Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Chiến tranh giờ khác xưa nhiều lắm.
Người ta thường nhìn vào tăng, máy bay, Javellin, Stinger... Còn những người làm việc với interner thường xuyên, họ nhìn vào Swift, sự phong tỏa tài khoản, nhìn vào động thái của các tập đoàn Big Tech, các tập đoàn công nghiệp lớn.
Họ biết nó có sản phẩm gì và nó tác động tới đời sống khủng khiếp ra sao. Quan trọng hơn, nó có thay thế một sớm một chiều được không?
Dù thủ tướng Justin Trudeau đã dùng đến việc ban bố tình trạng khẩn cấp, những người phản đối các biện pháp chống dịch vẫn bám trụ trên đường phố. Đặc phái viên RFI tại Ottawa mô tả, tại một tiệm cắt tóc cách chiếc xe tải đầu tiên 100 mét, khách hàng không thể vào tiệm và nhiều người không muốn ra đường trong lúc này. Chủ tiệm, ông Walid với vẻ đầy nghi ngại nói rằng không ai biết chuyện gì diễn ra, chẳng biết làm gì và không ai có trách nhiệm, kể cả cảnh sát.
Tháng
10-2020, trở về Việt Nam tính ăn Tết xong lại lãng du tiếp cùng con gái. Vé máy
bay mua xong, chờ tới ngày thì trận bão Vũ Hán hoành hành bên Tàu, tràn sang
Âu-Mỹ. Được cái là, VNA chỉ giam tiền 8 tháng rồi hoàn trả đủ, không phải đòi,
chẳng cần trả lãi làm gì.
Rồi
tới lượt con đường trước nhà bị phong tỏa hai đầu suốt một tháng trời. Khi dỡ
phong tỏa đường thì tới phong tỏa phường... lan đến cả thành phố nhiều nhiều
tháng.
Sáng sáng ra balcon ngồi đọc báo, uống cà phê, rồi vào dịch sách chơi. Ngày qua ngày như vậy. Cả một con đường chỉ một hộ nhiễm cũng phong tỏa, tiếp tế. Đọc báo Tây, chỉ thấy có Tàu làm triền miên vậy với niềm tin sắt đá zéro covid.
Bọ Lập (nhà văn Nguyễn Quang Lập) từ đất thép Củ Chi kêu vọng trên phây búc, than thở tình trạng ngăn sông cấm chợ kiểu mới đang hại chính ổng.
Chả là mấy năm trước, bọ chuyển nhà lên Củ Chi ở để nuôi chim yến (chắc lại do lão Võ Đắc Danh hay ai đó mách nước chỉ đường). Yến thấy có vẻ triển vọng, nhưng sức bọ thì xuống dần. Gặp lúc dịch, chính phủ ban lệnh cấm đi lại, vận chuyển, síp pơ (shipper) bị cấm hành nghề, nên thuốc men cũng khó, không sao đem từ nội đô lên.
Bọ Lập than: “Các ông không mở cửa, cấm dân ra đường, thì ít nhất cũng phải cho shipper hoạt động liên quận huyện, thông thương một chút chứ. Nếu không, thì chết mất, Sài Gòn ơi”.
5.9
Mấy hôm trước, ngày lễ trọng quốc khánh buồn hiu hắt. Cờ cũng chả muốn treo. Phố phường tinh những trạm gác, hàng rào, dây thép gai, áo công an dân phòng.
Thành phố như ma, ảm đạm, chỉ nghe xe cứu thương hú còi chở người dính dịch tới các bệnh viện, xe chở xác đi thiêu ở Bình Hưng Hòa hoặc Đa Phước. Cũng không thấy ca hát nhảy nhót trên tivi giống mọi năm.
Bà Phiêu bảo nó cứ kéo dài tới hết tháng Chín thì chết mất. Cô Vân chen vào, hết tháng Chín thì còn may, lại chả leo sang năm 2022 chứ đùa. Nghe xong, ai cũng cười méo xẹo.
Tháng 9/2020, Tập Cận Bình cao giọng khoe khoang rằng cuộc chiến chống Covid chứng tỏ tính « ưu việt » của ban lãnh đạo đảng Cộng Sản và hệ thống xã hội chủ nghĩa Trung Quốc. Cho dù số liệu do Bắc Kinh đưa ra không đáng tin cậy đi nữa, số người chết vì con virus từ Vũ Hán vẫn vô cùng thấp so với nhiều nước khác, tăng trưởng kinh tế bắt đầu quay lại. Nhờ chiến lược zero Covid, « xét nghiệm, truy vết, cách ly » và tách biệt với thế giới, chế độ nghĩ rằng sẽ là nước đầu tiên lật sang trang mới về đại dịch. Nhưng tình hình đang diễn biến ngược lại !
Lần đầu tiên Việt Nam có ca nhiễm Omicron trong cộng đồng : Hôm nay 19/01/2022 Sở Y Tế thành phố Hồ Chí Minh xác nhận ba ca nhiễm biến thể này. Theo báo chí trong nước, cả ba bị lây từ một người thân ở Mỹ về.
Các bệnh nhân trên cư ngụ tại quận Bình Chánh, 11 và Gò Vấp, đã đi ăn nhà hàng cùng với người thân là một phụ nữ quốc tịch Việt Nam sống ở Hoa Kỳ. Người phụ nữ này đã chích ngừa ba mũi Pfizer, về đến Nha Trang ngày 07/01, đã cách ly và xét nghiệm PCR âm tính, hôm 10/01 mới vào Sài Gòn gặp ba người trên. Vài ngày sau họ có các triệu chứng đau họng, sổ mũi nên đi khám tại một phòng mạch tư và phát hiện dương tính với Covid.
Bệnh viện 30 Tháng Tư khi xét nghiệm PCR đã nhận ra bất thường trong gien S so với các bệnh phẩm khác nên đã gởi sang bệnh viện Nhiệt Đới để giải trình tự gien, nhờ đó phát hiện biến thể Omicron. Hiện nay sức khỏe của bốn bệnh nhân đều ổn định. Báo chí cho biết bí thư Nguyễn Văn Nên yêu cầu nhanh chóng truy vết chùm ca này ; các cơ quan thẩm quyền đã khoanh vùng, lấy mẫu những người có tiếp xúc gần với họ,
Vào đầu tháng, tập đoàn điện tử Samsung Electronics và Micron Technology phải giảm sản lượng tại Tây An (Xi’an), sau khi phát hiện một số ca dương tính. Tuần trước, các nhà máy của Volkswagen và Toyota, hai hãng xe hơi lớn nhất thế giới đành ngưng hoạt động toàn bộ tại Thiên Tân (Tianjin), do vài ca Omicron tại thành phố cảng 14 triệu dân. Ở Ninh Ba (Ningbo), đến lượt Shenzhou International Group - nhà cung cấp cho các thương hiệu như Nike, Adidas, Uniqlo - đóng cửa nhà máy.
Từ Bắc Kinh, thông tín viên Stéphane Lagarde gởi về bài phóng sự :
Không nên can thiệp, hãy để cho « những người chuyên môn » làm việc. Tuyên bố hôm Chủ nhật của cơ quan giao thông Bắc Kinh, hôm nay được báo chí Nhà nước đưa lại rộng rãi. Kèm theo là hình ảnh những chiếc xe buýt lớn màu xám hay những xe hơi sang trọng màu đen dành cho các vận động viên và thành viên các đoàn tham dự. « Những người chuyên môn » rất có thể là công an mặc trang phục bảo hộ kín mít.
Mồng một tết uống vài ly để cố quên các chuyện buồn năm cũ, mà sao càng uống càng buồn.
Ba tội ác lớn của năm cũ vẫn không thoát ra khỏi cái đầu ngu muội này.
Cho tình nhân khùng điên bạo hành con ruột của mình ngày này qua tháng nọ, cuối cùng đến chết mà không có chút đau lòng lại còn đồng tình, là tội ác kinh thiên động địa, dường như chưa từng có trong lịch sử loài người.
- Ít nhứt hai lần tháo chạy tán loạn bỏ của chạy lấy người khỏi Saigon.
- Bánh mì không phải thực phẩm, không thiết yếu.
- Đưa mèo đi thú y không thiết yếu.
Cuối năm ra rả vui mừng, mặc dù đại dịch , kinh tế tưởng đâu bại xụi nhưng vẫn giữ được tăng trưởng dương. Chính quyền hân hoan phổ biến cụm từ "nhờ có nghị quyết 128", rồi thánh thót khắp nơi điệp khúc, một tháng bằng cả quý, cả năm. Mới hoàn hồn thì đã leo lẻo kiên cường, kỳ diệu, kỳ tích...
Cuộc sống rất cần trao cho nhau năng lượng tích cực để hành động tích cực. Nhưng một xã hội hành động tích cực không thể bắt đầu từ vô tri.
Có lẽ chưa có bao giờ cái chết đi qua Sài Gòn từng giờ khắc mồn một đến như trận dịch vừa qua. Chưa bao giờ người Việt Nam cảm nhận rõ ràng hơn thế về một thảm họa đô thị. Cái chết xuất hiện thình lình với hàng triệu con người, càn quét nhanh chóng, không kịp chống đỡ. Rồi như vừa sống sót, chúng ta tin mình đã làm nên tiền lệ.
Mọi người không ở Hà Nội, có thể xa lạ với mỹ từ này. Nó xuất hiện, phát triển và tồn tại như một minh chứng cho sự sai lầm của nền kinh tế bao cấp.
Trước mở cửa kinh tế, mua gì phải vào cửa hàng thương nghiệp và chợ chính thống. Nhưng nơi đó chỉ có hàng hóa theo phom, giá cả ấn định và người bán phải có đăng ký. Những thứ các nơi đó không có mà nhu cầu con người có, thì chợ trời bán. Tên gọi như một cách gọi thứ ngoài luồng, ngoài quy luật, kiểu trời sinh nó ra thế, trời đày, trời hại. Thứ không định danh được thì gán cho trời thôi.
Tuần nay gần nhà tôi có hai cái chợ cóc bị phong tỏa, người bán hàng không có chỗ đứng. Và để tránh bị truy đuổi, họ cho rau, thịt và các loại lên xe chạy vòng vòng, rồi tạm trú trong các ngõ nhỏ. Dù gần đó cũng có hai siêu thị. Nhưng người dân quen chợ không nói, thực phẩm cũng tươi hơn, và giá rẻ bằng nửa. Thế là chợ trời rau ra đời.
Hẻm nhỏ, lại cụt, có 53 nóc nhà. Tuy 53 nóc nhà nhưng mà tới gần trăm hộ dân, do có mấy căn nhà cũ, hai ba gia đình cùng sống chung.
Trong hẻm cũng đủ loại người, có mấy người già ưa ngồi uống café sữa trong cái ly nhỏ xíu, đựng trong chén nước sôi giữ ấm, rồi gác chéo chưn nói chuyện đời xưa. Có mấy đứa thanh niên mua hàng vô tội vạ, shipper xanh đỏ ra vô hẻm liên tục. Có người làm hãng sở, sáng sơ mi cà vạt ra xe hơi đi làm như trong phim Hồng Kông. Hẻm có chó, có mèo, có gà ta, có gà tre, thậm chí có nhà còn nuôi cả gà đá.
Hẻm nhỏ nên mọi người đều biết nhau, có thể không biết rành hết mọi người, nhưng ai trong hẻm cũng phải biết bà Tư. Bà Tư nhà khá giả, có đội xe tải, lính của bả toàn lái xe và lơ xe tải, xăm trổ kín người, tuần nào cũng tụ về cái bãi xe cuối hẻm nhậu.
Cả thế giới bị đại dịch Covid. Người ta chống Covid có lúc đúng, lúc sai. Sai lập tức được sửa ngay. Không đẩy cuộc sống vào thảm họa xã hội cùng thảm họa Covid-19.
Nhưng không có nước nào, kể cả những nước nghèo, lạc hậu nhất thế giới lại có cách chống Covid dẫn đến thảm họa xã hội như ở nước ta. Hàng chục ngàn người chết. Hàng triệu người phải tháo chạy dọc chiều dài đất nước hàng ngàn dặm bằng đủ mọi phương tiện. Kể cả cõng con đi bộ trong nắng bụi, mưa bão ròng rã cả tháng trời!
Cuộc tháo chạy này chưa từng có trong lịch sử 4.000 năm đất nước! Tháo chạy trong vật vờ đói khát, hoảng hốt, tuyệt vọng. Người Việt đã băng huyết tâm hồn trong cuộc tháo chạy Covid.
Hôm nay rằm tháng Mười ta. Tuy rằm này không "nổi tiếng" như các rằm tháng Giêng, tháng Bảy, tháng Tám, nhưng nó có ý nghĩa như lời nhắc nhở, rằng sắp hết năm rồi.
Lại sắp Tết rồi. Lại... Thế sự du du nại lão hà (việc đời dài dằng dặc đi mãi mà ta già rồi, biết làm chi đây).
Vẫn biết dòng "sông" thời gian trôi cực kỳ ổn định nhưng có cảm giác gặp cơn dịch dã, nhoắng cái đã hết năm. Thậm chí có khi ta không kịp biết tuần này tháng kia đã vụt vào dĩ vãng như thế nào.
Trong khi thành phố Hồ Chí Minh vừa cho phép massage, spa, làm đẹp, quán bar, vũ trường, câu lạc bộ khiêu vũ, karaoke, xe ôm công nghệ... hoạt động trở lại có điều kiện.
Thì Hà Nội hỏa tốc quyết định cách ly tại nhà người đã tiêm đủ mũi vaccin hoặc đã khỏi Covid-19 đến từ vùng cấp độ dịch 3,4 hoặc có số ca cao như TP.HCM, Bình Dương, Long An, Đồng Nai…!
Tối qua, khá nhiều bạn bè tôi vội vàng hủy bỏ chuyến đi Hà Nội vì lệnh trên mặc dù công việc đang rất cần, bởi khó có thể tuân thủ mà không vi phạm! Làm ăn, công việc sẽ thế nào khi cả người Việt lẫn người nước ngoài ở vùng kinh tế trọng điểm và nhất là TP HCM phải ra Hà Nội nhưng bị cách ly tại nơi lưu trú tận 7 ngày?
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu ở buổi họp Quốc hội. Nói rất hay, rất đúng và gây cảm xúc cho người nghe.
Tuy nhiên, giá như ngay từ đầu đại dịch, nhà nước, chính quyền không lúng túng, bất lực, khủng hoảng. Không đưa ra những biện pháp thiếu khoa học, những chính sách không hợp lý. Biết tham khảo những nhà chuyên môn, biết lắng nghe và xử lý tình huống chính xác hơn.
Sẽ không có số người tử vong cao đến thế. Sẽ không có những bi thương, tang tóc đến thế. Sẽ không có những cơn hoảng loạn kéo dài như đã xảy ra. Sẽ không có hàng trăm ngàn người phải chấp nhận rủi ro vượt hàng trăm, hàng ngàn cây số để rời bỏ thành phố. Đó là nỗi đau khó nguôi ngoai trong lòng của mỗi người dân thành phố này.
Ở Sydney tôi có một câu chuyện hi hữu trong mùa dịch, về một người tị nạn gốc Nam Tư.
Anh ta là một phạm nhân, bị tuyên phạt tù 3 năm 8 tháng tù, vì trồng cần sa. Chẳng hiểu sao sau vài tuần ở tù, anh ta trốn thoát nhà tù, và chuyển về một vùng gần biển rất giàu có ở Sydney, sống cuộc đời như là một người thợ tạp vụ.
Khách hàng của anh ta là những gia đình giàu có. Anh sống êm đềm như thế cả 29 năm, không làm phiền ai, không ăn tiền trợ cấp của Nhà nước.
Trong góc độ cá nhân người viết, đợt bùng dịch thứ 5 mới thực sự là thước đo lớn về khả năng thích nghi với biến cố lớn của người Việt.
Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi nói, ông nhận được nhiều ý kiến cho rằng khi tình hình dịch đang tăng lên mà thành phố lại cho mở ra nhiều dịch vụ.
Nhiều quận huyện đã đổi màu xanh sang vàng, vàng sang cam. Nhiều ổ dịch mới được phát hiện. Thành phố đánh giá lại việc bán ăn uống tại chỗ, hiểu đơn giản, có đóng ăn uống tại chỗ không.
