Tạ Duy Anh – Ngày mồng một tháng Sáu

Không ai đoán được thế giới sẽ thay đổi theo cách nào sau sự kiện vừa xảy ra ở Xibêri.

Mỗi chiếc drone mini của Ukraina có giá khoảng 430 USD. Theo thông tin chính thức, 117 chiếc đã tham chiến trong trận được ví là "Trân Châu cảng" phiên bản 2025. Toàn bộ chi phí cho trận đánh, bao gồm cả việc chuẩn bị, tính thật hào phóng, khoảng 1 triệu USD.

Tổng thiệt hại mà Ukraina gây ra cho Nga, chỉ tính riêng về tiền ước 7 tỉ USD. Tức là "thương vụ quân sự" này Ukraina lãi ròng 700.000 %.

Không có trận đánh nào trong suốt lịch sử chiến tranh của nhân loại đạt một phần nhỏ, so với nó, về tính hiệu quả.

Mong tỉ lệ này cũng luôn là cái giá phải trả cho mọi cuộc xâm lược.

Thành thật thì cảm giác đầu tiên của tôi là có gì đó vô lý, khi mạng xã hội tràn ngập hình ảnh máy bay Nga bốc cháy như bị Chúa phóng hỏa ! Để làm ra ngần ấy chiếc máy bay hiện đại, đẹp đẽ, oai hùng như những chiếc máy bay vừa bị phá hủy, phải mất không biết bao nhiêu công sức, trí tuệ, thời gian, mồ hôi thậm chí cả máu nữa chưa biết chừng. Nó xứng đáng là niềm kiêu hãnh không chỉ của riêng nước Nga. Vậy mà nó bị thiêu cháy trong vài chục phút chỉ bằng những con "ruồi sắt" có trí tuệ. Phí của và kinh khủng quá !

Nhưng cứ tưởng tượng đến cảnh, mỗi khi những con chim sắt khổng lồ ấy bay lên, là nhiều nhà trẻ, bệnh viện, trường học, khu dân cư...bị san phẳng, kèm theo đó là xác những đứa trẻ vô tội Ukraina bị xé nát, tung lên như những mảnh vụn. Thì lại thấy những thứ vừa bị phá hủy đáng lẽ phải bị phá hủy từ lâu, kèm theo bản luận tội dành cho những kẻ sở hữu chúng.

Ukraina đang cống hiến cho nhân loại gấp nhiều lần thứ họ nhận được.

Tôi tin rằng sau đây, từ Hoa Kỳ, châu Âu, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản... và cả chính Việt Nam chúng ta giáo trình giảng dạy trong các học viện quân sự sẽ phải viết lại. Nghệ thuật quân sự thế giới. Nhất là nghệ thuật chiến tranh tự vệ, chiến tranh bất đối xứng từ nay sẽ có hẳn một học thuyết mới mang tên Ngày mồng một tháng Sáu.

Và cảm giác sau cùng của tôi lại là hy vọng.

Đó là khi tôi nghĩ về thân phận "nhược tiểu" của đất nước mình. Mỗi chiến thắng của Ukraina, đều là sự khích lệ vô giá cho những quốc gia yếu thế không muốn làm nô lệ cho ngoại bang. Ukraina cũng vừa nhắc nhở những cái đầu chưa quá ngu rằng, đừng ảo tưởng về vị thế cường quốc khi định bắt nạt hoặc muốn nuốt sống những nước nhỏ.

TẠ DUY ANH 02.06.2025