Tạ Duy Anh - Nếu Putin bấm nút hạt nhân ?

 

Đầu tiên, 200 tỉ USD Putin khoắng được của nước Nga u mê coi như vô nghĩa. Ngay lập tức những khu dinh thự trị giá hàng tỉ USD, nơi hắn trải nghiệm cảm giác Đại đế thống trị cả thế giới, sẽ biến mất hoặc thuộc về người khác.

Putin ngay tức khắc bị coi là kẻ chống lại loài người, tội phạm chiến tranh cấp độ cao hơn cả Hitler, bị truy nã toàn cầu và Tập Cận Bình cũng không cứu được hắn.

Con cái hắn, cả chính thức và rơi vãi, khoảng 6 đứa, đang như những ông hoàng bà chúa, sẽ gặp nguy hiểm mỗi ngày.

Lê Học Lãnh Vân - Thế giới và "nước Nga đích thực" phải thắng

 

Sáu tháng trước, Nga tấn công quân sự vào Ukraine.

Người ta có thể đem quân xâm lăng một quốc gia có chủ quyền, giết người bừa bãi và tuyên bố mình là nạn nhân bị uy hiếp!

Người ta có thể xâm chiếm một phần lãnh thổ của quốc gia có chủ quyền, rồi tổ chức trưng cầu dân ý sáp nhập lãnh thổ dưới mũi súng như đã làm tại Crimea!

Lưu Trọng Văn - Trùm lên nước Nga sẽ là nỗi sợ hãi

 

Hàng trăm ngàn đàn ông Nga bỏ chạy qua các nước láng giềng với những ánh mắt lo âu.

Hàng ngàn đàn ông Nga bị động viên cầm súng với vẻ mặt đăm đăm.

Hàng ngàn hàng binh Nga cúi mặt.

Phó Đức An - "Kế hoạch A" (Plan A) và Chiến lược thằng điên: Nếu thua cuộc, ôm nhau cùng chết!

Phóng viên an ninh quốc tế Nick Paton Walsh của CNN cho rằng, thời khắc nguy hiểm nhất của cuộc chiến Ukraine-Nga đang đến gần.

Nga đang phải vật lộn với một đế chế đang hấp hối, và nước này liên tục đưa ra những lời đe dọa hạt nhân.

"Chúng ta đang đối mặt với một nước Nga có dấu hiệu của một kẻ điên rồ. Nếu họ phải đối mặt với thất bại trong cuộc chiến này, họ sẵn sàng để mọi người mất tất cả”. "Tổng thống Vladimir Putin không thể chấp nhận thất bại", "Đây là thời điểm thắng hoặc thua đối với Putin, và ông ta không hề nghĩ rằng mình sẽ thua trong tương lai."

Trương Nhân Tuấn - Lằn ranh đỏ

Từ khi "chiến dịch quân sự đặc biệt" bắt đầu (24-02-2022) Putin đã lớn tiếng hăm dọa sử dụng vũ khí hạt nhân nếu các quốc gia NATO can thiệp quân sự. Putin trong chừng mực đã vạch ra một "lằn ranh đỏ",  không cho phép các quốc gia thuộc khối NATO vượt qua.

Trên thực tế, ta thấy (dường như) Mỹ và EU "tuân thủ" không vượt qua lằn ranh đỏ của Putin. NATO không trực tiếp can thiệp, tức gởi quân lính vào chiến trường Ukraine. NATO đã không viện trợ các thứ vũ khí "tấn công" cho Ukraine.

Các quốc gia NATO (Mỹ, EU...) chỉ viện trợ các thứ vũ khí cần thiết để quân Ukraine "tự vệ", như các loại vũ khí chống chiến xa và hỏa tiễn phòng không cầm tay. Thật vậy, các thứ như chiến xa, chiến đấu cơ... ban đầu NATO không chuyển giao cho quân Ukraine.

Bông Lau - Bỏ nước ra đi

 

Hôm thứ Hai, một thanh niên Nga tên Ruslan Zinin 25 tuổi xông vào văn phòng nhập ngũ ở Ust-Ilimsk - trung nam Tây Bá Lợi Á có dân số 83 ngàn người - nổ súng bắn gục viên sĩ quan Nga, Trưởng Ban Quân Dịch đang làm việc ở đó.

Anh ta hô lớn “Không một ai sẽ phải đi chiến đấu. Tất cả chúng ta sẽ về nhà ngay bây giờ" (No one will go to fight. We will all go home now). May phước, viên sĩ quan Nga được chở đi cấp cứu và chưa thành liệt sĩ. Ruslan Zinin bị bắt.

Nhiều văn phòng nhập ngũ khác cũng bị người dân phẫn nộ quăng bom xăng đốt cháy. Như Trung Tâm Tuyển Mộ ở thành phố Nizhnevartovsk tây nam của Tây Bá Lợi Á có dân số 250 ngàn. Một người đàn ông Nga khác ở thành phố Ryazan cách Moscow 100 km ở phía nam có dân số 500 ngàn, đã tự thiêu sau khi hét lớn “Tôi không muốn chiến đấu ở Ukraine”. Ông ta đã được chở đi cấp cứu.

Lưu Trọng Văn - Lời kêu gọi hội nghị hòa bình chống chiến tranh hạt nhân ở Ukraine

 

Putin và Medvedev hung hăng đe dọa tấn công vũ khí hạt nhân, nếu Ukraine giải phóng những vùng đất của Ukraine mà Nga tuyên bố sáp nhập vào Nga.

Putin và Medvedev đã trắng trợn đến lố bịch. Bất chấp các giá trị nhân văn của Nhân loại, bất chấp sinh mạng của hàng triệu người từng là đồng chí anh em trong mái nhà chung với mình.

Các quốc gia nào im lặng trước lời lẽ đe dọa khốn kiếp của Putin đồng nghĩa với đồng lõa với tội ác diệt chủng, và cũng sẽ bị Nhân dân các quốc gia đó căm giận, nguyền rủa và trừng phạt.

Ngô Nhân Dụng - Nếu Putin dùng bom nguyên tử

Nhưng Mỹ và các nước Âu châu không cần phải dùng vũ khí nguyên tử để phản công Nga ở Ukraine. Điều mà họ có thể báo trước cho Putin là các nước đồng minh sẽ không thể ép chính phủ Ukraine tự kiềm chế.

Vladimir Putin có thể sẽ dùng vũ khí nguyên tử ở Ukraine? Ông ta có khoảng 2.000 “bom nguyên tử chiến thuật,” nhiều gấp 10 lần Mỹ. Tuy coi là “loại nhỏ” nhưng các trái bom này tàn phá mạnh bằng 10 đến 100 ngàn tấn chất nổ (kiloton), và có thể dùng những dàn phóng trên mặt đất hoặc từ biển, bất ngờ tiêu diệt cả đạo quân địch. Trái bom Mỹ thả xuống Hiroshima năm 1945 cũng chỉ mạnh 15 kiloton.

Ngoài sức nổ tàn phá, chất phóng xạ nguyên tử sẽ bay xa. Không những quân và dân Ukraine mà cả lính Nga đều có thể bị nhiễm độc. Các nước chung quanh, từ Belarussia, Ba Lan, Đức, đến Hungary cũng sẽ mang họa lâu dài. 

Trương Nhân Tuấn - Thừa thắng xông lên hay hòa bình bằng mọi giá ?

 

Báo chí nước ngoài đăng nhiều bài phỏng vấn các chuyên gia về "ý đồ của Putin là gì", sau các việc "động viên từng phần" (mobilisation partielle) được ban bố (đi kèm với lời lẽ đe dọa sử dụng bom hạt nhân), và các cuộc trưng cầu dân ý ở các vùng đông và đông nam Ukraine.

Nhiều ý kiến đã đưa ra. Theo tôi quan trọng là ý kiến cho rằng Putin muốn làm áp lực với Ukraine (và các quốc gia Mỹ và EU), để các bên đàm phán chấm dứt chiến tranh.

Tôi ủng hộ ý kiến này. Putin với tư thế "chí phèo", đe dọa Mỹ và EU "chén đất đụng chén kiểu coi ai chết ai sống". Nga muốn Mỹ và EU ngưng, hay ít ra hạn chế bớt vũ khí viện trợ cho Ukraine. Chỉ khi nào Mỹ và EU giảm bớt sự ủng hộ thì Zelensky mới ngồi vào bàn đàm phán.

Dương Quốc Chính - Canh bạc tất tay của Putin, lịch sử có lặp lại ?

 

Putin động viên (bắt lính) thêm 300 ngàn quân, đồng thời với việc hai nước cộng hòa tự xưng Donetsk và Luhansk đang làm cái gọi là trưng cầu dân ý sáp nhập vào Nga, cho thấy dã tâm xâm lược của Nga đã rất rõ ràng. Không hiểu giờ này anh em cuồng Nga nghĩ sao?

"Chiến dịch quân sự đặc biệt" cũng chỉ để chiếm đất mà thôi, y chang như quy trình chiếm Crimea gần 10 năm trước. Chuyện này mình cũng đã đoán từ khi cuộc chiến mới nổ ra.

Nếu để ý kỹ những động thái của Nga từ mấy hôm trước, sẽ thấy ban đầu Nga còn chần chừ việc trưng cầu dân ý. Nhưng giờ lại quyết tâm làm.

Trương Nhân Tuấn - Putin qua sông đục thuyền, nước Nga hiện hữu hay sẽ bị tiêu diệt ?

 

Putin ban bố lịnh "động viên từng phần", mục đích gom đủ 300 ngàn quân (trừ bị) để bổ sung vào chiến trường Ukraine, đồng thời đe dọa sử dụng bom hạt nhân nếu lãnh thổ Nga bị xâm phạm.

Vấn đề là ngày thứ Sáu 23.09.2022 các cuộc trưng cầu dân ý được tổ chức ở các vùng Đông và Đông Nam Ukraine nhằm sáp nhập các vùng lãnh thổ (mà Nga chiếm trong chiến dịch) vào nước Nga. Tức là "chiến dịch quân sự đặc biệt" của Putin, kể từ ngày thứ Bảy 24.09 trở thành cuộc chiến "vệ quốc", bảo vệ lãnh thổ.

Báo chí hai ngày qua đã đăng nhiều bài phân tích, bình luận về tính "thuyết phục" trong sự răn đe hạt nhân của Putin.

Chiến tranh quá ác liệt, Nga và Ukraina đều bí mật tìm mua thêm vũ khí

Đăng ngày: 08/09/2022 - 18:55

Le Monde hôm nay tiết lộ, Nga và Ukraina đều tìm mua thêm vũ khí của nước khác. Đó là hệ quả bất ngờ của cuộc chiến khốc liệt chưa từng thấy tại châu Âu kể từ sau Đệ nhị Thế chiến, do Vladimir Putin khởi xướng.  

Cả Matxcơva lẫn Kiev đều đối mặt với nguy cơ thiếu khí tài, đạn dược, và thông tin của quân đội cũng như tình báo phương Tây cho thấy, hai bên tham chiến không ngần ngại tìm đến các nước như Bắc Triều Tiên, Iran, Pakistan để bổ sung.

Nga tìm mua đạn rốc-kết của Bắc Triều Tiên và drone của Iran

Theo như các tin tức được Washington giải mật và New York Times tiết lộ hôm 06/09, Nga « đang mua hàng triệu khẩu rốc-kết và pháo của Bắc Triều Tiên » để cung cấp cho đội quân đang ở Ukraina. Tuy không có chi tiết nào thêm về số vũ khí này, nhưng Bình Nhưỡng có khả năng sản xuất đạn 152 ly, một trong những loại đạn quân Nga sử dụng, và đạn cho giàn phóng rốc-kết đa nòng TOS-1 hiện đang có mặt trên chiến trường Ukraina.

Dương Quốc Chính - Chiến dịch phản kích của Ukraine

 

Cuộc phản công 6 ngày vừa qua của Ukraine có nhiều điểm giống với chiến dịch Hồ Chí Minh của quân Bắc Việt tấn công Việt Nam Cộng Hòa.

Đầu tiên là quân Nga bị bất ngờ do Ukraine đánh nghi binh, giả vờ đánh Kherson ở phía Nam nhưng thực tế là tấn công phía Bắc về phía Kharkiv. Quân Nga vốn có lợi thế vũ khí hơn, nhưng bị bất ngờ và mất tinh thần chiến đấu nên chạy dài.

Việc quân Nga mất tinh thần là điều dễ hiểu. Là do quân đội không thiện chiến, lính nghĩa vụ là chính, không có kinh nghiệm chiến đấu. Cuộc chiến xâm lược nên tinh thần chiến đấu không cao. Nhất là khi Nga bắt đầu sa lầy, tinh thần binh sĩ càng xuống do quân thiếu hụt, vũ khí cũng cạn dần, lại bị quốc tế cô lập.

Ukraina phản công tái chiếm Kherson, màn dạo đầu cho hồi kết cuộc chiến ?

Đăng ngày: 30/08/2022 - 19:01

Từ tối 29/08/2022, lực lượng Ukraina đã tấn công trên nhiều hướng, những trận đánh dữ dội đang diễn ra hầu như trên toàn vùng Kherson.Kiev rất « hà tiện » về chi tiết, nhưng tổng thống Zelensky hứa hẹn sẽ « truy quét » quân chiếm đóng « đến tận biên giới ».Có ít nhất ba ngôi làng ở Kherson đã được giải phóng.  

Nước Pháp ngày càng thiên hữu, và đang vận động tiết kiệm nhằm đối phó với lạm phát cũng như thiếu hụt năng lượng, đó là các vấn đề trên trang nhất các báo Paris hôm nay. Riêng Libération chạy tựa trang bìa « Nhà máy điện Zaporijia : Nếu có chuyện gì xảy ra ở đây, toàn bộ châu Âu sẽ bị ảnh hưởng », và ở các trang trong, cuộc chiến tranh ở Ukraina tiếp tục thu hút sự chú ý của báo chí.  

Zaporijia : Thế giới suýt rơi vào thảm họa nguyên tử

Nga thua đậm trong cuộc chiến xâm lược Ukraina

Đăng ngày: 29/08/2022 - 20:45

Cây bút Dominique Moisi trên Les Echos nhận định « Nga, kẻ đại bại trong cuộc chiến ở Ukraina ». Tuy cuộc chiến tranh tiêu hao này vẫn chưa kết thúc, nhưng sau sáu tháng, đã có thể thấy rằng Nga là kẻ thất bại : thua thiệt so với các láng giềng phương Tây, và với một Trung Quốc mà Nga đã trở thành chư hầu.  

Putin tự lao đầu vào bẫy của chính mình

Cuộc chiến tranh lạnh bắt đầu từ 1945 đến 1947 đã chấm dứt vào ngày 26/12/1991 với sự kiện Liên Xô tan rã. Hậu chiến tranh lạnh mở đầu hôm 24/02/2022 với việc Nga xâm lăng Ukraina. Hãy còn quá sớm để dùng những từ ngữ « chiến tranh lạnh mới », « khởi đầu cho đệ tam thế chiến », « phi toàn cầu hóa », « kỷ nguyên hỗn loạn », nhưng dù vậy cũng đã rút ra được một số bài học.

Lê Xuân Nghĩa - Có gì đó lấn cấn ở đây

 

Hôm nay, Nga phản đối tuyên bố chung của Liên Hợp Quốc (LHQ) về vấn đề hạt nhân sau gần 4 tuần họp.

Lý do Nga đưa ra là bất đồng về điều khoản liên quan đến nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, Ukraine vì LHQ muốn tất cả các bên rút quân và trang thiết bị quân sự khỏi nhà máy điện hạt nhân này (tức phi quân sự hóa) và dừng mọi hoạt động gây hấn ở đây.

Theo ông Igor Vishnevetsky, trưởng đại diện của Nga thì không thể “phi quân sự hóa” nhà máy điện hạt nhân này. Vì Nga lo lắng Ukraine sẽ tiến hành tấn công khủng bố nhà máy, gây nguy hiểm cho người dân, nên Nga vẫn phải chiếm giữ và kiểm soát nó để đảm bảo an toàn.

Chiến tranh kéo dài : Nga hay Ukraina sẽ thắng ?

Đăng ngày: 02/07/2022 - 18:51

The Economist chạy tựa trang nhất « Làm thế nào thắng được cuộc chiến kéo dài ở Ukraina ». Sau khi chiến đấu rất tốt trong giai đoạn đầu, Kiev nay bị chiếm mất một số vùng đất. Điều gì sẽ xảy ra trong thời gian tới ?  

Trong cuộc chiến hủy diệt tàn khốc, bên nào nhụt chí sẽ thua

Ukraina đã chiến thắng trong một cuộc chiến ngắn. Cơ động và đầy nhiệt huyết, quân đội Ukraina đã gây cho quân Nga những thiệt hại khủng khiếp và làm thất bại kế hoạch chiếm thủ đô Kiev. Giờ đây trước mặt là một cuộc chiến dài lâu, sẽ tiêu hủy nhiều loại vũ khí, nhiều mạng người và tiền bạc, cho đến khi một bên không còn ý chí chiến đấu. Cho đến lúc này, đó là một cuộc chiến mà Nga đang thắng.

Putin bệnh nặng : Tin đồn hay sự thật bị che giấu ?

Đăng ngày: 04/06/2022 - 19:21

Về Vladimir Putin, người gây ra bao đau thương tang tóc hiện nay ở Ukraina, L’Obs đặt nghi vấn « Putin, một người đang đau ốm ? ». Lâu nay vẫn chỉ là tin đồn, nhưng những chỉ dấu ngày càng nhiều thêm.

Nghi vấn Putin bị Parkinson hay ung thư 

Cùng với việc khởi động cuộc xâm lăng Ukraina, ông chủ điện Kremlin sắp 70 tuổi vào tháng 10 tới đang tập trung mọi chú ý, và những lời đồn đãi càng nhiều thêm. Bởi vì có những hình ảnh đáng ngại cho thấy cựu sĩ quan KGB nắm chặt lấy một góc bàn, thân người dường như run rẩy ngoài ý muốn. Không có lời giải thích nào, khiến các nhà quan sát tự hỏi, phải chăng ông ta bị bệnh Parkinson ? Hay là ung thư ?

Phát ngôn viên Dimitri Peskov nhiều lần nói rằng Putin không có vấn đề gì về sức khỏe, và ngoại trưởng trung thành Serguei Lavrov cũng vậy. Nhưng những lần xuất hiện của tổng thống với khuôn mặt sưng phù và trắng bệch của ông - có thể là do hiệu ứng thuốc, và vẻ căng cứng - như đang chịu đau, ngày làm giả thiết Putin đang lâm bệnh trở nên đáng tin cậy. Chẳng hạn tổng thống Nga trong lễ duyệt binh 9 tháng Năm đã đắp một chiếc mền mỏng trên đùi, khác hẳn các cựu chiến binh ngồi xung quanh.

Nhưng nhất là những tuyên bố mới đây của các nguồn tin thông thạo đã củng cố thêm những gì trước đó chỉ là phỏng đoán. Hôm 14/05, giam đốc cơ quan tình báo quân đội Ukraina, tướng Kirill Budanov là một trong những người đầu tiên khẳng định Vladimir Putin là một người « bệnh nặng ». Mười ngày sau, ông xác nhận với nhật báo Ukraina Ukrainska Pravda : « Putin bị nhiều bệnh trầm trọng, trong đó có ung thư ». Và nói thêm : « Nhưng không nên hy vọng ngày mai ông ta sẽ chết. Putin còn cố được ít nhất vài năm nữa ».

Từ 5 đến 12 bác sĩ theo dõi

Phải chăng đây là tuyên truyền của Kiev ? Nhưng không chỉ từ phía Ukraina. Đạo diễn Mỹ Oliver Stone, đã nhiều lần phỏng vấn Vladimir Putin từ 2015 đến 2017 cho một bộ phim tài liệu mang tên « Đối thoại với ông Putin », hôm 17/05 trong một podcast cho biết tổng thống Nga bị ung thư. Đến ngày 20/05, cựu nhân viên tình báo Anh MI6, Christopher Steele khi trả lời đài phát thanh LBC khẳng định « Putin bệnh nặng lắm ». Cựu điệp viên nói rõ, các cuộc họp Hội đồng An ninh Nga, « trên nguyên tắc kéo dài một tiếng đồng hồ, đã phải chia làm nhiều đợt để tổng thống được chữa trị trong thời gian nghỉ giải lao ». Christopher Steele không tiết lộ nguồn tin, nhưng bảo đảm là hoàn toàn đáng tin cậy. Ông không biết bệnh tình của Vladimir Putin đang đến giai đoạn nào, nhưng « tác động rất lớn đến việc điều hành đất nước ».

Đặc biệt một cuộc điều tra nơi những người thân cận Vladimir Putin do chuyên san « Proekt » - hiện bị cấm tại Nga - tiến hành, vào đầu tháng Năm tiết lộ tổng thống Putin được một đội ngũ bác sĩ theo dõi thường trực. Chỉ riêng về số lượng cũng đã thấy không bình thường : trung bình 5 bác sĩ, đôi khi lên đến 12. Trong số đó có nhà phẫu thuật Yevgeny Selivanov, chuyên gia về ung thư tuyến giáp trạng. Trong bốn năm qua, Selivanov đã đến tư dinh của Putin ở Sotchi 35 lần, và ở bên tổng thống 166 ngày. Theo cuộc điều tra, thì chỉ có hai bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng là Igor Esakov và Alexei Shcheglov theo sát Putin lâu hơn – Shcheglov ở cạnh tổng thống 282 ngày.

Hơn nữa từ sau cuộc duyệt binh 09/05, Vladimir Putin không tham gia một sự kiện công khai nào, trừ hôm 24/05 tiếp tổng thống Belarus, Alexandre Loukachenko, một thuộc hạ có thể sẵn sàng tham gia chiến dịch truyền thông nhằm trấn an công chúng. Một kênh Telegram tên « General SVR », được cho là của một cựu điệp viên Nga, khẳng định trong tháng Năm Vladimir Putin đã được phẫu thuật vì ung thư.

Putin sẽ rời chính trường vì bệnh tật, một nhân vật diều hâu lên thay ?

Báo chí đối lập Nga cũng nghi ngờ những hình ảnh do bộ phận truyền thông Kremlin phổ biến những ngày gần đây, là một loại « đồ hộp » - theo ngôn ngữ chuyên môn - để tỏ vẻ tổng thống hoạt động bình thường. Chẳng hạn trên trang web của điện Kremlin biên bản cuộc họp của tổng thống với thống đốc vùng Sverdlovsk đề ngày 20/05, nói rằng việc chuẩn bị cho đại hội thể thao sinh viên mùa hè 2023 tại Ekaterinbourg đã hoàn thành đúng thời hạn. Thế nhưng đại hội này đã bị Liên đoàn quốc tế hủy bỏ từ hôm 29/04 vì cuộc xâm lăng Ukraina, tức là ba tuần lễ trước « cuộc họp » trên.

Tình trạng sức khỏe ảnh hưởng như thế nào đến các quyết định của Vladimir Putin ? Steele cho rằng với bệnh Parkinson, « Putin không thể lãnh đạo chính trị ». Sự nhập nhằng, hỗn loạn đang ngự trị tại điện Kremlin. Cựu lãnh đạo tình báo Anh, Sir Richard Dearlove trong cuộc trao đổi với Business Insider còn thẳng thừng hơn. « Tôi nghĩ là ông ta sẽ ra đi năm 2023, rất có thể là vào một bệnh viện chuyên ngành, và như vậy sẽ không bao giờ quay lại với tư cách lãnh đạo nước Nga. » Người đứng đầu MI6 dự báo lên thay Putin có thể là Nikolai Patrouchev, hiện là thư ký Hội đồng An ninh Nga - cũng là một con diều hâu và cựu nhân viên KGB xuất thân từ Saint Peterbourg, y như Vladimir Putin. 

Vladimir Putin, bóng ma lạc loài của thế kỷ 20

Trong bài « Putin, con ma của thế kỷ 20 », Le Point cho rằng ông chủ điện Kremlin không sống cùng một thời kỳ với chúng ta, mà logic của ông được chốt lại vào thời kỳ Stalin thắng được Hitler. Trước năm 1989, « Quê hương của vô sản quốc tế » là trung tâm của phong trào cộng sản thế giới, phổ biến một ý thức hệ mạnh mẽ, thống trị đảng cộng sản các nước. Nước Nga ngày nay không còn thế mạnh này, mà trở thành một Nhà nước côn đồ. Ngược với Trung Quốc, Nga thậm chí chẳng thèm xây dựng một trật tự thế giới mới phù hợp với lợi ích của mình qua việc chống lại thế giới tự do, mà chỉ lăm lăm tìm cách chiếm đất, theo chủ trương đế quốc kiểu như thế kỷ 19 dù lãnh thổ Nga rộng lớn nhất thế giới.

Vladimir Putin trị vì từ thời tổng thống Pháp còn là Jacques Chirac và đồng nhiệm Mỹ là Bill Clinton cho đến tận bây giờ, không đưa ra được một mô hình nào có thể noi theo. Trong đối nội, ông chỉ biết vá víu giữa một nước Nga Sa hoàng và nước Nga xô-viết, còn về đối ngoại, trình ra một nước Nga bảo vệ các giá trị Ki-tô giáo, thành lũy chống Hồi giáo và xu hướng « woke ». Nhưng Putin chỉ dừng lại vào thời kỳ vinh quang nhất của « Cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại ». Ông ta quyết định xóa sổ Ukraina trên bản đồ châu Âu, như Hitler và Stalin đã từng thỏa thuận đặt dấu chấm hết cho số phận của Ba Lan.

Tất cả những ai bị Kremlin coi là kẻ thù đều bị dán nhãn « quốc xã », dù người đó gốc Do Thái, như tổng thống Volodymyr Zelensky. Putin tiến hành chiến tranh theo phương pháp có từ 75 năm qua : oanh kích bừa bãi vào các thành phố với ưu thế pháo binh, đào hào để bảo vệ những địa điểm đã chiếm được. Hậu cần, tiếp liệu, tình báo đều lỗi thời, đó là những điểm yếu được Ukraina – những người châu Âu của thời đại – khai thác. Putin là một con ma của thế kỷ 20 đã xuất hiện trễ tràng, ám ảnh thế kỷ 21 của chúng ta.

Erdogan và Putin, tổng thống mãn đời

Trang bìa của Le Point tuần này đăng ảnh hai tổng thống Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, chạy tựa « Erdogan-Putin, những nhân vật quỷ quyệt ». Cũng ở ngôi từ 20 năm qua, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, cùng lứa tuổi với Putin và cùng chống phương Tây, làm xáo trộn thăng bằng địa chính trị, từ Syria đến Ukraina. Cả hai đều có cách lãnh đạo tương tự : tập trung mọi quyền lực vào tay mình, bỏ tù đối lập, bóp nghẹt báo chí, khống chế tư pháp…Erdogan và Putin đều bất chấp Nhà nước pháp quyền, vây quanh là các tài phiệt, gian lận bầu cử, hiếu chiến…

Là những nhân vật cơ hội, cho dù có những lúc xung đột như vụ Thổ bắn hạ một oanh tạc cơ Nga hồi năm 2015, cả hai sau đó đều tìm được thỏa thuận. Từ khi sửa đổi Hiến Pháp năm 2020, Vladimir Putin có thể nắm quyền đến tận năm 2036 khi đã 86 tuổi, còn Erdogan cho sửa Hiến Pháp từ 2017, những người thân cận cho rằng ông có thể ngự trị tại Phủ tổng thống ở Ankara đến năm 2033.

Le Point cũng cho biết Thổ Nhĩ Kỳ giờ đây trở thành nơi trú ẩn của người Nga, từ những nhà tài phiệt thân Putin với những du thuyền lộng lẫy, cho đến những người đối lập với tổng thống Nga. Thị trường địa ốc bùng nổ, số nhà do công dân Nga mua tăng đến 96 %. Đầu tư vào nhà đất trên 250.000 đô la sẽ được cấp quốc tịch Thổ. Đang bị khủng hoảng kinh tế, Ankara rất cần ngoại hối, và chưa đầy 48 giờ sau khi phương Tây loan báo cấm vận, các ngân hàng Thổ Nhĩ Kỳ đã nhận được trên 3 tỉ đô la từ người Nga.

Putin và « tội ác chống Lịch sử »

Tác giả Nicolas Werth trên Le Point nhận định Vladimir Putin đã nhào nặn lịch sử một cách độc đoán, qua bài viết mang tựa đề « Putin phạm tội ác chống Lịch sử ». Điều 354.1 Luật Hình sự Nga đã hình sự hóa « mọi phát biểu vu khống, chê bai những chiến binh Đệ nhị Thế chiến » hoặc mọi so sánh Liên Xô với Đức quốc xã. Báo cáo của Liên đoàn Quốc tế Nhân quyền (FIDH) tháng 6/2021 tố cáo chính sách « ngày càng hung hăng, không chỉ bác bỏ những quan điểm khác, mà còn đặt vào vòng nguy hiểm tất cả những nhân tố liên quan đến lịch sử - sử gia, nhà quảng cáo, nhà báo, xã hội dân sự - không đồng ý với phiên bản chính thức ».

Đối với Nga, FIDH ghi nhận các « tội ác chống Lịch sử » như sau : ra luật đàn áp tự do ngôn luận về lịch sử, kiểm duyệt, không cho tham khảo kho lưu trữ, truy tố, trấn áp những nhân tố độc lập của xã hội dân sự, phá hủy các công trình kỷ niệm những vụ thảm sát hàng loạt thời Liên Xô cũ. Trong những sách giáo khoa mới, học sinh Nga sẽ không biết gì về những tội ác này, và trong những ấn bản sắp tới, Ukraina không còn được nhắc đến. Có nghĩa là quốc gia này bị xóa hẳn khỏi ký ức.  Lịch sử từ nay được viết trực tiếp, đồng thời với việc tiến hành chiến tranh.

Liệu Nga có phải ra tòa vì xâm lăng Ukraina ?

Về mặt pháp lý, luật sư William Bourdon trong nguyệt san Le Monde Diplomatique số tháng Sáu đặt vấn đề « Luật nào chống xâm lăng vũ trang ? »  Những kẻ gây ra cuộc chiến tranh ở Ukraina có phải ra tòa ?

Hiện nay có 123/193 quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc tham gia Tòa án Hình sự Quốc tế (CPI), nhưng không có các cường quốc Hoa Kỳ, Nga, Ấn Độ, Israel và hầu hết các nước Ả Rập. Thẩm quyền của CPI chủ yếu dựa trên tiêu chí lãnh thổ nơi tội ác diễn ra, ít khi dựa vào quốc tịch của nghi can. Một sáng tạo là các nhà lãnh đạo đương nhiệm không được hưởng quyền đặc miễn, như trường hợp tổng thống Kenya năm 2014. Tuy nhiên bất công nằm ngay trong điều lệ của CPI, vì quyền hạn điều tra toàn cầu nằm trong tay Hội đồng Bảo an. Quyền phủ quyết của năm thành viên thường trực đã trói tay tổ chức tư pháp quốc tế này.

Nhiều tổ chức phi chính phủ và Nhà nước từ nhiều năm qua hy vọng sửa đổi Hiến chương Liên Hiệp Quốc, cấm dùng quyền phủ quyết khi liên quan đến các điều tra của CPI, nhưng tất cả nỗ lực cho đến nay đều thất bại. Còn một khả năng khác : các Nhà nước đã phê chuẩn một số hiệp ước quốc tế (Công ước chống tra tấn chẳng hạn) có quyền xét xử một nghi can khi kẻ này đang ở trên lãnh thổ mình. Một số nhân vật như cựu thủ tướng Anh Gordon Brown đòi thành lập tòa án đặc biệt về Ukraina về tội xâm lăng. Có nghĩa là một Nhà nước tấn công vũ trang một Nhà nước khác mà không phải là tự vệ chính đáng, không có sự cho phép của Liên Hiệp Quốc, đủ để đưa Vladimir Putin và bộ sậu ra tòa. Lý lẽ này có thể chấp nhận được, nhưng tự đặt bên ngoài hệ thống Liên Hiệp Quốc sẽ ít trọng lượng hơn.

Tiếp tế đạn dược, yếu tố quan trọng cho cả Nga và Ukraina

Về cuộc chiến tranh ở Ukraina, L'Express quan tâm đến tình trạng thiếu đạn dược sau ba tháng chiến tranh. Do những trận đánh hết sức ác liệt, lượng đạn dự trữ của cả Nga lẫn Ukraina đều giảm sút rất nhanh.

Hỏa tiễn chống tăng Javelin nổi tiếng của Mỹ bắt đầu thiếu. Hồi tháng Ba, Kiev cho biết cần 500 hỏa tiễn/ngày, nhưng sản lượng hàng năm tối đa chỉ là 6.000 chiếc. Thượng nghị sĩ Dân Chủ Richard Blumenthal cuối tháng Tư cho biết kể từ đầu cuộc xâm lăng Hoa Kỳ đã giao 5.500 chiếc. Khó thể duy trì nhịp độ này, khi dự trữ của Mỹ cũng giảm. Các loại đạn thời Liên Xô cũ mà quân đội Ukraina sử dụng thì chỉ có Nga và Trung Quốc sản xuất. Phương Tây đành tăng tốc chuyển giao các loại vũ khí hạng nặng. Số 90 khẩu đại pháo M-777 của Mỹ bắt đầu hiện diện trên chiến địa, cũng như Caesar của Pháp.

Về phía Nga, Washington hôm 02/05 ước lượng Matxcơva đã bắn đi ít nhất 2.125 hỏa tiễn, hình như sử dụng hết 70 % loại tầm xa. Nga không thể sản xuất tiếp vì cần các chi tiết của phương Tây. Hậu quả là phi cơ Nga phải sử dụng những loại bom không được điều khiển chính xác, khiến phi công phải bay thấp rất nguy hiểm.

L'Express tìm đến Bourges, nơi sản xuất ra các loại vũ khí Pháp như đại bác Caesar, hỏa tiễn. Tại thành phố này, cứ 10 người dân lại có 1 người làm việc cho kỹ nghệ quốc phòng. Thông thường, nhiều người có tâm lý không muốn nói mình làm việc trong ngành vũ khí, không ít công ty từ chối trở thành đối tác. Nhưng kể từ khi Ukraina bị xâm lăng, người ta ý thức được rằng sản xuất vũ khí để có được hòa bình. Đặc biệt những khẩu đại pháo Caesar gởi cho Kiev được sản xuất ngay tại địa điểm mà cách đây 170 năm hoàng đế Napoléon III cho xuất xưởng những khẩu đại bác Pháp trong chiến tranh Crimée thế kỷ 19.

Đe dọa dùng vũ khí nguyên tử, Putin tạo tiền lệ nguy hiểm

Hồ sơ của The Economist cảnh báo về « Một kỷ nguyên hạt nhân mới ». Với việc đe dọa sử dụng vũ khí nguyên tử, tổng thống Nga đã đảo lộn trật tự trong lãnh vực này. Có hai hệ quả tai hại : Những quốc gia dễ tổn thương cảm thấy cách tốt nhất để tự vệ trước một kẻ xâm lăng có bom nguyên tử là sở hữu quả bom của riêng mình, còn những nước đã có vũ khí hạt nhân thì cho rằng sẽ chiến thắng nếu bắt chước cách làm của Putin.

Thật ra nguy cơ nguyên tử đã tăng lên trước chiến tranh Ukraina. Bắc Triều Tiên sở hữu vài chục đầu đạn, Iran đã có đủ uranium được làm giàu để chế tạo quả bom đầu tiên - theo Liên Hiệp Quốc tuần này. Pakistan nhanh chóng bổ sung kho vũ khí, Trung Quốc hiện đại hóa lực lượng hạt nhân. Hiệp ước New Start hạn chế được hỏa tiễn đạn đạo liên lục địa của Mỹ và Nga đến 2026, nhưng lại không liên quan đến những vũ khí như ngư lôi nguyên tử. Những kỷ niệm về Hiroshima và Nagasaki đã nhạt nhòa. Người ta không hiểu được một vũ khí hạt nhân chiến thuật, loại mà Putin có thể sử dụng, có khả năng hủy diệt cả một thành phố.

Ngay cả nếu đây chỉ là trò tháu cáy của Vladimir Putin, lời đe dọa của ông ta rất tai hại. Năm 1994, Ukraina đã giao trả số vũ khí nguyên tử Liên Xô cũ trên lãnh thổ mình, để đổi lấy bảo đảm của Nga, Mỹ, Anh. Nga đã trắng trợn sổ toẹt cam kết, còn Anh, Mỹ cũng không giữ lời hứa. Iran có thể nghĩ rằng nếu có bom nguyên tử sẽ khó bị o ép hơn, Hàn Quốc và Nhật Bản đều có khả năng chế tạo bom, sẽ ít trông cậy vào những bảo đảm của phương Tây để tự bảo vệ, trong một thế giới ngày càng nguy hiểm.

Khác với Bắc Triều Tiên, Putin đe dọa dùng vũ khí nguyên tử để giúp đội quân xâm lăng của ông ta thắng được một cuộc chiến tranh quy ước. Và xem ra chiến thuật này hiệu quả. NATO tuy ủng hộ Ukraina hơn trước, nhưng ngần ngại không muốn gởi sang các loại vũ khí tấn công như máy bay. Tổng thống Mỹ Joe Biden dù viện trợ ồ ạt, nhưng từ chối cung cấp các loại hỏa tiễn có tầm bắn sâu vào lãnh thổ Nga. Một số nước NATO cho rằng Ukraina phải thương thuyết với Nga vì dồn Putin vào ngõ cụt sẽ dẫn đến thảm họa.

Logic này tạo ra một tiền lệ nguy hiểm. Bắc Kinh có thể áp đặt điều kiện tương tự nếu tấn công Đài Loan, với lý do đảo quốc này là lãnh thổ của Trung Quốc. Vladimir Putin có thể tiếp tục dùng nguyên tử để đe dọa trong tương lai, và một số nước khác sẽ theo chân. The Economist nhấn mạnh, Ukraina cần có được những vũ khí tối tân hơn, được viện trợ kinh tế và thêm nhiều trừng phạt với Nga để buộc quân của Putin phải rút lui. Những nước cho rằng đây chỉ là một cuộc chiến châu Âu đã lơi lỏng an ninh của chính mình. Và những ai nhân danh hòa bình để đòi Ukraina ngưng bắn với Nga ngay bây giờ, đã vô cùng sai lầm. Một khi thấy rằng mối đe dọa nguyên tử đã giúp tránh được thất bại, làm NATO chao đảo, Matxcơva sẽ đáng ngại hơn bao giờ hểt.

Vladimir Putin Nga Ukraina Điểm báo Chiến tranh Xâm lược sức khỏe bệnh tật Vũ khí Nguyên tử Phương Tây Viện trợ Chính trị Độc tài Lịch sử Pháp luật Quốc tế Châu Âu NATO

https://www.rfi.fr/vi/%C4%91i%E1%BB%83m-b%C3%A1o/20220604-putin-b%E1%BB%87nh-n%E1%BA%B7ng-tin-%C4%91%E1%BB%93n-hay-s%E1%BB%B1-th%E1%BA%ADt-b%E1%BB%8B-che-gi%E1%BA%A5u

Tiết lộ về dự định của Úc mua tàu ngầm nguyên tử Mỹ

Đăng ngày: 09/06/2022 - 15:08

Cựu bộ trưởng quốc phòng Úc Peter Dutton hôm nay, 09/06/2022, tiết lộ Úc có kế hoạch mua hai tàu ngầm lớp Virginia của Mỹ chạy bằng năng lượng nguyên tử từ nay đến 2030, và đóng thêm 8 chiếc khác. Đây là dự án trọng tâm nhằm đối phó với Trung Quốc ngày càng hiếu chiến dưới thời Tập Cận Bình.  

Tiết lộ của ông Dutton, thủ lãnh phe đối lập, với báo The Australian về một thỏa thuận nhiều tỉ đô la thường được giữ bí mật, dường như nhằm thúc đẩy chính phủ mới tiếp tục kế hoạch này.

Chính phủ trước đây của Úc đã đồng ý mua các tàu ngầm chạy bằng năng lượng nguyên tử nhưng trang bị vũ khí quy ước, trong khuôn khổ việc tham gia liên minh AUKUS. Sự lựa chọn nhà cung cấp - Anh hoặc Mỹ - sẽ có tác động đáng kể đến kinh tế, và khiến Hải quân Úc gắn bó hơn với nước được chọn lựa. Theo cựu bộ trưởng Dutton, rõ ràng tàu ngầm Mỹ là phương án tốt nhất, vì có thể phóng hỏa tiễn theo phương thẳng đứng, và thiết kế đã ổn định so với Anh.

Tại Liên Hiệp Quốc, Trung Quốc và Nga cáo buộc Mỹ gây căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên

Đăng ngày: 09/06/2022 - 12:57

Bắc Kinh và Matxcơva hôm 26/05 đã dùng quyền phủ quyết để ngăn chận một dự thảo nghị quyết do Washington đưa ra nhằm áp đặt các trừng phạt mới đối với Bắc Triều Tiên, để đáp trả việc Bình Nhưỡng bắn nhiều hỏa tiễn đạn đạo từ đầu năm nay. Hôm qua, 08/06/2022, giải thích lý do phủ quyết, Trung Quốc và Nga đã cáo buộc Hoa Kỳ gây căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên.  

Theo nghị quyết được thông qua ngày 26/04, các thành viên thường trực nào Hội đồng Bảo an sử dụng quyền phủ quyết  phải giải thích lý do của việc sử dụng quyền này trước 193 quốc gia thành viên. Hôm qua, lần đầu tiên, hai thành viên thường trực Hội đồng Bảo an đã thực hiện nghĩa vụ này. 

Đại sứ Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc, Trương Quân (Zhang Jun), cho rằng căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên « chủ yếu là do Hoa Kỳ ». Phó đại sứ Nga Anna Evstigneeva đòi gác qua một bên việc trừng phạt, với lý do Bình Nhưỡng đang cần viện trợ nhân đạo. Về phía Mỹ, phó đại sứ Jeffrey DeLaurentis bác bỏ toàn bộ các lý lẽ trên, cho biết Washington đã tìm kiếm đối thoại mà không đòi hỏi điều kiện tiên quyết, thông qua các kênh riêng cấp cao.