Hà Sĩ Phu - Nhìn Ukraina lại nghĩ về Việt Nam

(Boxitvn 28/02/2022) Xung đột Nga-Ukraina làm nổi lên mấy điều cần phân biệt. Việt Nam gần gũi với Ukraina và Đài Loan hay gần gũi với Nga và Trung Quốc?

Nền văn hóa Nga và Trung Hoa có đáng yêu không? Nhân dân Nga và nhân dân Trung Hoa có đồng nhất với nhà nước Nga và Trung Quốc không? Một nước nhỏ bên cạnh một nước lớn thì nên và phải ứng xử thế nào?

1/ Tôi sống lại những năm 50-60 của thế kỷ trước, hồi tôi còn trẻ và hệ cộng sản  thế giới còn tạm thời cường tráng. Tôi nhớ thuộc lòng những bài hát tôi yêu về các xứ sở, các quê hương. Tôi yêu những bài Làng tôi của Văn Cao, Làng tôi của Chung Quân, Quê hương của Hoàng Giác…

Dương Quốc Chính - Bên bờ vực chiến tranh

Putin đã chính thức công nhận hai nước cộng hòa tự xưng Donetsk và Luhansk ở Donbass, sau khi Duma Nga mới biểu quyết. Đây là động thái leo thang rất nguy hiểm của Putin, vì nó phá vỡ thỏa thuận Minsk và ngang nhiên vi phạm nguyên tắc bảo toàn lãnh thổ của quốc gia láng giềng Ukraine.

Từ động thái này, Nga dễ dàng tạo cớ để can thiệp quân sự, liên minh quân sự với hai quốc gia tự xưng. Thậm chí, Nga hoàn toàn có thể chơi tiếp bài cũ là sáp nhập vùng Donbass này vào Nga bằng một cuộc trưng cầu dân ý, y như đã làm với Crimea, nếu quốc tế không có nhưng động thái đáp trả đủ mạnh. Nếu việc sáp nhập thành công, Nga sẽ lại thành một đế quốc và Putin sẽ thành Putin đại đế.

Hiện tại, Nga chưa chính thức động binh, nhưng có lẽ điều đó sẽ không còn xa, nếu chiến sự ở Donbass tiếp tục leo thang.

Bông Lau - Tin Ukraine

Chương trình truyền hình Fox News do ký giả Bret Baier phụ trách chiều tối thứ Tư 16/02 có phỏng vấn hai nhân vật có uy tín, chuyên gia phân tích tình hình chiến sự thế giới.

Đó là cựu Đại Tướng Jack Keane, Chỉ huy trưởng Quân đoàn Nhảy Dù XVIII mà cựu TT Donald Trump đã từng mời tham chính. Người thứ hai là cựu Trung Tướng Keith Kellogg, thuộc Sư Đoàn 101 và 82 Nhảy Dù, cựu Cố vấn An ninh Quốc gia của cựu Phó TT Mike Pence. Cả hai vị Tướng này đều từng tham chiến ở Việt Nam.

Trong cuộc phỏng vấn cách đây hai ngày, Tướng Jack Keane đã khen chính quyền Joe Biden đã khôn ngoan cho giải mật và công bố một loạt tin tức tình báo về sự chuẩn bị của Liên Bang Nga tấn chiếm Ukraine.

Nga và Trung Quốc bắt tay lật đổ trật tự hậu chiến tranh lạnh của Mỹ

Đăng ngày: 10/02/2022 - 20:59

Qua thông cáo chung Nga-Trung từ Bắc Kinh hôm 04/02/2022, Vladimir Putin và Tập Cận Bình đã dấn thêm một bước : ủng hộ các yêu sách của nhau và công khai chống lại thế giới do Hoa Kỳ lãnh đạo.  

 

Lợi nhuận cao kỷ lục 137 tỉ euro của 40 tập đoàn hàng đầu nước Pháp (CAC 40) và tái thúc đẩy điện nguyên tử là hai chủ đề thời sự trong nước được báo chí Paris quan tâm nhất. Nhật báo thiên tả Libération chạy tít trang nhất « 137 tỉ, chúng ta chia sẻ nhé ? », « CAC 40, làm gì với số siêu lợi nhuận này ? » - tựa chính của nhật báo Công giáo La Croix. Ở các trang trong, địa chính trị với các cuộc khủng hoảng từ Âu sang Á vẫn là mối ưu tư của báo Pháp.

Vì sao Trung Quốc gia tăng kho vũ khí nguyên tử ?

Đăng ngày: 05/01/2022 - 18:16

« Tại sao Trung Quốc tăng cường kho vũ khí nguyên tử ? », đó là vấn đề được Le Figaro ngày 05/01/2021 phân tích. Những công trình đào bới thấy được qua ảnh vệ tình tại vùng hoang mạc tây bắc Trung Quốc khiến Lầu Năm Góc phải cảnh giác. Đô đốc Charles Richard, lãnh đạo các lực lượng chiến lược Mỹ báo động trước một « đột phá chiến lược » đáng kinh ngạc. 

Trước hết, Trung Quốc gia tăng kho vũ khí nguyên tử bằng cách nào ?

Hiện nay Bắc Kinh đang xây dựng trên 250 xi-lô phục vụ cho việc phóng hỏa tiễn đạn đạo liên lục địa (ICBM), chủ yếu ở Cam Túc và Tân Cương. Theo báo cáo của Lầu Năm Góc, quân đội Trung Quốc muốn tăng gấp ba số đầu đạn nguyên tử, từ 350 lên 1.000 vào năm 2030, nại cớ còn thua kém Hoa Kỳ (5.500), Nga (6.500), cho dù đã vượt qua Pháp (290).

Trần Thạch Linh - Bố đuổi mẹ đi rồi…

Ngày trước dạy vẽ Câu Lạc Bộ, trong buổi học đầu tiên của một lớp, tôi ra đề bài là vẽ chân dung bố mẹ. Khi xem bài thì thấy hầu hết là na ná như nhau, nhưng có một bài đẹp, và rất lạ.

Thay vì vẽ bố, mẹ…tranh này lại vẽ chân dung một câu bé với một giọt nước mắt rất to chảy xuống, trong giọt nước mắt ấy là hình một người đàn bà.

Tác giả là một cậu bé ngồi cuối lớp, trông khôi ngô nhưng rất buồn bã, cả buổi cứ lơ láo nhìn ra ngoài hồi lâu rồi mới vẽ.

Tổng thư ký NATO muốn họp với Nga ngày 12/01

Đăng ngày: 27/12/2021 - 13:30

Tổng thư ký Liên minh Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg quyết định tổ chức cuộc họp Hội đồng NATO - Nga vào ngày 12/01/2022 và đang tiếp xúc với Matxcơva về vấn đề này. Một viên chức NATO tại Bruxelles hôm 26/12/2021 cho AFP biết như trên.

Những tháng gần đây, ông Stoltenberg đã nhiều lần đề nghị Matxcơva tái lập đối thoại với Liên minh Bắc Đại Tây Dương, hiện rất quan tâm đến xung đột ở Ukraina, nhưng Nga vẫn từ chối. Nga và phương Tây tố cáo lẫn nhau là khiêu khích qua việc tăng cường quân đội tại biên giới.

Suốt từ bảy năm qua, NATO không ngừng lên án việc Nga dùng vũ lực sáp nhập bán đảo Crimée hồi tháng 3/2014, đòi hỏi phải tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ của Ukraina. Đến giữa tháng 12, Nga đưa ra hai bản yêu sách, một cho Hoa Kỳ và một cho NATO, nêu rõ những đòi hỏi để xuống thang. Theo các văn bản này, NATO không được mở rộng, nhất là không kết nạp Ukraina, giới hạn việc hợp tác quân sự giữa phương Tây với Đông Âu và các nước thuộc Liên Xô cũ, cụ thể là rút các vũ khí nguyên tử của Mỹ khỏi châu Âu, triệt thoái các đội quân đa quốc gia của NATO khỏi Ba Lan và các nước vùng Baltic.

Miến Điện: Gần 40 người Công giáo bị sát hại trong dịp Giáng Sinh

Đăng ngày: 26/12/2021 - 13:14

Tại Miến Điện, hôm 25/12/2021 đã diễn ra một vụ thảm sát tại bang Kayah gần biên giới Thái Lan. Gần 40 nạn nhân một làng Công Giáo bị chết cháy trong ngày lễ Giáng Sinh, được cho là do quân đội tấn công. Tổ chức phi chính phủ Save the Children loan báo đình chỉ hoạt động tại nhiều vùng, sau khi hai nhân viên « mất tích ». 

Từ Rangoon, thông tín viên Carol Isoux cho biết thêm chi tiết :

« Những thi thể cháy đen của gần bốn chục người gồm trẻ em, phụ nữ, người già dường như bị thiêu sống, đã được tìm thấy vào sáng nay tại làng Hpruso thuộc bang Kayah, một làng có đa số dân theo Công Giáo nằm gần biên giới Thái Lan. Dân làng là những người tị nạn đã phải di tản vì các vụ đụng độ với quân đội Miến Điện, và theo các nguồn tin địa phương, có lẽ họ đã tập họp lại để ăn mừng lễ Giáng Sinh.

Đe dọa trừng phạt, châu Âu hy vọng giúp Ukraina không bị Nga xâm lăng

Đăng ngày: 16/12/2021 - 16:37

Trong khi Nga ồ ạt tập trung 170.000 quân gần biên giới Ukraina, châu Âu đe dọa sẽ trừng phạt nặng nề nếu Matxcơva lại xâm phạm lãnh thổ nước láng giềng. 

« Phòng bệnh hơn chữa bệnh », Liên hiệp Châu Âu (EU) liên tục đưa ra những lời cảnh cáo : trong hội nghị có mặt các đối tác gồm năm nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ chiều hôm qua, và hội nghị thượng đỉnh hôm nay. Các thông điệp của EU hoàn toàn đồng điệu với G7 cuối tuần rồi. Tân thủ tướng Đức Olaf Scholz nhắc lại lời của người tiền nhiệm Angela Merkel « mọi vi phạm toàn vẹn lãnh thổ đều phải trả giá, một cái giá đắt ». Chủ tịch Ủy ban Châu Âu, Ursula von der Leyen, đe dọa « các biện pháp chưa từng thấy với hậu quả nặng nề cho Nga ».

Đối thoại hay không đối thoại với Matxcơva ?

Dưới đáy Biển Đông, nơi diễn ra chiến tranh lạnh giữa Bắc Kinh và Washington (2)

 

Chân thành xin lỗi vì kỳ trước sơ ý đăng thiếu hai đoạn đầu, đã chỉnh lại (thêm phần chữ màu đỏ) và mời các bạn xem lại kỳ 1 tại đây.

(Vincent Jauvert, L’Obs 11/11/2021)

Răn đe nguyên tử tối hậu

Trong trận đấu của thế kỷ 21 này, tàu ngầm đóng một vai trò khác, mang tính quyết định hơn nữa : Răn đe nguyên tử tối hậu. Một cường quốc sẽ bất khả xâm phạm nếu có được khả năng « tấn công nguyên tử lần hai » - như các chuyên gia nói. Điều đó có nghĩa là, ngay cả khi đã bị phủ đầu bằng vũ khí nguyên tử, vẫn có khả năng giáng trả khiến kẻ thù tan chảy.

Dưới đáy Biển Đông, nơi diễn ra chiến tranh lạnh giữa Bắc Kinh và Washington (1)

 

(Vincent Jauvert, L’Obs 11/11/2021) Tại Thái Bình Dương, Trung Quốc và Hoa Kỳ lao vào một cuộc đua dữ dội về vũ khí dưới đáy biển. Đó là khía cạnh ít được biết đến nhất của địa chính trị ngày nay, và điểm nhấn là Đài Loan.

Thứ Bảy 02/10, ở đâu đó trên Biển Đông. Một con quái vật nặng 9.000 tấn bỗng trỗi lên từ đáy biển. Đó là một « Sói biển », « Seawolf » theo thuật ngữ của Hải quân Mỹ, một trong những tàu săn ngầm lớn nhất của Hoa Kỳ. Siêu nhanh và im lặng, tàu ngầm chạy bằng nguyên tử lực mang tên « USS Connecticut » khởi đầu sự nghiệp dưới những lớp băng Bắc Cực, nơi theo dõi các tàu ngầm xô-viết thời Liên Xô cũ. Giờ đây chiếc tàu với 110 thủy thủ đoàn và 40 ngư lôi tại Biển Đông, vùng biển nóng gần Thái Bình Dương, truy lùng kẻ thù mới số 1 của Hoa Kỳ : tàu ngầm Trung Quốc.

Bỗng dưng còi cảnh báo vang rền : « USS Connecticut » vừa bị một vật nào đó tông mạnh vào. Vụ va chạm mãnh liệt đến nỗi 11 thủy thủ bị thương. Để đánh giá thiệt hại và chăm sóc các quân nhân, chỉ huy trưởng ra lệnh rút thật nhanh về đảo Guam, căn cứ Mỹ gần nhất nằm bên Thái Bình Dương và biển Philippines. Và giữ bí mật về tai nạn, cho đến khi chiếc tàu ngầm được đưa về một địa điểm an toàn. Bởi vì nếu lộ ra quá sớm, vụ này có thể trở nên trầm trọng – một sự tuyên chiến giữa Bắc Kinh và Washington.

Tiết lộ về hai nhân vật chủ chốt của lực lượng Wagner đánh thuê cho Nga

Đăng ngày: 20/10/2021 - 17:27

Dimitri Outkine, cựu nhân viên tình báo quân đội, người thành lập Wagner từng được vinh danh trong lễ đón tiếp những « người hùng » từ Syria tại điện Kremlin. Doanh nhân Evgueni Prigojine, bị ngồi tù 9 năm thời Liên Xô cũ vì tội « ăn cắp », giờ đây trở thành tỉ phú nhờ nhiều hợp đồng công béo bở, là nhà tài trợ cho lực lượng đánh thuê này. 

Nghi vấn Trung Quốc thử nghiệm vũ khí nguyên tử từ không gian

Về châu Á, Financial Times hôm 16/10 dẫn năm nguồn tin thân cận với hồ sơ khẳng định Bắc Kinh hồi tháng Tám có thể đã thứ nghiệm gắn đầu đạn nguyên tử lên một thiết bị bay siêu thanh, phóng lên không gian và di chuyển trên quỹ đạo thấp.

Nguy cơ Trung Quốc xâm lược Đài Loan đang đe dọa hòa bình thế giới

Đăng ngày: 13/10/2021 - 16:42

Bài xã luận của Le Monde nhấn mạnh « Trung Quốc-Đài Loan : Mối đe dọa cho hòa bình thế giới ». Lâu nay vẫn được coi là một bất đồng lâu dài trong khu vực với mức độ trung bình, vấn đề Đài Loan từ nay tập trung mọi quan ngại, từ Washington đến Bruxelles, từ Tokyo đến Canberra.  

 

Kể từ cuộc khủng hoảng 1995-1996, khi đó cả Trung Quốc lẫn Hoa Kỳ đều biểu dương sức mạnh, chưa bao giờ mối đe dọa của Bắc Kinh lên Đài Loan lại mạnh mẽ đến thế. Căng thẳng gần đây tăng nhanh khi Tập Cận Bình liên tục đòi « thống nhất » Đài Loan vào Trung Quốc. Từ ngày 01/10, khoảng 150 chiến đấu cơ Trung Quốc xâm nhập vùng nhận diện phòng không (ADIZ) Đài Loan. Việc nhà lãnh đạo Bắc Kinh thổi phồng dân tộc chủ nghĩa, sức mạnh quân sự Trung Quốc tăng lên - nay có thể tiến hành những cuộc tấn công tin học lẫn quy ước với địch thủ - gây lo ngại cho đảo quốc, nền dân chủ hiếm hoi trong khu vực.

Một mô hình Trung Hoa đối nghịch và thịnh vượng, cái gai trong mắt Bắc Kinh

Gaza: Mỹ kêu gọi "xuống thang", nhưng bác đề nghị thông qua nghị quyết của Pháp

Đăng ngày: 20/05/2021 - 13:58

Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 19/05/2021 kêu gọi xuống thang căng thẳng ngay lập tức, sau khi Israel cho biết đang chờ « thời điểm thích hợp » để ngưng các cuộc oanh kích vào dải Gaza. Tại Liên Hiệp Quốc, Mỹ bác đề nghị của Pháp về việc tổ chức họp Hội đồng Bảo An, nhằm thông qua một nghị quyết về xung đột Israel-Palestine. 

Nhà Trắng cho biết trong cuộc điện đàm hôm qua, tổng thống Biden đã nói với thủ tướng Netanyahou là ông chờ đợi một sự xuống thang đáng kể trong ngày, hướng đến việc ngưng bắn. Trước đó, một viên chức quân sự Israel khẳng định đang xem xét « thời điểm thích hợp để ngưng bắn » sau 9 ngày xung đột. Trong cuộc gặp các đại sứ, thủ tướng Benjamin Netanyahou tuyên bố Israel muốn « giảm bớt tiềm lực quân sự, các phương tiện khủng bố, cũng như quyết tâm » của phe Hamas, bị phương Tây coi là tổ chức khủng bố.

Chính quyền Biden, với chủ trương ngoại giao « lặng lẽ », đã từ chối ủng hộ đề nghị của Pháp thông qua một nghị quyết của Hội đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc kêu gọi ngưng bắn. Phát ngôn viên phái đoàn Mỹ tại Liên Hiệp Quốc khẳng định : « Chúng tôi tập trung vào nỗ lực ngoại giao cao độ đang diễn ra để chấm dứt bạo lực, và không ủng hộ bất kỳ hành động nào được cho là có hại đến cố gắng làm giảm căng thẳng ».

Đóng vai bảo vệ người Palestine, Hamas vẫn khó thoát chiếc vỏ khủng bố

Đăng ngày: 19/05/2021 - 21:19

Khi biến đe dọa thành hành động, với trận bão lửa khủng khiếp chưa từng thấy, Hamas đã gây ngạc nhiên. Vấn đề là chuyển thành thắng lợi chính trị, để khẳng định họ là đại diện cho tất cả những người Palestine. Điều này khó thành sự thật, vì một khi căng thẳng giảm xuống, Hamas lại hiện nguyên hình là một phong trào Hồi giáo độc đoán, bị đa số người Palestine phản đối.  

Hôm nay 19/05/2021 nước Pháp bắt đầu giảm nhẹ các biện pháp phong tỏa, các báo có nhiều bài viết về chủ đề này. Le Monde chạy tựa « Nước Pháp vào lúc giải tỏa », Le Figaro nhận xét đây là « Khúc dạo đầu của tự do », La Croix phấn khởi đặt câu hỏi « Và bạn, bạn làm gì hôm nay ? ». Libération quan tâm đến cuộc biểu tình quy mô của cảnh sát Pháp hôm nay phản đối bạo lực, còn nhật báo kinh tế Les Echos dành trang nhất cho « cuộc hôn nhân » giữa hai đài truyền hình tư nhân TF1 và M6 để đối phó với YouTube và Netflix.

Israel truy lùng thủ lãnh quân sự Hamas

Israel ồ ạt oanh kích các vị trí của Hamas ở Gaza, bạo động tại Cisjordanie

Đăng ngày: 15/05/2021 - 15:39

Các chiến đấu cơ Israel đêm qua rạng sáng nay 15/05/2021 tấn công vào những mục tiêu ở trung tâm Gaza, sau một ngày bạo động tại Cisjordanie với 10 người Palestine đã bị bắn chết trong các cuộc biểu tình biến thành đụng độ với quân đội. Xung đột giữa người Ả Rập và Do Thái vẫn tiếp tục xảy ra tại nhiều thành phố Israel. 

Sáng sớm hôm nay, quân đội Israel thông báo đã oanh tạc một trung tâm hoạt động của phe Hamas gần trung tâm thành phố Gaza, một địa điểm tình báo quân sự và suốt đêm qua đã tấn công các địa điểm phóng rốc-kết từ các đường hầm. Tổng cộng có 800 mục tiêu được nhắm đến.

AFP cho biết từ đầu tuần này Hamas đã bắn trên 2.000 quả đạn rốc-kết vào lãnh thổ Israel, sát hại 9 người trong đó có 1 trẻ em và 1 quân nhân. Sáng nay những hồi còi báo động vẫn rền vang ở miền nam Israel. Đặc biệt tối qua có ba quả rốc-kết được bắn sang Israel từ Syria. Về phía Palestine đã có 126 người thiệt mạng trong đó có 31 trẻ em, và 950 người bị thương. Ở Cisjordanie, người Palestine ném đá, bom xăng…vào lực lượng Israel và bị trả đũa bằng đạn cao su, đôi khi bằng đạn thật. Tại các thành phố Israel, xung đột leo thang giữa người Ả Rập và Do Thái, gần 1.000 cảnh sát được tăng cường, trên 450 người bị bắt.

Quân đội Israel cải chính chưa tiến vào Gaza

Đăng ngày: 14/05/2021 - 14:13

Chiến tranh cân não hay chỉ là thông tin sai ? Sau khi loan báo binh lính đã tiến vào dải Gaza, quân đội Israel hôm nay 14/05/2021 cải chính đó chỉ là sai lầm trong thông tin nội bộ, vào lúc số nạn nhân Palestine đã vượt qua 100 người sau 5 ngày xung đột. 

Trước đó phát ngôn viên quân đội Israel, Jonathan Conricus nói với AFP là Không quân và Lục quân đang tấn công vào dải Gaza do phe Hồi giáo Hamas kiểm soát, nhưng không cho biết số lượng bộ binh và thời gian hoạt động. Tuy nhiên hai tiếng đồng hồ sau, phát ngôn viên này giải thích có vấn đề trong thông tin nội bộ, và quân Israel vẫn ở bên ngoài Gaza. Reuters dẫn lời cư dân ở bắc Gaza, gần biên giới Israel cho biết không có dấu hiệu nào cho thấy bộ binh Israel đã tiến vào, chỉ có pháo kích và không kích.

Sau nửa đêm, các nhóm vũ trang Palestine ở dải Gaza đã bắn tiếp những loạt rốc-kết vào phía nam Israel. Không quân Israel  oanh tạc các vị trí của phe Hamas, hàng trăm người dân Palestine phải đi tản cư. Từ khi khởi đầu đợt xung đột mới hôm thứ Hai, đã có 103 người Palestine tại dải Gaza thiệt mạng trong đó có 27 trẻ em và 580 người bị thương, phía Israel có 7 người chết trong đó có 1 trẻ em. Ba quả rốc-kết cũng được bắn từ Liban vào Israel nhưng đều rơi xuống Địa Trung Hải. Theo quân đội Israel, có đến 90% trong số 1.750 quả đạn rốc-kết bắn đi từ dải Gaza kể từ thứ Hai đã bị hệ thống Vòm Sắt chận lại.

Bắc Kinh chống Mỹ, người châu Á chống Trung Quốc

Đăng ngày: 29/04/2021 - 09:26

Thông tín viên Le Monde trong bài « Hoa Kỳ trở thành vật tế thần tự động của Trung Quốc » ngày 28/04/2021, nhận xét việc đả kích Mỹ đã trở thành quy luật trong những bài diễn văn của chính quyền Bắc Kinh. Đây là một trong những bài đáng chú ý trong mục điểm báo Pháp ngày 28/04/2021. 

Hiếm khi tổng thống Mỹ phải chờ đến phút chót mới biết được khách có nhận lời mời hay không. Nhưng điều này đã xảy ra với Biden : mãi đến 21/04, một ngày trước cuộc họp thượng đỉnh về khí hậu do ông tổ chức, Trung Quốc mới loan báo sự tham gia của Tập Cận Bình.

Chiếc nón cao bồi của Đặng Tiểu Bình giờ chỉ còn trong hoài niệm

Bí ẩn về nguồn gốc Covid khuấy động xung đột Mỹ-Trung

Đăng ngày: 19/04/2021 - 19:10

« Thật kỳ lạ khi đại dịch lại xuất phát ngay chính thành phố duy nhất của Trung Quốc có được một phòng thí nghiệm sở hữu bộ sưu tập lớn nhất về virus corona trên loài dơi ». Nếu Covid khởi đầu từ vùng Essonne ở ngoại ô Paris, nơi đặt trụ sở một trong ba phòng thí nghiệm P4 của Pháp, thì ai có thể tin rằng đó chỉ là một sự ngẫu nhiên như Trung Quốc đang tuyên truyền ?  

Trang nhất của Le Figaro hôm nay dành cho tổng thống Pháp, trong bài phỏng vấn độc quyền ông Emmanuel Macron khẳng định quyết tâm làm giảm tình trạng tội phạm, « vì quyền được sống yên ổn » của người dân. Libération quan tâm đến những người mà việc giải phẫu phải hoãn lại để dành chỗ cho bệnh nhân Covid, Le Monde nói về nỗ lực trị liệu của ngành y tế để những thủ phạm bạo hành tình dục không tái phạm. Les Echos cảnh báo « Nợ công, quả bom nổ chậm », khi nợ của 35 nước giàu nhất đã tăng gấp bốn lần trong 25 năm qua. La Croix đặt câu hỏi « Một hiệp ước nguyên tử Iran, liệu vẫn còn có thể ? »

Đại dịch xảy ra tại nơi có phòng thí nghiệm P4 : Ngẫu nhiên ?

Về quan hệ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, Les Echos có bài phân tích « Bí mật về nguồn gốc Covid càng làm tăng thêm sự đối địch Mỹ-Trung ». Chính quyền Biden muốn buộc Bắc Kinh phải trả giá vì đã dối trá, giấu diếm nguyên nhân xảy ra đại dịch, đây sẽ là mối đe dọa nặng nề cho Trung Quốc.

Ngô Nhân Dụng - Afghanistan: Biden bỏ cuộc

Nước Mỹ tham dự Đại Chiến Thứ Nhất vào tháng Tư năm 1917, một năm rưỡi trước khi chiến tranh chấm dứt. Mỹ bước vào Đại Chiến Thứ Hai sau khi chiến tranh bắt đầu hơn hai năm, và ba năm sau đã kết thúc.

Tướng George Marshall, Tham mưu trưởng thời đó, đã nói phải tiêu diệt quân địch rất nhanh, vì “một nước dân chủ không thể dự một cuộc chiến tranh dài quá bảy năm.” Quân Mỹ bắt đầu rút khỏi Việt Nam bảy năm sau ngày thủy quân lục chiến đổ bộ vào Đà Nẵng.

Cuộc chiến Afghanistan đã kéo dài 20 năm. Chi phí tổng cộng tới 2 ngàn tỉ mỹ kim. Nhưng không có một phong trào phản chiến nào cả. Hầu như dân Mỹ đã quên. Có lẽ vì trong 20 năm chỉ có 800,000 người Mỹ đã qua Afghanistan rồi về, chưa bằng một phần tư của một phần trăm dân số. Chỉ có 2,448 người đã tử thương, bằng số người bị bắn chết trong khoảng 6 tuần lễ ở nước Mỹ trong năm 2020 – con số trong cuộc chiến Việt Nam là 58,000 người. Hiện nay, quân đội Mỹ còn lại chỉ có 2,500 người, nhiều nhất là 3,500 người, có lúc lên tới 140,000 trong năm 2011.