Thông tín viên Le Figaro hôm nay 03/08/2016 cho biết « Matxcơva biến internet thành chiếc bẫy pháp luật ». Tư pháp Nga ngày càng khởi tố nhiều cư dân mạng vì tội « cực đoan » hay « kích động hận thù », nhưng những đối tượng bị nhắm đến thường là các nhà đối lập chính trị bị tình báo cho vào danh sách đen.
Tờ
báo kể ra trường hợp nhà báo nữ 29 tuổi Polina Danilevitch ở Smolensk,
miền tây nước Nga, rất hài lòng khi phát hiện trên internet một tấm ảnh
chụp mảnh sân tòa nhà mình ở vào đầu thập niên 40. Trong ảnh là những
người lính Đức và một lá cờ quốc xã. Cô vui mừng đăng lên VKontakte,
mạng Facebook của Nga cho bạn bè xem.
Một tháng sau, bốn người vũ trang mặc sắc phục xông vào nhà cô mà không hề tự giới thiệu, giải cô đến đồn cảnh sát câu lưu nhiều tiếng đồng hồ. Vài ngày sau đó, trong một phiên xử vội vã mà cô không có quyền phát biểu, Polina bị tuyên phạt 1.000 rúp (14 euro) vì tội « tuyên truyền cho Đức quốc xã ».
Polina phẫn nộ :
« Tôi hoàn toàn không thể hiểu nổi, chưa bao giờ tôi nghĩ rằng một post
đơn giản lại dẫn đến hậu quả như thế. Đó là một tấm ảnh mang tính lịch
sử chứ nào phải tuyên truyền ». Cô không đóng phạt và kháng cáo.
Làm việc cho một tờ báo độc lập ở địa phương, cô phụ trách mảng văn hóa
chứ không viết về chính trị. Một công dân Nga bình thường.
Những
câu chuyện tương tự ngày càng xảy ra nhiều tại Nga trong những tháng gần
đây, khiến internet không còn là một không gian tự do mà là một chiếc
bẫy của pháp luật.
Maxime Kormelitski chỉ chia sẻ một tấm hình chế
giễu một truyền thống Chính thống giáo : tín đồ nhảy xuống dòng nước
lạnh giá trong dịp lễ Hiển linh. Thế nhưng Maxime lại bị kết án đến một
năm tù giam vì « kích động hận thù ». Theo thông báo chính thức
thì anh bị các tín đồ bất mãn tố cáo, nhưng thực tế có lẽ do Maxime
tham gia phe đối lập tại thành phố Berdsk nhỏ bé ở Xibêri.
Còn Andrei Boubeev, thợ điện sống tại Tver cách Matxcơva 200 km đã phải ngồi tù với bản án hai năm vì « cực đoan ». Anh cũng chỉ chia sẻ một bức ảnh và bài báo có tựa đề « Crimée thuộc về Ukraina ».
Vợ anh cho biết, Andrei không phải là nhà hoạt động, anh chỉ có vỏn vẹn
12 người bạn trên trang VKontakte, mà anh sử dụng như nhật ký.
 |
| Trên Quảng trường Đỏ Matxcơva, 25/07/2016. |
Theo tổ chức phi chính phủ Sova của Nga chuyên nghiên cứu về dân tộc chủ nghĩa, đã có 232 vụ bị kết án vì tội danh « cực đoan »,
trong đó 194 trường hợp trên internet. Loạt bản án này tiếp theo những
đạo luật mơ hồ mới được thông qua, nhất là sau khi Nga sáp nhập Crimée
hồi tháng 3/2014. Sau khi khống chế báo chí truyền thống, đến lượt
internet trở thành mục tiêu của cơ quan an ninh, bị FSB hay bộ Nội vụ
giám sát chặt chẽ.
Gần đây Douma (Hạ viện Nga) vừa thông qua một
luật buộc các công ty điện thoại phải lưu trữ nội dung liên lạc của
khách hàng trong vòng sáu tháng (và bản tổng kết thì trong ba năm), sẵn
sàng cung cấp cho bên an ninh. Mạng VKontakte, mà người sáng lập đã phải
lưu vong sang phương Tây, dễ bị áp lực của chính quyền hơn Facebook. Và
mức án cho tội « kích động hận thù » từ bốn năm tăng lên năm năm.
Alexandre Verkhovski của Sova nhận xét :
« Rõ ràng là tư pháp không theo logic nào cả, có thể kết án ai đó vì
bất cứ tội gì. Những bài viết mà cư dân mạng nghĩ rằng vô hại và đã quên
mất, sẽ gây phiền hà cho họ hai năm sau đó ».
Các phiên tòa diễn ra chớp nhoáng, cáo trạng chủ yếu dựa vào các « chuyên gia ngôn ngữ » của tòa. Một người đăng câu « Đả đảo chế độ quân chủ và nạn cha truyền con nối », bị « chuyên gia » cho là « cực đoan », may mà sau đó đã được tuyên vô tội.
Nếu
các lý do cáo buộc đôi khi thậm vô lý, các bị cáo lại thường là các nhà
đối lập từ lâu nằm trong tầm ngắm của cơ quan tình báo. Riêng trường
hợp anh thợ điện ở Tver, tòa án dựa trên bốn nhân chứng gồm hai chỉ điểm
của an ninh và hai cộng tác viên tương lai của FSB.
Theo Le Figaro, số lượng bị kết án tăng cao còn do cảnh sát Nga phải truy lùng « những kẻ cực đoan » theo
lệnh của điện Kremlin. Tờ báo nêu trường hợp cảnh sát viên Eliseev ở
Rostov do chạy theo chỉ tiêu đã đề nghị với một số người bị tình nghi
đăng lên mạng các chữ thập quốc xã, hứa sẽ hoàn tiền nếu bị phạt. Anh
cảnh sát này bị tuyên hai năm tù, nhưng ngay sau đó được ân xá.
 |
| Ứng cử viên Donald Trump tại Virginia, 02/08/2016. |
« Việt Nam, gót chân Achille của Donald Trump ? »,
đó là tựa đề một bài viết của Libération, về những tiết lộ mới của tờ
New York Times khiến người ta càng thêm nghi ngờ về sự chân thật của ứng
cử viên đảng Cộng Hòa.
Tờ báo Mỹ dựa trên tài liệu lưu trữ của cơ
quan quân dịch Hoa Kỳ năm 1968. Năm đó, anh sinh viên Donald Trump vừa
tốt nghiệp trường thương mại Wharton ở Pennsylvania, là một thanh niên
lực lưỡng cao 1m88, thích chơi bóng đá và đánh gôn. Và như vậy Trump
hoàn toàn có thể bị động viên để đưa sang chiến trường Việt Nam đang sôi
sục.
Theo New York Times, Donald Trump được miễn đi quân dịch nhờ
một khối u xương nhỏ dưới gót chân. Thế nhưng cho đến nay nhà tỉ phú
vẫn khẳng định mình thoát được quân dịch nhờ may mắn trong một cuộc rút
thăm. Nhưng thật ra vụ « xổ số quân dịch » này mãi đến tháng 12/1969 mới được tổ chức, nghĩa là 18 tháng sau đó.
Tiết
lộ này rất bất lợi ông Donald Trump, hiện đang thua bà Hillary Clinton 7
đến 9 điểm, và bị chính phe mình chỉ trích trong vụ ông chế giễu cha mẹ
của một người lính Mỹ theo đạo Hồi tử trận tại Irak năm 2004. Tổng
thống Barack Obama nhân đó đã chất vấn những tên tuổi của phe Cộng Hòa
vì sao tiếp tục ủng hộ ông Trump, và cho rằng ông « không đủ tư cách để làm tổng thống ».
Libération
cho rằng tuy Donald Trump không phải là ứng viên đầu tiên khỏi đi quân
dịch, vì ông Bill Clinton trước đây cũng đã được miễn dịch, nhưng cuộc
tranh cãi về tinh thần ái quốc của ông Trump có thể làm ông mất đi một
số phiếu của cử tri.
 |
| Biểu tình trước đại sứ quán Lào ở Bangkok ngày 25/12/2012 đòi trả tự do cho ông Sombath Somphone. |
Liên quan đến một nước láng giềng của Việt Nam, « Nhà hoạt động Sombath Somphone, bóng ma gây trở ngại cho chế độ Lào »
là tựa đề một bài viết khác trên Libération. Nhà đấu tranh cho các tiểu
nông tại Lào đã bị bắt cóc một cách đáng ngờ vào cuối năm 2012.
Sombath
Somphone, 64 tuổi, nhà sáng lập tổ chức phi chính phủ Padetc chuyên đấu
tranh chống nạn tước đoạt đất và cổ vũ vi tín dụng cho nông dân, là một
trong những người mất tích nổi tiếng nhất Đông Nam Á. Số phận ông sẽ
được nêu ra trong hội nghị xã hội dân sự Đông Nam Á tổ chức tại Đông
Timor, kéo dài đến ngày 5/8 ; nhưng đảng Nhân dân Cách mạng Lào tìm mọi
cách để cản trở.
Vợ ông, bà Ng Shui Meng kể lại, vào cuối giờ
chiều 15/12/2012 đang trên đường về nhà, chiếc xe jeep của ông Somphone
bị chận lại tại một đồn công an quận Sisattanak. Nhờ một viên chức trẻ
nhiệt tình, bà có được video cho thấy sau khi ông vào đồn, một người
khác đã lái xe ông đi, một chiếc xe địa hình đến đưa ba người ra khỏi
đồn, có ba chiếc mô tô hộ tống. Ông không bao giờ trở lại nữa, và chiếc
jeep của ông cũng biến mất từ đó.
Chính quyền nói họ tiếp tục điều
tra, nhưng theo bà : « Vientiane là một thành phố nhỏ và Lào là một
quốc gia tí hon. Nếu chính quyền muốn thực sự tìm thì họ luôn tìm được
». Bà Meng hy vọng tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ nêu ra vụ này trong
chuyến thăm Lào tháng Chín tới. Nhưng theo Libération, đó là một hy vọng
mong manh, trong một nước Lào thiếu minh bạch.
 |
| Thánh lễ cầu nguyện cho cha xứ Jacques Hamel tại giáo đường Rouen, 02/08/2016. |
Quay
lại với nước Pháp, các báo Paris hôm nay đều đề cập đến tang lễ đầy xúc
động hôm qua, dành cho linh mục Jacques Hamel, bị sát hại dã man ngay
trong nhà thờ Saint-Etienne-du-Rouvray tuần trước.
Hàng ngàn người đã đổ về giáo đường Rouen để dự thánh lễ, mà Le Figaro mô tả là vô cùng trang trọng, đối với vị cha xứ vốn có « trái tim đôn hậu và đơn giản ».
Có những người đến trước ba tiếng đồng hồ, chờ đợi kiểm tra an ninh
nghiêm ngặt để chiếm được một trong 1.700 chỗ ngồi bên trong nhà thờ.
Libération dẫn lời tổng giám mục Rouen, Dominique Lebrun cho biết : « Chúng tôi đã giữ tối đa chỗ cho những người vô danh có thể tham gia thánh lễ ».
Bên
trong nhà thờ, bên cạnh thân nhân người quá cố, các quan chức như bộ
trưởng Nội vụ, chủ tịch Hội đồng Bảo hiến…còn có ba nữ tu và hai vợ
chồng giáo dân cùng bị bắt làm con tin tại Saint-Etienne-du-Rouvray cũng
đến vĩnh biệt vị linh mục tử đạo.
Đức giám mục Lebrun bắt đầu buổi lễ bằng lời cám ơn những người hiện diện. Ông nói :
« Những nhân vật nổi tiếng và đám đông tham dự, trước những ống kính
truyền hình…cha Jacques Hamel không thích thế. Nhưng chúng ta ở đây làm
những gì mà ông thích : sẵn sàng hiệp thông, quan tâm đến nhau, không
loại trừ một ai ».
Bên cạnh việc cầu nguyện cho cha xứ Hamel, những người tham dự còn được đề nghị cầu nguyện cho « những kẻ sát nhân »,
nhưng theo ghi nhận của Le Figaro, đám đông theo dõi màn hình lớn bên
ngoài nhà thờ không phải là ai cũng đồng tình. Một người nói : « Cả
thành phố đều bị sốc ! Sát hại một linh mục cao tuổi ngay trong nhà thờ !
Tha thứ ư ? Đã đành đây là một thông điệp rất Kitô giáo, nhưng tội ác
của bọn chúng thật ghê tởm ».
Trong bài xã luận mang tựa đề « Không bao giờ như thế nữa »,
nhật báo La Croix không quên nhắc đến sự hiện diện của các tín đồ Do
Thái giáo và Hồi giáo trong thánh lễ công giáo này. Từ một tuần nay, một
cái ngưỡng đã được vượt qua : nếu thứ Sáu tuần trước có những giáo dân
công giáo đến đền thờ Hồi giáo cùng cầu nguyện, thì cuối tuần, nhiều tín
đồ Hồi giáo đã dám bước vào bên trong thánh đường Thiên chúa giáo dự lễ
để tỏ tình đoàn kết.
 |
| Rất đông người phải đứng ngoài giáo đường Rouen xem lễ qua màn hình lớn. |
Về thời sự nước Pháp, trang nhất nhật báo La Croix đăng ảnh thủ đô Paris về đêm với tháp Eiffel đang rực sáng, và chạy tựa « Paris tự giải phóng » :
một dự án cải tổ được trình lên Hội đồng Bộ trưởng sáng nay để chấm dứt
hai thế kỷ lệ thuộc chính quyền trung ương về hành chính.
Libération nhận định « Telegram : Thánh chiến ở ngay trong ứng dụng điện thoại ». Tiện
lợi và an toàn tuyệt đối, ứng dụng này được quân thánh chiến rất ưa
chuộng. Cũng qua Telegram mà hai tên khủng bố đã sát hại cha xứ ở
Saint-Etienne-du-Rouvray liên lạc được với nhau và cùng lên kế hoạch
hành động.
Trên lãnh vực kinh tế châu Âu, Le Figaro đặt câu hỏi « Làm thế nào bà Theresa May chuẩn bị cho Anh quốc ra khỏi Liên hiệp Châu Âu » và cho biết, bà đã đưa ra kế hoạch tái thúc đẩy kỹ nghệ quốc gia. Nhật báo kinh tế Les Echos chạy tựa « Các ngân hàng châu Âu khiến thị trường chịu áp lực ».
Sau khi công bố kết quả thí nghiệm sức chịu đựng của các ngân hàng, chỉ
số Euro STOXX 600 Banks đã bị sụt mất 5,1% trong hai ngày.
Le Monde chú ý đến Trung Đông, qua hàng tựa « Libya : Hoa Kỳ không kích tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS, Daech) ở Syrte » nhằm
hỗ trợ chính phủ đoàn kết quốc gia của nước này. IS tuy chỉ còn kiểm
soát được vài điểm nhưng lại chống cự dữ dội ở trung tâm thành phố
Syrte.
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire
Remarque : Seul un membre de ce blog est autorisé à enregistrer un commentaire.