Chả là tay độc
tài, nịnh Nga, tham quyền cố vị Lukashenko ở nước "Nga trắng", hay
còn gọi là Bạch Nga Belarus, vừa trâng tráo tự tổ chức lễ nhậm chức tổng thống
sau một cuộc bầu cử bị dân chúng phản đối quyết liệt.
Y bảo "Ngày nhậm chức tổng thống là ngày
chiến thắng của chúng ta, đầy thuyết phục và là định mệnh. Chúng ta không chỉ
bầu tổng thống của đất nước mà còn đang bảo vệ các giá trị, cuộc sống hòa bình,
chủ quyền và độc lập của mình".
Bất chấp áp lực của cảnh sát, xe bọc thép và vòi rồng, đoàn biểu tình
diễu qua các đường phố thủ đô Minsk, đến trước dinh tổng thống. Họ giơ
cao những lá cờ hai màu trắng đỏ của đối lập, hô to những khẩu hiệu đòi
Loukachenko từ chức và phản đối sự can thiệp của Vladimir Putin.
Theo
tổ chức phi chính phủ Viasna, có trên 100 người đã bị bắt. Trước đó một
hôm, cảnh sát cũng đã giải tán thô bạo một cuộc biểu tình của phụ nữ,
415 người bị câu lưu. Theo bộ Nội Vụ Belarus, đa số các phụ nữ này đã
được trả tự do.
Ông Loukachenko cũng thay thế thư ký Hội đồng An ninh Belarus và người đứng đầu Ủy ban Kiểm tra Nhà nước.
Loan
báo này được đưa ra nhân chuyến viếng thăm của thủ tướng Nga Mikhail
Michoustine, quan chức cao cấp nhất từ trước đến nay của Nga đến thăm
Belarus kể từ khi phong trào phản kháng nổ ra tại quốc gia thuộc Liên Xô
cũ. Chủ nhật tuần rồi, mấy chục ngàn người Belarus tiếp tục xuống đường
phản đối việc ông Loukachenko tái đắc cử, bị cho là gian lận. Thay vì
đối thoại với đối lập, tổng thống quay sang Nga tìm sự ủng hộ.
Kinh tế Pháp trước dịch bệnh là chủ đề chiếm trang nhất của nhiều tờ báo Paris hôm nay, 26/08/2020. La Croix nói về trợ giúp của chính phủ Pháp cho các doanh nghiệp trong mùa dịch, Le Figaro nhấn mạnh « Trước Covid, các công ty được kêu gọi hãy lạc quan ». Libération chạy tựa « Những gì người dân Pháp chờ đợi » ở tổng thống Macron, Le Monde cho biết « Covid-19 : Lo ngại lại tăng lên tại các viện dưỡng lão ». Riêng nhật báo kinh tế Les Echos đề cập đến « Một tập đoàn Trung Quốc làm rung chuyển tài chính thế giới ».
« Hoàng tử bé » Nikolai có mặt bên tổng thống « trên từng cây số »
Về tình hình Belarus, theo Le Figaro, « Giấc mộng cha truyền con nối của Loukachenko tan vỡ ».
Đối mặt với những cuộc biểu tình rầm rộ, mưu toan cho con trai cưng
Nikolai một ngày nào đó lên nối ngôi của ông Loukachenko đang dần trở
thành bất khả thi.
Tổng thống Belarus Alexander
Loukachenko, mặc quân phục màu đen, tay cầm sung AK khi đến tư dinh tại
Minsk, ngày 23/08/2020. Ảnh chụp lại từ video do Belta, hãng thông tấn
Nhà nước, công bố.AFP
Đăng ngày:
Trước phong trào phản kháng vẫn luôn mạnh mẽ ở
Belarus với hàng trăm ngàn người xuống đường hôm qua 23/08/2020, tổng thống
Alexandre Loukachenko chọn lựa đối đầu, bất chấp nguy cơ kéo đất nước vào vòng
xoáy bạo lực.
Video được Phủ tổng thống đăng trên Telegram tối qua cho
thấy trực thăng chở ông Loukachenko hạ cánh trước Phủ tổng thống, trong khi các
cuộc biểu tình rầm rộ của đối lập đang diễn ra cách đó không xa. Tổng thống
xuất hiện với khẩu súng Kalachnikov trên tay, mặc áo giáp bên ngoài trang phục
màu đen, con trai ông 15 tuổi mặc quân phục.
Trước đó đoàn biểu tình tiến gần Phủ tổng thống nhưng
vẫn giữ thái độ ôn hòa, duy trì khoảng cách vài trăm mét với lực lượng an ninh.
Le Monde cho rằng Loukachenko vốn
thích nặng phần trình diễn, muốn làm quên đi hình ảnh biển người với màu cờ
đỏ-trắng, được cho là cũng đông đảo như tuần trước.
"Nam phụ lão ấu" Hồng Kông xếp hàng mua số báo lịch sử của Apple Daily, 11/08/2020.
Đăng ngày:
Đang trong mùa hè, tuy nhiên chỉ có tuần báo L’Obs chọn chủ đề « Khi tình bạn cũng mạnh mẽ như tình yêu ». Hồ sơ của L’Express nói về « Dân túy châu Âu : Berlusconi, người nổi bật nhất », Courrier International phân tích « Mạng xã hội làm hủy hoại dân chủ ». Riêng Le Point đăng ảnh hai nhà hoạt động nổi tiếng của Hồng Kông là Hoàng Chi Phong (Joshua Wong) và Chu Đình (Agnes Chow), chạy tựa « Những ngày cuối cùng của Hồng Kông » với dòng tít nhỏ phía trên « Những nền văn minh đã chết đi như thế nào ».
Chu Đình (Agnes Chow) bị bắt tối 10/08/2020.
Các nhà hoạt động bị theo dõi ráo riết
Hồ sơ của Le Point mở đầu bằng bài viết về những cuộc theo dõi, các vụ bắt bớ người đối lập ngày càng nhiều với cáo buộc « thông đồng với thế lực nước ngoài », mà tuần báo Pháp gọi là « Những ngày cuối cùng của Hồng Kông ».
Belarus : Công nhân phải hy sinh nhiều khi đình công
Thông tín viên của La Croix
tại Minsk nói về các khó khăn của công nhân Belarus khi đình công. Uy
tín của tổng thống Alexandre Loukachenko đã bị sụp đổ trong giới công
nhân vốn được chế độ ưu đãi, tuy nhiên lời kêu gọi đình công chỉ được
hưởng ứng một cách chừng mực.
Ông Loukachenko sẽ phải nhớ mãi vụ
bị bẽ mặt ở nhà máy chuyên sản xuất máy cày MZKT, bài diễn văn của ông
bị cắt ngang bởi những tiếng hô « Cút đi ! ». Loukachenko yêu
cầu các cận vệ và những người xung quanh tắt điện thoại di động, nhưng
đã trễ, cảnh này được lan truyền rộng rãi trên Nexta, tờ báo đấu tranh
trên mạng. Người đứng đầu một nghiệp đoàn độc lập nhận xét, điều duy
nhất mà chính quyền lo sợ là công nhân nhà máy, vì họ có tổ chức tập
thể.
« Belarus : Công nhân đình công, biểu tình không ngừng nghỉ », đặc phái viên của Libération
tóm tắt. Các hoạt động phản kháng liên tiếp diễn ra, một tuần sau khi
nhà độc tài Alexandre Loukachenko tiếp tục nhiệm kỳ thứ sáu, và tỏ ra
khiêu khích hơn bao giờ hết.
« Chúng ta đã bầu cử xong rồi. Trừ phi các vị giết tôi, thì không có cuộc bầu cử nào khác ! ». Để đưa thông điệp này đến các công nhân đình công, ông Loukachenko dùng trực thăng bay đến nhà máy MZKT. Ông tuyên bố : « Nếu các bạn khiêu khích, tôi sẽ xử lý một cách thô bạo ». Trước một công chúng liên tục hô to « Hãy ra đi ! » dù đã được an ninh chọn lọc kỹ càng, ông thách thức « Cứ tha hồ hô đi ».
Tuyên bố trên đây của ông Loukachenko được đưa ra sau
khi trên 100.000 người hôm qua 16/08/2020 đã xuống đường tại Minsk, đòi
hỏi tổng thống phải ra đi. Đây là một trong những cuộc biểu tình lớn
nhất trong lịch sử Belarus.
Đáp lại lời kêu gọi của bà Svetlana
Tikhanovskaia, đối thủ của ông Loukachenko, người dân Belarus xuống
đường không chỉ tại thủ đô Minsk mà còn tại nhiều thành phố khác.Theo
trang tin độc lập Tut.by, đây là cuộc biểu tình quy mô nhất kể từ khi
Belarus độc lập năm 1991. Mặc trang phục màu trắng, người biểu tình giơ
cao hàng ngàn lá cờ hai màu trắng và đỏ của đối lập, hô vang các khẩu
hiệu đòi tổng thống phải từ chức.
Phụ nữ Belarus biểu tình tại Minsk ngày 13/08/2020 phản đối bạo lực cảnh sát.
Đăng ngày:
Bà Michelle Bachelet, cao ủy nhân quyền Liên Hiệp Quốc nhấn mạnh,
người dân có quyền biểu lộ sự bất đồng, việc sử dụng vũ lực chỉ là bất
đắc dĩ và cần phải phân biệt những phần tử bạo lực với người biểu tình
ôn hòa. Bà tố cáo việc bắt bớ hàng loạt một cách tùy tiện, đối xử tệ hại
với tù nhân, và yêu cầu trả tự do ngay lập tức cho những người bị bắt.
Ngoài ra còn phải trả lời những đòi hỏi của cử tri về cuộc bầu cử vừa
qua.
Bà Bachelet cũng bày tỏ quan ngại về việc internet bị cắt từ hôm Chủ nhật, nhiều mạng xã hội bị chặn, vi phạm tự do ngôn luận.
Bà Svetlana Tikhanovskaia, 37 tuổi, đã thành công trong việc tập hợp
được phe đối lập không chỉ ở thủ đô Minsk, mà còn tại nhiều tỉnh thành
khác. Sau cuộc biểu tình lịch sử tuần trước ở Minsk, hàng ngàn người đã
tham gia cuộc mít-tinh của bà vào cuối tuần tại Hordna (miền tây).
Trong
suốt 26 năm nắm quyền, chưa bao giờ ông Loukachenko lại gặp khó khăn
như hiện nay. Belarus cấm thăm dò dư luận, nhưng rõ ràng khuôn mặt đối
lập mới này được cảm tình của rất nhiều người dân, trong khi tổng thống
bị chỉ trích vì cách xử lý đại dịch virus corona, đồng thời bị một số cử
tri truyền thống thân Nga bỏ rơi.
Các xe quân sự tham gia cuộc tập trận Zapad 2017 tại một địa điểm ở Belarus, ngày 14/09/2017.
Nga tung ra cuộc tập trận với Belarus bắt đầu từ
hôm nay 14/09/2017, và điều dễ hiểu là nhiều nhà quan sát tỏ ra lo ngại,
trước một sự biểu dương sức mạnh quân sự lớn nhất kể từ thời chiến
tranh lạnh. Nhưng theo tác giả Nicholas Trickett trên The Economist, ít
ai để ý đến những hậu quả không lường trước, một khi các hành động của
Nga gây bất ổn cho Belarus, Ukraina hay các nhân tố khác trong khu vực.
Đa
số không hình dung ra sự hiện diện của một tay chơi mới tại Đông Âu, đó
là Trung Quốc. Những hành động khiêu khích của Matxcơva có thể làm
phương hại đến lợi ích Trung Quốc trong khu vực, và mối liên hệ với Bắc
Kinh, đối tác được coi là « chiến lược ».
Có ít nhất 17 người đã bị bắt giữ hôm 23/03/2017 vì cáo buộc « gây rối »
tại Belarus, đất nước đang rúng động sau một loạt biểu tình phản đối
tổng thống độc tài Alexandre Loukachenko. AFP dẫn nguồn tin từ tổ chức
phi chính phủ Vyasna cho biết như trên.
Các
vụ bắt giữ diễn ra đêm thứ Ba rạng sáng thứ Tư, nhắm vào các nhà đối
lập lẫn các thành viên lực lượng an ninh hay cựu quân nhân. Những người
này bị cho là đã kêu gọi bạo động trong các cuộc biểu tình chống chính
phủ dự kiến vào ngày 25/03.
Tổng thống Loukachenko bỏ phiếu cùng với con trai ngày 11/10/2015.
Tại Belarus, Tổng thống mãn nhiệm Alexandre
Loukachenko, cầm quyền từ 21 năm qua, đã được bầu lại một nhiệm kỳ thứ
năm. Ủy ban bầu cử hôm nay 12/10/2015 loan báo ông Loukachenko đã thắng
cử với 83,49% số phiếu bầu, các lãnh tụ đối lập chủ chốt đều vắng mặt.
Tỉ
lệ cử tri đi bầu, theo con số chính thức là 87%, nhưng phe đối lập cũng
như nữ ứng cử viên về nhì đều tố cáo gian lận. Không có khuôn mặt đối
lập nổi bật nào được phép ứng cử, do Ủy ban bầu cử bác bỏ với nhiều lý
do khác nhau.
Biểu tình tại Minsk ngày 10/10/2015 phản đối cuộc bầu cử tổng thống Belarus.
Liên hiệp Châu Âu chuẩn bị tạm ngưng các biện pháp
trừng phạt nhắm vào Tổng thống Belarus, ông Alexandre Loukachenko,
người chắc chắn sẽ tái đắc cử nhiệm kỳ thứ năm vào ngày mai
11/101/2015. Đây là hành độn đền đáp lại việc chế độ toàn trị Belarus
trả tự do cho các tù nhân chính trị cuối cùng.
Trước
khi tiến hành, châu Âu chờ đợi diễn tiến của cuộc bầu cử, trong đó ông
Loukachenko, 61 tuổi đối mặt với ba ứng cử viên hầu như không ai biết
đến. Liên hiệp Châu Âu (UE) muốn đảm bảo « không có thêm những vụ bắt bớ đối lập, không bạo lực, không đàn áp báo chí ».
Các Ngoại trưởng UE muốn nhân hội nghị hàng tháng vào thứ Hai tới tại
Luxembourg để tham khảo báo cáo của các quan sát viên OSCE (Tổ chức An
ninh Hợp tác Châu Âu) gởi đến Belarus.