Trần Chí Kông - Địa và…đạo

Ngọc Vinh : Bài của anh Trần Chí Kông, quay phim cho quân giải phóng trước 1975. Ảnh vừa rành phim vừa rành quân du kích nên bóc phốt...phim rất hợp lý. Theo anh Kông, phim tuyên truyền mà không chân thực là phim...giả. Không biết bóc phốt này có đụng chạm gì đến mấy cậu nhà báo chuyên lăng xê phim kiếm phong bì hay không, hihi. Bà con đọc cho zui (tít bài của tui).

Trong ảnh này, thấy rõ phía sau có hai lá cờ : Đỏ sao vàng (của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa) và Sao vàng trên nền nửa xanh nửa đỏ (của Mặt trận Giải phóng Miền Nam).

Suốt cuộc chiến tranh, phía miền Bắc không bao giờ thừa nhận có quân đội tham chiến tại miền Nam nên tuyệt đối không có lá cờ đỏ sao vàng xuất hiện. Cả cánh quân chánh hiệu Miền Bắc vào Dinh Độc lập cũng cắm cờ nửa đỏ nửa xanh. Vậy nên, lá cờ đỏ sao vàng xuất hiện nhiều lần trong phim là trật lất !

Trong ảnh có các du kích xoay quanh nhân vật chú Sáu, hiểu là cấp trên đáng kính. Có một trường đoạn đạo diễn nâng tầm nhân vật này lên nhưng tôi cho là giả. Xin kể :

Chú Sáu bị thương, nói vọng từ trong địa đạo ra “Tôi xin đầu hàng” nhằm “câu giờ” cho đội du kích rút đi. Chú Sáu nằm tỉnh bơ, bị tra hỏi chú chẳng những không khai báo mà còn dõng dạc nói chuyện “Ta đánh bại thực dân Pháp, ta chính nghĩa…” y như chú đang đứng giảng dạy trong trường Chính trị. Bất ngờ, chú Sáu tung quả lựu đạn trong người làm đám lính Mỹ lộn nhào…

Không biết đạo diễn Bùi Thạc Chuyên có bê chuyện “Anh hùng Nguyễn Văn Bé” ở Mỹ An, Đồng Tháp vào nhân vật Chú Sáu hay không, nhưng tôi cũng xin kể : “Bị địch bắt và bị phải giới thiệu các loại vũ khí cho đối phương biết, chiến sĩ Nguyễn Văn Bé thừa cơ quân lính đông đảo vây quanh, anh cho mìn nổ…”

Thời đó có bài hát “Nguyễn Văn Bé ôm bom quật khởi, giết giặc nhiều giữa Chợ Mỹ An…” Trong lúc báo đài ca ngợi Anh hùng Nguyễn Văn Bé thì chế độ Việt Nam Cộng Hòa cho phát thanh giọng cho là của Nguyễn Văn Bé “Tôi đã quy hàng…”

Theo tôi, chú Sáu trong “Địa Đạo” là nhân vật hỏng, như nhiều bộ phim khác khi diễn tả về “cấp trên”, làm giảm giá trị chân thật của toàn bộ phim mà đạo diễn cố gắng thể hiện.

Khi bắt tù binh thì việc đầu tiên là phải khám xét toàn bộ thân thể, nên không thể có trái lựu đạn trong người Chú Sáu mà lính Mỹ không biết. Khi khảo tra tù binh thì chỉ những người có phận sự mới có mặt, nên không thể có hơn chục lính Mỹ vây quanh để rồi lựu đạn nổ là chết chùm. Rồi tên lính Mỹ quay phim cảnh khảo tra dùng máy quay phim Paillard Bolex là của bên dân sự ; quân đội Mỹ dùng máy quay phim Bell Howell do Mỹ sản xuất.

Thấy hình, tám chút chuyện thôi, còn đánh giá phim này là chuyện “nhạy cảm” vì nhà sản xuất phát hành để kỷ niệm nên tôi né.

TRẦN CHÍ KÔNG 07.04.2025