Quân đội Zimbabwe can thiệp: Chuyện gì đã xảy ra với tổng thống 93 tuổi ?

Xe quân sự và các quân nhân tuần tra trên đường phố thủ đô Harare, Zimbabwe ngày 15/11/2017.

Đăng ngày 15-11-2017 Sửa đổi ngày 15-11-2017 17:21

Quân đội Zimbabwe hôm nay 15/11/2017 tiến vào thủ đô Harare, bắt giữ tổng thống Robert Mugabe, nhà lãnh đạo già nhất thế giới còn đang tại vị. Tuy nhiên quân đội khẳng định đây không phải là một vụ đảo chính.

Chuyện gì đã xảy ra ?

Theo các nhân chứng, một đoàn xe quân sự đã được trông thấy hôm qua 14/11 gần Harare, và những phát súng nổ trong đêm gần tư dinh của tổng thống Robert Mugabe, 93 tuổi, người lãnh đạo Zimbabwe bằng bàn tay sắt từ khi nước này được độc lập năm 1980.

Sáng nay, các xe bọc thép của quân đội kiểm soát các ngõ vào Quốc hội, trụ sở đảng cầm quyền Zanu-PF và văn phòng nơi tổng thống thường họp với các bộ trưởng. Ngoài ra các hoạt động khác tại thủ đô diễn ra gần như bình thường.

Một sĩ quan cao cấp trong một bài nói chuyện trên truyền hình quốc gia giải thích, quân đội can thiệp để trừ khử « những tên tội phạm » trong vòng thân cận tổng thống, nhưng không muốn « lật đổ chính phủ ». Tướng Sibusiso Moyo khẳng định : « Đây không phải là một cuộc đảo chính quân sự chống lại chính quyền ».

Tổng thống Mugabe ở đâu ?

Ông Mugabe có nói chuyện điện thoại với tổng thống Nam Phi Jacob Zuma, cho biết đang bị quản thúc tại gia ở thủ đô Harare, nhưng nói rằng vẫn khỏe.

Trong đêm, tướng Moyo khẳng định tổng thống và gia đình « bình an vô sự », an toàn của họ được « bảo đảm », nhưng không cho biết thêm chi tiết. Về phần phu nhân Grace thì không được nhắc đến. 

Hai vợ chồng tổng thống Mugabe, 10/02/2017.

Người kế nhiệm : Bản chất vấn đề

Dù đã lớn tuổi và yếu sức, ông Robert Mugabe đã được đảng Zanu-PF đưa ra ứng cử thêm một nhiệm kỳ trong cuộc bầu cử năm 2018. Trong hậu trường, cuộc đấu đá để giành quyền kế vị đã diễn ra quyết liệt từ nhiều tháng qua.

Emmerson Mnangagwa, 75 tuổi, cựu giám đốc tình báo đáng gờm, được coi như người kế vị tự nhiên từ khi được thăng làm phó tổng thống Zimbabwe năm 2014. Tuy vậy tham vọng của ông đã bị chận đứng bởi đệ nhất phu nhân Grace Mugabe, 52 tuổi, vợ thứ nhì của tổng thống, nổi tiếng là hay nổi cơn lôi đình và mê hàng hiệu. Tuần trước, ông Mnangagwa đã bị cách chức sau khi so kè với bà Grace và phải đi lưu vong.

Ông Mnangagwa, một trong những thủ lãnh của cuộc chiến giành độc lập cho Zimbabwe, có được sự ủng hộ của giới quân nhân. Lần đầu tiên thách thức quyền lực tổng thống, tổng tham mưu trưởng quân đội Constantino Chiwenga hôm thứ Hai 13/11 cực lực phản đối việc cách chức ông Mnangagwa và cảnh báo rằng quân đội có thể « can thiệp » nếu vụ « thanh trừng » trong đảng Zanu-PF không dừng lại.

Bà Grace Mugabe, lãnh đạo Liên đoàn Phụ nữ đầy quyền lực của Zanu-PF, có thể dựa vào một nhóm nhà hoạt động trẻ của đảng được mệnh danh là « Thế hệ 40 » hay « G40 », vẫn chưa phát biểu gì về cuộc khủng hoảng hiện nay.

Phản ứng quốc tế

Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma, một người ủng hộ nhiệt thành đồng nhiệm Zimbabwe, hôm nay tuyên bố tất cả các thay đổi chế độ « không theo Hiến pháp » ở nước láng giềng. « Rất quan ngại » về tình hình, ông Zuma gởi hai đặc phái viên đến gặp tổng thống Mugabe và quân đội.

Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Zimbabwe hôm nay khuyến cáo các công dân Mỹ nên ở trong nhà vì « những bất định về chính trị ».

Luân Đôn, vốn là cường quốc thực dân cũ, đề nghị công dân Anh « tránh mọi hoạt động chính trị », nhắc nhở rằng « chính quyền đôi khi sử dụng vũ lực để đàn áp biểu tình » trong quá khứ.

Paris kêu gọi tôn trọng Hiến pháp, cho biết « đang quan tâm theo dõi các diễn biến tại Zimbabwe ». Liên hiệp Châu Âu hôm nay cũng đề nghị « đối thoại » để có được một « giải pháp hòa bình ».

ZimbabweQuân độiTổng thốngQuản thúcĐảo chínhQuốc tếChâu PhiChính trịChuyên mục trên mạng

http://vi.rfi.fr/quoc-te/20171115-quan-doi-zimbabwe-can-thiep-chuyen-gi-da-xay-ra-voi-tong-thong-93-tuoi