane Courtois giảng dạy tại Viện đại học Công giáo (ICES) và phụ trách tạp chí mang tên Chủ nghĩa cộng sản. Gần đây ông đã xuất bản tác phẩm « Lênin, người sáng tạo ra chủ nghĩa toàn trị » (NXB Perrin, 2017) và chủ biên công trình biên khảo « Chủ nghĩa cộng sản : 1917, cuộc cách mạng bôn-sê-vích » (Vendémiaire, 2017).

Le Figaro : Ông Hồ Chí Minh là người như thế nào ?

Tạ Duy Anh - Ai sẽ trả lời giáo sư Trọng ?

Theo lời kể của bố tôi-khi ông còn là Bí thư đảng ủy, kiêm chủ tịch một xã điểm của tỉnh Hà Tây lúc ấy, thì trong lần về thăm và nói chuyện tại huyện Chương Mỹ, ông Trường Chinh đưa ra dự đoán sau 18 năm kể từ kế hoạch năm năm lần thứ nhất, miền Bắc sẽ hoàn thành xây dựng chủ nghĩa xã hội. Theo những gì tôi được học, thì sau giai đoạn đó sẽ là thời kỳ giai đoạn đầu của Chủ nghĩa cộng sản!

Năm 1978, đúng cái mốc ông Trường Chinh đặt ra, cả nước chỉ còn thoi thóp vì đói. Đám sinh viên chúng tôi thì gần chết đói, nếu không có hạt bobo nguyên vỏ viện trợ từ nước ngoài. Loại mạch này ăn vào chỉ vài tiếng là buồn đi **, vì nó quá nhiều bã.

Năm 1976, ông Lê Duẩn công bố chiến lược phát triển đất nước, với mục tiêu lớn là 21 triệu tấn lương thực (cho khoảng gần 40 triệu người dân), phấn đấu mỗi nhà có một cái ti vi và tủ lạnh. Thời điểm đó dự tính là vào năm 1980. Đó cũng là năm, nói như bố tôi, đến cái quần đùi cũng không có mà mặc.