Từ Nguyên Thạch - Chừng nào Thúy Nga Paris hát tại Việt Nam ?

 

Bạn tôi, nghệ sĩ TL, từng làm biên tập viên Đài Truyền hình Bình Dương nay nghỉ hưu, cho biết vừa đi Bangkok xem chương trình Thúy Nga Paris By Night. Anh khoe có con gái là ca sĩ hải ngoại TĐ hát tại đây. Tôi chúc mừng niềm vui của hai cha con anh.

Giữa tháng 10-2022, một chương trình văn nghệ hoành tráng của người Việt được tổ chức tại Bangkok, Thái Lan. Giới chuyên môn đánh giá quy mô và đẳng cấp nghệ thuật của chương trình ở đỉnh cao. Hàng trăm nghệ sĩ Việt tụ về. Hàng ngàn khán giả Việt khắp nơi tìm đến, trong đó có rất nhiều từ trong nước.

Những ngày qua, người Thái chưa hết ngạc nhiên vì sao một sự kiện đình đám như thế của người Việt lại tổ chức trên đất Thái, thay vì ở Việt Nam? Người Thái có óc thực tế. Họ nghĩ rằng Việt Nam sẽ thu được nguồn lợi lớn từ du lịch và các dịch vụ kèm theo nếu được tổ chức ở Việt Nam. Đây quả là vấn đề khó hiểu đối với họ.

Biết giải thích như thế nào cho người Thái? Nói rằng vì người Việt ghét người Việt ư? E rằng họ lại càng không hiểu, vì dân Thái vốn hiền hòa và hay giúp đỡ nhau.

Nghe thật đáng buồn!

Mà thực tế cũng đáng buồn thật. Vì một sự kiện văn hóa nghệ thuật của người Việt lớn như thế, thu hút sự quan tâm của người dân Việt và nhiều nước như thế nhưng trong nước truyền thông nhà nước hoàn toàn im lặng.

Vì sao một nhà nước “của dân, do dân, vì dân” lại ngoảnh mặt một sự kiện được nhiều người Việt quan tâm?

Đã có một thời người dân trong nước được phổ biến nền văn hóa nghệ thuật dưới thời Việt Nam Cộng Hòa (VNCH) là xấu xa, trong đó có cả những nghệ sĩ. Nhưng thời ấy đã qua, ngày nay quan niệm đã khác. Chính quyền đã ban hành một số chính sách công nhận hoặc khôi phục giá trị của nhiều công trình, tác phẩm văn hóa nghệ thuật thời VNCH.

Ví dụ, nhiều tác phẩm âm nhạc ngày trước được gọi là "nhạc vàng" nay được hát và biểu diễn rộng rãi. Nhiều văn nghệ sĩ thời VNCH được về nước sinh sống và hát lại như Phạm Duy, Khánh Ly, Chế Linh, Lệ Thu, Elvis Phương, Thanh Tuyền, Giao Linh… Nhiều tác phẩm văn học của các nhà văn thời VNCH được in lại như Dương Nghiễm Mậu, Nguyễn Thị Hoàng, Nguyễn Thị Thụy Vũ, Du Tử Lê...

Nhiều vị lãnh đạo khi ra nước ngoài tiếp xúc với kiều bào đã khẳng định đất nước luôn mở rộng vòng tay đón kiều bào về xây dựng quê hương. 

Tuy nhiên, một chính sách đúng đắn như thế dường như chưa thật đồng bộ và thống nhất. Một ca sĩ hải ngoại dù đã được cấp trung ương cho phép biểu diễn nhưng vẫn có thể bị một địa phương buộc dừng. Mặt khác, chính sách ấy cũng chưa đủ mạnh, nên có trường hợp địa phương tìm cách cản trở bằng cách này hay cách khác. Trường hợp ca sĩ Khánh Ly ở Hà Nội vừa qua là một ví dụ. Dù hữu ý hay vô tình thì qua một vài vụ việc như thế đã gây ra hiệu ứng "trống đánh xuôi kèn thổi ngược".

Hay như chương trình Thúy Nga Paris ở Thái Lan, truyền thông nhà nước thay vì im hơi lặng tiếng thì nên cử phóng viên qua đưa tin. Tôi nghĩ những người làm chương trình sẽ sẵn sàng tiếp đón. Họ diễn hay thì ta khen, diễn dở thì chê. Vậy thôi!

Xâu chuỗi những hiện tượng như trên, người ta có cảm giác nhà nước hình như còn dè dặt, chưa thật lòng mở rộng cửa đón đồng bào mình.

Một sự kiện như Paris By Night được tổ chức trong nước ư, tôi nghĩ rất nhiều người muốn. Nhưng trước hết,  muốn đón người thân về nhà thì chủ nhà phải mở lòng, dẹp bỏ đố kỵ. Chừng nào làm được vậy, chừng đó mới nghĩ đến vấn đề xa hơn: hòa hợp hòa giải dân tộc.

Tôi và nghệ sĩ TL bạn tôi đều thuộc lứa tuổi U70. Vốn thời gian xem ra không còn nhiều nữa. Dù vậy tôi vẫn tin một ngày nào đó không xa con gái của anh sẽ  về hát ở Việt Nam. Chắc ngày đó bạn tôi sẽ rất hạnh phúc.

TỪ NGUYÊN THẠCH 19.10.2022