Cù Mai Công - Mon men lên Sài Gòn, sống cùng Sài Gòn hơn nửa thế kỷ

 

Khu Ông Tạ bên cạnh Sài Gòn 3, Sài Gòn 10 – cách gọi trước 1975, tức quận 3, quận 10, Sài Gòn. Tuy nhiên, nếu đi từ ngã ba Ông Tạ, theo đường Phạm Hồng Thái (nay là Cách Mạng Tháng Tám) lên trung tâm Sài Gòn, cụ thể là chợ Bến Thành phải bốn, năm cây số.

Tôi bắt đầu mon men lên khu vực trung tâm Sài Gòn từ hồi tám, chín tuổi gì đó. Lúc ấy, chưa rành đi xe đạp và cũng chưa có xe đạp riêng.

Con nít tiểu học lúc đó hay đọc truyện tranh Lúc Ky Lúc Ke (Lucky Luke), Bát Man (Batman), Tin Tin (Tintin), Tề Thiên Đại Thánh, Tí Hon thần lực, Phan Tân – Sĩ Phú, Chú Thoòng, Con quỷ truyền kiếp…  Hồi 1970, tôi học lớp Ba, tám tuổi, vừa đọc hơi sõi. Thằng Ngọc, con bà Sáu đầu hẻm Chùa Khánh Thiền, người Nam cố cựu cả trăm năm vùng này chỉ tôi lên chỗ bán sỉ truyện tranh trên Sài Gòn.

Cù Mai Công - Đỉnh cao trơ trẽn : Thì ra là ổng chớ ai vô đây

 

Sau khi bị đình chỉ sinh hoạt Đảng, ngày 17-09-2022, ông Phạm Xuân Thăng, nguyên bí thư tỉnh Hải Dương đã bị bắt vì liên quan vụ Việt Á. Cùng bị bắt với ông Thăng là ông Phạm Mạnh Cường - cựu giám đốc Sở Y tế tỉnh Hải Dương.

Cơ quan điều tra xác định hai bị can này đã có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn chỉ đạo làm trái các quy định của pháp luật trong đấu thầu để Công ty Việt Á thu lợi bất chính số tiền đặc biệt lớn, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng tài sản nhà nước.

Cuối năm ngoái, khi vụ Việt Á nổ ra ở Hải Dương, ngay lập tức, Bí thư tỉnh ủy Phạm Xuân Thăng đã bày tỏ thái độ hết sức nghiêm khắc với hành vi này.

Cù Mai Công - Hai thầy pháp lực đều cao cường, không ai chịu ai

* "Em biết tin ai bây giờ - Ngày còn đây, người còn đây..." (Bài không tên cuối cùng - NS Vũ Thành An). Càng không dám lạm bàn, chỉ biết cúi đầu đảnh lễ, khép nép trở lui.

Sáng qua 17-08-2022, trả lời phóng viên báo Dân Trí, Thượng tọa Thích Nhật Từ - phó trưởng ban Ban Trị sự kiêm trưởng Ban Phật giáo Quốc tế, Giáo hội Phật giáo Việt Nam TPHCM, phó viện trưởng thường trực Học viện Phật giáo Việt Nam tại TPHCM, ủy viên Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam - cho biết: "Khất thực là cơ hội để những người yêu mến đạo Phật kết nhân duyên với các thành viên Tăng đoàn bằng cách cúng dường thức ăn. Sau khi nhận thức ăn, Tăng đoàn có thể sẽ bày tỏ lòng biết ơn bằng các bài pháp, chia sẻ ngắn".

Vị thượng tọa nổi tiếng này cho biết, "Đức Phật đã quy định, khi khất thực sẽ không tiếp nhận tiền tài, hoa, chủ yếu gieo duyên cúng thức ăn. Do đó, việc cúng dường như ở chùa Ba Vàng là không phù hợp".

Cù Mai Công - Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đã tới Đài Loan đêm 2-8

 

* Nếu "quân đội Trung Quốc không ngồi yên" thì dễ gì quân đội Mỹ "ngồi yên".

Bất chấp đe dọa hàm ý "động binh" của Trung Quốc, chuyến bay mang số hiệu SPAR19 của Mỹ đã hạ cánh xuống Đài Loan vào khoảng 21h44, ngày 2-8 (giờ Việt Nam). Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đã tới Đài Loan.

Trước đó, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói nếu bà Pelosi đến thăm đảo Đài Loan, "quân đội Trung Quốc sẽ không ngồi yên" và sẽ thực hiện "các biện pháp đối phó kiên quyết và mạnh mẽ". Ông Triệu nói: "Nếu bà ấy dám đi, chúng ta hãy chờ xem".

Cù Mai Công - Ngày thứ 10 « đánh nhanh thắng nhanh », quân Nga cưỡng chiếm được một thành phố 300.000 dân của Ukraine

Hôm nay 5-3 là ngày thứ 10, Putin đưa “binh hùng tướng mạnh” Nga xâm lược Ukraine, một quốc gia độc lập, có chủ quyền. Thông tin về cuộc chiến Nga – Ukraine cơ bản vẫn là một chiều: Nga hoặc Ukraine + Phương Tây. Cả hai nguồn này đều thiếu khách quan. Thông tin trong chiến tranh luôn là vậy, xưa giờ rồi.

Chỉ còn cách theo dõi thực tế chiến trường và cuộc tiến quân. Sang ngày thứ 10, tới giờ Nga chỉ chiếm được Kherson, thành phố gần 300.000 dân phía Nam Ukraine, sát Crimea – vốn bị Nga chiếm năm 2014.

Hàng vạn quân, hàng ngàn xe tăng, thiết giáp, xe hậu cần (chở thực phẩm, xăng dầu, vũ khí…) cách thủ đô Kiev của Ukraine 30km từ mấy ngày nay vẫn chưa vô được là đủ hiểu sự kháng cự của quân dân Ukraine mạnh mẽ chừng nào. Thậm chí, đoàn xe dài 64km của Nga đang là mục tiêu “ngon ăn” cho quân dân Ukraine. “Vây Ngụy cứu Triệu”, một trong 36 kế sách quân sự trong binh pháp Tàu này ai cũng biết.

Cù Mai Công - « Ôi nhớ xuân nào thuở trời yên vui »…

Chỉ dăm ngày nữa Tết Nhâm Dần 2022.

Năm 2020 nhen nhúm Covid-19. Năm 2021 cũng Covid, trong và ngoài nước lảo đảo. Ông Tạ cũng vậy, lao đao. Việc giải tỏa nhà dọc đường Cách Mạng Tháng Tám để mở tuyến métro tạm dừng, để lại những ngổn ngang.

Nhưng đã là một thói quen của gần 70 năm (từ 1954) trên vùng đất mới, trên quê hương mới của bao thế hệ Ông Tạ. Từ trung tuần tháng Chạp, những sạp lá dong, khuôn gỗ gói bánh chưng lại thấy xung quanh trường Tân Bình (trước 1975 là Thánh Tâm).

Cù Mai Công - « Rồi những đêm thế trần đón Noel »

Nhạc sĩ Nguyễn Vũ, “ông giáo làng” dạy nhạc hiền lành, giáo dân xứ Nghĩa Hòa – Ông Tạ thỉnh thoảng có trách nhẹ chuyện nhiều ca sĩ, bản in nhạc hát, ghi sai lời “Bài Thánh ca buồn” của ông khi đổi “thế trần” thành “thánh đường”: “Rồi những đêm thánh đường đón Noel”.

Trách nhẹ thôi, vì ông bảo: “Với tôi, Noel từ lâu đã không còn là một lễ hội tôn giáo dành riêng người theo đạo nữa. Noel trở thành một lễ hội chung của mọi người. Đó là ngày hội lớn được đón nhận bởi mọi quốc gia, mọi sắc tộc, mọi tầng lớp xã hội”.

Một lỗi thứ hai mà ông nhắc tới: “Rồi một chiều áo trắng thay màu, em qua cầu xác pháo theo sau” bị các ca sĩ cũng như bản in đổi thành “Rồi một chiều áo trắng phai màu”. Ông giải thích: “Áo trắng thay màu” có nghĩa chiếc áo trắng thơ ngây của cô nữ sinh ngày nào giờ đổi thay sang một màu áo nào khác, cụ thể ở đây từ chiếc áo nữ sinh thay qua màu áo cưới.

Cù Mai Công - Đã chính thức lộ ra tại sao « trăm nơi đua giá, trăm nhà đua test » vô tội vạ

 

Việc cơ quan điều tra khởi tố bị can, bắt tạm giam Phan Quốc Việt, tổng giám đốc Công ty cổ phần công nghệ Việt Á, để điều tra về những sai phạm trong việc nâng khống giá bộ xét nghiệm Covid-19 với nhiều người có lẽ cũng không ngạc nhiên lắm.

Nó như một tất yếu sau bao nhiêu nghi ngờ trong dư luận, bà con mình từ hồi đầu dịch về “phong trào” test Covid rộ lên khắp nơi, “trăm nơi đua giá, trăm nhà đua test”.

Tháng 4-2020, Công ty Việt Á được Bộ Y tế cấp phép đăng ký lưu hành cho sản phẩm kit xét nghiệm Covid. Đến nay, Công ty Việt Á đã cung ứng kit xét nghiệm cho trung tâm kiểm soát bệnh tật và các cơ sở y tế khác của 62 tỉnh, thành phố trên cả nước với doanh thu gần 4.000 tỉ đồng.

Cù Mai Công - Đại sự bất thành của ba đại tá dân Ông Tạ trong tuần tam nhật Các Thánh 31-10, 1-11, 2-11-1963

 

•  HAI CÁI CHẾT THẢM Ở NGOẠI Ô VÀ MỘT ÁN TỬ HÌNH

(Tôi không phải là người viết sử mà chỉ ghi nhận thông tin từ góc người Ông Tạ. Nhưng lịch sử Việt Nam Cộng Hòa chắc chắn sẽ phải viết lại hoàn toàn nếu mưu sự ấy thành công).

Trên đường Thánh Mẫu (nay là Bành Văn Trân, Tân Bình, TP.HCM) có một ngôi nhà khá lặng lẽ. Dân trong xóm này gọi bà chủ nhà lịch thiệp, nét sang trọng này là o Khôi. Ít ai biết đó là vợ đại tá Việt Nam Cộng Hòa Lê Quang Tung.

O Khôi ở với con gái là Lan. Chồng cô Lan là đại tá Cầu, sĩ quan thuộc quyền đại tá Tung, tư lệnh Lực lượng Đặc biệt Việt Nam Cộng Hòa, kiêm Chỉ huy trưởng Lữ đoàn Liên binh Phòng vệ Tổng thống phủ. Phó của ông Tung là đại tá Trần Khắc Kính; con rể cụ lý Sóc trong ngõ Con Mắt, cách nhà cũ của nhà thơ Đỗ Trung Quân chừng vài chục mét; gần sát nhà cụ Vũ Hữu Soạn, cha đại tá hạm trưởng HQ4-Trần Khánh Dư tham gia Hải chiến Hoàng Sa 1974 Vũ Hữu San.

Cù Mai Công - Chuyện một phu nhân tổng thống từng là dân Ông Tạ vừa ra đi và « bệnh viện bà Thiệu »

 

Bà Nguyễn Thị Mai Anh, đệ nhất phu nhân của nền Đệ nhị Cộng hòa (1967-1975) Tổng thống Việt Nam Cộng Hòa Nguyễn Văn Thiệu vừa qua đời bên Mỹ ngày 15-10-2021, tại nhà người con trai lớn Nguyễn Quang Lộc ở miền nam California. Đúng 20 năm sau khi ông Thiệu ra đi (29-9-2001). Bà sanh năm 1931, mất 2021. 90 tuổi, kể cũng đại thọ.

Bà Mai Anh dân Tiền Giang, vùng đất ít nhất đã có hai hoàng hậu (Từ Dũ, Nam Phương – cùng ở Gò Công) và hai đệ nhất phu nhân: phu nhân Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng: Đoàn Thị Giàu (Châu Thành) và phu nhân Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu: Nguyễn Thị Mai Anh (Mỹ Tho).

Vợ chồng ông Thiệu từng có lúc là dân vùng ven Ông Tạ trước 1963, khi ông ở cấp tá. Nhà ông bà trong khu cư xá sĩ quan Trần Hưng Đạo gần đầu đường Thoại Ngọc Hầu (nay là Phạm Văn Hai).

Cù Mai Công - Mang món vùng này nhấn vô miệng vùng khác là "dzô dziên"

 

Hồi học tiểu học trường dòng, các linh mục đã dạy chúng tôi: “Có bốn chuyện không nên tranh cãi với người mới quen, trên bàn tiệc: chính trị, tôn giáo, văn hóa - ẩm thực địa phương và giới tính, vì nó thuộc quyền tự do chọn lựa của mỗi người. Nếu không, cuộc tranh luận sẽ không bao giờ có hồi kết”.

Mẹ tôi, người Bắc gốc dạy: “Ăn chơi mỗi người mỗi ý – Lịch sự mỗi người mỗi mùi”.

Người thích phở không dính líu gì người mê hủ tíu. Người khoái  áo đỏ không chống lại người ưa áo xanh… “Quyền của mỗi người – các cha dạy - buộc phải tôn trọng".

Cù Mai Công - Kiếp chó – Phận người

 

Ở một bệnh viện điều trị Covid ở thành phố Hồ Chí Minh hồi tháng 7-2021, có một người chủ đi khám bệnh, mang theo một con chó. Hẳn đây là con chó cưng nên anh ta mới mang đi như vậy. Test Covid dương tính, anh ta bị mang đi cách ly luôn.

Con chó vẫn ngồi đó chờ chủ ngày này qua ngày khác ở phòng chờ. Các y, bác sĩ nơi đây ngày ngày chăm lo ăn uống cho chú chó đó. Không xua đuổi, không tiêu hủy dù chủ nó là F0.

Trong mấy trăm ngàn bà con mình đổ về quê hiện nay, hàng ngàn chú chó chú mèo đã được chủ mang về theo. Chăm sóc kỹ trên đường, che mưa che gió như người thân, dù nhiều người chủ chó cũng nghèo xác xơ.

Cù Mai Công - "Nhân quả (đã) nhãn tiền" về niềm tin & kinh tế xã hội

 

Tới giờ, làn sóng bà con nhập cư rời Sài Gòn, Bình Dương, Đồng Nai… di tản ồ ạt về quê vẫn chưa dừng. Dù lãnh đạo các tỉnh thành, đô thị kêu gào ở lại để phục hồi kinh tế, hứa hẹn chích ngừa, tăng hỗ trợ, thưởng này thưởng nọ gì đó.

Liệu có muộn không khi mấy tháng qua, nói thật lòng là niềm tin của bà con đã tả tơi, phai nhạt với những hứa hẹn? Ngay gói hỗ trợ lần ba của Thành phố Hồ Chí Minh  yêu cầu phát xong trước 5-10, giờ có nơi hẹn tới 15-10.

Nhà máy, xí nghiệp, cơ sở sản xuất… thiếu hụt nghiêm trọng về nhân lực. Ngay ở Sài Gòn, sau mấy ngày đầu mở cửa háo hức, mua bán có nhộn nhịp hơn, nhưng giờ đã có biểu hiện ế ẩm; có nơi người bán đông hơn người mua. Dễ hiểu thôi, mấy tháng giãn cách, tiền bạc mỗi nhà đều hao hụt nặng. Nhiều nhà thật sự rơi vào báo động thiếu đói.

Cù Mai Công - Sài Gòn từ chống dịch kiểu Tàu sang sống chung như Tây

 

• “Miễn dịch cộng đồng” là bất khả?

Hôm nay 3-10 là ngày thứ ba, thành phố Hồ Chí Minh nới lỏng giãn cách hết sức khắc nghiệt theo Chỉ thị 16+ với sự nhập cuộc của quân đội, rào chắn, chốt chặn nơi, dân tuyệt đối trong nhà, “đi chợ hộ”… – không khác gì cách Vũ Hán chống dịch năm trước.

Nhịp sống Sài Gòn chưa hẳn như xưa. Nhưng ngay lập tức, nó đã bật dậy: hàng quán mở cửa khắp nơi sau mấy tuần một số tiệm đã hoạt động... “chui”. Nhà hàng lớn giữa trung tâm thành phố sáng đèn, hàng rong trong hẻm nhỏ rao bán. Dịch vụ như sửa xe, sửa máy lạnh, hớt tóc… bung cửa, thợ làm không ngớt tay, phải xếp lịch khách…

Cù Mai Công - Sau 123 ngày giãn cách, Sài Gòn mưa dầm dề ngày cuối cùng tháng 9 Covid

Ngày cuối cùng của tháng 9, cả Sài Gòn mưa dầm dề từ một giờ sáng. Suốt từ ngày Sài Gòn “thiết quân luật” 23-8 tới giờ, Sài Gòn hầu như ngày nào cũng mưa. Mưa liên tục. Mưa rải đá xuống Thủ Đức đêm 22-8. Mưa sùi sụt sáng 30-9.

Cô bạn đồng nghiệp Khánh Chi cùng làm thơ thiếu nhi và chơi với nhau từ hồi 1977 tới giờ ngay từ sáng sớm đã sùi sụt thơ:

“Để thấy nước mắt trong giọt nước

Để thấy nỗi xót xa rung động trong giọt nước

Để thấy vũ trụ khóc trong giọt nước…”

Cù Mai Công - Sài Gòn bốn tháng « bi tráng », vài ngày nữa là tháng 10 sẽ ra sao ?

 

Vài ngày trước, ở một con hẻm trên đường Phạm Thế Hiển, quận 8 đã xảy ra một cuộc xô xát giữa nhân viên y tế xét nghiệm và một gia đình. Hai nhân viên y tế bị ba người lấy bàn ghế nhựa “phang” tới tấp. Chỉ vì gia đình sợ lây nhiễm từ nhân viên y tế nên đòi tự xét nghiệm. Bên kia không chịu. Lời qua tiếng lại, thế là xảy ra chuyện.

Đó là nguyên nhân trực tiếp, còn sâu xa có lẽ ai cũng đoán ra: cả hai bên căng thẳng, stress với gần bốn tháng giãn cách Covid ở thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM). Từ sợ bịnh, lo bữa cơm mỗi ngày đến điên đầu với vô số chính sách phòng chống Covid thay đổi xoành xoạch, khó ai biết tình hình thực tế như thế nào, mình phải làm gì và sắp tới ra sao. Khổ thân cả hai bên.

Gần bốn tháng cả Sài Gòn, từ chính quyền, ngành y, quân đội… đến dân như đi trong cơn mê, thậm chí có lúc hoảng loạn khi số ca nhiễm, số chết lên không kiểm soát nổi. Hình ảnh người đi, tro cốt mang về sẽ là ám ảnh lâu dài cho từng người sống trong thời khắc nghiệt ngã này. Cả Sài Gòn “chèo chống mỏi mê”, lo chữa mấy trăm ngàn người bịnh lẫn lo cơm nước hơn 10 triệu người còn khỏe.

Cù Mai Công - Sài Gòn mưa đá, cầu vồng và một tháng « giãn cách nghiêm » (23/8 - 23-9-2021)

 

Đêm trước ngày “bộ đội nhập thành” 23-8-2021, Sài Gòn mưa lớn. Dân Thủ Đức lẫn dân mạng ngạc nhiên lẫn xí xào bàn tán trận mưa đá hiếm có ở thành phố mới Thủ Đức.

Gần hết một tháng “giãn cách nghiêm”  (chính quyền không dùng “thiết quân luật” vì thực tế chính quyền dân sự vẫn nắm quyền, dù có giới nghiêm, một biện pháp thường kèm theo thiết quân luật), bầu trời Sài Gòn chiều 21-9 xuất hiện cầu vồng đôi. Dân mạng lại một lần bàn tán, hy vọng vì cầu vồng đôi thường mang lại “điềm lành”.

Sau một tháng “giãn cách nghiêm”, thực tế số ca nhiễm mỗi ngày ở Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) vẫn cao. Ngày 22-8, số ca nhiễm trên dưới 200.000 ca thì đến tối 22-9, số ca nhiễm ở TP.HCM là 353.655 ca, tăng hơn 150.000 ca.

Cù Mai Công - Vầng trăng nào cho Sài Gòn mùa Trung thu Covid ?

 

Đường Tân Hòa Đông chạy qua hai quận 6 và Bình Tân. Ở hai bên ngã tư Tân Hòa Đông – An Dương Vương – Phan Anh (ranh giới hai quận) có hai rào chắn hai bên, hàn cứng. Mỗi rào lại có hai lớp, cách nhau ba, bốn mét.

Đó không phải là điểm rào chắn hiếm hoi có hàn khu vực này. Có lẽ bà con ở đây đa số dân lao động, rào sơ sơ như khu trung tâm là bà con “thông chốt láng”. Chắc nhân sự không đủ ngồi đó canh, hàn lại cho “chắc ăn”.

Tuần rồi, có bệnh nhân ở một con hẻm trên Tỉnh lộ 10 phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân đi cấp cứu bệnh. Xe cấp cứu tới. Bà con trong hẻm phải lấy búa phá chỗ hàn.

Cù Mai Công - Chuẩn bị sống chung với Covid nhìn từ rào gai, chốt chặn

 

Trưa 14-9, trước một con hẻm giăng lưới B40, rào kẽm gai chằng chịt nhiều lớp trên đường Phan Văn Trị, quận Gò Vấp, có cảnh đau lòng: một bà cụ khoảng 65 tuổi quyết liệt vượt chốt ra ngoài bằng đôi tay gầy gò, đen đủi. Chiếc nón lá và bộ quần áo cũ mèm cho thấy bà là một người lao động nghèo, rất nghèo.

Không rõ bà ra ngoài làm gì, nhưng chắc chắn không phải là dạo chơi. Đường phố Sài Gòn lúc này vắng tanh, buồn thiu có gì để ngắm. Với động tác vượt chốt, rõ ràng bà đã có kinh nghiệm leo rào này nhiều lần: mặc quần ngắn để không vướng kẽm gai, ném chiếc bao nhựa ra ngoài trước rồi leo qua.

Rào chắn là hình ảnh quen thuộc suốt mấy tháng nay ở TP.HCM với hàng vạn, mấy vạn rào. Chỉ nội Gò Vấp đã có hơn 3.000 con hẻm. Đủ kiểu, từ giăng dây, kéo kẽm gai cho đến bàn ghế cũ, xe đẩy, xe tải, bảng hiệu quảng cáo, cành cây, giàn giáo… Có gì rào nấy, hiệp đồng chủng loại mà ai cũng thấy.

Cù Mai Công - Sợ thì đã sợ đủ rồi, mong bình tĩnh và thôi kỳ thị các F

 

Tối 15.9, trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Hồng Chương, giám đốc Sở Y tế Bình Dương xác nhận có nhiều trường hợp F0 không chịu xuất viện. Cụ thể ở một số bệnh viện dã chiến ở Bình Dương, hàng chục F0 đã đủ điều kiện nhưng không chịu xuất viện khi bệnh viện yêu cầu.

Giải thích về vấn đề này, ông Chương cho rằng thực tế một số trường hợp F0 xuất viện khi về địa phương hoặc khu nhà trọ bị kỳ thị nên… không muốn về. Trong khi đó, F0 ở trong bệnh viện được cung cấp đầy đủ các chế độ ăn uống, điều kiện sinh hoạt được đảm bảo hơn ở các khu nhà trọ hay ở nhà.

Nhìn từ toàn cảnh, đó là một ví dụ con Covid không quá đáng sợ, là án… tử hình như suy nghĩ mặc định của không it người. Những người không chịu về sợ kỳ thị, sợ đói hơn sợ Covid – sau khi họ đã là người trong cuộc, sống chung với Covid.