Nhật Bản 1905, Ukraina 2022 : Nga thất bại vì khinh địch
Bài phân tích của Les Echos khẳng định « Các nhà độc tài không thể sống sót sau những cuộc chiến thất bại ». Tác
giả bài viết mạnh dạn so sánh chiến tranh Nga-Nhật năm 1905 và cuộc
chiến ở Ukraina năm 2022. Đã có biết bao thay đổi trong 117 năm qua, về
quân sự lẫn địa chính trị. Nhưng trong cả hai trường hợp, Nga đã chọn
lựa chiến tranh với một đối thủ được cho là yếu hơn rất nhiều, và cả hai
cuộc phiêu lưu quân sự đã diễn ra rất tệ hại - cho dù kết luận này có
phần vội vã trong cuộc xâm lược Ukraina.
Vì sao Nga liên tiếp thất bại ? Trên thực tế, những
cái tát đã nhận được rất sớm, những thành công ban đầu là nhờ tính bất
ngờ của cuộc xâm lăng. Ukraina nay giữ thế công, và đang tiến gần đến
chiến thắng. Phải rút quân khỏi Kherson, Matxcơva sẽ dựng lên câu chuyện
yêu chuộng hòa bình - Nga luôn tìm ra một cái cớ đẹp đẽ cho các cuộc
rút quân, thực chất là bại trận.
Le Figaro đặt câu hỏi « Tại sao Nga từ bỏ Kherson ? » với Cédric Mas - nhà sử học quân sự, Viện trưởng Action Résilience, vốn theo dõi chặt chẽ cuộc chiến Ukraina ngay từ đầu.
Bị sức ép lớn từ Ukraina, Nga đành rút khỏi Kherson
Trang bìa L'Express tuần này đăng hình vẽ một trạm xăng trên nền đen, kể ra « Siêu lợi nhuận, khí hậu, lương bổng, Nga » và chạy tít lớn « Bị cáo Total, hãy đứng dậy ! ». Cũng về năng lượng, Le Point chạy tựa « Điện : Điều tra về một thất bại của Pháp ». L'Obs đăng ảnh một phụ nữ biểu tình đang giơ cao dấu hiệu chiến thắng, nhấn mạnh « Iran : Tự do chống lại các giáo sĩ », ảnh bìa của The Economist cũng tương tự, với câu hỏi « Phụ nữ Iran có sẽ chiến thắng ? ». Courrier International dành hồ sơ cho « Hàn Quốc, cỗ máy giải trí ». Ở các trang trong, chiến tranh Ukraina và tình hình Trung Quốc tiếp tục chiếm nhiều giấy mực các tuần báo.
Trang nhất L'Express tuần này đăng chân dung tổng thống Pháp với tựa lớn « Macron trong chiếc bẫy hưu bổng gây chia rẽ », L'Obs nói về cuộc đời và sự nghiệp của nữ thủ tướng Elisabeth Borne, hồ sơ của Courrier International được dành cho kỷ niệm 5 năm phong trào MeToo. Riêng Le Point chạy tựa « Putin, kẻ điên rồ » và đặt câu hỏi, tổng thống Nga liên tục thất bại tại Ukraina, liệu ông ta sẽ còn lôi kéo chúng ta đi tới đâu ?
Kremlin mở hội, chiến trường đẫm máu
Tuần
báo mô tả, bốn ngày sau các vụ nổ đáng ngờ gây rò rỉ hai đường ống Nord
Stream 1 và 2, dưới những chùm đèn mạ vàng ở sảnh Saint-Georges của
điện Kremlin, những khách mời chờ đợi Vladimir Putin loan báo sáp nhập
bốn vùng đất của Ukraina. Sự kiện lẽ ra là lễ hội của nước Nga vĩ đại,
nhưng sự lo âu, bồn chồn có thể thấy rõ nơi các quan chức, từ Nicolai
Patrouchev, nhà tư tưởng của chế độ; phát ngôn viên Dimitri Peskov cho
đến chánh văn phòng Anton Vaino, phó chủ tịch Hội đồng An ninh Dimitri
Medvedev.
Quân Nga liên tiếp bị đẩy lùi ở 3 vùng bị sáp nhập
Les Echos nói về « Thất bại mới của quân Nga tại Ukraina ». Nga
lần lượt mất hết vị trí này đến vị trí khác tại vùng đất chiến lược
Kherson và Donbass, chỉ trong vài ngày phải lùi hơn 20 kilomet. Nhưng
Vladimir Putin nói rằng tình hình vẫn « ổn định ».
Một ngày sau khi Nga tuyên bố sáp nhập « vĩnh viễn », Ukraina chiếm lại thành phố Lyman thuộc Donetsk. Le Figaro nhận
địnhđây là thất bại nặng nề cho tổng thống Nga. Số quân Nga bị bắt hoặc
bị giết vẫn chưa rõ, nhưng theo Serhiy Haidai, thống đốc Ukraina của
tỉnh Luhansk, thì lúc đó tại Lyman có khoảng 5.000 quân Nga. Những người
lính này chỉ có ba chọn lựa : « Chạy trốn, đầu hàng hay là chết ». Lực lượng Ukraina tiếp tục tấn công vào Kreminna, và tổng thống Zelensky hôm qua đã khẳng định « trong một tuần nữa, sẽ có nhiều lá cờ Ukraina hơn ở Donbass ».
Putin ngang nhiên sáp nhập bốn vùng lãnh thổ của Ukraina, bầu cử tổng
thống Brazil, cuộc nổi dậy ở Iran, đại hội đảng cộng sản Trung Quốc là
những đề tài được các tuần báo kỳ này đề cập nhiều. Courrier International
ghi nhận, lệnh động viên của Vladimir Putin, cuộc trưng cầu dân ý giả
hiệu và lời đe dọa dùng vũ khí nguyên tử đánh dấu mức độ không còn có
thể quay lui, khiến nhiều người Nga phải chạy trốn khỏi đất nước mình.
Bắt lính bừa bãi và trò hề trưng cầu dân ý
Tuần báo Pháp dịch bài viết của tờ Lioudi Baikala
ở Xibêri kể lại những gì diễn ra ở Cộng hòa Buryatia. Trên mạng xã hội,
người Buryat lập tức gọi đêm 21 rạng sáng 22/09 là « Đêm phán xét cuối
cùng ».
Khuôn mặt tổng thống Nga Vladimir Putin hôm nay chiếm trang nhất tất cả các nhật báo lớn ở Paris. Đầy đe dọa trên Libération với tựa đề « Putin, chiến tranh và sợ hãi », trên nền toàn một màu đen của Les Echos với dòng tít « Leo thang », bên cạnh những tướng Nga trên trang bìa Le Figaro và tựa lớn « Putin chọn lựa cực đoan ». Cũng với ảnh bìa là Putin, La Croix quan tâm đến « Mối đe dọa nguyên tử », Le Monde chạy tựa « Dưới áp lực, Putin chọn cách lẩn trốn ».
Phải động viên quân dự bị : Putin đang yếu thế tại Ukraina
Thụy My nghỉ phép từ hôm nay, có nhiều thì giờ
hơn nên sẽ đăng lại từ từ các bài điểm báo trên RFI lâu nay chưa đăng, các bạn
đã đọc trên trang web RFI Việt ngữ thông cảm giùm nha. Bên cạnh đó, sẽ cố gắng
dịch thêm các bài viết khác hàng ngày, để có thêm cái nhìn trung thực về các
vấn đề thời sự quốc tế thay vì theo "định hướng".
Thân ái
Đăng ngày:
Chiến thắng thần tốc của những người kế tục Maidan
Đặc phái viên Le Point đưa người đọc đến Kharkiv và Balakliia, « những vùng vừa được Ukraina giải phóng ». Những
người dân thành phố Balakliia chiếm đóng từ sáu tháng qua ra nhận hàng
cứu trợ, cho biết quân Nga tháo chạy rất nhanh, bỏ lại một số đồng đội.
Phóng viên The Economist tường thuật dọc dài trên con đường đến
Izyum là vô số xe quân sự, xe tăng Nga, có cả đại bác, hỏa tiễn, « như
một dòng sông kim loại ». Một sĩ quan lữ đoàn số 25 Ukraina kể lại có
một lính Nga thản nhiên lái xe bọc thép trên đường, khi đến chốt kiểm
soát mới biết « quân ta » đã chạy hết, đành đầu hàng.
Họp
báo cuối năm thường niên, hay người ta vẫn gọi là Thông điệp Liên bang mà Tổng
thống Putin thực hiện hàng năm trong suốt 10 năm qua là sự kiện đặc biệt quan
trọng, và là thời khắc mà ông Putin mong đợi nhất hàng năm.
Bởi
ở đó nó khiến ông Putin được thể hiện quyền lực tối thượng của mình với toàn
Nga và thế giới, nó thỏa mãn được tham vọng quyền lực tột đỉnh của ông ấy.
Vì
vậy, việc mà năm 2022 này ông ấy buộc phải hủy bỏ là điều không đặng. Vì ông ấy
thực sự hiểu rõ sự suy sụp thảm hại về uy tín và hào quang cá nhân cũng như của
nước Nga, thứ mà ông ấy đã tô vẽ nên suốt 20 năm qua.
Mô
hình nhà nước Nga hậu Liên Xô thật kỳ lạ. Đó là kiểu nhà nước dân chủ đa Đảng,
chế độ Tổng thống và lưỡng viện, được bầu lên bằng những cuộc bầu cử…
Vậy
mà Putin bằng nghiệp vụ của một KGB lão luyện sau hơn 20 năm cầm quyền đã tạo
ra được một bộ máy độc tài toàn trị hoàn hảo. Putin có thể làm mọi việc theo ý
mình, kể cả sửa Hiến pháp để mở đường cho ông ta làm Tổng thống đến 85 tuổi.
Các
đối thủ chính trị, các nhà báo, nhà hoạt động có thể đe dọa vị trí toàn trị của
Putin đều bị thủ tiêu, vào tù hoặc phải lưu vong. Từ 24/02/2022 đến nay, có đến
hàng chục nhân vật quan trọng, nhiều người từng gần gũi Putin, đã bị chết đột
ngột mà không điều tra ra thủ phạm.
Tình hình Ukraina chiếm trang nhất nhiều nhật báo Pháp hôm nay. Le Monde
đăng ảnh một chiếc xe tăng cắm lá cờ Ukraina với những chiến binh hân
hoan, bên cạnh đó là một người lính Nga bị bắt làm tù binh, chạy tựa
trang nhất « Ukraina tung chiến dịch tái chiếm lãnh thổ ». Le Figaro giải thích « Ukraina đẩy lùi Nga như thế nào ». Ở trang trong, Libération và La Croix
cùng lưu ý đến những bối rối của Matxcơva sau khi quân Nga thua chạy ở
Kharkiv. Bên cạnh đó các báo tiếp tục nói về hoàng gia Anh, phe cực hữu
đang thắng thế ở Thụy Điển, chuyến thăm Kazakhstan của Đức giáo hoàng
Phanxicô.
Chiến thắng Kharkov : Chiến dịch quy mô chưa từng thấy
Chưa
có một đội quân nào ô hợp đói khổ như quân Nga trong thế kỷ 21. Đi vào làng bản
Ukraina thì tìm đồ ăn, cướp bóc quần áo, đồ dùng, thậm chí khiêng cả tủ lạnh,
máy giặt lên xe tăng chở về cho vợ.
Buồn
cười nhất vẫn là trò vặn răng vàng. Dân nhà quê Ukraina rất thích trồng răng
vàng, vừa đẹp, vừa giữ được của để lúc cơ nhỡ tháo ra bán lấy tiền đong gạo.
Quân Nga mà nhìn thấy cụ nào có răng vàng thì đều trói lại lấy kìm vặn chiếc
răng vàng đút túi. Các cụ già bị vặn răng kêu như bò rống.
Các bạn
không thể tin được nhưng phải tin, khi nhìn thấy từng hộp răng vàng lính Nga để
lại khi tháo chạy (Xem hình). Tức là bỏ của chạy người, chuyện lạ có thật! Lão
khuyên các nông hộ đừng trồng răng vàng rồi đi du lịch Nga. Coi chừng bị Putin
đè ra vặn mẹ nó răng…kkk
Phóng
viên an ninh quốc tế Nick Paton Walsh của CNN cho rằng, thời khắc nguy hiểm
nhất của cuộc chiến Ukraine-Nga đang đến gần.
Nga
đang phải vật lộn với một đế chế đang hấp hối, và nước này liên tục đưa ra
những lời đe dọa hạt nhân.
"Chúng ta đang đối mặt với một
nước Nga có dấu hiệu của một kẻ điên rồ. Nếu họ phải đối mặt với thất bại trong
cuộc chiến này, họ sẵn sàng để mọi người mất tất cả”. "Tổng thống Vladimir
Putin không thể chấp nhận thất bại", "Đây là thời điểm thắng hoặc
thua đối với Putin, và ông ta không hề nghĩ rằng mình sẽ thua trong tương
lai."
Ngày
21/09, ba ngày trước khi cuộc chiến do chính mình châm ngòi chống lại nước láng
giềng Ukraine được tròn 7 tháng, Putin ký sắc lệnh “động viên một phần” mà trong
đó bao gồm những nội dung của một lệnh Tổng động viên.
Chỉ
còn một số điểm là làm cho nó chưa trở thành lệnh “Tổng động viên” mà chúng ta
có thể xem xét như sau:
Thứ
nhất: Nga chưa
ban bố tình trạng chiến tranh, tức là cũng chưa tuyên chiến với Ukraine
mà vẫn dừng ở mức “Chiến dịch quân sự đặc biệt” như trước đến nay họ vẫn nhắc
đi nhắc lại. Việc ban bố tình trạng chiến tranh vốn là quyền
của Quốc hội, và Nguyên thủ Quốc gia đồng thời là Thống lĩnh các lực
lượng vũ trang chỉ làm cái việc công bố nó ra là một việc thuần túy kỹ thuật.
Nếu
ông cha bạn để lại một tài sản khổng lồ cho bạn, nhưng bạn không biết giữ,
không biết làm ăn thận trọng, hợp pháp.
Suốt
ngày tung tiền ăn chơi phá phách, cờ bạc rượu chè vô độ không kiềm hãm, trong
khi đó bạn bị mọi người ruồng bỏ. Không còn cơ hội làm ăn kiếm thêm tiền, đồ
vật quý giá đem bán lấy tiền cũng chẳng ai đoái hoài. Bạn rơi vào tình cảnh
ngồi ăn núi lở, nhưng vẫn phải chi nhiều tiền để chữa trị bệnh tật dai dẳng bám
trên người.
Thử
hỏi, với tình cảnh như vậy, bạn chống cự được bao lâu? Đấy chính là khái niệm
rõ nét diễn giải mộc mạc nhất về ý đồ cấm vận, phong tỏa, bầy binh bố trận của
mấy cái đầu Do Thái Mỹ hòng bóp chết kinh tế Nga.
Hồi
tháng Bảy vừa qua, pháo binh Ukraine dùng các giàn hỏa tiễn di động M142 và
M270 pháo kích tơi bời vào cây cầu chiến lược Antonovskiy và đập Kakhovka ở
Kherson. Sau đó du kích Ukraine đánh phá các kho hậu cần và phi trường quân sự
ở bán đảo Crimea phía nam Kherson.
Đến
tháng Tám, Hoa Kỳ ồn ào công bố viện trợ Ukraine các xe rà mìn, đại bác tầm
ngắn 105 mm
và súng không giựt 84 mm
v.v... cho bộ binh Ukraine sử dụng trong các cuộc tổng phản công tái chiếm
những vùng đất bị Nga chiếm.
Trong
thời gian ấy báo chí tiên đoán Ukraine đang chuẩn bị tái chiếm thành phố
Kherson. Tuy nhiên có một số chuyên gia quân sự Hoa Kỳ nghi ngờ đây là một kế
hoạch nghi binh của Ukraine, vì họ không thấy hoạt động chuyển quân rầm rộ của
bộ binh Ukraine ở khu vực Kherson. Ngày 30 tháng Tám người viết có tường trình
sự nghi ngờ của các chuyên gia Mỹ như sau:
Đà tiến như vũ bão của quân đội Ukraina, Hoàng gia Anh trong thời
gian tang lễ của nữ hoàng Elizabeth II là hai chủ đề nổi bật nhất hôm
nay. Le Figaro nói về « Cuộc phản công ngoạn mục của Ukraina ở miền đông bắc ». Tương tự với Les Echos và La Croix « Thất bại nặng nề của quân Nga tại đông bắc », « Ukraina khiến quân đội Nga nhận một loạt cú tát trái». Bài xã luận của La Croix mang tựa đề « Bất ngờ Ukraina », trang bìa Libération chạy tựa « Ukraina, sự đột phá » và dành trọn hồ sơ hôm nay cho chủ đề này.
Ukraina tiến quân thần tốc, bản đồ chiến sự thay đổi từng giờ
Cuộc
phản công 6 ngày vừa qua của Ukraine có nhiều điểm giống với chiến dịch Hồ Chí
Minh của quân Bắc Việt tấn công Việt Nam Cộng Hòa.
Đầu
tiên là quân Nga bị bất ngờ do Ukraine đánh nghi binh, giả vờ đánh Kherson ở
phía Nam nhưng thực tế là tấn công phía Bắc về phía Kharkiv. Quân Nga vốn có lợi
thế vũ khí hơn, nhưng bị bất ngờ và mất tinh thần chiến đấu nên chạy dài.
Việc
quân Nga mất tinh thần là điều dễ hiểu. Là do quân đội không thiện chiến, lính
nghĩa vụ là chính, không có kinh nghiệm chiến đấu. Cuộc chiến xâm lược nên tinh
thần chiến đấu không cao. Nhất là khi Nga bắt đầu sa lầy, tinh thần binh sĩ
càng xuống do quân thiếu hụt, vũ khí cũng cạn dần, lại bị quốc tế cô lập.
Một mùa hè nóng chưa từng thấy, mùa khai trường thiếu giáo viên, vật
giá gia tăng, nguy cơ thiếu điện, khí đốt trong mùa đông tới, đó là
những ưu tư trên mặt báo Pháp hôm nay, bên cạnh chủ đề luôn được nhắc
đến nhiều nhất là cuộc chiến tranh ở Ukraina.
Châu Âu, Hoa Kỳ, Trung Quốc đều có nguy cơ suy thoái
Le Monde đưa tin trang nhất « Châu Âu, Hoa Kỳ, Trung Quốc : Cảnh báo suy thoái toàn cầu ». Ba cột trụ kinh tế thế giới đều có vẻ dễ tổn thương như nhau, khác hẳn với cuộc đại khủng hoảng năm 2008.