Tổng thống Nga Vladimir Putin (P) và đồng nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan tại Sochi, Nga, 03/05/2017.
Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm nay 01/06/2017
ký sắc lệnh bãi bỏ hầu hết các biện pháp trừng phạt đối với Thổ Nhĩ Kỳ,
áp đặt vào cuối năm 2015. Các công ty xây dựng và du lịch Thổ Nhĩ Kỳ lại
được làm ăn tại Nga, công dân Thổ lại có quyền sang làm việc.
Từ Istanbul, thông tín viên RFI Alexandre Billette nhận định :
Tướng Akin Ozturk, tư lệnh Không quân bị áp tải đến phiên tòa ở ngoại ô Ankara, ngày 22/05/2017.
Tại Thổ Nhĩ Kỳ sáng nay, 23/05/2017, bắt đầu phiên
xử một số bị cáo trong vụ đảo chính bất thành hôm 15/7 năm ngoái. Trên
200 quân nhân và thường dân bị đưa ra tòa án đặc biệt ở ngoại ô Ankara,
trong đó có hơn 30 cựu tướng lãnh, được cho là những người cầm đầu.
Từ Istanbul, thông tín viên Alexandre Billette cho biết thêm chi tiết :
Kiều dân Thổ Nhĩ Kỳ ở Berlin đi bỏ phiếu ngày 27/03/2017.
Người Thổ Nhĩ Kỳ sinh sống ở nước ngoài từ hôm qua
27/03/2017 đã có thể bỏ phiếu trước cho cuộc trưng cầu dân ý về việc
tăng cường quyền lực cho tổng thống Erdogan. Tại Đức, cộng đồng này lên
đến ba triệu người trong đó có 1,4 triệu cử tri, đông đảo nhất so với
các nước khác.
Thông tín viên RFI
tại Berlin, Pascal Thibaut mô tả, số cử tri đi bầu tại tổng lãnh sự Thổ
Nhĩ Kỳ không mấy đông, và đa số không muốn trả lời các nhà báo, nhất là
những người ủng hộ ông Recep Tayyip Erdogan.
Người nhập cư tại một trại tị nạn ở biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Hy Lạp.
Thổ Nhĩ Kỳ một lần nữa lại đe dọa ngưng thi hành
hiệp định nhập cư đã ký kết với Liên Hiệp Châu Âu cách đây một năm, nhằm
ngăn chận làn sóng người tị nạn. Tuy vẫn đang có hiệu lực, hôm qua
17/03/2017 các quan chức Thổ Nhĩ kỳ lại viện ra thỏa thuận này để gây áp
lực với Bruxelles.
Từ Istanbul, thông tín viên RFI Alexandre Billette cho biết thêm chi tiết :
Nhân viên quân sự tình nghi can dự vào âm mưu đảo chánh bị đưa ra tòa tại Mugla (Thổ Nhĩ Kỳ), ngày 17/08/2016.
Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã đình chỉ công tác thêm
8.000 nhân viên của lực lượng an ninh và trên 2.000 giảng viên đại học.
AFP và Reuters hôm nay 02/09/2016 cho biết quyết định này đã được đăng
trên Công báo.
Từ sau vụ đảo
chính hụt vào giữa tháng Bảy, đã có gần 80.000 công chức bị đuổi việc,
hàng ngàn người khác bị bắt vì nghi ngờ có liên hệ với phe đảo chính.
Tại Thổ Nhĩ Kỳ, bốn tuần sau vụ đảo chính hụt,
việc thanh trừng trong các cơ quan chính quyền vẫn tiếp tục, đặc biệt là
trong ngành ngoại giao. Chính phủ đã triệu hồi một số nhà ngoại giao về
Ankara, nhưng một số không muốn quay về và đến hôm nay 13/08/2016 vẫn
chưa ra trình diện.
Từ Istanbul, thông tín viên RFI Alexandre Billette giải thích :
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan (trái) và giám đốc tình báo Hakan Fidan tại Dinh tổng thống ở Ankara, 22/07/2016.
Giám đốc cơ quan tình báo đầy quyền lực của Thổ
Nhĩ Kỳ, ông Hakan Fidan, đã bị tổng thống Recep Tayyip Erdogan phê phán
dữ dội sau vụ đảo chính bất thành tuần trước, nhưng tạm thời vẫn còn an
vị.
Trong cuộc trả lời phỏng vấn
kênh truyền hình France 24 được phát hôm thứ Bảy 23/07/2016, khi được
hỏi liệu sẽ cách chức giám đốc tình báo hay không, ông Erdogan tuyên bố : « Người ta không thay ngựa giữa dòng ». Tuy nhiên tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ không loại trừ khả năng này trong tương lai. Ông nói : « Nếu chúng tôi phải quyết định như thế, tôi sẽ cùng với thủ tướng cân nhắc hậu quả của việc này ».
Người bán hàng ở khu Covered Bazaar, Istanbul ngồi đợi khách. Ảnh chụp ngày 25/05/2016.
Đồng tiền mất giá, các nhà đầu tư ngoại quốc lo
ngại, ngành du lịch bị ảnh hưởng nặng nề. Vụ đảo chính bất thành hôm
15/07/2016 để lại nhiều hậu quả cho nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ, dù chính
quyền nước này cố gắng chứng tỏ rằng tác động không đáng kể.
Kể
từ hôm 15 tháng Bảy, trên các kênh truyền hình liên tục xuất hiện hình
ảnh những chiếc xe tăng trên đường phố, những phi cơ tiêm kích vần vũ
trên bầu trời Istanbul và Ankara, những tòa nhà chỉ còn là đống gạch
vụn, hàng ngàn nghi can bị còng tay dẫn giải ra tòa, đám đông đòi trả
thù được các lãnh đạo cứng rắn cổ vũ.
Biểu tình ủng hộ ông Erdogan tại quảng trường Taksim, Istanbul, 18/07/2016.
Sau vụ đảo chính bất thành hôm 15/07/2016 tại Thổ
Nhĩ Kỳ, chính quyền Erdogan đã mở rộng thanh trừng sang lãnh vực giáo
dục và truyền thông trong số những người thân cận với giáo sĩ Fethullah
Gülen, bị nghi ngờ là chủ mưu.
Đặc
biệt trong bộ Giáo dục, có đến 15.000 người trực thuộc đã bị sa thải
hôm qua. Chính quyền yêu cầu 1.577 trưởng khoa các trường đại học phải
nộp đơn xin từ chức. Song song đó, 24 kênh truyền hình và truyền thanh
thân cận với ông Gülen đều bị rút giấy phép hoạt động, có 34 phóng viên
bị thu hồi thẻ nhà báo.
Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm qua 30/06/2016
đã cho phép các công ty du lịch Nga mở lại các tour đi du lịch Thổ Nhĩ
Kỳ, bị cấm từ tháng 11 năm 2015 sau khi một oanh tạc cơ Nga bị các phi
cơ F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ tại biên giới Syria. Hôm nay ngoại trưởng
hai nước gặp nhau tại Nga.
Ông Putin đã ký một sắc lệnh bãi bỏ lệnh cấm « các công ty du lịch Nga bán cho công dân Nga các chương trình du lịch trên lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ ». Tổng thống Nga cũng yêu cầu chính phủ tiến hành các thủ tục để nối lại các chuyến bay giữa hai nước.
Cảnh sát canh gác tại phi trường Ataturk ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 30/06/2016.
« Các sân bay ngoài vòng kiểm soát ? »
Libération hôm nay 30/06/2016 đặt câu hỏi. Vụ khủng bố được cho là do tổ
chức Nhà nước Hồi giáo (IS, Daech) tiến hành tối thứ Ba 28/6, đã làm ít
nhất 41 người chết ở phi trường Ataturk, cho thấy những hạn chế của hệ
thống giám sát sân bay hiện nay.
Lại
một lần nữa, một sân bay bị khủng bố, và một lần nữa câu hỏi cũ lại
được đặt ra. Làm thế nào cải thiện được vấn đề an ninh tại những địa
điểm đã đặt dưới sự giám sát cao độ, nhưng lại là mục tiêu ưu tiên của
những kẻ khủng bố ? Tấn công vào đó, chúng có thể chắc chắn gây chấn
động trên truyền thông quốc tế, làm suy sụp kỹ nghệ du lịch của một quốc
gia, gây chấn thương lâu dài cho một dân tộc.
Có ít nhất 41 người trong đó có nhiều người nước
ngoài đã bị thiệt mạng tối qua, 28/06/2016, và 239 người bị thương,
trong vụ tấn công tự sát tại sân bay quốc tế Atatürk ở Istanbul. Đây là
vụ khủng bố đẫm máu nhất tại đô thị lớn của Thổ Nhĩ Kỳ, vốn đã ba lần bị
tấn công trong năm nay. Cuộc khủng bố mang dấu ấn của tổ chức Nhà nước
Hồi giáo (IS, Daech).
Từ Istanbul, thông tín viên RFI Alexandre Bilette gởi về bài tường trình :
Bà Merkel và ông Erdogan tại Istanbul, 23/05/2016.
Phát thanh RFI ngày 25.05.2016
Thủ tướng
Đức Angela Merkel hôm nay 25/05/2016 cho biết bà « không lo ngại » về
lời đe dọa của tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, là sẽ ngưng tiến
trình phê duyệt hiệp định về nhập cư với Liên hiệp Châu Âu, nếu người Thổ Nhĩ Kỳ
không được miễn visa từ nay đến cuối tháng Sáu.
Thỏa
thuận dỡ bỏ các hạn chế đối với công dân Thổ Nhĩ Kỳ được nhập cảnh vào không
gian Schengen nằm trong khuôn khổ hiệp định nhập cư giữa Bruxelles với Ankara,
có mục đích giảm bớt luồng di dân bất hợp pháp đông đảo vào Liên hiệp Châu Âu.
Nhân viên UNHCR kiểm tra tình trạng những người nhập cư vớt được trên biển để đưa sang đảo Lesbos (Hy Lạp)
Ngày mai, thứ Hai 04/04/2016 thỏa thuận giữa Liên
Hiệp Châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ về nhập cư sẽ được thực hiện, những người vào
Hy Lạp bất hợp pháp sẽ bị gởi trả cho Ankara. Nhưng việc áp dụng thỏa
thuận hãy còn mơ hồ, gây ra nhiều lo ngại, hơn nữa chính quyền Thổ Nhĩ
Kỳ ít thông tin về vấn đề này.
Thông tín viên RFI tại Istanbul, Camille Lafrance tường trình :
Đến ngày 28/03/2016, một tuần lễ sau khi thỏa
thuận giữa Liên hiệp Châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ có hiệu lực, số người nhập cư
tìm cách vào Hy Lạp từ Thổ Nhĩ Kỳ đã giảm mạnh, vì từ nay họ sẽ bị gởi
trả về nơi xuất phát.
Thông tín
viên RFI ở Istanbul, Alexandre Billette cho biết, cư dân vùng Izmir ở
Thổ Nhĩ Kỳ ghi nhận tình hình đã thay đổi hẳn trong những ngày gần đây :
Khu tòa nhà cảnh sát ở Cinar, Thổ Nhĩ Kỳ bị tấn công khủng bố ngày 14/01/2016.
Phát thanh RFI ngày 14.01.2016
Những người nổi dậy Kurdistan khuya hôm qua rạng sáng nay
14/01/2016 đã tấn công vào cơ quan cảnh sát ở miền đông nam Thổ Nhĩ Kỳ, làm sáu
người chết trong đó có ba trẻ sơ sinh, và 39 người khác bị thương.
Từ Istanbul, thông tín viên RFI Alexandre Bilette tường trình :
An ninh canh gác bên ngoài tòa đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ ở Irak, 08/12/2015.
Irak hôm 06/12/2015 đã gia hạn 48 tiếng đồng hồ
cho Thổ Nhĩ Kỳ phải rút đi những đội quân mà theo Bagdad là đã xâm nhập
lãnh thổ Irak bất hợp pháp. Chính quyền Bagdad cảnh cáo, nếu không làm
thế Ankara sẽ phải đối mặt với « mọi phương án có thể », kể cả việc kiện lên Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.
Văn phòng Thủ tướng Irak Haider Al Abadi trong một thông cáo hôm qua loan báo Thổ Nhĩ Kỳ đã đưa « một tiểu đoàn » quân lính cùng với xe tăng và pháo vào tỉnh Ninive. Thông báo trên cho biết : « Trong
trường hợp các lực lượng này không được rút đi trong vòng 48 tiếng đồng
hồ, Irak sẽ sử dụng quyền viện đến mọi phương án có thể » kể cả đưa sự việc lên Hội đồng Bảo an.
Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Dinh Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ ở Ankara ngày 01/12/2014, lúc còn "cơm lành canh ngọt".
Trong bài viết mang tựa đề « Putin vẫn chưa nguôi giận dữ trước Thổ Nhĩ Kỳ »,
Le Monde nhận xét xung đột giữa Matxcơva và Ankara đã cản trở việc
thành lập một liên minh rộng rãi chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo.
Căng
thẳng giữa Matxcơva và Ankara do vụ Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi một máy bay
Sukhoi của Nga hôm 24/11/2015 vẫn tiếp tục, bên lề hội nghị khí hậu quy
mô đang diễn ra tại Paris, cho đến nỗi chận đứng mọi tiến bộ về cuộc
khủng hoảng Syria.
Hy vọng về một sự kết hợp giữa Nga với liên
minh chống thánh chiến do Hoa Kỳ lãnh đạo có nguy cơ rơi vào quên lãng,
mặc cho các nỗ lực ngoại giao tuần rồi ở Washington và Matxcơva của Tổng
thống Pháp. Những lời kêu gọi hòa dịu từ từ Tổng thống Mỹ Barack Obama
gởi đến ông Vladimir Putin, và từ ông François Hollande đến đồng nhiệm
Thổ Nhĩ Kỳ, Recep Tayyip Erdogan, xem ra vẫn chưa đủ.
Hệ thống tên lửa phòng thủ S-400 được đưa đến căn cứ không quân Hmeymim của Nga ở Syria.
Nga hôm qua 27/11/2015 đã tăng cường trừng phạt
Thổ Nhĩ Kỳ qua việc tái lập visa đối với công dân Thổ, trong lúc Ankara
tìm cách nối lại liên lạc để « giảm căng thẳng ». Ngoại trưởng Nga
Serguei Lavrov lên án Ankara « đã vượt quá giới hạn » khi bắn rơi một
oanh tạc cơ Nga gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.
Từ Matxcơva, thông tín viên RFI Muriel Pomponne cho biết thêm chi tiết :
Chiếc máy bay bị bắn cháy, rơi xuống vùng núi biên giới Thổ Nhĩ Kỳ ngày 24/11/2015.
(AFP 25/11/2015)Khi bị mất
đi chiếc oanh tạc cơ - bị bốc cháy và rơi xuống đất do bị phi cơ tiêm kích Thổ
Nhĩ Kỳ bắn hạ trên không phận biên giới Syria - Tổng thống Nga Vladimir Putin
đã phải lãnh cú đòn nặng nề đầu tiên về quân sự tại đây. Và nhận ra thực tế vô
cùng phức tạp ở Syria.
Từ khi tung ra những đợt không kích đầu tiên hôm 30/09 đánh
vào các « mục tiêu khủng bố »
ở Syria, Bộ Quốc phòng Nga đã có những màn trình diễn ngoạn mục, được các kênh
truyền hình trong nước tuyên truyền một cách hiệu quả. Đó là hình ảnh một quân
đội đi chinh phục, tiến hành một cuộc chiến tranh « đặc thù » với hỏa tiễn bắn ra từ các chiến hạm, những quả
bom thả xuống từ các oanh tạc cơ, và nhất là mấy chục chiến đấu cơ triển khai
tại Syria.
_0.jpg)
