Đầu năm 2017, Tổng
bí thư (TBT) Nguyễn Phú Trọng thăm Trung Quốc, một chuyến đi mang tính thường lệ
giữa lãnh đạo hai đảng. Từ năm 2018 khi chấp chính chức Chủ tịch nước, ông
Trọng không còn đi Trung Quốc, và cũng
không có cuộc tiếp xúc nào với giới cầm quyền Trung Quốc tại Việt Nam.
Nhắc cương vị Chủ
tịch nước để hiểu rằng đó là danh phận để ông Trọng tiếp cận các nước Tây
phương với tư cách nguyên thủ chính danh, chứ không đơn thuần là TBT một đảng.
Diễn đàn "Một
vành đai, một con đường" được Trung Quốc tổ chức trong bối cảnh liên
tiếp dính đòn trừng phạt kinh tế từ Mỹ, có thể xem là động thái đốt lửa gọi chư
hầu. Ông Trọng vắng mặt, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tham dự, cùng thế giới có
thông điệp rắn rỏi lên án Trung Quốc sử dụng bẫy nợ để ép buộc các quốc gia
nhượng địa hoặc lệ thuộc chính trị.