Putin sẽ cùng chung số phận với các nhà độc tài bại trận ?

Đăng ngày: 12/12/2022 - 20:43

Lịch sử cho thấy các chế độ độc tài rất dễ tổn thương khi bị bại trận : Đệ nhất lẫn Đệ nhị Đế chế Pháp, cũng như Đức quốc xã đều sụp đổ sau cuộc chiến. Nga thua Nhật năm 1905 do đánh giá quá thấp đối thủ, còn năm 2022 sau khi gây chiến với Ukraina, số phận Putin sẽ ra sao ?

Nhật Bản 1905, Ukraina 2022 : Nga thất bại vì khinh địch

Bài phân tích của Les Echos khẳng định « Các nhà độc tài không thể sống sót sau những cuộc chiến thất bại ». Tác giả bài viết mạnh dạn so sánh chiến tranh Nga-Nhật năm 1905 và cuộc chiến ở Ukraina năm 2022. Đã có biết bao thay đổi trong 117 năm qua, về quân sự lẫn địa chính trị. Nhưng trong cả hai trường hợp, Nga đã chọn lựa chiến tranh với một đối thủ được cho là yếu hơn rất nhiều, và cả hai cuộc phiêu lưu quân sự đã diễn ra rất tệ hại - cho dù kết luận này có phần vội vã trong cuộc xâm lược Ukraina.

Trung Quốc : Sự điên rồ của quyền lực tuyệt đối

Đăng ngày: 07/12/2022 - 20:37

Sau thời kỳ mao-ít khủng khiếp, chủ trương mở cửa đã giúp 600 triệu người ở Hoa lục thoát khỏi đói nghèo. Trung Quốc cất cánh, tìm lại niềm tự hào, thậm chí sự ngạo mạn của đế quốc tự cho là trung tâm thế giới. Nhưng bỗng dưng bầu trời đổ sập. Thế giới sững sờ trước « zéro Covid », đỉnh cao của toàn trị vô nghĩa. « Quyền lực tuyệt đối khiến người ta hoàn toàn điên rồ » - ông Tập đã chứng minh câu nói của sử gia Acton.  

Ukraina : « Nghĩa địa hỏa tiễn » Kharkov, bằng chứng tội ác chiến tranh Nga

Về tình hình Ukraina, Le Monde nhận thấy « Tại Kherson, những dấu hiệu khởi đầu cho một cuộc di tản mới của thường dân » : được tái chiếm không có nghĩa là được sống yên ổn, quân Nga liên tục bắn sang từ bên kia sông. Còn tại Kharkiv, « nghĩa địa hỏa tiễn » là bằng chứng cho các cuộc tấn công của Nga.

Trần Trung Đạo - Bài thơ "cuối năm" hay nhất tôi được đọc

 

Khoảng đầu thập niên 1990, căn nhà của vợ chồng tôi ở Dorchester, Massachusetts, trở thành “trụ sở” không phải của một hội văn bút, mà của cả một thế hệ cầm bút lưu vong đang định cư miền Đông Bắc Mỹ.

Gọi là thế hệ bởi vì đa số nhà văn nhà thơ cùng một tuổi. Họ là Trần Hoài Thư (1942), Lâm Chương (1942), Lê Mai Lĩnh (1942), Phạm Nhã Dự khoảng 1942, Trần Doãn Nho (1945) v.v... Trước 1975, họ biết nhau, chơi với nhau, viết chung một báo và nhiều người trong số họ còn vào trường Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức cùng một khóa. Tổng cộng khoảng 30 chục người tính cả chúng tôi, những người cầm bút yêu mến họ thuộc thế hệ sau.

Họ “mượn” căn nhà của vợ chồng tôi để sinh hoạt chứ không phải tôi là một phần của họ. Tôi không biết nhiều về họ nên chỉ ngồi nghe. Những người họ gọi bằng tên, bằng “thằng”, bằng “nó” là những tên tuổi lớn mà tôi đọc và kính trọng từ Văn, Bách Khoa, Khởi Hành thời trước 1975.

Ảo tưởng quyền lực, Vladimir Putin và Tập Cận Bình đều rơi vào ngõ cụt

Đăng ngày: 10/12/2022 - 21:15Sửa đổi ngày: 10/12/2022 - 21:17

Khi vừa lên cầm quyền, Vladimir Putin gặp may : giá dầu tăng vọt, những cải cách trước đó có tác động tốt, phương Tây lo chống khủng bố. Nhưng tổng thống Nga tự cho những thành công là của mình, ảo tưởng khi xâm lăng Ukraina là do cấp dưới không ai nói ra sự thực. Tập Cận Bình cũng bị tách rời khỏi thực tế, không cảm nhận được sự phẫn nộ của người dân trước zero Covid. Giả thiết Trung Quốc trở thành siêu cường số 1 thế giới được cho là khó thành sự thực. 

Ngoài Courrier International đặt ra vấn đề « Có nên hợp pháp hóa cocain ? », các tuần báo Pháp kỳ này dành trang bìa cho những nhân vật rất khác nhau. L'Obs đưa lên trang nhất giải Nobel Văn chương 2022 Annie Ernaux với dòng tựa « Viết văn và cuộc sống ». Ảnh bìa Le Point được dành cho « Kẻ lừa đảo thế kỷ »: chủ nhân trẻ tuổi của FTX đã làm 10 tỉ đô la biến thành mây khói. L'Express đăng ảnh ông chủ điện Kremlin, chạy tựa « Bóp méo thông tin, săng-ta, bạo lực : Putin, kẻ thao túng ».

Putin, chiến lược gia hay kẻ thao túng một phương Tây nhu nhược ?

Covid làm dân Trung Quốc tỉnh thức, đẩy Tập Cận Bình ngạo nghễ vào ngõ cụt

Đăng ngày: 03/12/2022 - 23:44

Phong trào phản kháng ở Hoa lục là sự kiện tràn ngập các tuần báo kỳ này. Dù đầy kinh nghiệm đàn áp từ nhiều thập niên, đảng vẫn bị bất ngờ trước sự thức tỉnh của một xã hội đã đến tận cùng chịu đựng zero Covid. Người dân phẫn nộ không còn sợ hãi. Một Tập Cận Bình ngạo mạn trước phương Tây trong thời kỳ đầu đại dịch, nay lâm vào thế bí, rơi vào chiếc bẫy của chính mình.  

Trên nền đen, L'Express đăng ảnh các thanh niên biểu tình mang khẩu trang, với dòng tít « Chiến lược zero Covid : Thất bại của Trung Quốc ». Cũng với nền đen và cảnh sinh viên biểu tình đang hô khẩu hiệu, Le Point chạy tựa lớn « Khi Trung Quốc tỉnh thức » và dòng tít phụ « Ba mươi ba năm sau Thiên An Môn, những người hùng mới của tự do. Họ thách thức chế độ độc tài lớn nhất thế giới ». The Economist chọn màu đỏ cho trang bìa với chiếc bóng màu đen của một thanh niên đang ngồi bó gối, chân bị xiềng bằng chiếc cùm đầu mút tròn có những gai nhọn tua tủa như con virus, nhấn mạnh « Thất bại Covid của Trung Quốc ». 

« Cách mạng giấy trắng », cuộc phản kháng chưa từng thấy tại Trung Quốc kể từ 1919

Đăng ngày: 29/11/2022 - 21:15

Các cuộc biểu tình tại Trung Quốc là sự kiện được chú ý nhiều nhất hôm nay, làm chìm khuất tin tức về Ukraina cũng như các vấn đề thời sự nước Pháp. Le Monde chạy tựa trang nhất « Tại Trung Quốc, một làn sóng phẫn nộ chưa từng thấy và ngày càng mang tính chính trị ». La Croix đăng ảnh thanh niên biểu tình đang hô khẩu hiệu, với dòng tít « Trung Quốc, cơn sốt phản kháng ». Le Figaro, Les Echos và Libération đều có các bài viết ở trang trong về sự kiện này.  

Bị khóa kín tứ bề, người dân chết cháy

Libération dẫn lời nhà nghiên cứu Úc Nathan Ruser cho biết có ít nhất 56 cuộc biểu tình đã diễn ra tại 18 thành phố để biểu lộ tình liên đới với 10 người Duy Ngô Nhĩ bị chết cháy trong tòa nhà bị phong tỏa ở Urumqi. Trong bài « Tại Tân Cương, vụ hỏa hoạn đã đổ dầu vào lửa », tờ báo kể tên một số nạn nhân, từ một em bé 5 tuổi vui cười trong hình với món đồ chơi Siêu nhân cho đến một bà mẹ hai con, tất cả đã bị thiêu sống hôm thứ Năm 24/11 ở Urumqi.

Làn sóng biểu tình ở Trung Quốc : Tập Cận Bình và đảng Cộng Sản bị công khai thách đố

Đăng ngày: 28/11/2022 - 22:15

Bất bình xã hội và các cuộc biểu tình chống phong tỏa nổ ra trên khắp Trung Quốc vào cuối tuần qua là một trong những chủ đề được các báo Pháp hôm nay 28/11/2022 quan tâm. « Tập Cận Bình, từ chức ! », « Đả đảo đảng Cộng Sản ! » - những tiếng hô mạnh mẽ chưa từng thấy từ sau vụ thảm sát Thiên An Môn 1989, khiến có người còn không dám tin vào tai mình.

Làn sóng biểu tình chống zero Covid ở Trung Quốc và chiến tranh Ukraina là hai chủ đề chia nhau trang nhất các nhật báo Pháp hôm nay. Nhật báo kinh tế Les Echos chạy tựa « Covid : Phẫn nộ dâng cao ở Trung Quốc », tương tự với Libération « Trung Quốc, một sự phẫn nộ dễ lây lan ». Le Monde cho biết « Tại Donbass, quân Nga ngã rạp dưới sự quan sát của drone Ukraina », còn Le Figaro nhận thấy « Cuộc chiến tranh ở Ukraina gây căng thẳng tại Nga ».

« Tại Trung Quốc, zero Covid giết nhiều người hơn cả con virus »

Trung Quốc : ''Người cầm lái vĩ đại'' Tập Cận Bình từ nay độc tôn thiên hạ

Đăng ngày: 24/10/2022 - 21:35

Ông Tập Cận Bình toàn thắng trong Đại hội 20 : loại được mọi đối thủ, nắm trọn Bộ Chính trị và Trung ương Đảng, phá vỡ tất cả những nguyên tắc từ ba thập niên qua tại Trung Quốc. Nay không còn ai trở thành một lực lượng đe dọa được ông Tập, cũng chẳng ai dám ngăn cản nếu sai lầm. Điều này rất nguy hiểm, quyền sinh quyền sát tại quốc gia 1,4 tỉ dân không thể nằm gọn trong tay một người duy nhất.  

Tập Cận Bình tăng thêm sức mạnh sau Đại Hội đảng Cộng Sản Trung Quốc, căng thẳng giữa Pháp và Anh, chiến tranh Ukraina là thời sự quốc tế được các báo Pháp chú ý nhiều nhất hôm nay.

Toàn bộ ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị là người của Tập Cận Bình

Les Echos nhận định « Tập Cận Bình cai trị Trung Quốc, quyền lực hơn bao giờ hết ». Ông ta đã tống khứ được tất cả các đối thủ, và chung quanh ông Tập bây giờ chỉ toàn những người được tin tưởng từ lâu. 

Đặng Sơn Duân - Nhận diện chiến thuật ứng phó biểu tình của Tập Cận Bình

Mặc dù vẫn còn những sự vụ lẻ tẻ ở một số địa phương, những cuộc biểu tình đồng loạt ở Trung Quốc đã tạm lắng sau khi những ngày cuối tuần trôi qua.

Vẫn còn quá sớm để trả lời liệu những cuộc biểu tình có giữ được xung lực và tiếp diễn vào dịp cuối tuần kế tiếp hay không, đặc biệt trước những biện pháp được triển khai của nhà chức trách Trung Quốc.

Dưới đây chỉ là những quan sát về cách thức Trung Quốc đối phó với làn sóng giận dữ của người dân.

« Tập Cận Bình, từ chức ! » : Nhiều cuộc biểu tình khắp Trung Quốc chống zéro Covid

 

(AFP 27/11/2022) Những cuộc biểu tình chống phong tỏa đã nổ ra sáng sớm ngày Chúa nhật 27/11 tại Thượng Hải, theo các nhân chứng. Phẫn nộ đang dâng lên tại Trung Quốc chống lại chính sách « zéro Covid » khắc nghiệt của chính quyền từ gần ba năm qua.

Au centre de #Shanghai. Des manifestants crient : la police frappe… pic.twitter.com/RI7Jgmdaea

— Zhulin Zhang (@ZhangZhulin) November 27, 2022

Một người chứng kiến cho biết khoảng mấy trăm người đã biểu tình trong im lặng hôm Chúa nhật tại trung tâm Thượng Hải, giơ cao những bông hoa trắng và những tờ giấy trắng - đã trở thành biểu tượng phản kháng nạn kiểm duyệt - tại nhiều giao lộ, trước khi bị công an giải tán.

Just extraordinary scenes in Shanghai: “CCP step down, Xi Jinping step down” https://t.co/HjSKmW6RCz

— Dr. Leta Hong Fincher 洪理达 (@LetaHong) November 26, 2022

Một cuộc biểu tình khác đã diễn ra đêm hôm trước, cách đó không xa. Trong một video được chia sẻ rộng rãi trên internet mà AFP định vị được, người biểu tình hô « Tập Cận Bình, từ chức ! », và tố cáo đảng Cộng sản Trung Quốc. Một sự công khai chống đối hiếm hoi đối với chủ tịch nước và chế độ tại thủ đô kinh tế Trung Quốc, vào đầu năm đã bị phong tỏa khắt khe suốt hai tháng.

Bùi Quang Minh - Tóm lính ở Nga

 

Như truyền thông Nga vẫn đưa tin đều đặn thì lính Nga bị thiệt mạng tại Ukraine tương đối ít, tình hình chiến trường thì liên tục được cải thiện.

Hầu như ngày nào cũng có tin thắng trận, loại khỏi vòng chiến lữ đoàn, tiểu đoàn nọ kia... bắn tan kho vũ khí cực khủng và cả trung tâm đầu não quân đội Ukraine... Nói chung, đúng phốc kế hoạch Putin dự tính.

Dù vậy, tổng thống Putin vẫn đột ngột ra lệnh động viên "một phần" trên toàn liên bang. Đợt một, đợt hai cần gọi tổng số 420.000 tân binh. Chỉ tiêu đã được giao tới các lực lượng tại từng địa phương.

Tạ Duy Anh - Nỗi nhục lớn nhất của nước Nga

Năm 2008, hàng đoàn dài xe tăng Nga hùng hổ kéo vào lãnh thổ Gruzia.

Năm 2022 hàng đoàn người Nga bỏ trốn lệnh tổng động viên, trong đó lối sang Gruzia thường xuyên ở mức 10 km ô tô xếp hàng (như bài báo của VnExpress đưa tin).

(Lối vào Phần Lan luôn trong tình trạng bị tắc đường, ô tô cũng xếp hàng dài có lúc tới 6 km).

Ngô Nhân Dụng - Ai giết người giữa Moscow?

 

Putin là phù thủy, đám lãnh đạo FSB và GRU đóng vai âm binh. Bây giờ không biết phù thủy chỉ huy âm binh hay chính âm binh nắm đầu phù thủy!

Cô Darya Dugina đang lái xe trong một khu sang trọng ở Moscow thì bị phát nổ. Thủ phạm có thể nhắm giết cha cô, nhưng hai bố con đã đổi xe cho nhau. Cả hai người đều ủng hộ cuộc xâm lăng Ukraine của Tổng thống Vladimir Putin. Nhưng cô Darya chỉ làm đài truyền hình, ông Aleksandr Dugin, 60 tuổi, mới là một “lý thuyết gia” của chủ trương dân tộc cực đoan.

Ai có khả năng giết cô Dugina giữa thủ đô nước Nga? Ilya Ponomarev, một cựu dân biểu Nga đang tị nạn ở Ukraine, nói đã nhận được một bản tuyên cáo của một nhóm người chống Putin, mang tên Đạo Quân Cộng Hòa (NRA), nói rằng họ chủ mưu vụ ám sát. Chưa ai biết đến nhóm này bao giờ. Ai dựng lên một nhóm như vậy trong một xã hội hoàn toàn do công an kiểm soát?

Thọ Nguyễn - Suy ngẫm (2) : Cầm đèn chạy trước ô-tô

 

(Tiếp theo)

Thành ngữ “Cầm đèn chạy trước ô tô” mới xuất hiện trong Việt ngữ hiện đại. Nó tả hành động của những kẻ láu táu, háu đá.

Cầm một cái đèn tay, lạch bạch chạy trước một cái ô tô đèn pha sáng quắc, tốc độ hơn cả chục con ngựa, có tay lái servo, có chỉ đường GPS. Hơn thế nữa, thằng cầm đèn còn cản đường chiếc xe được điều khiển bằng bác tài thông minh sáng suốt.

Không còn có gì ngớ ngẩn hơn.

Trong thực tế, mọi việc lại không như vậy. Những ý kiến trái chiều nhiều khi đi trước thời đại.

Bóng ma Stalin, hình mẫu của Putin và Tập Cận Bình

Đăng ngày: 16/07/2022 - 19:56

Trang bìa Le Point đăng ảnh Stalin với phụ chú « Những bóng ma, và các bí mật cuối cùng ». Hồ sơ của tuần báo cho biết bạo chúa từng làm mấy chục triệu dân Ukraina chết đói cũng là nguồn cảm hứng cho Vladimir Putin và Tập Cận Bình.  

Những bí mật cuối cùng của Stalin

Sau cái chết của nhà độc tài ở datcha Blijnaia, người ta phát hiện ba tài liệu cất dưới một tờ báo, nằm sâu trong ngăn kéo. Trong đó có một lá thư của thống chế Tito, khuyến cáo Stalin không nên gởi sang những kẻ sát nhân nữa, nếu không ông sẽ điều đến Matxcơva một sát thủ và anh ta sẽ không trượt mục tiêu. Stalin đã học được bài học phải tôn trọng vị thống chế không sợ trời không sợ đất này ! Lá thư thứ hai là của Bukharin, đồng minh nhưng sau này trở thành đối thủ, gọi Stalin bằng « Koba », biệt danh từ thời đi cướp ngân hàng.

Phía sau bức màn sắt tại Nga và các thành phố Ukraina bị chiếm đóng

Đăng ngày: 09/07/2022 - 18:19

Hồ sơ của Le Point tuần này tập trung nói về một « Nước Nga bị cấm đoán ». Tờ báo có bài phóng sự công phu tại Saint- Petersbourg, quê quán của Vladimir Putin, nơi chính quyền truy lùng những nhà đối lập cuối cùng.  

Những công dân Nga phản chiến bị đàn áp

Artiom, một trong số những người chống lại cuộc xâm lăng Ukraina, chỉ chấp nhận gặp nhà báo Pháp với điều kiện theo đúng hướng dẫn. « Khi đổi tàu, tắt điện thoại di động và ra khỏi trạm metro Công viên Tự do. Đi theo ngõ Anh hùng Thế chiến trong công viên, quẹo trái ở ngã tư đầu tiên và đợi trước bức tượng thứ ba ». Đó là tượng Raymond Dien, một nhà đấu tranh cộng sản người Pháp chống lại chiến tranh Đông Dương. Artiom chọn nơi này vì không có camera theo dõi. Anh thuật lại những vụ bố ráp, tạm giam vô thời hạn, cho xem vết gãy xương ở tay và trên mặt vì bị ba kẻ lạ mặt hành hung. Artiom cho biết phải đổi địa chỉ mỗi sáu tháng vì lý do an ninh, chỉ khổ cho các con gái phải đổi trường liên tục...

Trung Quốc : Tỉ phú Canada gốc Hoa ra tòa sau 5 năm « mất tích »

Đăng ngày: 05/07/2022 - 14:11

Hôm nay 05/07/2022 đại sứ quán Canada cho biết các nhà ngoại giao nước này không được tham dự phiên tòa xử ông Tiêu Kiến Hoa (Xiao Jianhua), bị bắt cóc năm 2017 trong một khách sạn năm sao ở Hồng Kông. Nhà tỉ phú Canada có quan hệ chặt chẽ với giới chóp bu của đảng cộng sản Trung Quốc tái xuất hiện hôm qua trước một tòa án ở Hoa lục, ông bị cáo buộc « lập quỹ bất hợp pháp ». 

Từ Bắc Kinh, thông tín viên Stéphane Lagarde gởi về bài tường trình :

Phiên tòa đã nhiều lần bị dời lại, dự kiến diễn ra ở Thượng Hải vào cuối tháng Sáu, theo trang web chính thức Sina Finance. Bị cáo có thể đã quyết định  « hợp tác tích cực với cuộc điều tra » nên được trình diện trước tòa. Bởi vì từ 5 năm qua không hề có một tin tức nào.

Lưu Trọng Văn - Gia tài của mẹ : Một nước Việt buồn ?

Sự kiện ca sĩ Khánh Ly hát tại Đà Lạt ca khúc "Gia tài của mẹ" bị các nhà quản lý văn hóa phản ứng đã lại dội sóng dư luận.

Muốn Dân tộc hòa giải thì phải cùng mở lòng chia sẻ và cùng biết tiệm cận sự thật.

"Gia tài của mẹ" là bài ca sự thật.

Cao ủy nhân quyền Liên Hiệp Quốc đến Tân Cương, cuộc điều tra đầy bất trắc

Đăng ngày: 23/05/2022 - 14:25

Sau nhiều cuộc thương lượng kéo dài, hôm nay 23/05/2022 bà Michelle Bachelet, cao ủy Liên Hiệp Quốc phụ trách vấn đề nhân quyền bắt đầu chuyến thăm Trung Quốc, để tiến hành cuộc điều tra hết sức nhạy cảm về số phận người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.

Bà Michelle Bachelet trao đổi qua video với các đại sứ ngoại quốc tại Trung Quốc trước khi đến Urumqi, thủ phủ Tân Cương và Kashgar, thành phố có nhiều người Duy Ngô Nhĩ sinh sống. Bà cũng sẽ gặp một số quan chức cao cấp trung ương và địa phương, các tổ chức xã hội dân sự, giới kinh doanh và đại học, phát biểu tại một cuộc họp tại trường đại học Quảng Châu.

Đây là lần đầu tiên cao ủy nhân quyền đến Trung Quốc kể từ 2005. Chuyến thăm 6 ngày dường như rất khó khăn đối với cựu tổng thống Chilê, bà không thể tự do đi tham quan và có nguy cơ bị chính quyền Bắc Kinh lợi dụng để khỏa lấp những tội ác - theo các nhà quan sát.

Hoàng Quốc Dũng - Chó, cừu và người

 

Cứ tưởng những chuyện tương tự thời này không còn tái diễn. Không. Vẫn thế. Chỉ có số lượng người chết chưa bằng thôi, khi thằng khùng chưa bấm nút đỏ.

Ngày này 16/05/1966, Mao bắt đầu cuộc cách mạng văn hóa. Ôi xương tan máu rơi, lòng hận thù ngút trời...Vài chục triệu người chết.

Một người với một vài con chó là có thể dẫn cả một đàn cừu vài trăm con đi đúng định hướng.