Obama hủy cuộc gặp : Cái giá phải trả cho thói quen lăng mạ của Duterte

Tổng thống Philippines Duterte tại hội nghị ASEAN ở Lào, 06/09/2016.

(Le Monde 07/09/2016) Những ngôn từ « văn vẻ » của tân tổng thống Philippines, Rodrigo Duterte đã khiến ông ta phải trả cái giá là bị hủy cuộc gặp với đồng nhiệm Mỹ, Barack Obama, đang trong chuyến công du châu Á cuối cùng của nhiệm kỳ. 

Trước khi bay sang dự hội nghị thượng đỉnh ASEAN ở Vientiane, Lào từ ngày 6 đến 8 tháng 9/2016, ông Duterte đã tuôn ra một tràng từ ngữ thuộc loại « giang hồ » đã tạo nên dấu ấn riêng của ông.

Mục tiêu trận lôi đình của Duterte là Hoa Kỳ, vì đã dám đặt câu hỏi về phương pháp sử dụng trong chiến dịch tàn bạo chống ma túy và tội phạm do ông chỉ đạo từ khi lên nắm quyền ngày 30/6. Khoảng 2.400 người bị nghi ngờ là mua bán hay tiêu thụ ma túy đã bị giết chết, một số do cảnh sát, số khác là do bọn giết mướn.

Nhắc nhở rằng mình chỉ chịu trách nhiệm trước nhân dân Philippines, và đất nước này không còn là thuộc địa Mỹ như hồi nửa đầu thế kỷ 20, hôm thứ Hai 5/9 ông Duterte đã tấn công ông Obama : « Ông ta tự cho mình là ai vậy ? Tôi không phải là con rối của Mỹ ».

 

Rồi Duterte còn đi xa hơn : « Mi phải tôn trọng người khác, không nên chỉ quăng ra những câu hỏi và tuyên bố. Putang ina, ta sẽ nguyền rủa mi trong diễn đàn này.» Ông ta dùng những từ mà theo tiếng Tagalog có nghĩa là « đồ chó đẻ ».

Rodrigo Duterte đã từng « phun châu nhả ngọc » tương tự, khi thóa mạ Đức Giáo hoàng Phanxicô và đại sứ Mỹ tại Philippines. Ngược lại cho đến nay vẫn chưa thấy ông ta lăng mạ các quan chức Trung Quốc, mà có vẻ như ông sẵn sàng chuẩn bị xích lại gần ; sau khi người tiền nhiệm Benigno Aquino tăng cường quan hệ với Washington để có thể tự vệ trước sự hung hăng của Bắc Kinh tại Biển Đông.

Dù vậy trong một thông cáo được trợ lý phụ trách truyền thông đọc hôm nay, thứ Ba 06/09/2016, ông Duterte đã cố gắng xoa dịu. Ông khẳng định sở dĩ đưa ra những « lời khó nghe » như vậy là để đáp trả một câu hỏi của báo chí, và « tỏ ý tiếc là lại dưới dạng tấn công vào cá nhân tổng thống Hoa Kỳ ».

Nhưng Nhà Trắng không muốn nghe lý sự này, và tổng thống Barack Obama đã hủy bỏ cuộc gặp đáng lẽ diễn ra hôm nay tại thủ đô nước Lào, dành thời gian để trao đổi với tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye. Trong thông cáo, ông Duterte nói rằng cuộc gặp gỡ đã được dời lại vào một ngày khác « theo một thỏa thuận chung ».

Mời đọc lại:

Tổng thống Philippines Duterte gọi đồng nhiệm Mỹ Obama là « đồ chó đẻ »